О?ушыны? білімін тексеру.?зіндік ж?мыс
Оқушының білімін тексеру. Операциялық жүйе дегеніміз не? Не үшін қажет ?Ол адамның компьютерлік жүйемен әрекеттесуін қамтамасыздандыратын арнайы программа.Операциялық жүйе компьютерде орнатылған барлық жүйелер мен бағдарламалық жасақтамаларды басқару үшін қажет. Жүйе параметрлерін баптау үшін шақырылатын терезе ?Жүйе параметрлерін баптауды орындау үшін Басқару панелі (Панель управление) шақырылады. Windows операциялық жүйесіндегі маңызы зор буфер ?Windows операциялық жүйесінде Себет (Корзина) өте маңызды роль атқарады- бұл жойылған файлдар жиналатын буфер. Проводник дегеніміз не? Проводник –файлдар диспетчерлерінің категориясына жататын қызметші программа. 1-тапсырма.Басқару панелін пайдаланып күн мен уақытты баптау. 2-тапсырма.Басқару панелін пайдаланып жұмыс үстелінің фонын баптау. 3-тапсырма.Басқару панелін пайдаланып пернетақтаның жұмыс режимін баптау.. Тақырыбы:Антивирустар. Білімділік: Оқушыларды “Антивирус” ұғымымен, негізгі қызметімен таныстырып, жұмыс істеу ережесін меңгерту.Дамытушылық: Компьютерлік вирустар туралы түсінік бере отырып, ой-өрісін дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру.Тәрбиелік: Оқушыларды жан-жақты болуға, компьютерлік сауаттылыққа, іздемпаздыққа тәрбиелеу. Армысыздар оқушылар! Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы “Антивирустар деп аталады. Өмірдегі сияқты “компьютер әлемінде” де көп кедергілер кездеседі.Сабақ барысында компьютерлік вирустар жайлы мәлімет аламыз.Ал антивирустар арқылы компьютер әлемін вирустардан қалай қорғайтындығы туралы өтеміз.Сіздерге сәттілік тілей отырып сабағымызды бастайық.Іске сәт! Сабағымызды бастамас бұрын компьютерлік вирустардың анықтамасына тоқталайық. Компьютерлік вирус – арнайы жазылған шағын көлемді программа.Ол өздігінен басқа программалар соңына немесе алдына қосымша жазылады да, оларды “бүлдіруге” кіріседі, сондай-ақ компьютерде тағы басқа келеңсіз әрекеттерді істеуі мүмкін.Ішінен осындай вирус табылған программа “зақымдалған” немесе “бүлінген” деп аталады. Вирустардың пайда болу белгілері:Программа дұрыс жұмыс істемейді немесе жұмысын тоқтатады.Экранда бөгде символдар , хабарламалар шығады.Компьютер баяу жұмыс істейді.Кейбір файлдардың бұзылуы.Компьютер жұмысындағы жиі тұрып қалулар және жаңылысулар. Мекендеу ортасына қарай Жұмыс логикасы және мақсатына қарай Мақсатына қарай Мекендеу ортасына қарай Жүктейтін Макровирустар Файлдық Негізгі жүктейтінжазбаға немесежүктейтін секторға вирус жұқтырады.Операциялық жүйе жүктелгенде жұқпалы тасушыдан вирус жұғады. Бұл қолданбалы программалардың ішіне енгізілген программалық кодалық блоктар.Вирустық кодаПрограмма жүктелгенде жіберіледі. Word құжаттарыжәне Excel электрондық кестесіқұжаттарына вирус жұқтырады.Жұғу құжат файлын ашқанда орындалады. Логикалық бомбалар Троян аттары Ұстауыш-вирустар Құрттар Жұмыс логикасы мен мақсатына қарай Программалық құралдар кешеніндегі қателіктер мен дәлсіздіктерді пайдаланатынвирустар. Шантаж жасаушы Бейсауат Мағынасыз Насихатшы Мақсатына қарай. Вирус жұққан компьютерлер Антивирустық программалар вирустарды табуға және жоюға арналған . Осы вирустардан қорғауға арналған арнайы бағытты программаларға антивирустық программалар жатады. Детектор-Программалар- тек бұрыннан белгілі вирус түрлерінен ғана қорғай алады, жаңа вирусқа олар дәрменсіз болып келеді. Доктор-Программалар- немесе “фагтар” вирус жұққан программалармен дискілерді “вирус” әсерін алып тастау,яғни “жұлып алу” арқылы емдеп – оларды бастапқы қалпына келтіреді. Ревизор-Программалар- да алдымен программалар мен дискінің жүйелік аймағы туралы мәліметтерді есіне сақтап, содан соң оны кейінгісімен салыстыра отырып сәйкессіздікті анықтаса, оны дереу программа иесіне хабарлайды. Доктор-Ревизорлар- доктор-программа мен ревизорлар арасынан шыққын гибрид. Бұлар тек файлдағы өзгерістерді, анықтап қана қоймай, оларды автоматты түрде “емдеп” бастапқы қалыпты жағдайға түзеп келтіреді. Сүзгі-Программалар- компьютердің оперативтік(жедел) жадында тұрақты (резиденттік) орналасады да, вирустардың зиянда әрекетіне әкелетін операцияны ұстап алып, бұл туралы жұмыс істеп отырған адамға дер кезінде хабарлап отырады.Одан әрі шешім қабылдау әркімнің өзіне байланысты болады. Ревизорлар – Олардың міндеті программалардың. Каталогтардың компьютер вирус жұқтырмай тұрғандағы алғашқы күйін есте сақтау, содан кейін әлсін-әлсін оның ағымдағы күйін алғашқымен салыстырып отыру.Д.Мостов дайындаған прогамма-ревизор ADif жақсы танымал. Полифагтар.Олардың қызметі-вирустарды табу ғана емес, оның кодасын жұқпалы (ауру жұққан) программадан жою.Өте қутты полиграф-сканер И.Данилов құрған Dr. Web (Doctor Web) болып табылады.Ол вирустарды жақса айырып таниды, бірақ оның базасында вирусқа қарсы күресетін құралдар басқа вирусқа қарсы программаларға қарағанда анағұрлым аз.Жалпыға әйгілі полифаг Е.Касперский зертханасы құрған Kaspersky Anti-Virus программасы вирусқа қарсы бірден-бір сенімді программа ретінде бүкіл әлемге әйгілі. А Н Т И В И Р У С д е т е к т о р Д а н и л о в Вирустардан қорғайтын программа.Вирустарды тауып қана қоймай, оның кодасын жұқпалы программадан жоятын программа?3. Программаларды зақымдайтын шағын программа.4. Программалық құралдар кешеніндегі қателіктерді пайдаланатын вирустар?5. Компьютердің жедел жадында орналасқан, вирусқа қарсы программа? 1 в 2 и 3 р 4 у 5 с 2 3 4 5 10 9 8 7 6 1 Тест тапсырмаларын шешу. 1.Өздігінен көбеюге қабілетті арнайы программалар? Компьютерлік вирустарКомпьютерлік бомбаларПрограммалық вирустар 2.Ішінде вирус табылған программа? ЕмделетінКөрінбейтінБүлінген 3.Мекендеу ортасына қарай вирустарды нешеге бөлуге болады? 5
3
2 4.Операциялық жүйе жүктелгенде жұқпалы тасушыдан жұғатын вирус? ФайлдықЖүктейтін Макровирустар 5.Макровирустар.... Жұғу құжат файлын ашқанда орындаладыОперациялық жүйені жүктегенде жұғадыВирустық кода программа жүктелгенде жіберіледі 6.Жұмыс логикасына және мақсатына қарай? Логикалық бомбалар,құрттар,троян аттары,ұстауыш вирустарБейсауат,насихатшы,мағынасыз,шантаж жасаушыЖүктейтін,макровирустар 7.Қазіргі кезде шамамен неше вирус түрлері бар? 15 000
10 000
25 000 8.Мақсатына қарай вирустар: Логикалық бомбалар,құрттар,троян аттары,ұстауыш вирустарБейсауат,насихатшы,мағынасыз,шантаж жасаушыЖүктейтін,макровирустар 9.Қарапайым қолданбалы программаларға еніп алып,соларға рұқсат етілмеген әрекеттерді орындайды. Троян аттарыҚұрттарЛогикалық бомбалар 10.Программалық құралдар кешеніндегі қателіктер мен дәлсіздіктерді пайдаланатын вирустар? Троян аттарыҰстауыш-вирустарЛогикалық бомбалар Үйге тапсырма: Антивирустар Қорытынды. Осымен “Антивирустар” туралы сабағымыз аяқталды.