Ілмек бізбен току ж?не моншакпен ?шекейлеу

Халқымыздың ұмытылып бара жатқан мәдени мұрасы –тоқыма өнерін жаңғырту және халқымыздыңежелден келе жатқан көне де, ізгі дәстүрі арқылы қазіргі заманымызға лайықты сапа түр беріп,сәндік қолөнерді дамыту. Білімділік: Оқушылардың бисер тоқудағы білімін жүйелендіру, шеберлік деңгейін арттыру ,Ілмекпен тоқудың әдіс-тәсілдерін терең меңгерту; Дамытушылық: -теориялық білімдерін сарамандық жұмыста пайдалана білу, -оқушыларды өз бетінше ізденуге дағдыландыру,олардың ой- өрісін дамыту; Тәрбиелілік:Оқушылардың эстетикалық талғамын арттыру, әдемілікке,шеберлікке, ұқыптылыққа тәрбиелеу, еңбек сүйгіштікке, іске деген қызығушылық сезімін ояту. І Оқушыларды ұйымдастыруІІ.Үй тапсырмасын тексеруІІІ. Жаңа сабақты түсіндіруІҮ. Сергіту сабағыV. Тапсырмаларды орындауVІ.Сабақты бекітуVII.Үйге тапсырма беру Ілмек біздің түрлері Қауіпсіздік ережесі. 1.Инені ауызға салмау керек;2. Инені киімге қадауға болмайды;3. Қайшыны ашық тастама;4. Қайшыны жолдасыңа үшкір жағымен берме;5. Жұмыс соңында орныңды тазалап кету керек. Тоқу өнері – қазақ халқының ежелден келе жатқан, ең алғаш киімі мен үй жабдығының негізі болған қадірменді өнер. Сондықтан да әр адам киген киімінің қазіргі сән үлгісіне сәйкес бола отырып, қайталанбас әсем ерекшелігін, даралығын таныта білуге тырысады. Міне, осыған орай бізге көмекке келген өнердің бірі – тоқыма. Тоқымамен айналысқанда адам жеке басына аса қажет нәрсені жасау үшін тоқымайды: осы тоқу үстіндегі түрлі түсті бояулар әлемінің үйлесімділігін, алуан түрлі сән үлгілерін таңдап, түрлі тоқу әдістерін меңгеруі адамның талғамын, шеберлігін, ой-өрісін жетілдіріп, көркемдікті сезіну қабілетін дамытады. Соған орай, тоқу өнері басқа да істер сияқты үйренуді, ізденуді қажет етеді. Қазақ қолөнершілері тоқу ісіне көбінесе жүннен иірілген жіптерді пайдаланған.Жүн – жануарлардан алынатын табиғи материал. Оны қазақ халқы мыңдаған жылдар бұрын іске асырған. Қой , ешкі, қоян, түйе жүндерінен жіп иіріп мата өндіруге, тоқыма, кілем, алаша тоқуға қолданған. Қой жүні – күзем және жабағы жүніне бөлінеді. Қойдың қозысынан алынған жүнді қозы жүн деп атайды. Қой жүнін қырқып алған соң, оны жуып кептіреді де, сабауға дайындайды. Жүнді сабау технологиясына сабау мен тулақ құралдары қажет. Содан кейін жүнді тарақпен тарап, қолмен түтеді.Жүнді машинамен, қолмен иіруге болады. Өндірісте жүн иіру технологиясында жүн иіретін арнайы машиналар кеңінен қолданылады. Сонымен қатар күнделікті тұрмыста да жүн иіруге арналған жүн иіруші аппараттар қолданылады.белгілерін ойлап тауып, сол арқылы халыққа белгілі бір бұйымды тоқу әдісін көрсетеді. Ұршық Жүнді қолмен иіруге арналған негізгі аспап. Бұл қарапайым аспап, әр елдің ұршығының сыртқы қалпы өзінше ерекшеленеді. Қазақтың ұршығы 30см шамасында сабы конус тәрізденіп келеді. Ең жуан жеріне сақина кигізілген. Оның ішкі тесігінің диаметрі-2, 5 мм, ал, сыртқы өлшемі -30мм. Іліп тоқуға арналған иірім жіп түрлері Альпак Мохер Зығыр Ангор Кашемир Жүн иірімжібі Вискоза Мақта иірімжібі Фасонды иірім жіп Тап –тап, тап жорға,Табаны жоқ боз жорға.Желіп кетсе жеткізбес,Жерге түссе таптырмас (ине, игла, needle) Басы екеу, аяғы да екеу (қайшы, ножница, scissors) Ине өткен жерден - ......... өтер (жіп, нитка, sting) Әйнектен, інжу-маржаннан жасалатын түрлі түсті ұсақ моншақты қалай атайды? (сумоншақ, бисер, beads) Тоқу өнері – қазақ халқының ежелден келе жатқан, ең алғаш киімі мен үй жабдығының негізі болған қадірменді өнер. Сондықтан да әр адам киген киімінің қазіргі сән үлгісіне сәйкес бола отырып, қайталанбас әсем ерекшелігін, даралығын таныта білуге тырысады. Міне, осыған орай бізге көмекке келген өнердің бірі – тоқыма. Тоқымамен айналысқанда адам жеке басына аса қажет нәрсені жасау үшін тоқымайды: осы тоқу үстіндегі түрлі түсті бояулар әлемінің үйлесімділігін, алуан түрлі сән үлгілерін таңдап, түрлі тоқу әдістерін меңгеруі адамның талғамын, шеберлігін, ой-өрісін жетілдіріп, көркемдікті сезіну қабілетін дамытады. Соған орай, тоқу өнері басқа да істер сияқты үйренуді, ізденуді қажет етеді. Қазақ қолөнершілері тоқу ісіне көбінесе жүннен иірілген жіптерді пайдаланған.Жүн – жануарлардан алынатын табиғи материал. Оны қазақ халқы мыңдаған жылдар бұрын іске асырған. Қой , ешкі, қоян, түйе жүндерінен жіп иіріп мата өндіруге, тоқыма, кілем, алаша тоқуға қолданған. Қой жүні – күзем және жабағы жүніне бөлінеді. Қойдың қозысынан алынған жүнді қозы жүн деп атайды. Қой жүнін қырқып алған соң, оны жуып кептіреді де, сабауға дайындайды. Жүнді сабау технологиясына сабау мен тулақ құралдары қажет. Содан кейін жүнді тарақпен тарап, қолмен түтеді.Жүнді машинамен, қолмен иіруге болады. Өндірісте жүн иіру технологиясында жүн иіретін арнайы машиналар кеңінен қолданылады. Сонымен қатар күнделікті тұрмыста да жүн иіруге арналған жүн иіруші аппараттар қолданылады. Ілмек бізбен шашақа тағатын бұйымдарды тоқып,әр түрлі түсті тастармен әшекейлеу.