Рус м?кт?бе, 3 нче сыйныф (татар т?ркеме) ?д?би укудан эш программасы ФГОС

2014 -2015 нче уку елы өчен татар әдәбияты буенча Төхвәтуллина Зөләйха Габделбәр кызының
календарь – тематик планы
Фән
Сыйныф Барлык сәгать саны Атналык сәгать саны Әсәрләрне ятлау Еллык контроль эш БСҮ Сочинение
Дәреслек авторы, чыгарылган елы.
Әдәби уку
3 105 3 6 1 4 3 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирүче мәктәпләр өчен дәреслек. (татар телендә сөйләшүче балалар өчен).Р.Х.Ягъфәрова
Казан. "Татарстан китап нәшрияты* 2013ел.
2014-2015 нче уку елына методик темалар
Районныкы Мәктәпнеке Укытучыныкы

АҢЛАТМА ЯЗУЫ
Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:
1.”Россия Федерациясе мәгарифе турында”гы федераль закон – Федеральный закон “Об образовании в Российской Федерации” от 29 декабря 2012 № 273-Ф3.
2. Татарстан Республикасының “Мәгариф турындагы” Законы (№ 68, 2013 нче елның 22 нче июле);
3.“Россия Федерациясенең халыклары телләре турында” №126-ФЗ Россия Федерациясе Законы 24.07.1998ел ;
4. “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы” Законы (2004 ел, 1 июль);
5. “2014 -2020 нче елларга Татарстан Республикасында дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау һәм өйрәнү һәм үстерү буенча ТР Дәүләт программасы” ( ТР Министрлар кабинетының 2013 нче елның 25 нче октябреннән 794 нче карары)
6. Татарстан Республикасының “Мәгариф турындагы” Законы (№ 68, 2013 нче елның 22 нче июле);
7. “Башлангыч, төп гомуми һәм урта (тулы) гомуми белем бирү турындагы федераль дәүләт стандартлары (17.12.2010);
8. Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында”гы 2013 нче елның 7 сентябренең 12138/13 санлы хатына әдәбият фәнен укыту буенча аңлатма (9.09.2013)
9. Программа Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары, “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы”(Ә.Н.Хуҗиәхмәтов, Ф.Г.Галимуллин, З.Н.Хәбибуллина, Х.Г.Фәрдиева, 2010 нчы ел) нигезендә төзелде.
10.Әдәби уку буенча 2 сыйныф өчен эш программасы “Башлангыч гомуми белем бирү программалары 1-4” ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәъкдим ителгән . Программа 2009 елгы яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып, үстерешле укыту принциплары белән традицион белем бирү принципларының үзара тыгыз бәйләнештә булуын тәэмин итә торган «Перспективалы башлангыч мәктәп» концепциясенә нигезләнеп эшләнде.
11. Муниципаль гомуми белем оешмасы “ТР , Биектау муниципаль районы Алат төп мәктәбе” нең 2015/2016 нчы уку елы өчен укыту планы
12. Дәреслек: Уку китабы. 3 сыйныф. Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 3 сыйныфы өчен дәреслек (татар балалары өчен). Р.Х.Ягъфәрова. Казан, Татарстан китап нәшрияты, 2013 ел.

Эш программасы 3 сыйныфның татар телле укучылары өчен төзелде. Әдәби укудан эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуы, эш программасының эчтәлеге, укучыларның белемнәренә, эш осталыкларына һәм күнекмәләренә таләпләр, календарь –тематик план,бәяләү нормалары, тикшерү характерындагы контроль эшләрнең графигы, кулланылган әдәбият һәм белем бирү чыганаклары. 3 сыйныфта әдәби уку буенча эш программасына укучыларның кызыксынуларына, яшь үзенчәлекләренә туры килгән әдәби әсәрләр алынды.Программа эчтәлегенә укучыларның аралашу ихтыяҗларын, психо-физиологик мөмкинлекләрен исәпкә алып түбәндәге темалар кертелде:”Белем көне”, “Көз”, “Туган як”,” Кыш ”, “Яхшыдан үрнәк ал, яманнан гыйбрәт ал”, “Ата –аналар һәм туганнар”, “Яз”, “Әкият сөйлим сезгә”, “Җәй ”. Укучыларның иҗади эшләр системасы күрмә-символик мәгълүматлы, иллюстрацияле, таблицалы текстлар белән эшләү күнекмәләрен үз эченә кертә. Эш программасы текстлар һәм әдәби әсәр укыганда, кирәкле мәгълүматны аерып алу, системага салу, анализлау, чагыштыру, гомумиләштерү, интерпритацияләү һәм үзгәртү кебек эшчәнлекне үзләштерүне үз эченә ала. Педагогик технологияләр һәм укыту чаралары: - мәгълүмати-коммуникатив технология (компьютер, интернет,интерактив такта); -шәхси-индивидуальләштерү технологиясе; -проектлы укыту технологиясе; -уенга корылган педагогик технология. Әдәбият укыту буенча эш программасы түбәндәге сөйләм эшчәнлеге төрләренә нигезләнә: матур әдәбият әсәрләре яшь буынның күңелен, хисләрен баетуда, аларның тирә-яктагы тормышны һәм кешеләрне аңлый башлавында, нәрсәнең яхшы һәм матур, ямьсез һәм начар булуын төшенүдә, зәвыгын тәрбияләүдә, туган халкының рухи дөньясы белән азыклануында бик тә үтемле, көчле тәэсир итүче нигез булып тора. Чөнки әдәбият – сүз сәнгате. Аның шушы зур мөмкинлекләрен тиешенчә файдалану – әдәбият укытуның төп максаты.
Хәзерге шартларда матур әдәбиятны сәнгатьнең бик әһәмиятле, нигез төрләреннән берсе итеп укыту мөмкинлекләре бар. Әлеге шартларда әдәбият укытуның эчтәлеген заман таләпләренә туры китерү, камилләштерү һәм яңарту кирәклеге үзәк мәсьәләләрнең берсе булып әверелде.
Укучылар халкыбызның бик бай әдәби мирас үрнәкләре белән таныша башлауның беренче адымнарыннан ук сүз сәнгатебезнең бик тә игелекле, тәэсирле йогынтысында яши, фикерли һәм шул үрнәкләрдә тәрбияләнәләр. Матур әдәбият белем һәм тәрбия бирүдә башка бер фән дә булдыра алмаган мөмкинлекләргә ия. Ул милли үзаң тәрбияли. Әдәбият үз халкының, туган иленең ихлас вәкиле булып формалашуына, ватанының тугрылыклы улы һәм кызы булып яшәүнең асыл мәгънәсен табигый рәвештә күңел хәзинәсе итеп әвелдерүенә китерә.
Әсәр текстларының күбесе балалар әдәбиятының һәм башка әдәби әсәрләрнең иң яхшы үрнәкләреннән сайланып, табигать, кешенең табигатькә мөнәсәбәте, аны саклаудагы роле, кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр кебек бүгенге заман проблемаларына туры килә.Әкиятләр, татар халкының мәзәкләре, мәкальләре, әйтемнәре, мәзәкләре табышмаклар һәм тел шомарткычлар укучыларда зирәклек, тапкырлык сыйфатлары тәрбияләүгә өлеш кертә.Кайбер текстлар фольклордан алына, фәнни-популяр текстлардан өзекләр китерелә.
Программаның бурычлары:
-лирик шигырьләрне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәтү;
-татар һәм башка милләт язучыларының әкиятләре, татар классик язучыларының балалар укырга тиешле әсәрләре белән таныштыру;
- сөйләм телен үстерү;
-иҗади фикерләргә өйрәтү;
- татар әдәбияты белән бергә башка халыкларның сүз сәнгатенә дә кызыкыну тәрбияләү;
-белемгә омтылыш, китапка карата кызыксыну тәрбияләү;
- укучыларның иҗади фикер йөртүен, затлы зәвыгын үстерү;
- әдәби әсәрләр ярдәмендә үз-үзеңне әдәпле тотуга ихтыяҗ тәрбияләү;
- дөрес, бәйләнешле итеп телдән һәм язма сөйләмгә өйрәтү;
- әдәби әсәрләрне укыганда, балаларның акылын, ихтыярын, хисләрен һәм рухи ихтыяҗларын үстерү, татар әдәбияты хакында беренчел күзаллау, әдәби әсәрләрне дөрес, сәнгатьле, тиз укырга һәм аңларга өйрәтү; әдәби текст белән эшләү, текст эчтәлеген үз сүзләре белән сөйләү күнекмәсен камилләштерү, мөстәкыйль рәвештә әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, татар әдәбиятына һәм башка халык әдәбиятларына хөрмәт, кызыксыну булдыру; белемгә омтылыш тәрбияләү, укучының иҗади, логик фикерләвен, хәтерен , эстетик зәвыгын үстерү, үз-үзен тәрбияләве.Әдәби укудан үзләштерү өчен мәҗбүри минимумга нигезләнеп сыйныфтан тыш укылырга тиеш әсәрләр: Бари Рәхмәт “Иң күңелле чак”.
Хәкимҗан Халиков “ Рәхим итегез”. “Сакаллы малай”.
Роберт Миңнуллин “Әнкәйнең ак чәчәкләре”.
Мөҗәһит Әхмәтҗанов “Карга бураны”.
Татар халык әкиятләре. “Кем нәрсә ярата?”
Габдулла Тукай “Шүрәле”. Мәктәпнең гамәлдәге уку планы буенча әдәби укуга атнага 3 сәгать бирелә, 105 сәг.
Контроль эш төрләре: инша, БСҮ , еллык контроль эш.


3 сыйныфының татар төркемнәре өчен әдәби уку буенча укучыларның белем, осталык һәм күнекмәләренә таләпләр
1.Әдәби әсәр белән эшләү:
тексттагы вакыйга яки төп персонаж буенча аңа исем куя белергә;
укытучының соравына тексттагы вакыйга яки эпизодны кулланып җавап бирергә;
берничә текстны темасы буенча берләштерә белергә;
укылган бүлеккә план төзи белергә һәм шуңа язма җавап әзерли белергә тиеш.
2.Сөйләм телен үстерү:
үзләштергән материалга нигезләнеп, ирекле сөйләшү-диалог, монолог оештыру;
яшь үзенчәлегенә туры килердәй текст сайлау;
бирелгән план буенча эчтәлекне сөйләү;
иҗади эшләргә өйрәнү-хикәя, әкиятләрне дәвам итү, әкиятләр,табышмаклар уйлау;
шигырьләр ятлау.
3.Әдәбият белемен өйрәнүгә әзерлек :
- Лирик шигырьләр,шагыйрьнең хис-тойгылары,сурәтләү чаралары,чагыштырулар,эпитетлар.
Рифма, ритм һәм тон. Лирик шигырьләрне уку барышында матурлыкны шагыйрь күзе белән күрергә өйрәнү.
- Язучылар иҗат иткән һәм халык әкиятләренең үзенчәлекләрен аера белү. Тылсымлы әкиятләрдәге предметлар, образлар.
- 1-2 нче сыйныфларда үзләштергән төшенчәләрне ныгыту. Мисаллар китерә белү. Мәзәкләрне аерып карый белү.
- сүз сәнгатенең бер төре буларак матур әдәбият белән таныштыра башлау.
4.Уку техникасы:
аңлап, йөгерек, сәнгатьле уку;
әдәби текстның эчтәлегенә бәйле рәвештә интонациясен,тонын билгели белү.
кычкырып уку тизлеге – 35 (авыр үзләштерүчеләр өчен) -55 сүздән ким булмау;
эчтән уку күнекмәләрен ныгыту;
5.Китап уку белән кызыксыну дәрәҗәсе:
- татар һәм башка милләт язучыларының әкиятләре;
- татар классик язучыларының балалар укырга тиешле әсәрләре;
- вакытлы матбугат: балалар өчен газета, журналлар белән таныша башлау.
Гомуми белем бирү осталыгына таләпләр:
укылган текстка сорау куя белү;
әсәрне яки аерым өлешне төгәл итеп сөйләү;
- бирелгән план буенча эчтәлек сөйләү;
иҗади эшләү: хикәя, әкият, табышмаклар иҗат итү.
Предмет буенча укучылар белергә тиешле белем осталыгы һәм күнекмәләре:
шигырьләрне яттан сөйли белү;
халык аваз иҗатын әдәби әсәрдән аера белү.
әдәби һәм сәнгатьле сөйләм күнекмәләрен булдыру.
Әдәби укудан контроль төрләре.
Уку елын тәмамлаганда планлаштырылган нәтиҗә:
-Россия Федерациясе һәм аның төрле регионнарының тел һәм мәдәният ягыннан бердәм һәм күп төрле булуы турында башлангыч мәгълүмат бирелә;
-укучылар телнең милли мәдәнияткә каравын, аның төп аралашу чарасы булуын аңлый;
-әдәби нормаларга туры килгән телдән һәм язма сөйләмгә ия булган кешегә уңай мөнәсәбәт тәрбияләнә, аның культуралы шәхес булуы аңлатыла;
-татар теленең орфоэпик, лексик, грамматик нормалары һәм сөйләм әдәбе турында башлангыч мәгълүмат бирелә, аралашу өчен кирәкле тел материалын сайлап кулланырга өйрәтә;
-татар теле буенча алган белемнәрне укучы танып-белү һәм аралашу өчен тиешенчә куллана белә.
Тел системасы «Сөйләм үстерү» бүлегендә укучы:
-дәрестә, мәктәптә, тормыш-көнкүрештә, төрле яшьтәге таныш яки таныш булмаган кешеләр белән телдән аралашканда, тел берәмлекләрен урынлы файдалана;
-көндәлек тормышта сөйләм әдәбен һәм телдән аралашу нормаларын саклый (әңгәмәдәшен тыңлый белә, дөрес җавап бирә, сөйләшүне дәвам итә ала);
-сөйләм вакытында үз фикерен яклый һәм аның дөреслеген дәлилли белә;
-текстка исем бирә.


Дәрестән тыш уку дәресләре
№ Тема
1
2
3
4
5
6 Бари Рәхмәт “Иң күңелле чак”.
Хәкимҗан Халиков “ Рәхим итегез”. “Сакаллы малай”.
Роберт Миңнуллин “Әнкәйнең ак чәчәкләре”.
Мөҗәһит Әхмәтҗанов “Карга бураны”.
Татар халык әкиятләре. “Кем нәрсә ярата?”
Габдулла Тукай “Шүрәле”.
Эш төре Тема
Ятлау өчен әсәрләр
Габдулла Тукай “Кызыклы шәкерт”
Мәҗит Гафури “Балалар эше”
Кави Нәҗми “Китап фабрикасында”
Газинур Морат “Тылсымлы тел”.
Нәҗип Мадьяров “Көзге урман”
Хәсән Туфан “Казан турында җырлар”
Җәвад Тәрҗеманов “Кыш бабай”

Әдәби укудан бәйләнешле сөйләм үстерү дәресләре
Эш төре Тема
Бәйләнешле сөйләм үстерү өчен бирелгән темалар Әңгәмә кору өчен якынча темалар
Минем яраткан китабым.
Көзге бизәкләр.
Әдәпле булырга теләсәң.
Яхшы сүз балдан татлы.
Туганлык мөнәсәбәтләре.
Туган якның гүзәллеге
Җир ак юрганын ябынган.



Эш пограммасының эчтәлеге.
№ Бүлекләр, темалар Сәг. саны Темага караган төп төшенчәләр. Темаларда үтелә торган әсәрләр исемлеге, контроль төре, БСҮ.
1 Туган телен кадерләгән кеше кадерле булыр. 14 Белемгә омтылыш тәрбияләү һәм китап уку күнекмәләрен үстерү. Татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау, шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру, татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру
-яхшы укучы образын кабул итү;
-уку теләге булдыру, мәктәп һәм уку эшчәнлеге турында уңай күзаллау булдыру Г. Афзал “Ана теле” Ш. Галиев”Туган тел”,М.Әмир”Җиргән теле”, М.Гафури”Балалар эше”,Н. Арсланов “Тел”, М.Мәһдиев”Укытучы алдында белгәнеңне яшермә”,В. Нуриев”Чук һәм Гек һәм дә Ирек, К. Насыйри”Акыллы һәм яхшы холыклы”,Г. Тукай”Кызыклы шәкерт” (яттан), Г. Хөсәенов “Исем”, В. Нуриев”Шүрәле”, К. Нәҗми “Китап фабрикасында”(яттан).Э. Мөэминова “Утырттым да Маратны”.Г. Морат”Тылсымлы тел”
БСҮ Минем яраткан китабым
2 Көз. 13 Көзге табигатьтәге үзгәрешләр, көз фасылының характерлы билгеләре. Урман, җәнлекләр дөньясындагы үзгәрешләр һәм ул үзгәрешләрне таный белү. Укучыларда телне өйрәнүгә омтылыш, теләк, уңай мөнәсәбәт булдыру, уку әсбапларына карата сакчыл караш, төрле өйрәнүгә омтылыш тудыру, телләр белүнең әһәмиятенә басым ясау, белемгә омтылыш тәрбияләү.

Н. Мадьяров”Көзге урман”, И. Туктар”Урман букеты”, Р. Вәлиева”Көз”, Г Хәсәнов “Көзне инде”, Р. Корбанов “Каурыйлар”, Г. Мөхәммәтшин”Ак песи”,И. Солтан”Бәрәңге алганда”, А. Тимергалин”Шәһәрдә алтын көз”,
БСҮ Көзге бизәкләр
3 Туган як. 11 Туган як турында төшенчә. Республикабыз Татарстан, башкалабыз Казан, Идел елгасы, аларның матурлыгы. Туган якта милли бәйрәмнәр. Укучыларда телне өйрәнүгә омтылыш, теләк, уңай мөнәсәбәт булдыру, уку әсбапларына карата сакчыл караш, төрле өйрәнүгә омтылыш тудыру, телләр белүнең әһәмиятенә басым ясау, белемгә омтылыш тәрбияләү.
Туган як табигатенә соклану хисе уяту, табигатькә сакчыл мөнәсәбәт тәрбияләү
Х. Туфан “Казан турында җырлар” (яттан), Г. Сабитов”Кара урман”, Б. Рәхмәт”Алтын безнең җир”, М. Шабаев “Идел суы”,Г. Тукай”Умарта корты вә чебеннәр”,Л. Зөлкарнәй “Бичуралар һәм бичаралар”, . Латыйфуллин”Сабан туенда”. БСҮ Туган ягыбыз.
4 Кыш 10 Кышкы айлар. Кышкы табигать бизәкләре, кыш көне балалар уеннары.Кышын кошлар һәм җәнлекләр, аларга ярдәм итү, аларны саклау. Уку теләге булдыру;
-кышкы табигатькә мәхәббәт тәрбияләү;
- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру.
С.Шакир”Кар ява”,”Салават күпере” журналыннан “Кар бөртеге нәрсә ул?, Н. Думави”Йомшак кына кар ява”,Р. Хафизова “Песнәк”,Җ. Тәрҗемәнов”Кыш бабай” (яттан),Р. Низамова “Бүген мәктәптә бал-маскарад”, К Тәхау “Гыйнвар”, Җ. Дәрзаман “Җепшек көндә”.
БСҮ Җирак юрган ябынган.
5 Яхшыдан үрнәк ал, яманнан гыйбрәт ал. 12 Кешеләрдәге матур сыйфатлар: кешеләрне, хайваннар дөньясын ярату,аларга ярдәм итү, игелеклелек, йомшак күңеллеклелек. Яшьтәшләр һәм өлкәннәр белән хезмәттәшлеккә керә белү күнекмәләрен тәрбияләү, кунакта тәртипле булу, хуҗаларга карата ихтирам хисе, әхлакый нормаларны хөрмәтләү хисе булдыру, кунакчыллык, татар телендә аралашуга омтылышны үстерү, гаиләдә булышу, вакытны файдалы үткәрүнең һәм укуда тырышлык күрсәтүнең әһәмиятенә басым ясау.
Л. Толстой “Алмагачлар”,Р. Төхвәтуллин “Алмагачлы юл”,Р. Фәйзуллин “Ничек яхшы булырга?”, Ш. Маннапов”Су тәме”, Л. Лерон “Гөлләр рәхмәте”, Б. Камалов “Укудан кайту белән, Тәүгиз..”, Р. Гаташ “Малай чак”, К. Насыйри “Ашаганда”, Ә бикчәнтәева “Тәмле сүз”, Ш. Галиев “Гафу үтендем”, Р. Низамиев”Әйдәгез”. М. Гафури “Укырга..” (яттан) Ф. Хөсни “Күчтәнәч”, Б. Рәхмәт “Аш вакыты”
6 Ата-ана һәм туганнар. 8 Ата-аналарның гаиләдәге вазыйфасы, үз үрнәгендә тәрбия бирүе, балаларга шәфкатьле, мәрхәмәтле булуы. Авылда балаларның хезмәттә чыныгуы, өлкәннәргә ярдәме. Тирә-яктагыларга игътибарлы һәм ихтирамлы, аларны тыңлый һәм аларга үз фикерен яки мөнәсәбәтен белдерә алу
М. Гафури, “Ата-ана”, Ф. Яруллин “Кояштагы тап”, Ш. Галиев “Авлча, бабайча ял”, Р. Вәлиев “Туган көндә”, В. Ахунҗанов “Әбигә энә саплыйм”, Р. Батулла “Карурманга бара Мөбарәк”, мәзәкләр.Дәрдемәнд “Богъдай”
БСҮ Туганлык мөнәсәбәтләре
БСҮ Яхшы сүз балдан татлы (инша)
7 Яз. 9 Яз килү белән табигатьтә үзгәрешләрне чагыштыру. Татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;
-укуга уңай мөнәсәбәт булдыру;
- язгы табигатькә мәхәббәт тәрбияләү.
Г. Рәхим “Шушы язгы мизгелдә”, Г. Хәсәнов “Сыерчыклар кайтып”, Н. Думави “Балалар сүзе” (ятттан), Р. Низамов “Кояш шундый кыздыра”, Дәрдемәнд “Кояшның нурлары”, М. Кәрим “Беренче тамчылар”, Г. Хәсәнов “Сыерчыклар кайтып”.
БСҮ Туган як гүзәллеге.
8 Әкият сөйлим сезгә. 12 Әкиятнең үзенчәлекләре: кешеләрнең тапкыр, җор итеп бирелүе,хайваннарның, җәнлекләрнең, кош-кортларның кешегә хас сыйфатлар белән сүрәтләнүе, начар сыйфатка ия булган образларның көлкегә калулары. Әкиятләрне рольләргә бүлеп , сәнгатьле укырга өйрәнү. Татар халык әкияте “Кем көчле?”, А. Алиш “Чукмар белән Тукмар”, Удмурт әкияте “Тычкан белән Чыпчык”, Р. Хафизова “Беренче шагыйрь яки тылсым иясе”, татар әкияте “Кем җиңүче?”, рус әкияте “Әтәч белән борчак”, Т. Миңнуллин “Гафият турында әкият”, М. Шабаев “Чаба иде”, “Балалар фольклоры” нннан “Борын-борын”.
9 Җәй . 16 Әсәрләрдә туган ягыбызның җәйге табигате гәүдәләнеше. Яңгыр, болыт, кояшны җанландырып сүрәтләү. Үзенең һәм тирә-юньдәгеләрнең сәламәт яшәү рәвеше кагыйдәләрен үтәвенә булышлык итү. Туган як табигатенә соклану хисе уяту, табигатькә сакчыл мөнәсәбәт тәрбияләү.
Р. Вәлиева “Яңгыр белән кояш”, Р. Миңнуллин “Яңгырда яланөс”, Н. Дәүли “Бала болыт”,Г. Тукай “Яңгыр”, В. Монасыйпов “Табиблар”, Ә. Хәлидов “Кырмыскалар”, М. Хөсәен “Сабан туе”, А. Гыйләҗев “Арча ягына, Сабан туена”, Ә. Маликов “Мәктәп баласына”, К. Насыйри “Шифалы үләннәр”.
Еллык контроль эш.
Барлыгы 105 сәг.
№ Өйрәнелә торган бүлек, материалның темасы. Сәг. саны Үткәрү вакыты Көтелгән нәтиҗәләр Контр. төре.
п ф Белем Күнекмә Универсаль уку гамәлләре 1.Туган телен кадерләгән халык кадерле булыр (14 сәгать).
Регулятив универсаль уку гамәлләре: эшләнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: аңлап уку; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу..
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.
Предмет нәтиҗәләре. Иҗекләп уку күнекмәләрен булдыру (сузык аваз хәрефләренә карап, сүзләрне калын яки нечкә итеп уку). Әдәби әйтелеш нормаларын саклап, иҗекләрне һәм сүзләрне тиешле тизлектә салмак уку.
1. Г. Афзал. Ана теле. 1
2.09 Мәктәп , белем алу һәм китап уку күнекмәләрен үстерү. Иҗекләп уку күнекмәләрен булдыру (сузык аваз хәрефләренә карап, сүзләрне калын яки нечкә итеп уку).
Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Әдәби әйтелеш нормаларын саклап, иҗекләрне һәм сүзләрне тиешле тизлектә салмак уку.
Шигырьләрне сәнгатьле уку; [к], [г], [ң] авазларының дөрес әйтелешенә төшенү 2 Ш. Галиев. Туган тел 1 3.09 Г. Тукай һәм Ш. Галиев әсәрләрен чагыштырып уку. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Шигырьләрне сәнгатьле уку. 3 М. Гафури. Балалар эше. 1 5.09 Сәнгатьле уку .
Иҗекләп уку күнекмәләрен булдыру (сузык аваз хәрефләренә карап, сүзләрне калын яки нечкә итеп уку). Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Текстны укып үз фикереңне әйтү, сорауларга җавап бирү . шиг.
яттан№1
4 М. Әмир.Җиргән теле. 1 9.09 Җиргән авылындагы төрле милләт кешеләренең дус-тату яшәве.
Халыклар дуслыгы турында сөйләшү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Мәкаль һәм әйтемнәрне сөйләмдә куллану Эчтәлеген аңлап, сәнгатьле уку, текстка сораулар кую. 5 Э. Мөэминова. Утырттым да Маратны. 1 10.09 Халыклар дуслыгы турында сөйләшү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Текстны укып үз фикереңне әйтү, сорауларга җавап бирү . 6
Г. Тукай. Кызыклы шәкерт. 1 12.09 Мәктәптә белем алуның кирәклеген, яшьләй укырга кирәклеген аңлату. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Мәкаль һәм әйтемнәрне сөйләмдә куллану Эчтәлеген аңлап, сәнгатьле уку, текстка сораулар кую. шиг. яттан №2
7 В.Нуриев.
Чук һәм Гек һәм дә...Ирек. 1 16.09 Мәкальләр өйрәнү. Текстны “Чук һәм Гек “ һәм дә... Ирек ” хикәясе белән чагыштыру. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Үз хезмәтеңне оештыра белү күнекмәләре. 8 В. Нуриев.Шүрәле. 17.09 . Әсәрдәге персонажлар турында сөйли белү. Текст эчтәлеге буенча әнгәмә. Үз хезмәтеңне оештыра белү күнекмәләре. 9 К.Насыйри. Акыллы һәм яхшы холыклы... 1 19.09 Егет кешегә нинди сыйфатлар хас? Яшьләй укырга,эшләргә кирәклеген аңлату. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Текст эчтәлеге буенча әнгәмә. Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү. 10 К.Нәҗми.Китап фабрикасында. 1 23.09 “Китап фабрикасында” шигырен аңлап уку. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Текст эчтәлеге буенча әнгәмә. Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү шиг. яттан №3
11 Н. Арсланов. Тел. 1 24.09 “Төче” тел, “әче” тел сүзләренең мәгънәләрен аңлату. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Текст эчтәлеге буенча әнгәмә. Фикерне куелган логикасында үстерә белү 12 Р.Әхмәтҗан. Исем кушу.
1 26.09 Татар исемнәре. Исемеңнең мәгънәсен беләсеңме? Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Текст эчтәлеге буенча әнгәмә. Сүзләрне дөрес басым белән укый белү. 13 М. Мәһдиев. Укытучы алдында белгәнеңне яшермә.
1 30.09 Белем алганда фикер йөртүгә юнәлеш бирә торган каршылыклы мәсьәләне чишү. Әсәрне аңлап укырга, төп фикерне аңлап җавап бирергә. Сүзләрне дөрес басым белән укый белү. 14 БСҮ Минем яраткан китабым.Хикәя төзү. 1 1.10 Әсәрдәге персонажлар турында сөйли белү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Текст эчтәлеге буенча әнгәмә. Сорауларга тулы җавап бирә белү. Изложение һәм сочинениенең төп төрләре белән танышу . БСҮ
№1
2.Көз! Бу инде синмени? (13 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре: эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү.
Танып- белү универсаль уку гамәлләре: иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.
Предмет нәтиҗәләре. Изложение һәм сочинениенең төп төрләре белән танышу (билгеләмәләрен ятламыйча): бирелгән текстны тулысынча яки аерым файдаланып, төрле урыннарын (сүзләрен) сайлап языла торган изложение, сочинение элементлары булган изложение, хикәяләү-сурәтләү рәвешендәге сочинение
15 Н.Мадьяров.Көзге урман. 1 3.10 Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү. Көзге табигатьтәге үзгәрешләр , көз фасылының характерлы билгеләре. Үз фикереңне әйтү һәм аны дәлилләү. Әңгәмә үткәрүнең төп күнекмәләрен үзләштерү .
Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү. Урман , җәнлекләр дөньясындагы үзгәрешләр һәм ул үзгәрешләрне таный белү. Уку, көндәлек аралашу шартларында сөйләм әдәбе нормаларын үзләштерү Уку мәсьәләсен куя белү. Татар телен йомшаграк белүче кешеләр белән аралашканда сөйләм әдәбе үзенчәлекләре. шиг. яттан №4
16 И.Туктар.Урман букеты 1 7.10 Көз темасына караган яңа лексика белән танышу. Сүзләр ярдәмендә көзге имәннең рәсемен ясау. Сәнгатьле уку, үз фикереңне әйтә белү 17 Р.Вәлиева Көз.
Б.С.Ү.Көзге бизәкләр.
1 8.10 Рәсемнәр буенча бәйләнешле сөйләм үстерү Үрнәк буенча хикәя төзү. Табигатьтәге үзгәрешләрне күрә белү. БСҮ №2
18 Г.Хәсәнов. Көзне инде... 1 10.10 Эчтәлек сөйләү. Әңгәмә үткәрүнең төп күнекмәләрен үзләштерү (сүз башлау, әңгәмәгә кушылу, аны дәвам итү, игътибарны җәлеп итү һ.б.). Урман , җәнлекләр дөньясындагы үзгәрешләр һәм ул үзгәрешләрне таный белү Татарча дөрес җөмләләр төзү. 19 Н. Арсланов. Татарстан дигән... 1 14.10 Туган якның табигатен тасвирларга өйрәтү. Шигырьне сәнгатьле уку Татарча дөрес җөмләләр төзү. 20 Р. Корбанов. Каурыйлар. 1 15.10 Көз турында җыр тыңлау. Бирелгән сүзләрне кулланып җөмлә төзү күнекмәләре. Әсәрне өлешләргә бүлү, аларга исем бирү.
21 Р. Корбанов. Каурыйлар. Кабатлау. 1 17.10 Көз турында җыр тыңлау. Бирелгән сүзләрне кулланып җөмлә төзү күнекмәләре. Текстны өлешләргә бүлү, аларга исем бирү. 22 Г.Мөхәммәтшин. Ак песи. 1 21.10 Текстны рольләргә бүлеп уку. Мәрхәмәтлелек турында сөйләшү. Текст эчтәлеге буенча диалог төзү Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү. 23 Г.Мөхәммәтшин.
Ак песи. Диалог. 1 23.10 Текстны рольләргә бүлеп уку. Мәрхәмәтлелек турында сөйләшү. Текст эчтәлеге буенча диалог төзү. Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү. 24 И.Солтан. Бәрәңге алганда. 1 24.10 Хезмәт турында сөйләшү. Текст эчтәлеге буенча диалог төзү. Татарча әсәрләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү. 25 Табышмак әйтәм-җавабын тап. 1 28.10 Табышмакларны аңлап укы, җавабын тап. Үрнәк буенча үз табышмагыңны уйлап чыгар. Дөрес интонация белән укый белү.
26 А. Тимергалин.Шәһәрдә алтын көз...
Уку тизлеген тикшерү. 1 29.10 Уку тизлеген тикшерү.
Сорау, биремнәрне үтәү, рәсем буенча хикәя төзү. Тәкъдим ителгән текстны кычкырып, эчтән генә аңлап укый белү. Уку тиз. №1
27 И. Левитан. Алтын көз.
Рәсем буенча хикәя төзү. 1 31.10 Текст белән әшләү.
И.Левитанның “ Алтын көз “картинасы буенча эш. Сорау, биремнәрне үтәү, рәсем буенча хикәя төзү. Тәкъдим ителгән текстны кычкырып, эчтән генә аңлап укый белү. Хикәя.
II чирек. 3. Туган як. ( 11 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре: эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү
Предмет нәтиҗәләре; Сөйләм ситуациясенә бәйле рәвештә өйрәнгән тел берәмлекләрен куллана белү. Телнең орфоэпик һәм интонацион нормаларын саклап, диалогик һәм монологик сөйләмдә катнашу. Аерым темаларга караган сөйләм әдәбе үрнәкләрен дөрес файдалану. Сөйләм ситуациясенә бәйле рәвештә өйрәнгән тел берәмлекләрен куллана белү. Телнең орфоэпик һәм интонацион нормаларын саклап, диалогик һәм монологик сөйләмдә катнашу. Аерым темаларга караган сөйләм әдәбе үрнәкләрен дөрес файдалану.
28 Х.Туфан. Казан турында җырлар. 1 11.11 Ватан турында төшенчә. Башкалабыз Казан , Идел елгасы , аларның матурлыгын күрә белү Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Сөйләм ситуациясенә бәйле рәвештә өйрәнгән тел берәмлекләрен куллана белү. Текстка карата сораулар төзү. Сөйләм ситуациясенә бәйле рәвештә өйрәнгән тел берәмлекләрен куллана белү. шиг.
яттан№5
29 Н. Арсланов.Татарстан дигән... 1 12.11 Туган якта милли бәйрәмнәр. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Текстка карата сораулар төзү. 30 М. Шабаев. Идел суы. 1 14.11 Идел суын , ай нурларын чагыштыру.
Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Сүзләрдән сүзтезмәләр ясап хикәя төзү. 31 Г.Сабитов. Кара урман. 1 18.11 Текст буенча рәсем ясау. Табигатьнең матурлыгын күзәт, рәсем яса. Дәреслек белән эш итә белү. 32 Б.Рәхмәт.Алтын безнең җир.
1 19.11 Сәнгатьле уку күнекмәләре. Туган җир турында мәкальләр өйрәнү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү. 33 КТУ
Г. Тукай . Шүрәле 1 21.11 Г. Тукайның биографиясен искә төшерү. Әңгәмә. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Диалог. Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү. КТУ №1
34 Г.Тукай.Умарта корты һәм чебеннәр. 1 25.11 Мәсәл жанры белән таныштыру. Сорауларга җавап бирү. Күмәк фикер алышуга кушылу 35 Л. Зөлкарнәй.
Бичуралар һәм бичаралар. 1 26.11 Татар халкында ышанулар. Экологик тәрбия. Текст эчтәлеге буенча әнгәмә. Дәлилләү формасын кулланып чыгыш ясау. 36 М.Латыйфуллин. Сабан туенда. 1 28.11 Сәйдәшнең бала чагы турында мәгълүмат бирү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Эзлекле фикер йөртү күнекмәләрен үстерү 37 Шәһәребездә Сабантуе.
Мөстәкыйль эш 1 2.12 Рәсем буенча әнгәмә. Рәсемнәр буенча үз фикереңне әйт, телдән хикәя төзе. Текстның мәгънәви берәмлекләрен билгели белү. М.эш№1
38 Б.С.Ү.Туган якның гүзәллеге.Диалог.
1 3.12 Телнең орфоэпик һәм интонацион нормаларын саклап, диалогик һәм монологик сөйләмдә катнашу. Диалогик һәм монологик сөйләмдә катнашу. Текстның мәгънәви берәмлекләрен билгели белү. БСҮ №3
4. Килеп җитте кыш та. ( 10 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре:укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү, укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: төп һәм ярдәмчел билгеләрне, аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү, чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару, әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү
Предмет нәтиҗәләре: Бирелгән текстның эчтәлеген аңлап, орфоэпик нормаларны саклап уку. Андагы җөмләләрне синтагмаларга бүлеп, сөйләм яңалыгын белдергән кисәкләргә логик басым ясап һәм йөгерек укый белү. Текстның темасын һәм төп фикерен билгеләү.
39 С.Шакир . Кар ява.
Кар бөртеге нәрсә ул? (“Салават күпере “ журналыннан ). 1 5.12 Кышкы табигать бизәкләре , кыш көне балалар уены. Кышкы айлар. Яңаел бәйрәме . Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Сораулар төзи, тулы җавап бирә белү. 40 Б. Рәхмәт. Килеп җитте кыш та...
КТУ Б.Рәхмәт. Иң күңелле чак. 1 9.12 Кышкы айлар,җәнлекләр , аларга ярдәм итү , аларны саклау.
Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү. КТУ №2
41 Н.Думави. Йомшак кына кар ява... 1 10.12 Текстны кычкырып, эчтән генә аңлап уку, төп фикерне ачыклау Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү. 42 С. Шакир. Кар ява. 1 12.12 Кышкы айлар, җәнлекләр , аларга ярдәм итү , аларны саклау. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Сорауларны дөрес формалаштыра белүгә ирешү. 43 Җ. Тәрҗеманов.Кыш бабай. 1 16.12 Уку барышында төп фикерне аңлау Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Эшчәнлеккә бәя бирә белү. Шиг. яттан№6
44 Р.Низамова. Бүген мәктәптә бал-маскарад. 1 18.12 Текстка план төзү, эчтәлек сөйләү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Дустыңны тыңлый белү. 45 К. Тәхау. Гыйнвар. 1 19.12 Табышмак уйлап чыгару. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Текстны укыганда эчтәлекне аңлап, дөрес уку. 46 Р. Хафизова. Песнәк. 1 23.12 Кешегә хас сыйфатлар , кешеләргә яхшылык , изгелек эшләү , хайваннарга ярдәм итү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Текстны укыганда эчтәлекне аңлап, дөрес уку. 47 Җ.Дәрзаманов. Җепшек көндә. 1 24.12 Кыш турында хикәя төзү. Бирелгән текстның эчтәлеген аңлап, орфоэпик нормаларны саклап уку. Сорау төзи,тулы җавап бирә белү 48 Б.С.Ү. Җир ак юрган ябынган. 1 26.12 Табигатьнең матурлыгын күзәтә белү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Фикерне куелган логикасында үстерә белү. БСҮ №4
III чирек. 5. Яхшыдан үрнәк ал, яманнан гыйбрәт ал. (12 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре: укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, укуэшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү, мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару.
Предмет нәтиҗәләре:
Сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне һәм кыска текстларны аңлап уку, гади җөмлә ахырындагы тыныш билгеләренә, җөмләдәге тиңдәш кисәкләргә, эндәш сүзләргә игътибар итеп, тиешле интонация һәм паузалар белән уку
49 Л.Толстой. Алмагачлар .
1 30.12 Кешегә хас сыйфатлар , кешеләргә яхшылык , изгелек эшләү . Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Фикерне куелган логикасында үстерә белү 50 Ш.Маннапов . Су тәме. 1 13.01 Телдән диафильм төзү. Андагы җөмләләрне синтагмаларга бүлеп, сөйләм яңалыгын белдергән кисәкләргә логик басым ясап һәм йөгерек укый белү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Үзең турында сөйли белү. Текстның темасын һәм төп фикерен билгеләү. 51 М. Гафури. Укырга һич иренмәс. Балалар эше. 1 14.01 Кешегә хас сыйфатлар , тырышлык тәрбияләү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Үзең турында сөйли белү. 52 Л.Лерон. Гөлләр рәхмәте. 1 16.01 Матурлыкны күрә белү сыйфаты. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Күзәтүдән чыгып сораулар куя, җавапбирә белү. 53 Р. Төхвәтуллин.Алмагачлы юл. 1 20.01 Кешегә хас сыйфатлар , кешеләргә яхшылык , изгелек эшләү . Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Күзәтүдән чыгып сораулар куя, җавап бирә белү. 54 Р. Низамиев. Яралы керпе.
Акыллы – зирәк гномнар.
( “Әдәплелек әлифбасы”) 1 21.01 Әсәрне “ Оялчан Хаҗи ” хикәясе белән чагыштыру. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Рольләрне уйный белү. 55
К.Насыйри.Ашаганда. 1 23.01 Ашаганда үзеңне тоту кагыйдәләрен искә төшерү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Аңлап сәнгатьле укый белү 56 Ә.Бикчәнтәева. Тәмле сүз . 1 27.01 Хикәянең эчтәлеген план буенча сөйләү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Дустыңны тыңлый белү. 57 Р. Фәйзуллин.Ничек яхшы булырга?
КТУ
Х.Халиков.Рәхим итегез, Сакаллы малай 1 28.01 “Тәмле телле” сүзенә мәгънәдәш сүзләр табу. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Дустыңны тыңлый белү. КТУ №3
58 Б.С.Ү. Яхшы сүз балдан татлы. 1 30.01 Тексттан файдаланып үз-үзеңә характеристика бирү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру Рольләрне уйный белү. БСҮ №5
59 Ф. Хөсни.Күчтәнәч. 1 3.02 Балаларга шәфкатьле, мәрхәмәтле булу. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Фикерне куелган логикасында үстерә белү. 60 Б. Камалов. Укудан кайту белән.Белемнәрне тикшерү.
Мөстәкыйль эш. 1 4.02 Тексттан файдаланып үз-үзеңә характеристика бирү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Аңлап сәнгатьле укый белү Мөс.эш №2

6. Ата-ана һәм туганнар. (8 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре: эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру, тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объектларны чагыштыру.
Предмет нәтиҗәләре: Зур булмаган текстны һәм шигырьләрне аңлап, сәнгатьле итеп уку күнекмәләрен үстерү.Сүзләрне әйтелеш нормаларын саклап уку.
Текст планы. Бирелгән текст буенча план төзү яки бирелгән план буенча үз текстыңны төзү.
61 Ш.Галиев. Авылча, бабайча ял... 1 6.02 Авылда балаларның хезмәттә чыныгуы, өлкәннәргә ярдәме. Әсәрне тулысынча аңлау, сорауларга җавап бирү. Әңгәмәгә кушыла белү. Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү. 62 Р. Вәлиева.Туган көндә. 1 10.02 Әти-әни турында мәкальләр өйрәнү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Чыгыш ясый белү күнекмәләре 63 В. Ахунҗанов. Әбигә энә саплыйм.
Б.С.Ү.Туганлык мөнәсәбәтләре. 1
11.02 Р.Фәхреддиннең “Балаларга үгет –нәсыйхәт” китабыннан өзекләр уку. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү. БСҮ №
64 М. Гафури. Ата-ана.
КТУ
Р. Миңнуллин.Әнкәйнең ак чәчләре. 1 13.02 Әти-әниләрне хөрмәт итү, аларга булышырга кирәклеген ассызыклау. Әсәрне тулысынча аңлау, сорауларга җавап бирү. Татарча шигырьләрне аңлап, дөрес интонация белән укый белү. КТУ №4
65 Батулла. Карурманга бара Мөбарәк. 1 17.02 Текстны рольләргә бүлеп уку. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Сорауга характерына һәм максатына карап җавап бирү. 66 Ф. Яруллин. Кояштагы тап. 1 18.02 Ана җылысы –кояш җылысы. Мәкаль һәм әйтемнәрнең мәгънәсен аңлату. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Сорауга характерына һәм максатына карап җавап бирү. 67 Ф. Яруллин. Кояштагы тап(дәвамы) 1 20.02 Ана җылысы –кояш җылысы. Мәкаль һәм әйтемнәрнең мәгънәсен аңлату. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Чыгыш ясый белү күнекмәләре. 68 Дәрдемәнд. Богъдай. 1 24.02 Әсәрнең эчтәлеген, мәгънәсен аңлау. Әсәрне тулысынча аңлау, сорауларга җавап бирү. Чыгыш ясый белү күнекмәләре. 7. Яз. ( 9 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре: укуэшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.
Предмет нәтиҗәләре: Аерым темага караган сөйләм текстлары (сурәтләү яки хикәяләү формасында) кулланып, телдән монологик сөйләм оештыру
69 Г.Рәхим.Шушы язгы мизгелдә. 1 25.02 Язгы табигать мизгелләре, кошлар дөньясының җанлануы, балалар күңелендә үзгәрешләр. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Үз сорауларыңны дусларыңа тәкъдим итү. 70 Г.Хәсәнов .Сыерчыклар кайтып... 1 27.02 Кошлар турында сөйләшү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Эшчәнлеккә үзбәя куя белү. 71 З. Ярмәки. Беренче тамчы. 1 3.03 Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Сорауларга тулы җавап бирә белү. 72 Н.Думави.Балалар сүзе.
1 4.03 Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү.
Хикәяне дәвам итү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Сорауларга тулы җавап бирә белү 73 Р.Низамова .Кояш шундый кыздыра. 1 6.03 План төзеп, хикәянең эчтәлеген сөйләү. Эш, хезмәт турында мәкальләр. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Сорауларны дөрес формалаштыруга ирешү. 74 Дәрдемәнд. Кояшның нурлары. 1 10.03 Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү Әсәрне тулысынча аңлау,сорауларга җавап бирү. Сорауларга тулы җавап бирә белү 75 М.Кәрим.Беренче тамчылар. 1 11.03 Яз турында телдән альбом төзү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Күмәк фикер алышуга кушылу. 76 Табышмак әйтәм, җавабын тап. 1 13.03 Өйрәнелгән табышмакларны искә төшерү. Үрнәк буенча табышмак уйлап чыгару. Дәлилләү формасын кулланып чыгыш ясау. 77 Б.С.Ү. Әдәпле булырга теләсәң. 1 17.03 Табигать күренешләре сурәтләнгән фотолар белән презентация.
Туган як турында җыр тыңлау. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Терәк сүзләр кулланып инша язу. БСҮ №
IV чирек. 8. Әкият сөйлим сезгә. ( 12 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре: уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү, укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.
Предмет нәтиҗәләре: Текстка исем бирү. Тексттагы җөмләләрнең эзлеклелеге. Текст кисәкләренең (өлешләренең) эзлеклелеге (абзац).
78 Кем көчле? (Татар халык әкияте ) 1 18.03 Татар халык әкиятләренең үзенчәлекләре, әкиятләрне рольләп укырга өйрәнү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Гади план белән эш итү күнекмәләре. 79 Р. Вәлиева. Ягез әле, килегез. 1 20.03 Әкияттәге геройларны өйрәнү. Алардан үрнәк алып яшәргә өйрәтү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Гади план белән эш итү күнекмәләре . 80 А.Алиш. Чукмар белән Тукмар. 1 31.03 Әкиятләренең үзенчәлекләре, әкиятләрне рольләп укырга өйрәнү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Аңлап йөгерек укый белү. 81 Мәкаль һәм әйтемнәр.
КТУ
М.Әхмәтҗанов.Карга бураны. 1 1.04 Татар халык авыз иҗаты әсәрләре белән тулырак танышу. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Дәлилләү формасын кулланып чыгыш ясау КТУ №5
82 Тычкан белән Чыпчык.
( Удмурт халык әкияте ) 1 3.04 Рәсемнәр буенча әкиятнең эчтәлеген сөйләү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Сораулар төзи белү, эчтәлекне үз сүзләре белән сөйләү
83 Тычкан белән чыпчык. (Удмурт халык әкияте, дәвамы) 1 7.04 Тел турында мәкальләр. Әсәрне тулысынча аңлау,сорауларга җавап бирү.
Эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү, текстка карата сораулар кую. 84 Р. Хафизова. Беренче шагыйрь яки тылсым иясе. 1 8.04 Әкияттәге вакыйгалар кайчан булган?
Борынгы әби-бабаларыбызның тормышы турында әнгәмә. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Дәлилләү формасын кулланып чыгыш ясау. 85 Кем җиңүче? ( Татар халык әкияте ) 1 10.04 Рольләргә бүлеп, сәнгатьле уку күнекмәләре. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Тема буенча актив лексиканы куллану. 86 КТУ
Кем нәрсә ярата? 1 14.04 Рәсем буенча әкият уйлап язу. Сорауларга җавап бирү. Өйрәнелгән лексиканы кулланып әкият төзү күнекмәләре. булдыру. КТУ №6
87 Әтәч белән борчак. 1 15.04 Рус халык әкиятләрен искә төшерү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Текст белән эшләү. 88 Т.Миңнуллин. Гафият турында әкият. 1 17.04 Өзекне театр итеп уйнау. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү, текстка карата сораулар кую. 89 М. Шабаев. Чаба иде бер куян. 1 21.04 Табигатьтәге үзгәрешләр, балаларда күзәтүчәнлек тәрбияләү. Әсәрне тулысынча аңлау, сорауларга җавап бирү. Аңлап йөгерек укый белү. 9. Җәй җитте. ( 16 сәгать)
Регулятив универсаль уку гамәлләре: эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.
Танып белү универсаль уку гамәлләре: фикерләрне логик чылбырга салу, иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ыулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.
Предмет нәтиҗәләре :
Текст типлары: сурәтләү, хикәяләү формасындагы текстлар. Аларның үзенчәлекләре. Үзең укыган яки тыңлаган текстның эчтәлеген аңлау. Сюжетлы рәсемнәр, уйнаган уеннар, күзәтүләр буенча зур булмаган хикәяләр төзү.
90 Р. Вәлиева. Яңгыр белән Кояш. 1 22.04 Табигатьтәге үзгәрешләр, балаларда күзәтүчәнлек тәрбияләү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү, текстка карата сораулар кую. 91 Р.Миңнуллин. Яңгырда яланөс. 1 24.04 Сәнгатьле уку. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Аңлап йөгерек укый белү. 92 Н.Дәүли. Бала болыт. 1 28.04 Табигать күренешләре турында сөйләшү. Әсәрне тулысынча аңлау, сорауларга җавап бирү. Эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү, текстка карата сораулар кую. 93 К. Насыйри. Шифалы үләннәр. 1 29.04 Табигатьтәге үзгәрешләр, балаларда күзәтүчәнлек тәрбияләү. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белү. 94 Г. Тукай.Яңгыр . 1 1.05 Табигатьтәге үзгәрешләр, балаларда күзәтүчәнлек тәрбияләү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Эчтәлекне үз сүзләре белән сөйли белү, текстка карата сораулар кую. 95 В. Монасыйпов. Табиблар. 1 5.05 Дару үләннәре турында сөйләшү. Әсәрне тулысынча аңлау, сорауларга җавап бирү. Аңлап йөгерек укый белү. 96 Ә. Халидов. Кырмыскалар. 1 6.05 Табигатьтәге үзгәрешләр, балаларда күзәтүчәнлек тәрбияләү. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белү. 97 Г. Морат. Тылсымлы тел 1 8.05 Әсәрне тулысынча аңлау,сорауларга җавап бирү. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү, текстка карата сораулар кую. Шиг.ятлау №7
98 А. Гыйләҗев. Арчада Сабан туе. 1 12.05 Сабан туе күренешләре буенча сөйләшү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Аңлап йөгерек укый белү. 99 Ә. Мәликов. Мәктәп баласына. 1 32.05 Әти-әниләрне нәрсәгә тиңләп була? Туган як, туган җир төшенчәләренең мәгънәсен аңлату. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Гади план белән эш итү күнекмәләре. 100 Еллык контроль эш. 1 15.05 Өйрәнелгән әсәрләрне искә төшерү. Сорауларга дөрес җавап бирү. Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белү. Еллык контроль эш
101 М. Хөсәен . Сабантуе. 1 19.05 Әсәрне тулысынча аңлау, сорауларга җавап бирү. Әсәр буенча үз фикереңне әйт. Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белү. 102 Урман дусларыбыз. 1 20.05 Җәнлекләр турында шигырь , мәсәл, әкиятләр табу. Аңлаешлы, сәнгатьле итеп уку, сорауларга дөрес җавап бирү. Эчтәлекне үз сүзләре белән сөйли белү, текстка карата сораулар кую. 103 3 сыйныфта өйрәнелгән әсәрләрне кабатлау. 1 22.05 Халкыбызның милли бәйрәме турында сөйләшү.
Сабан туе турында җыр тыңлау. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру. Үзеңнең фикереңне формалаштырып әйтә белү. 104 Җәй җитте. 1 26.05 Өйрәнелгән әсәрләр буенча сорауларга җавап бирү. Әсәрләрне искә төшереп тестны эшләү. Өйрәнелгән әсәрләрне искә төшереп тестны эшләү. 105 Гомумиләштереп кабатлау дәресе. 1
27.05 Г.Тукай, М.Гафури шигырьләрен искә төшерү, охшашлыкларын табу.
Уку елына, алган белемнәргә нәтиҗә ясау. Сорауларга җавап бирү күнекмәләре. Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру.
Өйрәнелгән әсәрләрне гомумиләштереп кабатлау.


Әдәби укудан контроль төре.
3 сыйныф (татар төркеме)
Сәг. саны Сочинение (инша)
Шигырь ятлау БСҮ
Хикәя язу КТУ Уку тиз Диал. Еллык контроль эш
1 чирек п ф п ф п ф п ф п ф п ф п п ф
27 2 4 1 1 2 чирек 21 2 1 2 1 3 чирек 30 1 2 2 4 чирек 27 2 1
1
105 2 7 4 6 2 1 1 Әдәби укудан язма һәм контроль эшләр уздыру графигы
№ Язма һәм тикшерү эшләренең исемлеге № План Факт
1 М. Гафури. Балалар эше (шигырь ятлау) 3 5.09 2 Г.Тукай.Кызыклы шәкерт(шигырь ятлау) 6 12.02 3 К.Нәҗми.Китап фабрикасында(шигырь ятлау) 10 23.09 4 Н. Мадьяров. Көзге урман (шигырь ятлау) 15 3.10 5 Х. Туфан.Көз турында җырлар( шигырь ятлау) 28 11.11 6 Җ.Тәрҗемәнов.Кыш бабай(шигырь ятлау) 43 16.12 7 Г. Морат. Тылсымлы тел (шигырь ятлау) 97 8.05 8 Минем яраткан китабым.БСҮ (инша) 14 1.10 9 Р. Вәлиева. Көзге бизәк.БСҮ(инша) 17 8.10 10 Левитан. Алтын көз. Рәсем буенча хикәя. БСҮ 27 31.10 11 Туган якның гүзәллеге. Диалог БСҮ 38 3.12 12 Җиргә ак юрган ябынган.БСҮ(хикәя) 48 26.12 13 Яхшы сүз балдан татлы.БСҮ(хикәя) 58 30.01 14 Туганлык мөнәсәбәтләре(хикәя) 63 11.02 15 Мөстәкыйль эш №1
37
2.12
16 Мөстәкыйль эш №2
60
4.02
17 Еллык контроль эш. 100 15.05

3нче сыйныфның татар төркеме укучыларының әдәби укудан белемнәрен бәяләү нормалары
I.Укуны бәяләү
Укучыларның 1 минутка уку тизлеге түбәндәгечә билгеләнә:
Сыйныфлар Хәрефләр саны Сүзләр саны
Кычкырып уку Эчтән уку Кычкырып уку Эчтән уку
3
140-210
290-360
35-55 70-105
Уку күнекмәләрен бәяләү:
Программа таләпләрен үтәсә (авазларны, сүзләрне, җөмләләрне дөрес, сәнгатьле итеп укыса), укытучы сорауларына җавап бирә алса, текст эчтәлеген аңлап үзләштерсә, “5”ле куела.
Уку тизлеге гомуми таләпләргә туры килсә; сәнгатьлелек сакланса да, 2-3 әйтелеш хатасы җибәрсә; пауза һәм интонация белән бәйле төгәлсезлекләр булса да, эчтәлекне аңлап, укытучының сорауларына җавап бирә алса, “4”ле куела.
Уку тизлеге гомуми таләпләргә туры килмәсә; сәнгатьле итеп укымаса; логик басымны дөрес куймаса; 3-4 әйтелеш хатасы җибәрсә; текстны өзеп-өзеп укыса; укытучы сорауларына җавап биргәндә, төгәлсезлекләр китсә; 4-5 әйтелеш хатасы җибәрсә, “3”ле куела.
Уку тизлеге бик акрын булса; барлык сүзләрне дә иҗекләп укыса; текстны сәнгатьле, аңлаешлы итеп укымаса; әйтелеш нормаларын тупас бозса; орфоэпия һәм интонация хаталары эчтәлекне аңлауга җитди комачаулык тудырса; сүзләрне әйткәндә, 6 дан артык тупас бозып әйтү булса, “2”ле куела.
II. Телдән җавап бирүне бәяләү
Тыңлап аңлау күнекмәләрен бәяләү:
1.”тулаем аңлады”;
2.”өлешчә аңлады”;
3.”аңламады”.
Укучының монологик сөйләмен бәяләү
Бирелгән тема (рәсем яки ситуация) буенча хикәя төзи белсә; дөрес интонация белән, тулы эзлекле итеп, текст эчәлегенә үз мөнәсәбәтен, бәясен биреп сөйли алса, тупас булмаган пауза хаталары булса да, “5”ле куела.
3 нче сыйныфта бәйләнешле сөйләм 8-9 җөмлә тәшкил итә.
Аерым паузалар, 1-2 сөйләм хатасы ясаса, укытучы тарафыннан 1-2 ачыклаучы сорау бирелсә, “4”ле куела.
Теманың төп эчтәлеген ачса, 4-6 сөйләм хатасы җибәрсә, укытучы тарафыннан икедән артык ачыклаучы сорау бирелсә яки укытучы ярдәменнән башка сөйләмне башлый (тәмамлый) алмаса, “3”ле куела.
Сөйләмдә эзлеклелек сакланмаса, паузаларда төгәлсезлекләр китсә, 6дан артык сөйләм хатасы һәм грамматик хата ясаса, “2”ле куела.
Диалогик сөйләмне бәяләү
Тиешле темпта дөрес интонация белән сорау куйса. Әңгәмәдәшенең сорауларына тул җавап кайтарса, “5”ле куела.
Дөрес сорау биреп, үзе дә әңгәмәдәшенең соравына дөрес җавап кайтарса, ләкин сөйләм вакытында укытучы ярдәменә мохтаҗ булса, 2-3 сөйләм хатасы җибәрсә, “4”ле куела.
Укытучы ярдәмендә генә сорау бирсә як җавап кайтарса, сораулар биргәндә, сүзләр һәм грамматик формалар табуда төгәлсезлекләр җибәрсә яки өйрәнгән җөмлә калыпларының бер өлешен генә үзләштерсә, 4-5 сөйләм хатасы җибәрсә, “3”ле куела.
Әңгәмә вакытында зур авырлык белән генә сорау бирсә,сорауларга үз көче белән җавап бирә алмаса, 6дан артык хата җибәрсә, “2”ле куеела.
III. Сочинениеләрне бәяләү
Эчтәлек дөрес һәм эзлекле итеп ачылса, җөмләләр грамматик яктан дөрес төзелсә, хаталар булмаса яки 1 орфографик (1 җөмлә төзелешендә) хата җибәрелсә, “5”ле куела.
Эчтәлек дөрес ачылып та, эзлеклелек сакланмаса яки пөхтә башкарылып, эзлеклелек булып та, сүз сайлауда һәм җөмлә төзүдә 2-3 хата булса, “4”ле куела.
Текстның яки рәсемнең төп эчтәлеге бирелеп тә, эзлеклелек сакланмаса; 4-6 орфографик, пунктуаөион хата җибәрелсә; сүзләр кулланганда һәм җөмләләр төзегәндә, 4-5 төгәлсезлек китсә, “3”ле куела.
Эчтәлек дөрес һәм эзлекле ачылмаса; 7-10 орфографик, пунктуацион хата җибәрелсә; сүзләр кулланганда, җөмләләр төзегәндә, 6-7 хата китсә, “2”ле куела.
Грамматик күнекмәләрне бәяләү
Укучы ана телендә өйрәнелгән грамматик күренешләрне сөйләмдә дөрес кулланса, тупас булмаган 1-2 хата җибәрсә, укытучыга 1-2 өстәмә сорау бирергә туры килсә, “5”ле куела.
Төп таләпләрне үтәп тә, 2 грамматик хата ясаса, ләкин өстәмә сораулар саны 3тән артмаса, “4”ле куела.
Грамматик форма һәм җөмләләрне сөйләмдә куллана белсә, ләкин 4-5 грамматик хата җибәрсә, “3”ле куела.
Грамматик күнекмәләр начар үзләштерелсә, грамматик кагыйдәләрне сөйләмдә куллана алмаса, хаталар 6 дан артып китсә, “2”ле куела
Укучыларның белем һәм күнекмәләрен бәяләү нормалары.
Укучыларның телдән җавап бирү күнекмәләрен тикшерү эшләренең күләме:
тыңлап аңлау (минутларда) – 0,5-0,7
диалогик сөйләм (репликалар саны) – 5-6
монологик сөйләм (фразалар саны) – 7-8
Кычкырып уку (сүзләр саны) –60-65
Сочинение(җөмлә саны)- 6-8
№ Бәяләү критерийлары “5”ле “4”ле “3 ле “2”ле
1 Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү. Эчтәлекне тулаем аңлап, барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфографик хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хатасы бар. Эчтәлекне аңлап, сорауларга дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хатасы бар. Эчтәлекне өлешчә генә аңлап, сорауларга төгәл җавап бирелмәгән, 5 орфографик, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 4-5 хатасы бар. Сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес түгел, 6 орфографик, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хатасы бар.
2 Диалогик сөйләм Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзи. Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалогик сөйләм төзи. Укучы өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора ала, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып, диалогик сөйләм төзи. Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмый.
3 Монологик сөйләм Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле монологик сөйләм төзи. Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөләм төзи, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы бар. Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төземи, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хата ясый. Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмый.
4 Уку Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укый. Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозып, басымны дөрес куймыйча, синтагмаларның бүленешендә ялгышып) укый. Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4-6 тупас орфоэпик хата җибәреп укый, уку тизлеге акрын.
Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген бөтенләй аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укый.
5 Сочинение Эш тәкъдим ителгән темага эзлекле язылган һәм эчтәлеге тулы ачылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион яки 2 грамматик хатасы бар. Эш тәкъдим ителгән темага эзлекле язылган, ләкин 2-3 эчтәлек ялгышы, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион хатасы бар. Эш тәкъдим ителгән темага өлешчә эзлекле язылган, эчтәлеге тулысынча ачылмаган, 4-5 орфографик, 4-5 пунктуацион һәм җөмлә төзелешендә хатасы бар. Эш тәкъдим ителгән темага эзлекле язылмаган һәм эчтәлеге ачылмаган, 6 дан артык орфографик, 6 дан артык пунктуацион һәм грамматик хатасы бар.

Кулланылган әдәбият һәм белем бирү чыганаклары
УМК Укытучы өчен методик әдәбият Укучылар өчен әдәбият
Программа:
План “- Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы “ Татар телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы”. – Казан , 2013.
Дәреслек: Р.Х.Ягъфәрова Әдәби уку 3 нче сыйныф. Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 3 сыйныфы өчен дәреслек. (татар балалары өчен) Казан.
"Татарстан китап нәшрияты* 2013.
.
Татар теле Ф.Ф.Харисов, Ф.М.Хисамова, Ч.М.Харисова 3 нче сыйныф.

2. Р. Р. Нигматуллина «Сборник правил и упражнений для изучающих татарский язык». Морфология. В 2-х частях Яр Чаллы, 2009.
3. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары
4 http://www.
openclass.ru//Родной язык
5 http://2berega.spb.ru/6. www.//edu tatar.ru/ Дәреслек: Р.Х.Ягъфәрова Әдәби уку. Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 3 сыйныфы өчен дәреслек. (татар балалары өчен) Казан.
"Татарстан китап нәшрияты* 2013
Әдәби укудан үзләштерү өчен мәҗбүри минимумга нигезләнеп сыйныфтан тыш укылырга тиеш әсәрләр: Бари Рәхмәт “Иң күңелле чак”.
Хәкимҗан Халиков “ Рәхим итегез”. “Сакаллы малай”.
Роберт Миңнуллин “Әнкәйнең ак чәчәкләре”.
Мөҗәһит Әхмәтҗанов “Карга бураны”.
Татар халык әкиятләре. “Кем нәрсә ярата?”
Габдулла Тукай “Шүрәле”.
Әдәби текстны аңлап, дөрес , йөгерек һәм сәнгатьле уку.Уку төрләре (йөгерек, сайлап, аңлатмалы, эчтән, бергәләп) белән танышу.Уку максатларына төшенү.Әдәби әйтелеш нормаларын саклап, дөрес интонация һәм басым белән кычкырып уку.Балаларга уку өчен тәкъдим ителгән әсәрләрнең төп темалары: туган тел,табигать., хезмәт,балалар тормышы ,кешеләрнең үзара мөнәсәбәтләре, гаилә, сәламәтлек саклау, яхшылык һәм яманлык.
Тыңлау.Төрле жанрдагы әдәби әсәрләрне тыңлап, аңлы кабул итү.Тыңлаган әсәрнең төп эчтәлеген аңлау һәм ул ясаган эмоциональ тәэсирне аңлатып бирә алу.
Сөйләм.Тест эчтәлегенә бәйле сораулар һәм җаваплар бирә белү. Укыганны яки ишеткәнне кабатлап сөйләү. Әсәр турында фикер алышуда катнашу, әңгәмә кора белү. Әсәрнең геройлары, вакыйгалары турында монологик сөйләм төзү, текстны план буенча сөйләү. Аралашу культурасын үзләштерү. Әсәрләрне яки өзекләрне яттан уку.
Язу. Матур язу күнекмәләре булдыру.Әдәби әсәр буенча куелган сорауларга кечкенә күләмле язмача җавап әзерләү (шул исәптән компьютер кулланып). Диктант язарга өйрәтү.
Татар әдәбиятын укытуның максатлары:
-уку күнекмәләрен үстерү һөм камилләштерү;
-укуга, китапка кызыксыну, хөрмәт тәрбияләү;
-матур әдәбият , аның авторы, әсәрнең жанры ,персонажы турында күзаллау булдыру;
-дөрес һәм бәйләнешле әйтмә һәм язма сөйләмгә өйрәтү;
-әдәби әсәрләр йогынтысында үз-үзеңне әдәпле тоту күнекмәләре булдыру.
Әдәбияттан гомуми башлангыч белем бирү (1-4 сыйныфлар ) баскычында укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:
татар әдәбияты хакында гомуми күзаллау булырга;
өйрәнелгән әсәрнең исемен ,төп эчтәлеген ,авторын белергә;
әсәрнең геройларын, эш –гамәлләрен,холык –фигылен, хис-кичерешләр дөн.ясын бәяли;
текстның сюжетын ачыклый,темасын идеясен,автор фикерен билгели аларга;
автор һәм хикәяләүче,шагыйрь һәм лирик герой,тезмә һәм чәчмә сөйләм,фольклор һәм әдәби жанрлар хакында күзаллый белергә;
әдәби әсәргә һәм иҗат эшенә хас сыйфатларны һәм үзенчәлекләрне аңларга;
әдәби тел һәм сурәтлелек тудыру чаралары хакында башлангыч күзаллау бирелергә тиеш.
Әдәбияттан гомуми башлангыч белем бирү(1-4 сыйныфлар)баскычында формалаштырырга тиешле күнекмәләр:
аңлы, дөрес һәм сәнгатьле уку күнекмәсе булдырып, бер минут эчендә кычкырып 75-80 сүзле, күңелдән-95 сүзле текстны йөгерек укый белергә;
Тәкъдим ителгән текстка сораулар куярга;
Текстны мәгънәви бүлекләргә бүлә һәм гади план, аннотация төзи алырга;
Изложение, диктант яза алырга;
Автор текстына нигезләнгән уртача монологик сөйләм әзерли һәм әсәр геройларын, вакыйгаларын бәяли белергә;
Программада ятлау өчен тәкъдим ителгән әсәрләрнең кимендә сигезен хәтердә калдырырга;
Бирелгән темага телдән яки язмача текст әзерли алырга;
Халык авыз иҗаты әсәрләреннән мәкаль , әйтем, табышмак, әкиятләрдән мисаллар китерә белергә;
Әдәби жанрларны һәм халык авыз иҗаты жанрларын аера арырга;
Текста махсус тел-сурәтләү чараларын: эпитет, чагыштыру, сынландыруны, шигырьдә рифманы табарга, аңлатырга.