Химиялы? элементтерді? ХЭПЖ орны бойынша сипатамасы
Химиялық элементтердің ХЭПЖ орны бойынша сипаттамасы(ашық сабақ) Ақмола облысыЖарқайың ауданы«Білім бөлімі» ММӨмірлік орта мектебі Өткізген: химия пәні мұғалімі Курмашова А.Ж. Жалпы мақсат: Химиялық элементтердің атом құрылысын, периодтық жүйедегі орнын, олардың қосылыстары туралы теориялық білім беру;Элементтердің атом құрылысын анықтай білу, элементтердің металл не бейметалл екенін ажырата білу;Белсенді әрекет ұйымдастыру арқылы бір-бірінің пікірін сыйлау, өзара көмек көрсету, өз жұмыстарына әділ баға беруге тәрбиелеу. Күтілетін нәтиже: Химиялық элементтердің атом құрылысын, периодтық жүйедегі орнын, олардың қосылыстары туралы білетін болады.Элементтердің металл не бейметалл екенін ажырата білуді түсінеді. Сабақтың типі: Жаңа білім мен білік қалыптастыруСабақ түрі: Жаңа сабақОқыту әдісі: АКТ,СТО,бағалау,жұптық,топтық, жекеҚұрал-жабдықтар: интерактивті такта, оқулық, Менделеевтің периодтық жүйесі,постер, маркер, үлестірмелі тапсырмалар Қайырлы таң достым,Қайырлы күн болсын, Сәрсенбінің әр кезі, Сәтілікке толсын,Біздің алар бағамыз, Кілең бестік болсын! Топқа бөліну:«Период» 2. «Топ»Бағалау пағымен танысу Бағалау критерийлері:Үй тапсырмасы бойынша: «Сандар сөлейді» - 5 ұпай«Терминалогиялық қобдиша» - 5 ұпай«Жасырын элементтер» - 5 ұпай«Менің мекен жайым қандай?» Постер қорғау – 5 ұпай«Ойлы болсаң, озып көр» Есептер шығару – 10 ұпай (2 есеп түгел, қатесіз шығарылса) «Көрермендер көрімдігі» шығармашылық топ – 5 ұпай Сергіту сәті «4 сурет – 1 сөз» таңымдық ойыны – 5 ұпайБағалау бағамы:«5» - 30-40 ұпай«4» - 25-20 ұпай«3» - 15-10 ұпай«2» - 5-0 ұпай Үй тапсырмасын сұрау:Сандар сөйлейдіТерминалогиялық қобдишаЖасырын элементтер Сандар сөйлейді 1969 101 1934 22 88 1957 1931 7 1907 8 Терминалогиялық қобдиша АТОМ ВАЛЕНТТІЛІК МОЛЕКУЛА ПЕРИОД ХИМИЯЛЫҚ ФОРМУЛА ЖАЙ ЖӘНЕ КҮРДЕЛІ ЗАТТАР АЛМАСУ РЕАКЦИЯСЫ АЙЫРЫЛУРЕАКЦИЯСЫ ҚОСЫЛУРЕАКЦИЯСЫ ОРЫНБАСУ РЕАКЦИЯСЫ 3. Жасырын элементтер № ЖАСЫРЫН ЭЛЕМЕНТ ТАҢБАСЫ АТАЛУЫ АТОМДЫҚ МАССАСЫ 1 КТЕОТ 2 КЙНИЕРМ 3 СҮІМК 4 РСҚОҒАНЫ 5 ЫМС 6 СКУЕТ 7 МРЕІТ Жасырын элементтер № ЖАСЫРЫН ЭЛЕМЕНТ ТАҢБАСЫ АТАЛУЫ АТОМДЫҚ МАССАСЫ 1 КТЕОТ О Оттек 16 2 КЙНИЕРМ Si Кремний 28 3 СҮІМК Ag КүмісАргентум 107 4 РСҚОҒАНЫ Pb ҚорғасынПлюбум 207 5 ЫМС Cu МысКупрум 64 6 СКУЕТ H Суттек 1 7 МРЕІТ Fe ТемірФеррум 56 Жаңа сабақ: Д.И.Менделеев жасаған ХЭПЖ элементтің атом құрылысы, күрделі заттар қосылыстарының құрамы мен қасиеттері және жоғары оксидтерінің оларға сәйкес келетін гидорксидтерінің, ұқыш қосылыстарының қасиеттері туралы мәлімет береді. Кез келген химиялық элементтің атом құрылысын периодтық жүйе арқылы сипаттау үшін 1 кестені пайдаланайық Химиялық элементтіердің периодтық жүйесі Химиялық элементтердің атом құрылысы 1. Элементтің реттік нөмірі (Z) 1. Ядроның оң заряды, протондар саны және жалпы электрондар саны 2. Период саны 2. Атомдағы электрондар саны 3. Топ нөмірі 3. Сыртқы қабаттағы электрондар саны (негізгі топша үшін), оттекті қосылыстарындағы валенттігі Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесіндегі орнына сәйкес Калий (К) элементіне сипаттама берейік Атауы КалийТаңбасы КПериоды ІV үлкенТобы І топҚатары 4Топшасы НегізгіАтомдық 39Протон, нейтрон, электрон 19п,20н,19еАтом құрамы мен құрылысы +19)2)8)8)1Ядро заряды +19Қасиеті металлВаленттілігі 1 К N= Ar - Z Д.И.Менделеев ашқан периодтық заң мен химиялық элементтердің периодтық жүйесі – элементтер атомының құрылымы мен оларды құрайтын жай және күрделі заттардың қасиеттерін болжауға мүмкіндік береді. Топтық жұмыс: «Қара жәшікте» жасырын жатқан элементті табу Топырақтың құрамында бұл элемент көп мөлшерде кездеседі, сондықтан оны өсімдіктер сіңіреді, әсіресе шай бұталары.Көптеген өте әдемі асыл тастардың негізгі элементі. Кеме, Ұшақ жасауда осы элементті жиі қолданады. «Менің мекен жайым қандай?» Постер қорғау І топ Таңбасы Периоды Тобы Топшасы Қатары Атомдық массасы Протоны Нейтроны Ядро заряды Электроны Валенттілігі Қасиеті Оксиді Гидорксиді Сутек қосылысы ІІ топ Табиғатта кездесуі Адам ағзасындағы маңызы Қолданылуы «Ойлы болсаң, озып көр» Есептер шығару (ҰБТ есептері) 3067 нұсқа-2015(5)10 моль күкірттің массасын табыңыздар.3071 нұсқа-2015(10)23,0 г натрийдің зат мөлшерін тап.3145 нұсқа-2015(12)Судың құрамындағы сутегінің массалық үлесі.3107 нұсқа-2015(14)3 моль натрий хлоридін Н2SO4 артық мөлшерімен қыздырғанда түзілетін хлорсутектің көлемі(қ.ж) Сергіту сәті «4 сурет – 1 сөз» таңымдық ойыны Ойын шарты: суреттерді мұқият қарап шығып, 4 суретті біріктіретін 1 сөзді табыңыздар «Көрермендер көрімдігі» шығармашылық топ «Д.И.Менделеевтің өмірі мен шығармашылығы» атты тақырыпта презентация қорғау(алдын ала берілген тапсырма бойынша оқушылар өздері жинап келген мәліметтерді таныстырады.) 59 параграф, 161 беттегі №6,7 есепті шығарып келу.Қосымша тапсырма:Менделеевке дейін элементтерді жүйеге келтіруге ат салысқан ғалымдар және олардың еңбектері жайлы оқып келу. «3:2:1» әдісіСабақта есінде қалған үш негізгі ұғым;Сабақтағы сен үшін қызықты екі жағдай;Жаңа сабақ бойынша бір сұрақ..