Статья на тему Пернета?та ж?не онда?ы пернелерді? ?ызметі

ПернетаKта ж‰не ондаCы пернелердіS
Kызметі
ПернетаKта пернелері атKаратын Kызметіне Kатысты келесідей топтарCа б™лінеді:
Енгізу пернелері(алфабиттік-цифрлыK) - мaнда Kарапайым баспа машинасында болатын пернелер жинаKталады, яCни ‰ріптік, сандыK ж‰не символдыK пернелер.
БасKару пернелері – бaл пернелер жеке т_рінде немесе басKа пернелермен бірге басыла отырып наKты ‰рекеттерді орындайды. К™бінесе CTRL, ALT, Windows белгісі бар перне и ESC Kолданылады..
ФункционалдыK пернелер – арнайы тапсырмаларды орындау _шін Kолданылады. Олар F1, F2, F3 ж‰не ары Kарай F12 дейінгі пернелер тізбегінен тaрады. Т_рлі баCдарламаларCа Kатысты бaл пернелердіS Kызметтері ‰р т_рлі болып келеді.
Орын ауыстыру пернелері - бaл пернелер Kaжаттарда, веб-беттерде ж‰не тексті т_зетуде орын ауыстыру _шін Kолданылады. ОларCа баCыттауыш пернелер,сондай-аK, HOME, END, PAGE UP, PAGE DOWN, DELETE ж‰не INSERT пернелері жатады.
СандыK пернетаKта – бaл пернетаKта сандарды тез енгізу _шін ™те ыSCайлы. ОндаCы пернелер Kарапайым калькулятор немесе есептеу машинасына с‰йкес топталып жинаKталCан.
Енгізу пернелері

Деректерді енгізу пернелеріне негізгі алфабиттік-цифрлыK ж‰не символдыK пернелер еніп, сондай-аK т™мендегідей пернелерді Kамтиды:
SHIFT - Бас ‰ріптерді енгізу _шін Kолданылады
CAPS LOCK - Бір рет басу арKылы бас ‰ріптерді енгізу режиміне к™шеміз, ал екінші рет басKан кезде ол Kасиеті ™шіріледі. Бaл перненіS Kосып/™шірілуі пернетаKтада т_стік индикатормен к™рсетілуі м_мкін.
TAB - Курсорды бірнеше бос орынCа(абзац) жылжыту _шін Kолданылады.
ENTER - ЖаSа жолCа ™ту _шін Kолданады.СaKбаттыK терезелерде белгіленген батырманы таSдау _шін Kолданылады.
БОС ОРЫН - Курсорды бір бос орынCа жылжыту _шін Kолданады..
BACKSPACE - КурсордыS алдындаCы символды немесе белгіленген тексті ™шіру _шін Kолданады.
ФункционалдыK пернелер
F1 АныKтаманы шаKыру F2 Белгіленген элементтіS атын ™згерту F3 Файл немесе бумаларды іздеу
F4 Windows жетектегішінде (проводник) адрестік жолдар тізімін к™рсету F5 Белсенді терезені жаSарту F6 Жaмыс _стелі немесе терезе экранындаCы элементтер арасында жылжу F10 АCымдаCы баCдарлама м‰зірі жолына к™шіп, белсенді ету F11 Белсенді терезені _лкейту ж‰не кішірейту F12 Jaжатты саKтау сaхбаттыK терезесін ашу
Орын ауыстыру пернелері
Пернелер €рекеттер БаCыттауыш пернелер - Jaжат ішінде немесе тексті т_зету кезінде курсорды оSCа,солCа, алCа, артKа жылжыту _шін Kолданылады. HOME - Курсорды жолдыS басына немесе веб-бетте беттіS басына апарады. END - Курсорды жолдыS соSына немесе веб-бетте беттіS соSына апарады CTRL+HOME - JaжаттыS басына ауысу CTRL+END - JaжаттыS cоSына ауысу PAGE UP - Курсорды немесе бетті бір экран жоCары к™тереді. PAGE DOWN - Курсорды немесе бетті бір экран т™мен т_сіреді. DELETE - Курсордан кейінгі символды немесе белгіленген тексті ™шіреді; Windows-та белгіленген элементті жою немесе себетке(корзина) орналастыру _шін Kолданылады. INSERT - Jою режимін Kосу/™шіру _шін Kолданылады. Jосулы кезінде терілетін текст орналасKан курсор орындарында теріледі, ал ™шірілуі кезінде сол символдардыS арасында теріледі.
СандыK пернетаKта.
ЦифрлыK пернетаKта 0-ден 9-Cа дейінгі сандардан, +(Kосу),-(алу),*(к™бейту), /(б™лу), сондай-аK, ондыK б™лшектік _тірден тaрады. Бaл символдар басKа пернелерде орналасKан болса да, цифрлыK пернетаKтада сандарды ж‰не математикалыK амалдарды тез, бір Kолмен енгізу м_мкіндігі бар. ЦифрлыK пернетаKта NUM LOCK пернесі арKылы Kосылып/™шіріліп отырады. К™птеген Kазіргі пернетаKталарда NUM LOCK режимі т_стік индикатормен к™рсетіліп тaрады. NUM LOCK ™шірілуі болCан Kалпында цифрлыK пернетаKта орын ауыстыру пернелері ретінде Kолданылады.
^ш негізгі Kосымша пернелер
PRTSCN (или PRINT SCREEN) – экран бетін суретке т_сіріп, оны компьютер жадысындаCы алмасу буферіне к™шіреді. Оны Microsoft Paint немесе басKа баCдарламаCа сурет ретінде Kойып(CTRL+V), сол баCдарлама арKылы баспаCа беруге болады.
Пернелер Орындалатын ‰рекеттер Alt+PrintScreen Белсенді болып тaрCан терезені Cана суретке т_сіреді Shift+PrintScreen Экранды баспаCа беру
SCRLK (или SCROLL LOCK) – бaл пернені басу к™птеген баCдарламаларCа ‰сер етпейді. БіраK кейбір баCдарламаларда оны басу баCыттауыш пернелердіS, PAGE UP ж‰не PAGE DOWN ‰рекетін ™згертеді; бaл пернелерді басу белгіленген фрагмент немесе курсор Kалпын ™згертпестен Kaжатты айналдыру м_мкіндігін береді. ПернетаKтада бaл перненіS Kосып/™шірілуі т_стік индикатормен к™рсетіледі.
PAUSE/BREAK – бaл перне к™п Kолдана бермейді. Кейбір ескі баCдарламаларда бaл пернені басу баCдарламаны тоKтатады немесе CTRL –мен бірге басу оныS орындалуын тоKтатады.
ЕS негізгі Kолданылатын пернелер жиынтыCы
Пернелер Орындалатын ‰рекеттер SHIFT+CTRL,SHIFT+ALT ПернетаKтадаCы баспа ‰ріптер ретін ™згерту CTRL+C Белгіленген элементті к™шіру CTRL+X Белгіленген элементті Kиып алу CTRL+V Белгіленген элементті Kою CTRL+Z €рекетті кері Kайтару CTRL+Y €рекетті Kайталау CTRL+S АCымдаCы файлды немесе Kaжатты саKтау DELETE Белгіленген элементті жойып, «Себетке» орналастыру SHIFT+DELETE Белгіленген элементті «Себетке» орналастырмастан жою CTRL + оS жаK баCыттауыш () Курсорды келесі с™здіS басына орналастыру CTRL + сол жаK баCыттауыш () Курсорды алдыSCы с™здіS басына орналастыру CTRL + т™мен жаK баCыттауыш () Курсорды келесі абзацтыS басына орналастыру CTRL + жоCарCы жаK баCыттауыш () Курсорды алдыSCы абзацтыS басына орналастыру CTRL+SHIFT + баCытшалары бар пернелер Текст фрагменттерін белгілеу SHIFT + баCытшалары бар кез-келген перне Жaмыс _стелінде немесе терезеде бірнеше элементтерді белгілеу, сондай-аK, Kaжатта тексті белгілеу CTRL + баCытшалары бар кез-келген перне + БОС ОРЫН Жaмыс _стелінде немесе терезеде бірнеше жеке элементтерді белгілеу CTRL басып тaрып , тышKан к™рсеткіші арKылы таSдау Бірнеше элементтерді еркін т_рде таSдау SHIFT басып тaрып , тышKан к™рсеткіші арKылы таSдау Бірнеше элементтерді жaмыла таSдау CTRL+A Терезедегі немесе KaжаттаCы барлыK элементтерді белгілеу ALT+F4, CTRL+W АCымдаCы терезені жабу немесе белсенді болып тaрCан баCдарламадан шыCу ALT + БОС ОРЫН Белсенді болып тaрCан терезенініS Kосымша м‰зірін ашу CTRL+F4 Белсенді болып тaрCан Kaжатты жабу(біруаKытта бірнеше Kaжаттарды ашатын баCдарламаларда Kолданылады) ALT+TAB Бір элементтен келесі элементке к™шу CTRL+ALT+TAB БаCыттауыш пернелерді Kолдану арKылы бір элементтен басKа элементке к™шу CTRL + тышKанныS айналма ж_гірткіші Жaмыс _стеліндегі белгішелер ™лшемін ™згерту ALT+ESC Элементтерді ашылCан реті бойынша циклді т_рде ашып, алмастыру SHIFT+F10 Белгіленген элементтіS Kосымша м‰зірін ашу CTRL+ESC «Бастау»(«Пуск») м‰зірін ашу ALT + к™рсетілген ‰ріп С‰йкес менюді к™рсету ALT + жоCарCы баCытталCан перне Windows жетектегішінде бір д‰реже жоCары тaрCан буманы Kарап шыCу ESC АCымдаCы тапсырманы кері Kайтару CTRL+SHIFT+ESC, CTRL+ ALT+ DELETE Тапсырмалар диспетчерін ашу Компакт-дискті KойCан кезде SHIFT пернесін басу Компакт-дискіні автоматты т_рде ойнату режиміне к™шу Windows белгісі бар пернемен бірге басылатын пернелер жиынтыCы Пернелер Орындалатын ‰рекеттер Windows белгісі бар перне
«Бастау»(«Пуск») м‰зірін ашу ж‰не жабу
Windows белгісі бар перне +PAUSE ОперациялыK ж_йеніS Kасиеттері туралы терезені ашу Windows белгісі бар перне +D Жaмыс _стелін к™рсету Windows белгісі бар перне +M БарлыK терезелерді жинаKтау(Свертывание) Windows белгісі бар перне +SHIFT+M Жaмыс _стеліндегі барлыK жинаKталCан терезелерді Kалпына келтіру. Windows белгісі бар перне +E
«МеніS компьютерім» белгісін ашу
Windows белгісі бар перне +F Файлдар мен бумаларды іздеу CTRL+ Windows белгісі бар перне +F Компьютерлерді іздеу (желіге KосылCан жаCдайда) Windows белгісі бар перне +L Компьютерді Kaлыптау немесе Kолданушыларды алмастыру Windows белгісі бар перне +R «Орындау»( «Выполнить») сaхбат терезесін ашу Windows белгісі бар перне +U Арнайы м_мкіндіктер орталыCын(Центра специальных возможностей) ашу
Windows жетектегішінде бірге басылатын пернелер жиынтыCы
Келесі кестеде Windows жетектегішінде бумалармен, терезелермен жaмыс істеуде Kолданылатын пернелер _йлесімділігі к™рсетілген: Пернелер Орындалатын ‰ркеттер CTRL+N ЖаSа терезе ашу CTRL+SHIFT+N ЖаSа бума Kaру END Белсенді терезеніS т™менгі жаCына к™шу HOME Белсенді терезеніS жоCарCы жаCына к™шу ALT+ENTER Белгіленген элементтіS Kасиеті туралы сaхбат терезені ашу ALT + Сол жаKтаCы баCыттауыш «» АлдыSCы буманы Kарап шыCу ALT + ОS жаKтаCы баCыттауыш «» Кейінгі буманы Kарап шыCу CTRL+E Іздеу жолын таSдау Win+Shift+‰ріптер БасылCан ‰ріптен басталатын бума немесе файлды белгілеу
Shift+Enter Белгіленген буманы жаSа терезеде ашу
СaхбаттыK терезеде Kолданылатын пернелер _йлесімділігі
Пернелер Орындалатын ‰рекеттер TAB Параметрлер бойынша алCа жылжу SHIFT+TAB Параметрлер бойынша артKа жылжу ENTER К™п бaйрыKтарда тышKаннныS орнына Kолданылады БОС ОРЫН Жалауша Kою немесе алып тастау(белсенді болCан жаCдайда ) БаCыттауыш пернелер Батырмаларды таSдау(белсенді болCан жаCдайда ) F4 Белсенді тізімдегі элементтерді бейнелеу BACKSPACE «Сохранить как» ж‰не «Открыть» терезелерінде бумадан бір д‰реже жоCары тaрCан буманы ашу
Символдарды т_зету
Пернелер Орындалатын ‰рекеттер
CTRL+SHIFT+F Шрифтты таSдау
CTRL+SHIFT+P Шрифт ™лшемін таSдау
CTRL+D Шрифттарды ™згерту терезесін ашу
SHIFT+F3 €ріптер регистрін ™згерту
CTRL+B Символдарды KалыS шрифтпен(жирный) жазу
CTRL+U Символдарды асты сызылCан шрифтпен(подчеркнутый) жазу
CTRL+SHIFT+W СимволдардыS астын сызу, біраK бос орындар сызылмайды
CTRL+SHIFT+D СимволдардыS астын екі сызыKпен сызу
CTRL+SHIFT+H Жасырын текстке айналдыру
CTRL+I Символдарды курсивті шрифтпен жазу
CTRL+SHIFT+K БарлыK ‰ріптерді кіші ‰ріппен жазу немесе бaрынCы Kалпына келтіру
CTRL+"=" (теS белгісі) ЖоCарCы индекске айналдыру
CTRL+ПРОБЕЛ Белгіленген символдардан Kосымша форматтауды алып тастау
CTRL+SHIFT+Q Белгіленген символдарды Symbol шрифтімен форматтау
SHIFT+F1 Символдар форматтары туралы аKпаратты шыCару
CTRL+SHIFT+C Форматтауды к™шіру
CTRL+SHIFT+V Форматтауды Kою

Абзацтарды форматтау

Пернелер Орындалатын ‰рекеттер
CTRL+0 (н™л)  АCымдаCы абзацтаCы м‰тінді бір жол т™мен т_сіру немесе Kалпына келтіру.
CTRL+E Абзацты ортасы бойынша(по центру) т_зету
CTRL+J Абзацты ені бойынша(по ширине) т_зету
CTRL+L Абзацты сол жаK бойынша(по левому краю) т_зету
CTRL+R Абзацты оS жаK бойынша(по правому краю) т_зету
CTRL+M Сол жаKтан шегініс(бос орын) тастау
CTRL+SHIFT+M Сол жаKтаCы шегіністі(бос орын) жою
CTRL+T АралыK (выступ) тастау
CTRL+SHIFT+T АралыKты азайту
CTRL+Q Белгіленген абзацтардан Kосымша форматтауды алап тастау
CTRL+SHIFT+S Стильді Kолдану
CTRL+SHIFT+N <Обычный> стилін Kолдану
CTRL+SHIFT+L <Список> стилін Kолдану

Jaжаттармен жaмыс істеу

Пернелер Орындалатын ‰рекеттер
CTRL+N ЖаSа Kaжат Kaру
CTRL+O Jaжаттарды ашу
CTRL+W, CTRL+F4 Jaжаттарды жабу
ALT+CTRL+S Jaжат терезесін б™лу
CTRL+S, SHIFT+F12 Jaжатты саKтау

Заголовок 115