Азот. Периодты? ж?йедегі орны

Қасымов Кенжеғали Науқанбайұлы Биология және химия пәнінің мұғалімі 1)білімділік .Азот атомының сипаттамасын Д И Менделеев жасаған химиялық элементтердің периодтық жүйесіндегі атом құрылысы тұрғысынан түсіндіру .Оның кристалдық торы мен қасиеттері арасындағы өзара байланысты түсіндіру. 2)Дамытушылық. Оқушылардың шығармашылық қабілетінің шыңдалуына мүмкіндік беру және оны дамыту 3) Тәрбиелік.Балаларды бірлікке, жолдастыққа тәрбиелеу I нұсқа II нұсқа 1.Берілген заттар: Ca(OH)2, H2O, BaO, CО2 және O2 осылардың қайсысымен күкірт (IV)оксиді әрекеттеседі? Реакция теңдеулерін жазып дәлелдеңдер.2. Күкірт қышқылы және күкіртсутектегі күкірттің массалық үлесін табыңдар. 1. Мына айналымдарды іске асыруға болатын реакция теңдеулерін жазыңдар:S→FeS→H2S→SO2→SO3→H2SO4 Реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде жазыңдар.2. Күкірт (IV) және (VI) оксидтерінің қайсысында күкірттің массалық үлесі көп. Есептеу арқылы анықтаңдар. Үй тапсыр-масын сұрау Жаңа сабақ Сабақтыбекіту Үйгетапсырма Бағалау Периодтық жүйедегі орны Шығу тарихы Физикалық қасиеті Химиялық қасиеті Табиғаттатаралуы Қолдануы Физиологиялық әсері Шығу тарихы Азот Азотты алғаш рет ағылшын химигі Д. Резерфорд сипаттаған. 1772ж. Азоттың ресми ашылған жылы болып есептеледі 14N N N 16 1SІ 2SІ 2PіN N немесе N≡N Азот Азот Түссіз, иіссіз газ. Қалыпты жағдайда азот ауадан Әлдеқайда жеңіл, 1 л азотГазының массасы1.25гАзот-196С сұйытылады,-210С қар тектес массаға айналып қатады. N1.Аммиак , азот қышқылын алуда 2. Электр шамында, термометрде инертті орта жасау үшін3. Тыңайтқыш өндірісінде4. Қопарылғыш заттар алу үшін 5. Беріктігін арттыру үшін болат өнімдерінің қабатын қанықтыруда6. Салқындатқыш жүйелерде Табиғатта кездесуі және биологиялық маңызы 1.Азот атмосфераның негізгі құрам бөлігі: оның массалық үлесі 78,2% 2.Органикалық қосылыс түрінде барлық тірі ағза құрамында болады,мысалы нәруызды заттар құрамында және зат алмасу өнімі- карбамид пен зәр қышқылында бар.3. Бейорганикалық тұздар күйінде Na NO3 KNO3 Зертханада:1.Аммоний нитритін айыру арқылы(бірақ бұл реакция қопарылыс бере жүреді) NH4NO2↔N2+2H2O2.Аммиакты ұнтақталған және қыздарған мыс оксидінен өткізу 2NH3+3CuO→N2+3H2O+3Cu3. Аммоний дихроматын айыру( NH 4 )2 Cr 2O 7→N2+Cr2O3+4H2O Өндірісте: Азотты сұйық ауадан алады. Ауаны қатты қысып,-2000С-та азот сұйық күйге ауысады. Азотты бөліп алу үшін ауаны қыздырады. -1960С азот қайнап бөлініп шығады 1. Кәдімгі температурада тек қана литиймен әрекеттеседі: 6Li+N2→2Li3N 2. Жоғары температурада және катализатор қатысында көптеген реакцияға қатысадыА) оттегімен: N2 +O2→2NO -289 кДж тотықсыздандырғыш қасиет Б) сутегімен: N2+H2→2NH3 +92 тотықтырғыш қасиет В) металдармен: 3Mg+N2→Mg3N2 тотықтырғыш қасиет көрсетеді 2. Электр шамында, термометрде инертті орта жасау үшін 1.Аммиак , азот қышқылын алуда 3. Тыңайтқыш өндірісінде 4. Қопарылғыш заттар алу үшін 5. Беріктігін арттыру үшін болат өнімдерінің қабатын қанықтыруда Қолдануы 6. Салқындатқыш жүйелерде А) Азоттың ең сыртқы энергетикалық деңгейінде........ электрон бар.Б) Азоттың ең жоғарғы тотығу дәрежесі......С) Азоттың электрондық формуласы.........Д) Азоттың ресми ашылған жылы...........Г)Ауадағы азоттың көлемдік үлесі.........Ж) Азот адам ағзасында.....%Е)Азот....., ......, ....... газЛ) Бөлме температурасында тек ....... әрекеттеседіМ) Азот......және........ қасиет көрсете алады.К) Адам азотты...... арқылы алады.. Төмендегідей бекіту сұрақтарын даярлап, оны талдау керек.1.Азоттың периодтық жүйедегі орнына байланысты сипаттама беріңдер.2.Үш бейметалл: азот, фосфор, оттек берілген. Әрқайсысының периодтық жүйедегі орнына байланыст салыстырмалы сипаттама беріңдер.3.Азоттың металмен, сутекпен және оттекпен әрекеттесу реакция теңдеулерін жазыңдар.4.Тақырыпта ұсынылған сызбанұсқаны және жоспарды пайдаланып, өз түсінгендеріңді айтып беріңдер.5. Өнеркәсіпте ауаны қалай сұйық күйге айналдыруға болады, одан азотты қалай бөліп алады? Үйге тапсырма: . §13 № 4 есепті шығару