7-класс денелерді? ж?зу шарттары
1Сабақ мақсаттары: Архимед күші,денелердің жүзу шарттары туралы білімдерін тексеруКемеде жүзу мен ауада ұшу тарихымен танысу.Жаңа сабақты үйрене отырып,экологияны қорғауға үйрету.
2Сиқырлы «Білімдер» елі “Сен ғылымға болсаң ынтық Бұл сөзімді әбден ұқ:Білгеніңнің жақсысын қыл,Білмегенді біле бер.” деп айтқанқазақтың ұлы ақыны Ш Құдайбердиевтің өлең жолдарынан үзінді бүгінгі сабақтарыңызға арқау болсын!
3 Сұйыққа немесе газға батырылған денеге әрекет етуші күшті қалай есептеуге болады? Fa=ρc gvд
4ДенеF а,HБатадыF ау>Fа ЖүзедіFау=FaЖүзіп шығадыF ау<Fа
5Ойлан ! Тап!Кроссворд сұрақтары1 – Күштің атауы;2 – Ғаламшар атауы;3 – Масса бірлігі;4 – Кемедегі экипаж шені;5 – Материя түрі;6 – Архимед қандай ғалым?7 – Қандай ыдыста газ тұрмайды?8 – Адамның биоөрісі.Вертикаль бойлай сабақ тақырыбын оқисың.{5940675A-B579-460E-94D1-54222C63F5DA}
Сабақтың тақырыбы: «Су көлігі. Ауада ұшу»6Презентация жасаған Жетібай кентінің №8 орта мектебінің физика пәнінің мұғалімі Юсупов Рустем Орынбаевич
Сұйықта орналасқан денеге әрекет ететін күштер:Ауырлық күші және архимед күші7
Кемелердің жүзуіКеме -ең арзан көлік түрі.Кеме-үлкен жүкті тасымалдайды.8
9 Кеменің суға бататын тереңдігі шөгім деп аталады.Ватерсызық-кеменің рұқсат етілген шөгім көрсеткіші.Суығыстырым-кеменің ватерсызыққа дейін батқандағы ығыстырылған су салмағы. Кеменің жүк көтергіштігі-ватерсызыққа дейін батқандағы тиелген жүк салмағы.
Жүзу шарттарыАрхимед күші су тығыздығы мен кеменің суасты бөлігінің көлемімен анықталады FА = ρ · g · VКеме жүкті қанша көп тиесе,сонша көп суға батады.Егер кеме ватерсызықтан төмен батса, онда ол шөгеді.Кеменің жүк көтергіштігі Кеменің суығыстырымы10
Ауада ұшу11
12 Ненің көмегімен ауа шары жоғары көтеріледі?Ауа шарының көтеру күшін қалай есептеуге болады?F = Fа - Pшар
13 Ауа шарларын қандай газдармен толтырады?Сутегі, гелий.
Ауа шарының көтергіш күшін қалай есептеп табуға болады?Ауаға көлемі 40 м3 гелиймен толтырылған шар ұшырылды.Шардың қабығын толтырып тұрған гелий массасы: mг = ρгV = 0,189 кг/м3 · 40 м3 = 7,2 кг.Оның салмағы: Pг = gmг = 9,8 Н/кг · 7,2 кг = 71 НКері итеруші күш (архимед күші) : FА = gρауаV = 9,8 Н/кг · 1,3 кг/м3 · 40 м3 = 520 Н.Демек бұл шар көтеретін жүктің салмағы: 520 Н – 71 Н = 449 Н – міне осы көтергіш күш болып табылады14
15 Неліктен ауа шарларының ұшу биіктігі шектелген ?Неліктен ауа шарлары көлік құралдары ретінде қолданылмайды ?
Ойланыңдар!Қандай жағдайларда сұйықтағы дене батады?,Жүзеді? Жүзіп шығады?..................................................................Кемелердің жүзуі неге негізделген?.............................................................Кеменің шөгімі деп нені атайды?....................................................................Ватерсызық деген не? …………………………..........................................16
Ойланыңдар!Кеменің суығыстырымы деп нені атайды?............................................................Неліктен ауа шарларын сутегі немесе гелиймен толтырады?.................................... ..........................................................................Ауа шары биіктікке көтерілген сайын ,оған әрекет етуші кері итеруші күш неліктен кемиді ? ........................................... ..........................................................................Ыстық ауамен толтырылған ауа шарының көтерілу биктігін қалай басқаруға болады?...........................................................17
18
Алыс сапарға аттануға дайын бол!19Желкенді көтеріңдер!Fау=mgFА=gсvдm=vP= mgр= ghF1 = P - FА
20«Білімділер» елінде тек «5»Алуға тырысыңдар! FА=gсvд
211 сайыс - " Қайталау"Сұйыққа немесе газға батырылған денеге Әрекет етуші күшті қалай табады?2. Ауырлық күшін қандай формуламенЕсептейді?3. Масыл жүк деген не?......................................................................4. Ареометр нені өлшейді?....................................................5. Салмақты қалай анықтайды?.............................................................................. 6.Толық батқан және жартылай батқан денегеӘрекет етуші архимед күшінің айырмасы барма?
222 сайыс- "теоретиктер"" теңізшілер "" ауада ұшқыштар "
23Кемелердің жүзуіШөгімватерсызықсуығыстырымКөтергіш күш
24Ауада ұшуКөтергіш күшАуа шарларының ұшуыstyle.opacity
25Заңдар аралы
263 сайыс-" Тарихшылар ""Теңізшілер""Ауада ұшқыштар"Кеме жасау қалай дамып өркендеді?Ауада ұшулар.
274 сайыс - "тапқырлар"3. Дирижабльді жеңіл газбен толтырады.Оның орнына ішіндегі ауаны сорып алған тиімді емес пе?4. Неліктен стратостаттың көтергіш күші мезгілге тәуелді және күндіз көп болады?1.Гаванда теңіз көтерілген кезде баспалдағы түсетін кеме тұр. Оқушы судың көтерілу жылдамдығын есептеу үшін әр баспалдақ биіктігін өлшеп,жағада 2 сағатта суға батқан баспалдақтар санын санап отырды.Ол бұл жағдайда дұрыс нәтиже ала ма?1.Неліктен бос резеңке қайық шөгімі аз болады?жауап:суға қатысты кеме деңгейі өзгермейді , бұл әдіс дұрыс нәтиже бермейді.жауап:оны толтырып тұрған ауа тығыздығы,су тығыздығынан көп кіші және қабық салмағы да аз.жауап: Ауаны түгел сорып алуға болмайды, себебі сыртқы атмосфералық қысым дирижабльді қысып жарып жібереді.жауап: себебі күн сәулелері қабықты толтырған газды қыздырып,көтергіш күш артады.
285 Сайыс - " Экологиялық пост "Сіздің көлігіңізді қолданудың керіэкологиялық жағдайларын айтыпберің.Экологиялық таза көлік түрлерін атаңыз .
Өлі теңіз29
Архимед күші тірі табиғатта.30
Мұхит «Керемет» Суда мекендеуші организмдердің тығыздығы, су тығыздығына тең ,сондықтан оларға берік қаңқа қажет емес!3114
Балықтар жүзу тереңдігін дене тығыздығын өзгертіп қадағалай алады.Ол үшін торсылдақтың көлемін қысып не жайып ұлғайтады. 32
336 сайыс - " экспериментаторлармен конструкторлар "Тақырыбы: ҚысымАтауы: «картезиан сүңгуірі»тексеру: Паскаль заңы мен дененің жүзу шартының дұрыстығын дәлелдеу. Кілт сөздер: Паскаль заңы,денелердің жүзуі,сұйық, газ
34 шығармашылық жұмыс: Архимед күші туралы ертегі-есеп құрастырыңдар. Өз денеңіздің көлемін анықтау әдісінтауып есептеңдер.
35Үйге тапсырма:§ 58-59 оқу“Архимед күші.Кемелердің жүзуі.Ауада ұшу” тақырыптарына кроссворд құру.Каспий мен Арал теңіздеріндегі кемелердің жүзуі мен экологиясын зерттеп,рефераттар жазу.
style.colorfillcolorstroke.colorfill.typestyle.colorfillcolorstroke.colorfill.type
36!Қоңырауда жақсы демалыңыз!