Noun — Isim 5 ci sinifler ucun
ISIM ( NOUN )
Isim düzəldən şəkilçilər :
Ness - happiness ( xoşbəxtlik ), darkness ( qaranlıq )
Ment – development ( inkişaf ), movement ( hərəkat, hərəkət )
Ion ( - sion, - tion) – information ( məlumat ), admiration ( heyranlıq ),
decoration ( bəzək )
Er ( - or, ar ) – leader, beggar ( dilənçi ), conductor ( dirijor,konduktor)
İ ( -ty ) – reality, electricity ( elek.) , cruelty ( qəddarlıq )
Hood – brotherhood ( qardaşlıq ), childhood ( uşaqlıq )
Dom – kingdom ( krallıq ) , freedom ( azadlıq )
Ship – championship ( qalibiyyət ) , friendship ( dostluq )
Age – package ( bağlama ) , carryage ( fayton, vaqon )
eer – engineer ( mühəndis )
ess – actrees , lioness ( dişi şir ) → qadın cinsini bildirən yeganə şəkilçidir.
Ing – meeting ( görüş, iclas ) , building ( bina )
Ism – heroism ( qəhrəmanlıq ) , realism
Ist – novelist ( nasir )
Ics – phonetics, linguistics ( dilçilik )
Ese – Japanese ( Yaponiyalı ) , Chinese ( Çinli )
Th – strength ( güc ) , length ( uzunluq ) , death ( ölüm )
Ative – representative ( nümayəndə )
ee - refugee ( qaçqın ) , referee ( hakim )
ence – ( - ance ) – reference ( soraq, arayış )
ant – ( - ent ) - servant ( qulluqçu ) , student ( tələbə )
an – ( - ian ) – American, ( lı ) , musician ( musiqiçi )
al – approval ( bəyənmə ) , proposal ( təklif )
ure – pleasure ( məmnuniyyət ), departure ( yola düşmək )
ance – assistance
logy – geology
cy – literacy
PREFİXLƏR
MİSS – misprint 3) DİS – disappearance
UN – unemployment ( işsizlik ) 4 ) İN - inexperience
COLLECTİVE NOUNS ( TOPLU İSİMLƏR )
( Təkdə və Cəmdə olur )
Toplu isim + sayılan isim ( təkdə )
Toplu isim + sayılan isim ( cəmdə )
is
Məs: Our family large
families
There are 15 in our house
Toplu isimlər bütöv bir məvhum kimi nəzərdə tutulduqda , xəbər təkdə işlənir
His family consists of 5 people
Ayrı – ayrı şəxsləri, yaxud əşyaları nəzərdə tutduqda toplu isimlər cəmlik bildirir
When I entered the room , the family were sitting at the table ( ailənin hər bir üzvü )
YALNIZ CƏMDƏ OLAN İSİMLƏR
Goods ( ərzaq, mal ) savings ( qənaət ) stairs ( pilləkan )
Troops ( qoşun ) greens ( göy göyərti ) riches ( sərvət )
Contents ( məzmun ) police party ( partiya )
Clothes army wages ( maaş )
Earnings ( qazanc ) gentry ( ) proseeds ( gəlir, mənfəət )
Poultry ( quşçuluq ) cattle ( mal qara ) crew ( ekipaj , heyət )
Crew, family, team – həm təkdə, həm cəmdə işlənir
ANCAQ TƏKDƏ İŞLƏNƏN İSİMLƏR
Elm və ya fənn adı bildirən bu isimlər praktik bilik mənaasında olduqda cəmlik bildirir və cümlədə mübtəda rolunda çıxış edərkən özündən sonra feli cəmdə tələb edir.
Məs : My mathematics are good but his physics are excellent .
İdman adları bildirən isimlər : football is an exciting game
Pul məbləği, çəki, zaman və məsafə ölçüsü bildirən sözlər :
2 hundred dollars is not enough for me
20 kilos is the maximum weight for suitcase
3 years is a long time to be without job
Sonu “ o “ ilə bitən sözlərin cəmi “ – es “ ilə düzəlir. Yalnız aşağıdakı sözlərdə - “ s “ əlavə olunur.
Piano ( s ) zero ( s ) zoo ( s )
Studio ( s ) kimono ( s ) radio ( s )
Photo ( s ) video ( s ) Auto ( s ) kilo ( s )
İSİMLƏRDƏ CİNS KATEQORİYASI
Kişi cinsi ---- Masculine Gender ( male )
Qadın cinsi ------ Feminine Gender ( female )
Orta ( cansiz ) cins ----- Neuter Gender
QADIN CİNSİNİ BİLDİRƏN SÖZLƏR ( - ess – şəkilçisi ilə )
( FEMALE, FEMİNİNE )
An actor – an actress
A lion – a lioness ( dişi şir )
A waiter – a waitress ( xidmətçi qadın )
A tiger – a tigress ( dişi pələng )
A prince – a princess ( şəhzadə qız )
An heir – an heiress ( varis qız )
A host – a hostess ( ev sahibəsi )
Ant – qarışa
Insect – həşərat
HEYVANLARDA KİŞİ VƏ YA QADIN CİNSİ
1 ) Güclü və böyük heyvanlar ---- KİŞİ CİNSİNƏ – aid edilir
Məs: elephant, tiger, wolf, horse, eagle = HE
2 ) Zərif və kiçik heyvanlar ---- QADIN CİNSİNƏ – aid edilir
Məs : cat, hare, mouse, bat = SHE
KİŞİ CİNSİ İSİMLƏR QADIN CİNSİ İSİMLƏR
Brother sister
Father mother
Gentleman lady ( xanım )
Nephew ( bacı, qardaş oğlu) niece ( qardaş, bacı qızı )
King queen ( kraliça )
Man woman
Monk ( rahib ) nun ( rahibə )
Uncle aunt
DÜZƏLTMƏ İSİMLƏRDƏ KİŞİ VƏ QADIN CİNSİ
KİŞİ CİNSİ QADIN CİNSİ
Bridegroom ( braidgrum ) bəy bride ( gəlin )
Duke ( hersoq ) duchess ( hersoqiniya )
Emperor ( imperator ) empress ( imperatriça )
God ( Allah ) Goddess ( İlahə )
Hero heroine
Widower ( dul kişi ) widow ( dul qadın )
Usher ( qapıçı, bələdçi ) userette
Prince princess
her
Ölkə adları ---- qadın cinsinə aid edilir = SHE
Məs: Az. is famous for oil
The Sun ---- kişi cinsidir = HE
The Moon ---- qadın cinsidir = SHE
Gəmi adları ( boat, ship, steamer ) ----- qadın cinsidir = SHE
İSİMLƏRİN YİYƏLİK HALI
İsimlərin yiyəlik halı ’ s – le düzəlir. – ın – kimi tərcümə olunur
Məs: Kate” s eyes – Keytin gözləriEyni bir şəxs və ya əşya 2 və daha çox şəxsə aiddirsə onda yiyəlik hal axırıncı isimə əlavə olunur
Ann and Kate’s mother is a teacher ( bacıdılar, ikisinin bir anası var )
BUT :
Ann’s and Kate’ s eyes are blue ( hərəsinin öz gözü )
CANSIZ İSİMLƏRİN YİYƏLİK HALI
“ of “ sözönüsü ilə düzelir.
Məs: The leg of the table – stolun ayağı
Bəzi cansız isimlər ‘ s - ilə düzəlir :
Zaman bildirən sözlərlə :
A moment”s silence 1 anlıq sükut
2 day”s leave 2 günlük məzuniyyət
A week”s holiday 1 həftəlik tətil
3 week”s holiday 3 həftəlik tətil
Today”s newspaper Bugünki qəzet
Yesterday “s news Dünənki xəbər
Tomorrow” s work sabahkı iş
This evening” s film Bu axşamkı film
Night” s work Axşam işi
Fəsillərin, ayların və günlərin adını bildirən sözlərlə ;
Summer “s day Yay (- ın ) günü
December” s frost Dekabr ( -ın ) şaxtası
Sunday” s rest Bazar günü ( -nün ) istitahəti
Ölkə və şəhər adları bildirən isimlərlə ;
Azerbaijan” s peace policy ----- Azərbaycanın sülh siyasəti
London” s beauty ---- Londonun gözəlliyi
Bəzi dükan adları = +”s
Məs: The baker”s The chemist”s
The dentist”s The greengroser”s
The butcher”s
The sun
The moon
The earth
The world
River
Water + ”s
Ocean
Wind
City
Town
Ship
Boat = boat” s trail ( qayığın izi )
Vessel ( gəmi) = vessel” s deck ( gəminin göyərtəsi )
Many
A lot of çox + sayılan isim ( cəmdə )
A number of
A planty of
Məs: Many books
A lot of books are
A number of books
Much
A lot of + sayılmayan isim ( təkdə )
A plenty of
Məs : A lot of sugar
Much sugar is
A plenty of sugar
Few (az )
A few ( bir neçə ) + sayılan isim cəmdə
Little ( az ) + sayılmayan isim
A little ( bir az )
Some ( bir neçə ) + sayılan isim ( cəmdə )
Some ( bir qədər, bir az ) + sayılmayan isim ( təkdə )
Any + sayılan isim ( cəmdə )
Any + sayılmayan isim ( cəmdə )
SAYILMAYAN İSİMLƏRİN QARŞISINDA GƏLƏRSƏ SAYILAN EDİR :
A piece of .....
A slice of .....
A bar of ......
A loaf of .....( 1buxanka )
A lamp of ....( 1dilim )
A glass of .... ( 1 stəkan )
A cup of .... ( 1fincan )
A bottle of ....( 1 şüşə )
A pair of..... ( 1 cüt )
Sayılmayan isimlərin qarşısında “ a lot of “ gələrsə isim təkdə olur.
Məs: a lot of furnitures is ....
1 ) ANOTHER + SAYILAN İSİM ( TƏKDƏ ) = daha 1, başqa 1
Məs: another + book No + another
Another sugar Another trousers ( cəmdədir )
2 ) OTHER + SAYILAN ( TƏKDƏ )
OTHER + SAYILAN ( CƏMDƏ ) = THE OTHER
Məs : Some the other books
My the other friends
3 ) THE OTHERS + İSİM = ( QALANLARI, DİGƏRLƏRİ )
No + other
No + another
Məs : There is no other book on the board
SO, SUCH
So + sifət, zərf
Such a + sayılan isim ( təkdə ) == such a beautiful girl
Such + sayılan ( cəmdə ) == such easy books