Кесіндіні ж?не ше?берді те? б?ліктерге б?лу 9- сынып

Сызу 9-сынып.
 Сабақтың тақырыбы: Кесіндіні және шеңберді тең бөліктерге бөлу
Сабақтың мақсаты: «Кесіндіні және шеңберді тең бөліктерге бөлу» туралы білім беру
және тәжірибе жүзінде үйрету.
Білімділік: Оқушыларға шеңберлерді тең бөліктерге бөлу түрлерін түсіндіре отырып,құрал-саймандарды тиімді пайдаланып,сызбаны дұрыс салуға үйрету,алған білім дағдыларын пысықтау.
Тәрбиелік: Оқушыларды ұқыптылыққа ,өз мамандықтарына сәйкес ұлттық ас дәстүрін үйрету. Үлкенді құрметтеуге, сонымен бірге әртүрлі ойын элементтерін пайдалана отырып,пәнге қызығушылығын арттыру.
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау, есте сақтау, жылдам қабылдау қасиеттерін дамытып, білім, білік дағдыларын қалыптастыру.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, топпен, ұжыммен жұмыс жасау, бірін-бірі бағалау
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақтада сызылған сызбалар, презентациялар, әр топтың бағалау парағы, тест сұрақтары
Пәнаралық байланыс: геометрия, арнаулы
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі: ( 2-3 минут )
1.Оқушылармен сәлемдесу.
2.Оқушыларды түгелдеу.
3.Сабаққа қажетті құралдарын түгелдеп, оқушылардың назарын сабаққа аудару.
4.Топты екі қатарға бөліп, әр қатардан топ басшыларын сайлау.(бағалау парағын беру)
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау: ( 10-12 минут )
Топтың өз мамандықтарына сәйкес қазақтың ұлттық дәстүрі «Табақ тарту» рәсімін «Сызу» пәнімен байланыстыра отырып, оқушылардан үй тапсырмасын сұрау.
ІІ1.Миға шабуыл. сұрақ-жауап әдісі
1.Өзара параллель түзулерді қандай құралдармен орындаймыз?
2.Бұрыштықтар нешеге бөлінеді және айырмашылығы?
3.Үлкен ұзын сызғышты не деп атаймыз?
4.Өзара перпендикуляр түзулерді қандай құралдармен орындаймыз?
5.Циркуль қай елдің сөзі?
6.Өзара параллель түзулердің қандай қасиеттері бар?
7.Өзара перпендикуляр түзулердің қандай қасиеттері бар?
8.Өзара перпендикуляр түзулерді салудың неше әдісі бар?
ІІ.Тақтамен жұмыс. Сызбаны орындау.
1.Өзара параллель түзулерді интерактивті тақта құралдарымен орындау.
2.Өзара перпендикуляр түзулерді интерактивті тақта құралдарымен орындау.
ІІІ. Жаңа сабақ . (20-25 минут)
1.Мақсат қою және мотивациялау
2.Сабақ жоспарымен таныстыру.
Кесіндіні тең бөлікке бөлу.
Берілген АВ кесіндісін тең 4 бөлікке бөлу үшін осы кесіндінің бір ұшы А нүктесі арқылы,қалауымызша сәуле жүргіземіз.Осы түзудің бойына ұзындығы қалауымызша алынған өзара тең 4 кесіндіні А нүктесінен бастап өлшеп саламыз.Сөйтіп,өзара тең 4 бөлікке бөлінген А С кесіндісін аламыз.Ең соңғы 4 нүктесін В нүктесімен түзу арқылы қосамыз.Бөліну нүктелері 1, 2, 3 арқылы 4В түзуіне параллель түзулер жүргізсек,олар АВ кесіндісін А1, А2, А3 нүктелерінде қияды. Сонда АВ кесіндісі де тең 4 бөлікке бөлінеді.
Бұрышты тең бөлікке бөлу .
Берілген АВС үшбұрышын тең 3 бөлікке бөлу үшін В нүктесі арқылы радиусын қалауымызша алып,шеңбер жүргіземіз.Бұл шеңбер үшбұрышты екі нүктеде қияды.Алдыңғы радиусты өзгертпей табылған 1 және 2 нүктелерден екі шеңбер жүргіземіз. Тиісінше R2 шеңбер R1 шеңберді 4 нүктеде қияды,ал R3 шеңбер 3 нүктеде қияды.Табылған 3 және 4 нүктелерді В нүктесімене қоссақ, АВС үшбұрышымыз тең 3 бөлікке бөлінді.Берілген үшбұрышты тең 2-ге бөлу үшін R2 және R3 шеңберлердің ортақ екі нүктесін қосамыз.
Шеңберлерді тек бөліктерге бөлу
Интерактивті тақтадан шеңберлерді 3, 4, 5, 6, 8, 10, 12 бөліктерге бөліп көрсету
ІV.Жаңа сабақты бекіту. (7-8 минут)
1.Жаттығулар орындау
1.1. Диаметрі 50 мм-ге тең шеңбер жүргізіп, оны тең 3,6,12 бөлікке бөл.
1.2. Диаметрі 60 мм-ге тең шеңберді тең 4, 8, 16 бөлікке бөл.
2 .Тест тапсырмаларымен жұмыс
1. Кесіндіні тең бөліктерге бөлу үшін не жүргіземіз?
А) Сызық
В) Кесінді
С) Сәуле
Д) Шеңбер
Е) Доға
2.Өзара 900 бұрыш жасап қиылысқан шеңбердің екі диаметрі шеңберді нешеге бөледі?
А) 2
В) 3
С) 4
Д) 5
Е) 6
3.Бұрышты тең 3 бөлікке бөлу үшін неше шеңбер жүргізу қажет?
А) 2
В) 3
С) 4
Д)1
Е) 5
4.Шеңбердің диаметрін қандай құралмен жүргіземіз?
А) Циркуль
С) Ұзын сызғыш
В) Бұрыштық(900 600 300)
Д) Транспортир
Е)Бұрыштық(900450450)
5.Кесіндіні тең 2 бөлікке бөлу үшін неше шеңбер жүргізу қажет?
А) 1
В) 2
С) 3
Д) 4
Е) 5
6.Шеңбердің ішкі бұрыштары қанша градус?
А) 900
В) 1200
С) 1800
Д) 3600
Е) 450
7. Алты бөлікке бөлінген шеңбердің әрбір бөлігінің ішкі бұрышы қанша градус?
А) 300
В)360
С) 450
Д)900
Е)600
8.Үш бөлікке бөлінген шеңбердің әрбір бөлігін екіге бөлсек,шеңбер неше бөлікке бөлінеді?
А) 3
В)5
С) 6
Д) 8
Е) 10
9. Кесінді дегеніміз не?
А) Сызықтың бір түрі.
В) Шеңберді тең екіге бөлетін сызық
С) Екі шеті нүктелермен шектелген сызық
Д) Шегі жоқ түзу
Е) Екі шеті нұсқамамен шектелген түзу
10.Он бөлікке бөлінген шеңбердің әрбір бөлігінің ішкі бұрышы қанша градус?
А) 300
В)360
С) 450
Д)900
Е)600
3.Жаңа сөзді түсіндіру.
Орнамент дегеніміз (латынша ornematum-орысша украшение) қазақтың «Ою» ,«Өрнек» деген сөзін білдіреді. Орнаменттің түрлері көп.
Анаграмманы шешу, артық терминді анықтау
Кесінді--------індескі
Шеңбер ------еңбреш
Циркуль------кильруц
бензин-------незбин
қарындаш----нырашдақ
сызғыш-------сшзығы
параллель------ларалепль
V.Оқушыларды білім деңгейіне қарай бағалау.
Сабақты ұйымдастыру кезеңінде оқушыларды бағалау үшін әр топ басшысына бағалау параға берілген.Сол парақ бойынша әр оқушының жалпы бағасын шығарады. Оқушыларды осы тақырыпты қаншалықты меңгергенін бағалау парағына қарай қорытындылай отырып,бағалау.
Бағалау парағы
Топ басшысы
Топ оқушыларының аты-жөні
Үй тапсырмасы
Жаңа сабақты бекіту
Топтың ұпай саны
Бағасы
Сұрақтарға жауап
Тақтамен жұмыс
Жаттығулар
Орындау
Тест сұрақтары
VI.Үйге тапсырма.
1. Оқу §9 Ж.Есмұқанов 22-24 беттер
2. Ұзындығы 40 мм кесіндіні тең 6 бөлікке бөл; ұзындығы 30 мм кесіндіні тең 8 бөлікке бөл
3. Диаметрі 48 мм-ге тең шеңберді тең 5 бөлікке бөл.Осы бөліну нүктелері төбелері болатын бес бұрышты жұлдыз сал.