Презентация по башкирскому языку и литературе на тему Атай икм?ге Ф.Акбулатова (7 класс)


Фәрзәнә Аҡбуллатова «Атай икмәге»Яңауыл районы муниципаль бюджет дөйөм белем биреү учреждениеһы Прогресс урта дөйөм белем биреү мәктәбенең башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы Әхәтова Әминә Сәфәрғәле ҡыҙы


фонетик – орфоэпик күнегеүИкмәк! Икмәк!Ошо ғорур һүҙҙеЕр йөҙөнән бер ни юя алмаҫ,Ошо һүҙҙә – бөтә тормош нигеҙе,Икмәк булһа, тормош юғалмаҫ! Рәдиф Тимершин.

Һәр бер өйҙә һәр саҡ икмәк булһын,Аңҡып торһон икмәк еҫтәре. Рәшит Шәкүр.

Маҡсат

Фәрзәнә Аҡбулатова «Атай икмәге»Бишенсе февраль.Класс эше. Фәрзәнә аҡбулатова
Фәрзәнә Фәтих ҡыҙы Аҡбулатова 1960 йылдың 1 февралендә Башҡортостандың Хәйбулла районы Үрнәк ауылында тыуған.Ғәлиәхмәт урта мәктәбендә белем ала. Артабан Өфөләге 2- се педагогия училищеһының художество-графика бүлегендә уҡый. 1987 йылда Мәскәү дәүләт университетының журналистика факультетын тамамлағас, Башҡортостан газетаһы редакцияһына эшкә ҡайта. 1991 йылда Башҡортостан телерадиокомпаниһының “Ижад” берекмәһенә эшкә саҡырыла, әлеге мәлдә ошо берекмәнең етәксеһе. Фәрзәнә Аҡбулатова – Башҡортостан Яҙыусылар союзы ағзаһы. “Атай икмәге”, “Зәңгәр ҡаялар” исемле китаптары донъя күрҙе. 1996 йылда “Ҡорбанлыҡ йәки ябай ғына алыш-биреш, ” “Тәгәрмәс ҡала йәки донъя кендеге ” тигән фантастик повестары һәм “Атай икмәге”исемле китабы өсөн уға Шәйехзада Бабич исемендәге республика йәштәр премияһы бирелде.
Һүҙлек эшеЫумас – затирухаГөрләүек – ручейКөлсә – лепешкиЙыуа – дикий лукБолдор – крыльцо



Ыумас – затируха
Гөрләүек – ручей
Көлсә – лепешки
Йыуа – дикий лук
Болдор – крыльцо
Һүҙлек эшеЫумас – затирухаГөрләүек – ручейКөлсә – лепешкиЙыуа – дикий лукБолдор – крыльцо



Ял минутыҠояш ҡарай йылмайып,Иҫәләр йылы елдәр.Шатланып йылы көнгә,Туҡ башаҡтар бейейҙәр.

һорауҙарӘҫәрҙә ниндәй осор һүрәтләнә? Хәл – ваҡиғалар кем исеменән һөйләнелә? Әҫәрҙең башында ниндәй йыл миҙгеле һүрәтләнә?Ғәлләм ағайҙың ғаиләһендә нисә кеше? Улар кемдәр?Балалар ни өсөн ҡарҙа ялан аяҡ уйнайҙар?Мотаһар ни өсөн илай ? Ул нимә һорай?Миҙхәт ниңә Хәҙисә инәйҙәр өйөнә бара?Хәҙисә инәйҙең өйөндә ниндәй ваҡиға була? Ни өсөн Миҙхәт картуф урынына ҡатыҡ алып ҡайта?Ни өсөн Мотаһар картуф, көлсә һүрәттәре төшөрә?Миҙхәтте ҡустыһының һүрәттәре ниңә тетрәндерә? Миҙхәт ҡустыһының үлемен нисек кисерә?
Әҫәрҙә ниндәй тема күтәрелгән?Ниндәй проблемалар күтәрелә?Әҫәрҙең идеяһы ниндәй ?Әҫәр ниндәй жанрға ҡарай? “ Бөтә ғаилә йыйылып, табынға ултырыр алдынан, күкрәктәренә терәп, ҡатындарҙың икмәк телгәнен күргәнегеҙ барҙыр?! Күпереп торған аҡ ҡалас киҫеүе үҙе бер ҡыуаныс.Шунда бер нәмәгә иғтибар итегеҙ: хужабикә, икмәк киҫеп бөткәндән һуң , өҫтәлгә ҡойолған валсыҡтарҙы һаҡлыҡ менән генә усына һепереп төшөрә лә, бер бөртөгөн дә әрәм итмәйенсә, ауыҙына ҡаба. Нимә был?! Ҡытлыҡтанмы әллә һаранлыҡтанмы? Юҡ, тегеһе лә, быныһы ла түгел. Был – икмәккә табыныуҙан.” Әнғәм Атнабаев.


Өҫтәлдән бер валсыҡ төшөп китһә, Әсәй әйтер ине ашығып: “Икмәктән һин оло булма, балам, Ғүмер итмәһәңдә асығып.”Әсә балаһына ниҙәр өйрәткән?


Икмәк һүҙе мәҡәлдәрҙә


Унда күп кешеләрҙең хеҙмәте, тире тамғанТәмле икмәк еңел генә бирелмәй






Өй эшеХикәйәнең өсөнсө өлөшөн уҡып, йөкмәткеһен һөйләргә өйрәнергә.

Икмәк–иң ҡәҙерле аҙыҡ һәм ул бер ваҡытта ла үҙ баһаһын юғалтырға тейеш түгелИғтибарығыҙ өсөн рәхмәт!