Шеміршекті балы?тар та?ырыбы бойынша жоспар
Сынып:7а Мерзімі: күні:
Сабақтың тақырыбы: Шеміршекті балықтар: акулалар және скаттар. Бекіре балықтар, маңызы және оларды қалпына келтіру шаралары. Қостынысты балықтар. Саусаққанатты балықтар, олардың құрылықтық омыртқалы жанауарлардың шығу тегіндегі маңызы
Сабақ мақсаты: Шеміршекті балықтардың маңызы және оларды қалпына келтіру шаралары көбею кезіндегі мінез құлығы, ұрпағына қамқорлық жасауы жайлы ұғым қалыптастыру, тану біліктілігін дамыту
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Құралдары: Интербелсенді тақта, проектор, қалам, қарындаш, маркер, қайшы, оқулық, фотосуреттер, флипчарт.
Әдіс-тәсілдер: Мазайка әдісі, кубизм әдісі, инсерт әдісі, топпен жұмыс САНАДАҒЫ КИНОФИЛЬМ, «Шындық па? Жалған ба?»әдісі, Жұптасып –ойлан- бөліс әдісі
Оқыту нәтижесі: Шеміршекті балықтардың маңызы және оларды қалпына келтіру шаралары,, мінез-құлығының ерекшеліктері туралы білімін шыңдау.
Сабақ кезеңдері Уақыт Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушылардың
іс-әрекеті
Ұйымдастыру кезеңі
2 мин Оқушылармен амандасу. Сабаққа қатысуын, дайындығын тексеру. Психологиялық дайындығын тексеру.
Оқушыларға сурет кесінділері таратылады, сол арқылы топқа бөлінеді Оқушылар орындарынан тұрып, мұғаліммен, сыныппен амандасады.
Сурет кесінділері арқылы топқа бөлінеді, сол суреттер арқылы сабақтың мақсаты мен міндеттерін анықтайды.
1. Білу 5 мин «Менен сұрақ-Сізден жылдам жауап»
І. «Балық аулау» ойыны. Балықтың суретін алып ондағы сұрақтарға жауап беріп, шелекке жинайды1. Ұрықтанудың түрлерін ата2. Өрістеу деген не?
3. Өрістеудің қандай түрлері бар?
4. Кәсіптік мәні бар балықтарды қалай көбейтеді?
5. Өрістегіш балықтарды атаЖауабы: бекіре, албырт, жыланбалық6. Ұрпағына қамқорлық жасамайтын балықтарды атаЖауабы: Шортан, сазан, треска, сутілОқушылар сұрақтарға жауап береді, топпен ауызша бірін бірі толықтырады:
5. Өрістегіш балықтарды Жауабы: бекіре, албырт, жыланбалық
6. Ұрпағына қамқорлық жасамайтын балықтарды Жауабы: Шортан, сазан, треска, сутіл
АКТ, СТО
2.Түсіну
10 мин Өздік жұмыс:
1.Сыныптастарыңыз үшін 5 сұрақ жазылады (әрбір карточкаға бір сұрақ жазып, жауаптарын артында көрсетілген). 2.Басқа топпен карточка алмасады
-22225-2724153.Көшбасшы сіздің топқа берілген сұрақты оқиды. Топтың мүшесі жауаптарын планшетке жазып, үлкен саусағын жоғары көрсетеді, ол олардың дайын екендігін білдіреді.
4. Көшбасшы белгі бергенде, барлығы жауабын ашады. Топтағы түсініспеушілікті талқылаңыз (егер де келісімге келмесеңіздер, онда сыныптың қалғандарына өтініш білдіру қажет). «Өздік жұмыс» орындау барысында:
1.Сыныптастары үшін 5 сұрақ жазады.. 2.Басқа топпен карточка алмасады
3.Көшбасшы топқа берілген сұрақты оқиды. Топтың мүшесі жауаптарын планшетке жазып, үлкен саусағын жоғары көрсетеді, ол олардың дайын екендігін білдіреді.
4. Көшбасшы белгі бергенде, барлығы жауабын ашады. Топтағы түсініспеушілікті талқылайды Оқушылар тапсырманы орындау барысында, кері байланысқа түседі. Өз ойларын ортаға салады, мысал келтіреді, сыныптастары қойған сұрақтарға жауар береді
АКТ, ОЖЕСО, ОүБОБ,
3.Қолдану 5 мин . Биологиялық диктант:
1. Балықтар........ жынысты жануарлар
2. Теңіз алабұғысы ғана ........
3. Аналық безде.......деп аталатын майда жұмыртқа ...... жетіледі
4. Сүйекті балықтар ........ ұрықтанады
5. Кейбір балықтар көбею кезінде.....
6. Аталық безден бөлінетін ....... деп аталадытоппен өз ойларын ортаға салып, оны қорғайды. Егер сұрақ болса оған жауап береді. Ұсынысты қабылдайды. ОЖТ, ОБжК, ТжДБО
4. Талдау 10 мин «Тыңдап отырған үштік»
Балықты зерттейтін ғылым –ихтиология .
Балықтың табиғатта және адам өмірінде үлкен рөл атқарады.
Оқушылар топта үшеуден отырады. Әр оқушы сөйлеуші, сұрақ қоюшы және жазып алушы рөлін атқарады. Сөйлеуші бір нәрсені айтады, сұрақты түсіндіреді немесе пікірін білдіреді. Сұрақ қоюшы көмектесіп айтып отырады және түсінтеме беруді сұрайды. Жазып алушы қажетті жерлерін түрліп алып, әңгіме соңында қорытынды береді.Келесі жолы рөлдер ауысады.
5.Синтез 10 мин Жұптасып –ойлан- бөліс әдісі. Оқушыларға карточка таратылады. Тапсырма: Ойланып, әр топтағы тапсырмаларға мысал келтіріңдер:
Оқушылар берілген карточкадағы тапсырманы дәптерлерінде орындайды.
АКТ, СТО, ОЖЕСО, ОүБОБ
6. Бағалау 2 мин
(1 минут резерв) Балықтың Дамудың сызбанұсқасын кескіндеу
Дамудың сызбанұсқасын былай кескіндей аламыз ба?
:тура даму:жұмыртқа—имаго; шала түрленіп даму:жұмыртқа –дернәсіл-
--имаго;толық түрленіп даму: жұмыртқа—дернәсіл—қуыршақ-- имаго Критерийлер бойынша өздік, жұптық, сыныптық бағалау
Бағалау Сабақты қорытындылайды
Бағалайды
Үй тапсырмасы Үйге тапсырма алады.
«Менен сұрақ-Сізден жылдам жауап»
«Балық аулау» ойыны.
1. Ұрықтанудың түрлерін ата
2. Өрістеу деген не?
3. Өрістеудің қандай түрлері бар?
4. Кәсіптік мәні бар балықтарды қалай көбейтеді?
5. Өрістегіш балықтарды ата
6. Ұрпағына қамқорлық жасамайтын балықтарды ата
«Менен сұрақ-Сізден жылдам жауап»
«Балық аулау» ойыны.
1. Ұрықтанудың түрлерін ата2. Өрістеу деген не?
3. Өрістеудің қандай түрлері бар?
4. Кәсіптік мәні бар балықтарды қалай көбейтеді?
5. Өрістегіш балықтарды ата6. Ұрпағына қамқорлық жасамайтын балықтарды ата«Менен сұрақ-Сізден жылдам жауап»
«Балық аулау» ойыны.
1. Ұрықтанудың түрлерін ата2. Өрістеу деген не?
3. Өрістеудің қандай түрлері бар?
4. Кәсіптік мәні бар балықтарды қалай көбейтеді?
5. Өрістегіш балықтарды ата6. Ұрпағына қамқорлық жасамайтын балықтарды ата«Менен сұрақ-Сізден жылдам жауап»
«Балық аулау» ойыны.
1. Ұрықтанудың түрлерін ата2. Өрістеу деген не?
3. Өрістеудің қандай түрлері бар?
4. Кәсіптік мәні бар балықтарды қалай көбейтеді?
5. Өрістегіш балықтарды ата6. Ұрпағына қамқорлық жасамайтын балықтарды ата№1 тапсырма
Сәйкестендіріңдер: (сандарды қатарға жазыңдар).
Тұқым қуалаушылық белгілерді тасымалдайтын органоид Вакуольдің ішінде болады Түссіз пластид-тер Барлық күрделі тіршілік әрекеттерге қатынасады Өсімдік жасушасы-ның жасуша қабықшасы Крахмал түзуге қатысатын пластид-тер
1) жасуша шырыны 2) хлоропластар 3) цитоплазма
4) ядро 5) жасұнық 6) лейкопласт
№2 тапсырма
Кестені толтырыңдар
Жасушаның құрылысы Атқаратын қызметі
Жасушада жүретін барлық тіршілік әрекеттеріне қатысады.
Жасушаны қоректендіреді, жасуша ішіндегі сұйықтықтың қысымын реттейді.
Органикалық зат түзуге, қор жинауға қатысып, өсімдікті түрлі түске бояйды.
Көбеюге қатысады.
Жасуша бөліктерін зақымданудан қорғайды.
№3 тапсырма
Сызбаны толықтырыңдар
1. Ағза жасушасының құрамы
Бейорганикалық заттар Органикалық заттар
................. ............. .......... ............. .............
№4 тапсырма
Дұрыс жауабын табыңдар.
Дәнекер ұлпасы не түзеді?
а) тыныс мүшелерінің сілемейлі қабығын;
ә) қанды;
б) жүрек қабырғасын.
2) Эпителий ұлпасына тән ерекшеліктер:
а) бір-біріне тығыз жанасатын жасушалар мен жасушааралық заттың аз мөлшері;
ә) ядро саны көп ұзын жасушалар;
б) жасушааралық заттың мөлшері көп селдір орналасқан жасушалар.
3) Қанға тән ерекшеліктер:
а) бірдей қызмет атқаратын бірдей жасушалар;
ә) жасушааралық заттары –кальций фосфаты мен карбонаттары;
б) қоректік заттар мен оттек тасымалдау.