План-конспект урока по истории 5 класса: Эллада аллалары ??м геройлары
Тема: Эллада Аллалары һәм геройлары
Максат:
Элладаның борынгы Алалары һәм геройлары белән таныштыру, алар турында мифларны өйрәнү
Дәреслек материалы белән эшләүне дәвам итү
Тарих фәненә карата кызыксыну уяту, бер-береңә карата игътибарлылык тәрбияләү.
Җиһазлау: дәрес әсбаплары, презентация.
Яңа төшенчәләр: герой, сатир, нимфа, Цербер.
План:
Оештыру вакыты
Өй эшләрен тикшерү
Яңа тема аңлату
Олимпия Аллалары
Игенчелек Аллалары
Гераклның батырлыклары
Нәтиҗә чыгару
Өй эшләрен язу
Анализ
Дәрес барышы
1.Оештыру вакыты.
Хәерле көн укучылар!
2.Өй эшләрен тикшерү
Узган дәрестә без сезнең белән нинди тема үттек? (Гомер поэмалары)
Гомерның нинди поэмаларын белдек? (Илиада һәм Одиссея)
Һәм сезгә өйгә кыскача легенда яки әкият уйлап табып язарга кирәк иде.
Дәфтәрләрегезне дәрес азагында миңа тапшышырсыз һәм мин аларны тикшереп чыгам.
Ә хәзер мин сезгә кроссворд чишеп алырга тәгъдим итәм.
Барысы 12 сорау булачак.
По горизонтали:
1.Борынгы Грециядә юлбашчыларны ничек атаганнар?(басилей)
3.Греклар бу шәһәрне икенче төрле Илион ди атаганнар? (Троя)
5.Кем ул Посейдон?(Алла, су Алласы)
7.”Илиада” һәм “Одиссея” поэмаларын язган шагыйрь (Гомер)
9.Трояна алу өчен Одиссей уйлап тапкан агач җайланма? (Ат)
10.Илида поэмасының төп героеның исеме? (Ахиллес)
12.Илиада поэмасы ахырында Ахиллес үлемгә дучар була, ул үлемсез дип саналса да аның тәненең бер өлешендә зәгыйф урыны була. Нинди өлеш турында сүз бара? (үкчә)
По вертикали:
2.Греклар иле баштарак ничек аталган? (Эллада)
4.Без өйрәнгән Одиссей, Тесей һәм Ахиллесны кемнәр дип атарга була?(геройлар)
6.Одиссей поэмасында кем исемле Циклоп турында сүз бара? (Полифем)
8.Греция тарихында б.э.к. XI-IX гасырларга сузылган чор ничек аталган? (караңгы)
11.Одиссейның туган җире? (Итака)
Хәзер игътибар белән карагыз әле, шушы кроссвордта 3 сүз аеручада калын сызыклар белән әйләндереп алынган.
Нинди сүзләр? (Эллада, герой, Алла)
Бүген без сезнең белән греклар илен өйрәнүне дәвам итәчәкбез.
Һәи хәзер шушы сүзләрдән җөмлә төзеп карагыз әле? (Эллада Аллалары һәм геройлары)
Димәк бүгенге дәреснең темасы? (Эллада Аллалары һәм геройлары)
Ә хәзер ачабыз дәфтәрләрне һәм язабыз бүгенге числоны һәм теманы.
Слайд 1
Бүгенге дәрестә без үз алдыбызга нинди максат куябыз?
(Элладаның борынгы Аллалары һәм геройлары белән танышу, алар белән бәйле мифларны өйрәнү)
Сез бүгенге дәрескә кадәр Эллада Аллалары һәм геройлары турында ишеткәнегез бар идеме?
Сез алар турында нәрсәләр беләсез һәм кайдан таныш алар сезгә?
Бүген без сезнең белән алар турында тулырак мәгълүмат аларбыз.
Сез бүген дәрестә парлап эшләячәксез бер-берегезгә ярдәм итеп.
Хәзер 2 слайдка игътибар итегез әле. Сез анда нәрсә күрәсез?
Бүген без шушы таблицаны тутырып Элладаның Аллалары турында белемнәр тупларбыз.
Шушы таблицаны дәфтәрегезгә сызып куегыз һәм без бер яңы Алланы өйрәнгән саен аны тутырпы барырга кирәк булачак.
Күрәсездер ул ике өлешкә буленгән. Бер ягында Аллалар исеме, икенче якка нәрсә Алласы булаган дигән, димәк бер ягына язабыз Алланың исемен, икенче якка нәрсә Алласы булуын.
Алланың исеме Нәрсә Алласы булган?
Греклар Аллаларны алтын сарайларгда Олимп тавының түбәсендә яшиләр дип уйлаганннар. Слайд 3
Алар фикеренчә башка Аллалар өстеннән кайсы Алла патшалык иткән? (Зевс, слайд 4)
Таблицага язып куябыз: Алланың исме: Зевс һәм нәрсә Алласы: Күк Алласы, Аллалар һәм кешеләр патшасы.
Зевсның нинди ике туган абыйсы булган һәм алар нәрсә Аллалары булганнар?(җир асты Алласы Аид һәм су Алласы Посейдон, слайд 5,6)
Зевсның яраткан кызы кем булган? (Афина- зирәклекнең алиһәсе һәм кыю сугышчы. Слайд 7)
Зевсның икенче кызы гүзәллек алиһәсе кем булган? (Афродита. Слайд 8)
Зевсның тагын бер кызы Артемида һәм улы Аполлон нәрсә Аллалары булган? (җәнлекләр хакиме һәм аучылыкны яклаучы; кояш яктысы һәм сәнгать яклаучысы (покровитель, хинаяче) слайд 9)
Олимпия Аллалары үлемсез дип саналган һәм төрле мәҗлесләр яратканнар. Тик ут һәм тимерчеек Алласы Гефест бушка вакыт уздыруны яратмаган. (Слайд 10)
Ул бик уңган тимерче булган Аллаларның сарайларын , Зевсның скипетрын, Ахиллесның сугыш киемнәрен ул ясап биргән.
Урманнарда, елгаларда яшәүче затларны ничек атап йөрткәннәр? (сатирлар һәм нимфалар, слайд 11)
Сез алар турында ишеткәнегез бар идеме?
Сатирлар- бик ялкау ияләр буланнар. Алар көннәрн я Аллар мәҗлесенә бәйрәм итеп, яки нимфаларны куалар йөреп уздырганнар.
Нимфалар- табигый көчләргә кызлар сүрәте биргәннәр, ягъни су аккан тавыш, агач үсүе.
Зевсның сеңлесе кем исемле һәм ул нәрсә Алласы булган?( Деметра- уңдырышлылык һәм игенчелек алиһасә. Слайд 12)
Деметра турында бик кызыклы миф бар. Аның Персефона исемле кызы булган (Слайд 13). Ул болыннарда йөрергә чәчәкләр җыярга яраткан. Ләкин Зевс аны үлеләр патшасы Аидка кияүгә биргән. Анда кояш нурлары да үтеп кермәгән чәчәкләр дә үсмәгән. Ә керү юлын өч башлы эт Цербер саклаган.
Бу хәлне белеп алган Деметра Зевска ачуланып Олимпны ташлап чыгып киткән. Ул китү белән бөтен җирдә агачлар яфракларын койган, чәчәкләр кипкән, йөзем бакчалары корыган.
Зевс бу хәлдән чыгу өчен Персефона елның өчтән ике өлешен Деметра янында, ә бер өлешен Аид янында яшәргә дигән карарга килгән.
Шулай итеп Персефона әнисе янында булганда бөтен дөнья чәчәк аткан, ә китүгә үсемлекләр кабат кипкән.
Бакчаларда йөзем өлгереп алардан шәраб ясауны, шәраб Алласы Дионис хөрмәтенә багышлаганнар. (Слайд 14)
Ләкин Аллалардан башка әле геройлар да бар бит.
Узган дәресләрдә без сезнең белән нинди грек геройлары белән таныштык? (Тесей, Ахиллес, Одиссей)
Грекларда аеручада популяр булып тагын бер герой саналган. Кем ул?(Геракл. Слайд 15)
Аның ничә төрле батырлыгы билгеле? (12)
Сез аның нинди батырлыклары белән таныш?
Нәтиҗә:
Сез бүгенге дәрестә нинди яңы белемнәр алдыгыз?
Нинди грек Аллалары белән таныштыгыз?
Нинди миф сезнең өчен иң кызыклысы булды?
Хәзерге вакытта Олимп тавының башында Аллалар яши дип бер кем дә ошанмый инде. Грециянең Аллалары һәм геройлары турында хатирә бары миф һәм легендаларда гына яшәп килә. Ләкин шунысы мөһим хәзерге вакытта да Грециянең культурасы, тулаем алганда да, үзенең байлыгы, кызыклыгы белән җәлеп итеп тора.
Өй эше: Праграф 24, параграф ахырындагы сораулар.