«Туган ?ирем Татарстан»

Министерство образования Российской Федерации
Муниципальное бюджетное учреждение
«Верхнешипкинская СОШ»
с.Верхние Шипки - Заинского района
«Согласовано»: «Утверждаю»:
Зам.директора по ВР: директор школы:
Т.Н.Тучина А.Х.Ишматов
Викторина
«Туган җирем Татарстан»
(для обучающихся 6-11 классов)
Автор работы: В.С.Закирова
библиотекарь МБОУ «Верхнешипкинская СОШ»
с.Верхние Шипки – Заинский район
2014 г.
Тема: Туган җирем Татарстан
Дәреснең тибы: викторина
Эпиграф: Татарстан – туган җирем,
Уртасында – Иделем.
Фонтаннары кара алтын,
Сары алтын – игенем.
Н.Исәнбәт
Максат:
Татарстан турында алган белемнәрне ныгыту,
патриотик тәрбия бирү;
иҗади индивидуаль эшләү сәләтен ныгыту, туган илгә, туган җиргә мәхәббәт тәрбияләү, гуманлык хисләрен тәрбияләү.
Җиһазлау: рәсемнәр, слайдлар, тестлар, индивидуаль биремнәр, интерактив тактада биремнәр.
План.
Оештыру моменты.
“Татарстан гимны” яңгырый.
Укучы чыгышы
Шигырьләр уку
“Туган җирем Татарстан” дигән темага викторина
Йомгак ясау


1. Оештыру
1) Исәнләшү
Безнең мәктәптә хәрби-патриотик айлыгы бара.
Шул темага карата мин сезнең белән “Туган җирем –Татарстан” дигән мероприятие үткәрәм.
тема, эпиграф, “Туган җирем-Татарстан” темасына багышланган рәсем выставкасы.
2. “Татарстан гимны” яңгырый.
Р.Яхин музыкасы.
Р.Байтимеров сүзләре.
Күпме юллар йөрдем, дөнья күрдем,
Назлы җилләр йөзем сыйпады.
Сиңа кайткач кына туган ягым,
Күкрәгемә шатлык сыймады.
Укучылар бер куплетын җырлыйлар. Татарстан гимны яңгырый.
Презентация: Татарстан гербы, флагы, рәсемнәр.
3. Укучы чыгышы
1990 нчы елда Татарстанның бәйсезлеге игълан ителде. Татарстанда дәүләт суверенлыгы турында Декларация кабул ителде. Татарстан халкы үзенең беренче Президенты итеп Минтимер Шәймиевны сайлады. Президент республика белән идарә итә. Президент – республика башлыгы.
Икенче Президент итеп, 2010 елның мартында Рөстәм Миңнеханов билгеләнде. Татарстанның иң югары органы – Дәүләт Советы.
Татарстанда барлык кешеләр тигез хокуклы. Татарстанда татар һәм рус телләре – тигез хокуклы дәүләт телләре.
Республикабызда төрле милләтләр тату көн итәләр. Туган илен яраткан, башка халыкларны хөрмәт иткән кеше генә бәхетле була ала. Рәсемнәр: флаг, герб, Р.Миңнеханов, М.Шәймиев, Декларация.
Текстның исеме чыга: “Татарстан – бәйсез дәүләт”
4. Туган илен яраткан кеше кем була?
-патриот. Патриот кем ул?
Патриот- үз илен, үзенең халкын сөюче.
Хәрби-патриотик темага багышланган шигырь тыңлап үтик.
Константин Михайлович Симонов “Жди меня , и я вернусь»
Жди меня, и я вернусь. Только очень жди,Жди, когда наводят грустьЖелтые дожди,Жди, когда снега метут,Жди, когда жара,Жди, когда других не ждут,Позабыв вчера.Жди, когда из дальних местПисем не придет,Жди, когда уж надоестВсем, кто вместе ждет.
Жди меня, и я вернусь,Не желай добраВсем, кто знает наизусть,Что забыть пора.Пусть поверят сын и матьВ то, что нет меня,Пусть друзья устанут ждать,Сядут у огня,Выпьют горькое виноНа помин души...Жди. И с ними заодноВыпить не спеши.
Жди меня, и я вернусь,Всем смертям назло.Кто не ждал меня, тот пустьСкажет: - Повезло.Не понять, не ждавшим им,Как среди огняОжиданием своимТы спасла меня.Как я выжил, будем знатьТолько мы с тобой,-Просто ты умела ждать,Как никто другой.
1941
1.Кошлар сайрый тирәктә,
    Сыгылып үсә таллары.
    Кайда йөрсәм дә йөрәктә
    Татарстан таңнары.
2.Бу дөньяда мин бер ятим түгел,
Горурлыкка тулы хакым бар:
Тигезләргә мине тигез иткән
Республикам, туган халкым бар.
  3.  Азат та син,
      Гүзәл дә син,
      Әй туган җирем.
      Күкрәп яшә, Татарстан,
      Җөмһүриятем минем!
4.Без – татар балалары,
Милләтнең каймаклары.
Бай тарихлы, күп мираслы Халыкның киләчәге!
Без үскәч, милләтебезгә Тугры хезмәт итәрбез.
Динебезне, телебезне Тап төшерми сакларбыз!
5.Хәзер “Туган җирем Татарстан” дигән темага викторина үткәрәбез.
1 бирем
Хәрби-патриотик темага карата команданың исемен һәм девизын уйлап табыгыз.Командирны сайлагыз.
2 бирем
Хәрби-патриотик темага карата проза, поэзия әсәрләрен әйтеп чыгыгыз.
1.Гомәр Бәширов “Намус”
2.Гариф Гобәй “Замана балалары”
3.Сафиуллин “Җиңү юллары буйлап”
4.Нәби Дәүли “Яшәү белән үлем арасында”
“Җимерелгән Бастион”
5.Ибраһим Гази “Икмәк, винтовка һәм мәхәббәт”
6.Әпсәләмов “Газинур”
7.Михаил Девятов “Тәмугтан качу”
8.Габдрахман Әпсәләмов “Агыла болыт”
9.Мирсәй Әмир “Саф күңел”
3 бирем
Һәрбер команда 1 конверт сайлап ала.
Әзерләнү өчен 3 минут бирелә.
1 конверт. Хат язарга. (Фронтка киткән солдатка хатыны яза.)
2 конверт. Хат язарга. (Солдат фронттан хатынына яза)
4 бирем
Сорауларга җавап бирегез
1 Татарстан кайчан төзелгән?
2 Татарстанның мәйданы нинди?
3 Татарстан нинди өлкәләр һәр республикалар белән чиктәш?
4 Татарстан территориясендәге иң биек урын кайда?
5 Нинди татар язучыларын һәм шагыйрьләрен беләсең?
6 Татарстан халкының милли составы нинди?
7 Татарстанны кайчан дүрт елга иле дип тә атыйлар.Алар нинди елгалар?
8 Татарстанда ничә шәһәр бар? Зур шәһәрләрне санап чык.
9 Татар композиторларыннан кемнәрне беләсез?
10 Патриот-шагыйрь Муса Җәлилнең тормышы, эше һәм батырлыгы турында син ниләр беләсең?
11 Казан уневерситетына кайчан нигез салынган?
12 Татарстанда ничә күл бар? Шуларның берничәсен исемнәрен әйт.
13 Татарстанда ничә административ район бар? Сезнең район нинди райннар белән чиктәш?
14 Казанда язучылар исемендәге берничә урамны санап чык.
15Казаннан Мәскәүгә кадәр ничә километр?
16 Казан шәһәрендә күпме халык яши? Халык саны буенча Казан илебездә ничәнче урында тора?
17 Казанда нинди тарихи һәйкәлләр бар?
18 Бөек рус химигы А.М. Бутлеров турында сөйлә.
19 Татарстан нинди табигый-географик зоналарда урнашкн?
20 Татарстан урманнарының төп әһәмияте нәрсәдә?
21 Татарстанның географик урыны кай яклары белән уңайлы?
22 Татарстанның кышына, язына, җәенә һәм көзенә кыскача характеристика бир.
23 Сезнең авылда (шәһәрдә) күпме халык яши?
24 Чистай шәһәренә кыскача экономик һәм географик характеристика бир.
25 Татарстан урманнаранда очрый торган төп агач төрләрен санап бир.
26 Татар орнаментларында иң таралган чәчәк палитрасын атагыз.
27 Кайсы татар бию көе классик әсәр дип танылды?
28 “Алтынчәч” операсын кем язган?
29 Татар халкының әхлак кануннарын үз эченә алган Кол Гали поэмасын ничек атыйлар?
30 Әдәбияттә – Тукай, музыкада – Сәйдәш диләр. Ә җырда кем шулкадәр мәшһүр икән?
31 Академик А.Е. Арбузовның иң якын һәм талантлы укучысы булган татар профессоры-химик.Ул кем?
Константин Михайлович Симонов “Жди меня , и я вернусь» шигыре
Шамсутдинова Диляра
3 класс
3 класс
3 классШамсутдинов Тимур
2 команда чыга
1-патриотлар
2-
Вакыт бирелә
(3 минут)
2 минут вакыт бирелә
3 минут вакыт бирелә
Кулны беренче күтәргән команда җавап бирә
6 Командаларга баллар кую.
Жюри чыгыш ясый.
4. Саубуллашу. “Мин яратам сине Татарстан” музыкасы яңгырый. “Мин яратам сине Татарстан” музыкасы