Выступление на тему “Укучыларга ?хлак т?рбиясе бир?”

Сыйныф Gит‰кчесе чыгышы

ТЕМА: “Укучыларга ‰хлак т‰рбиясе бир_”



















Укучыларга сыйныфтан тыш ‰хлак т‰рбиясе бир_.
Ш‰хеснеS камилл‰ш_ k‰м _с_енд‰ ‰хлак т‰рбиясенеS ролен педагогика элек – элект‰н исбатлап, раслап килг‰н. €ле борынгы грек философы Синека ук:
“ Гыйлемлекк‰ алга китеп т‰, ‰хлак ягыннан артта калган кеше “алга кит_д‰н д‰ бигр‰к артта калып яши” диг‰н гыйбар‰ ‰йтк‰н.
€хлак ул – кешенеS эш – х‰р‰к‰тл‰ренд‰, к™нд‰лек тормышында билгеле бер калыпка салынган сыйфат, т‰ртибе.
Борынгы бабаларыбызныS тарихына битарафлык к_рс‰теп, ‰хлак – т‰рбия м‰сь‰л‰л‰рен‰ б_ген бик актуаль проблемага ‰верел_ен‰ к_з йомсак,”милл‰тнеS юкка чыгуга х™кем ител_е” бик м™мкин.
Сыйныф Gит‰кчесе буларак т™п максатым: укучыларда халкыбызныS буыннан – буынга к_чеп килг‰н ‰хлакый сыйфатларын т‰рбиял‰_.
Минем девизым: “ Кеше акыллы, гади, гадел,кыю k‰м м‰рх‰м‰тле булырга тиеш. Шул чакта гына ул кеше диг‰н б™ек исемне й™ртерг‰ хаклы” К.Г.Паустовский.
Укучылар ™чен д‰ девизым бар. “Балалар! Г_з‰л холыкларны ™йр‰негез, г_з‰л холыклы булыгыз, г_з‰л холыкларга гад‰тл‰негез, кешел‰р бел‰н г_з‰л тереклек итегез”
Риза Ф‰хретдин.
Мин ‰хлак т‰рбиясе бир_ юн‰лешенд‰ сыйныф с‰гатьл‰ре, гаил‰ б‰йр‰мн‰ре, туган к™нн‰р, т™рле кич‰л‰р кебек формаларны тел‰п кулланам. Галим Риза Ф‰хретдин хезм‰тл‰рен‰, татар халык педагогикасына таянып т‰рбия эшен оештырам.
Риза Ф‰хретдин _зенеS хезм‰тл‰ренд‰ ‰хлак т‰рбиясен – иS беренче _з-_зеSне д™рес тоту, т‰ртип, п™хт‰ й™р_, ата-анага карата х™рм‰т, дустан‰ м™н‰с‰б‰т, туган телг‰, _тк‰небезг‰, тарихыбызга х™рм‰т итеп к_рс‰т‰.
€хлак т‰рбиясе турында к_пме ген‰ с™йл‰с‰к т‰, нинди ген‰ махсус программалар ‰зерл‰с‰к т‰, т™п т‰рбияче булып k‰рвакыт хезм‰т кала. Ялкау, эш с™йм‰_че k‰м булдыксыз – ‰хлакый кеше була алмый. Мен‰ шуныS ™чен д‰ безнеS сыйныфта ‰хлак т‰рбиясенеS нигезен хезм‰тт‰ т‰рбиял‰_ т‰шкил ит‰.
Беренче карашка, бик гади, л‰кин ифрат та кир‰кле хезм‰т т‰рбиясе элементына – _зе укый торган классны, м‰кт‰п территориясен чиста тоту максатыннан, мин _з-_зен‰ хезм‰т к_рс‰т_не оештыруга зур ‰k‰мият бир‰м. Сыйныф б_лм‰л‰ренд‰ – к_п кен‰ б_лм‰ г™ле, аларны т‰рбиял‰_ укучыларыбызныS к_з уSында тора.
Бала ‰хлак т‰рбиясен иS беренче чиратта гаил‰д‰ ала. 24 ел балалар бел‰н эшл‰_ д‰веренд‰ к_з‰т_л‰рем бер н‰рс‰г‰ инандырды: укучыдагы ‰хлак нормалары ‰ти-‰нид‰ге сыйфатларныS к_черелм‰се. € бала бит башта шулкад‰р саф, эчкерсез була, k‰рн‰рс‰г‰ тиз ышана, алдый белми. €ти – ‰нид‰ булган сыйфатлар да балаларга тиз к_ч‰. Ата- аналар k‰м педагоглар – ш‰хеснеS _сешен k‰м формалашуын т‰эмин ит‰ торган ике т™п к™ч. j‰р ике як бер –берсен аSлап, хезм‰тт‰шлек к_рс‰тс‰, уртак уSышка ирешерг‰ м™мкин. €ти –‰нил‰рне кич‰л‰рг‰ чакырырга тырышам. €нил‰р б‰йр‰ме _тк‰рдек. Балалар ‰нил‰рен‰ б_л‰кл‰р ‰зерл‰дел‰р. Fырлар ™йр‰ндел‰р, шигырьл‰р ятладылар, биюл‰р куйдылар. Укучыларда ‰нил‰р каршында ‰йб‰т, матур булып к_рен‰се кил_ тел‰ген сиздем. Ата-аналар Gыелышларында очрашабыз. Укчыларга ‰хлак т‰рбиясе бир_ кебек м‰сь‰л‰л‰рне к_т‰реп чыгышлар ясыйм. Р.Ф‰хретдиннеS с_зл‰рен ‰ти-‰нил‰рг‰ д‰ Gиткер‰м.
Бала т‰рбиял‰_д‰ м‰кт‰пк‰ д‰ зур Gаваплылык й™кл‰телг‰нен к_рс‰теп, Р. Ф‰хретдин бу эшт‰ м‰кт‰пнеS авзыйфасы нинди булырга тиешлекк‰ игътибар ит‰:” Балаларны м‰кт‰пк‰ Gиб‰р_д‰н максат нид‰, бел‰сезме? €лб‰тт‰, д™рес в‰ г_з‰л т‰рбиядер” € т‰рбияне укытучы, сыйныф Gит‰кчесе бир‰. УкучыларымныS укытучы б‰йр‰мен онытмыйча, _з куллары бел‰н эшл‰нг‰н ч‰ч‰к букеты китереп бир_е, ‰лб‰тт‰, укучыларда матур сыйфатлар т‰рбиял‰н‰ диг‰н с_з. Укытучыга карата х™рм‰т бар укучыларда, дим‰к.
Р.Ф‰хретдин:”Бала с‰нгатьт‰ т‰рбиял‰н‰”- ди. УкучыларымныS с‰л‰тл‰ре т™рле яклы. Бу с‰л‰тл‰рне с_ндерм‰ск‰, _стерерг‰ кир‰к. Укучылар бел‰н м‰кт‰пк_л‰м, район к_л‰м, зонак_л‰м мероприятиел‰рд‰ катнашабыз. Алар Gырлый, бии, с‰нгатьле итеп шигырьс™йли. С‰нгатьле итеп шигырь с™йл‰г‰н баланыS с™йл‰м ‰д‰бе югары була.
Без укучыларны Аллаkны с™ярг‰, инсафлылык, олы Gанлылык, гаделлек кебек яхшылык орлыкларын салырга бурычлы.
“ Ад‰м баласыныS шатлык k‰м кайгы вакытларында таяныр урыны –_зенеS дусларыдыр. ШуныS ™чен дусларны _зегезг‰ туры кил‰ торган кешел‰р арасыннан эзл‰гез” – ди Р.Ф‰хретдин. Укучыларыма да бу с_зл‰рне гел ‰йтеп кил‰м. Т‰рбия с‰гатьл‰ренд‰ бу темага ‰Sг‰м‰л‰р _тк‰р‰без. Туган к™н кич‰л‰ре, k‰р сыйныфташны туган к™н бел‰н котлау, аннан ч‰й эчеп алу укучыларда дустан‰ м™н‰с‰б‰т т‰рбияли.
ГалимнеS :” Т‰рбиялелекк‰ ™йр‰тм‰_ – т‰рбиясезлекк‰ ™йр‰т_ буладыр”,- диг‰н фикере бел‰н килешми м™мкин т_гел. Т‰рбияле булганда гына белемле булып була.
Сезг‰ д‰ Галим Риза Ф‰хретдиннеS хезм‰тл‰рен т‰рбия эшенд‰ кулланырга т‰къдим ит‰м. Т‰рбия с‰гатьл‰ре, с‰лам‰тлек д‰ресл‰ре, т™рле кич‰л‰р, класстан тыш чаралар, конференциял‰р _тк‰р_ ™чен бик бай м‰гъл_мат бар аныS хезм‰тл‰ренд‰.

15