Дауыстыларды? жазылуы Ашы? дауыстыларды? жазылуы ?ыса? дауыстыларды? жазылуы 5 ?, б- сыныптары

ДауыстылардыS жазылуы
АшыK дауыстылардыS жазылуы
JысаS дауыстылардыS жазылуы
5 "‰", "б"- сыныптары
Таскалиева Анель КуанKызы
СабаKтыS маKсаты:1. Білімділік: оKушылардыS фонетика тарауынан алCан лингвистикалыK білімдерін жаттыCу жaмыстары арKылы бекіту.2. Т‰рбиелік: оKушыларды еSбекке, елдікке т‰рбиелеу.3. ДамытушылыK: оKушылардыS ауызша ж‰не жазбаша тіл м‰дениетін дамыту, лингвистикалыK д_ниетанымдарын кеSейту, дыбыстыK талдау даCдыларын дамыту.СабаKтыS типі: Kайталау сабаCыСабаKтыS т_рі: д‰ст_рліСабаKтыS ‰діс-т‰сілі: т_сіндіру, сaраK-жауап, жаттыCу.СабаKтыS к™рнекілігі: таKырыпKа байланысты _лестірмелер.СабаKтыS барысы:І. `йымдастыру кезеSі: 1. ОKушылармен с‰лемдесу.2. ОKушылардыS сабаKKа Kатысын тексеру.3. ОKушылардыS зейіндерін сабаKKа аудару.ІІ. ^й тапсырмасын тексеру:ІІІ. ЖаSа сабаK. Дауысты дыбыстардыS емлесі.1. АшыK дауыстылардыS жазылуы1. А, е дауыстылары с™здіS барлыK буынында жазылады. Мысалы: алаKан, маKала; ереже, елгезек.2. € дауыстысы к™бінесе с™здіS бірінші буынында жазылады. Мысалы: ‰-сем, ‰-леу-мет, д‰у-рен, к‰-сіп, ‰н, т. б.Ескерту:1) ‰ ‰рпі мына сияKты с™здердіS екінші буынында естілуі бойынша жазылады: сір‰, ку‰, к_н‰, кін‰, іSк‰р, к_м‰н, з‰мз‰м, ш_б‰, м_с‰пір, К_л‰н, К_л‰ш, К_л‰й;2) ‰ ‰рпі біріккен с™здер мен Kос с™здердіS екінші сыSарыныS алCашKы буынында жазыла береді: ендіг‰рі, ‰жепт‰уір, Г_лж‰мила, Бейсен‰лі, к‰п-к‰рі, ‰лсін-‰лі.3) О, ™ дауыстылары с™здіS бірінші буынында жазылады. Мысалы: б™-рене, к™-белек, ™-сімдік, оK, тор, т™р. Ескерту: 1) о ‰рпі орыс тілінен енген с™здердіS соSCы буындарында жазыла береді: кино, синоним, домино;2) о, ™ ‰ріптері біріккен с™здер мен Kос с™здердіS екінші сыSарыныS алCашKы буынында жазыла береді: к™ркем™нер, т™сек-орын, алабота, Айнамк™з, т. б.2. JысаS дауыстылардыS жазылуы.1. `, _ ‰ріптері с™здіS бірінші буынында жазылады. Мысалы: aзын, aлы, Ka-лын, к_н, Kaн, aн, жa-дырыK, т. б.Ескерту: 1) `, _ ‰ріптері мына т‰різді с™здердіS екінші буынында жазылады: бaлбaл, мазмaн, маKaл, д_лд_л, м‰жб_р, д‰ст_р, байCaс, маCлaмат.2) `, _ ‰ріптері біріккен с™здер мен Kос с™здердіS екінші сыSарыныS алCашKы буындарында жазыла береді: Kыстыг_ні, к™кKaтан, мал-м_лік, к_п-к_ре , т. б.2. Ы, і ‰ріптері с™здердіS барлыK буындарында жазылады. Мысалы: ыдырау, ыстыK, абырой, айыCу, іскер, к™рініс, Kабілет, Kатынас, ыKылас, Kыртыс, т. б.Ескерту: Кейбір с™здердіS соSCы буынындаCы ы, і дыбыстары т‰уелдік жалCауынан басKа Kосымшалар жалCанCанда, жазуда т_сіп Kалады: орын+а=орна, ойын+а=ойна, бaйыр+ыK=бaйрыK, жиын+ал=жинал, KорыK+ыт=KорKыт.3. И дыбысына біткен етістіктер мен сый, тый деген етістерге –у, -а жaрнаKтары жалCанда, олар ю, я болып жазылады: Kи+у=Kию, Kи+а=Kия, и+у=ию, кей+у=кею, тый+ады=тыяды.ІV. Бекіту сабаCын ™ткізу:250-жаттыCу, 255- жаттыCу
К‰сіпкер, тaлпар, отбасы, жанaя
^. СабаKты Kорытындылау. таKтаCа ілініп тaрCан аCашKа ‰р оKушыCа берген алмаларда жазылып тaрCан сaраKтарCа жауап беру. Жауап берген соS алманы аCашKа жапсыру.
VІ. ^й тапсырмасын беру:1. АшыK дауыстылардыS жазылуы, JысаS дауыстылардыS жазылуы.Jай жаCынан оKысаSдар да, белгілі бір маCынаны білдіретін 10-15 с™з теріп жазыSдар.Мысалы: Т_с - с_т, саK - Kас, лаK - Kал, сал - лас, KазаK, KызыK, Kaс - сaK, таK - Kат.
VІI. ОKушылардыS жауаптарын баCалау.
15