Урок на тему Айтысты? т?рлері, айтылу д?ст?рі, жанрлы? ерекшелігі
Күн:
Сынып: 9
Сабақтың тақырыбы: Айтыстың түрлері, айтылу дәстүрі, жанрлық ерекшелігі
Сабақтың мақсаты:
Оқушылар айтыс түрлерін ашып қарастырады және ерекшеліктерімен танысады.
Оқушылардың этникалық дүниетанымдары мен шығармашылық дағдылары артады;
Халқымыздың рухани байлығын бағалау сезімдері қалыптасады.
Сабақтың барысы:
1Ұйымдастыру кезеңі
2 Үй жұмысын тексеру
3 Жаңа сабақ
Оқушылар айтыс түрлерінің ерекшеліктерін ашады.
Айтыс түрі Неліктен пайда болған? Не баяндалады?
Бәдік айтыс Адам мен мал ауруынан құтылу мақсатында пайда болған айтыстың көне түрі Мал ауруын өз төрт түлігінен айдап, басқа қоныс жайға ауыстыру
Жануар мен адам айтысы Төрт түлікті бағалаудан туған айтыс түрі Халықтың күнкөрісі, тіршілігі суреттеледі
Жұмбақ айтыс Халық өмірін, табиғат құбылысын білсем екен деген ойдан туған Шындық өмір
Сал тайтысы
Қыз бен жігіт
Ақындар айтысы Ойын—сауықты өткізу
Ақындардың сөз шеберлігін ұштастыру үшін Қыз не жігіттің міндері мен жаман жақтарын әшкерлеу
Ру мәселесі, батырлары, жетістіктері мен кемшіліктері
4 Айтыскер: Шөже
Өмір жылдары: 1803-1895
Әкесі: Қаржаубай
Туған жері: Қуандық
Міндері: 1. арғы атасы – қырғыз
2 . соқыр
Айтысты: 17 ақынмен – Орынбай, Балта, Тезекбай, Жанақ, Кемпірбай
5 Р – Шөже
А – Кемпірбай
Ф - өлең
Т – «Соқырлық – кемшілік емес!»
Шөже – тиме
Емес – елес
Кемпірбай – жай
Адамсың – жансың
Айтыскер – тер
Түсеміз – шешеміз
Үйге тапсырма
Қорытындылау:
Айтысқа қатысу үшін қандай дайындық жасауымыз керек?
Сіз өзіңізді шешен деп айта аласыз ба? Неге ?
Бағалау.