Презентация по химии на тему Фосфор ж?не оны? ?осылыстары

И.Искандеров атындағы орта мектебінің химия пәні мұғалімі: Дараев Азамат Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушыларға фосфордың периодты жүйедегі орнына сипаттама берумен қатар химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін жаздыру, ашылу тарихы жөніндегі мағлұматттармен таныстыру және фосфордың химия өнеркәсібіндегі маңызына түсінік беру.Дамытушылық: Оқушылардың химиялық білімін одан әрі дамыту, тез ойлауға, шапшаңдыққа , өз бетімен ізденуге үйрету. Ой-өрісін, шығармашылық мүмкіндігін, ғылымы көзқарасын қалыптастыру.Тәрбиелік:Өздігінен талпынып, жауапкершілікті сезінетін саналы, өнегелі ұрпақ тәрбиелеу. Қайталау- оқу анасы Үй тапсырмасын қайталау 1.Қандай заттардың химиялық формуласыNH3 ………………………….NO2 ………………………….HNO3 ………………………..N2 ……………………………NH3· H2O ……………………..NaNO3 ………………………NH4Cl ………………………. Қайталау- оқу анасы Үй тапсырмасын қайталау NH3 - АммиакNO2 - Азот (ІV) оксидіHNO3 - Азот қышқылыN2 - Азот молекуласы NH3· H2O - Мүсәтір спиртіNaNO3 - Натрий нитратыNH4Cl - Аммоний хлориді 1.Азотты сипаттаған ғалым2.Ауаның 78 % құрайтын элемент3.Азот қышқылының тұздары4.Атмосфераға азот бөліп жанатын зат5.Азот диоксиді адам қанынан нені азайтады?6.Азоттың металдармен қосылысы Е Т З А Р О Ф З Р Л Е С О Д Е И Р О А Р Т Ф Е М Н Р О И Г Т И Б О Л Г Д И Т Н С Ф О Р Ф О Фосфордың ашылу тарихыҚазақстандағы фосфор өндіру саласы Фосфордың периодтық жүйедегі орныТабиғата таралуыАллотропиялық түрөзгерістеріФизикалық және химиялық қасиеттері Фосфорды алу әдістері Фосфордың қолданылуы Сабақтың барысы: Фосфордың ашылу тарихыҚазақстандағы фосфор өндіру саласы Фосфордың периодтық жүйедегі орныТабиғата таралуы Аллотропиялық түрөзгерістеріФизикалық және химиялық қасиеттері Фосфор қышқылы Фосфордың қолданылуы «Азот» тобының сұрақтары «Күкірт» тобының сұрақтары Фосфор аталу тарихы Мен жарық беруші элементСірінкені жағамын мен оп-оңайАстында судың мені жақса егер,Қышқылға айналады оксидім менің V Периодтық жүйедегі орны ? Элементтің сипаттамасы ФОСФОР Периодтық жүйедегі орны Атом құрылысы Тотығу дәрежесі 3 периодV топНегізгі топтопшасы (А) Р +15 )2)8)5 +3, +5, -3 АЛЛОТРОПИЯЛЫҚ ТҮРӨЗГЕРІСТЕРІ Р АҚ ҚЫЗЫЛ ҚАРА P4 молекуласы тетраэдр пішінді. Оңай балқиды t(б)=44,1оС, t(қайн)=275оС, жұмсақ, түссіз аморфты зат. Тек күкірткөміртекте ғана ериді. Улы, ауада тез тұтанады, қаранғыда жарық шығарады. Су астында сақтайды. АҚ ФОСФОР Ақ фосфор тұрақсыз түрі. Қызыл фосфордың бірнеше түрі белгілі. Олардың құрылымы дұрыс дәлелденбеген. Кристал торлары полимерлі атомдық заттар. Балқу температурасы 585-600оС, түсі қара қоңырдан қызыл болады. Улы емес. ҚЫЗЫЛ ФОСФОР Қара фосфордың кристалдық торы атомдық. Графитке ұқсас, жартылай өткізгіш болып табылады. Улы емес. Қара фосфор Қара фосфор өте сирек кездеседі. +Н2 +СІ2 +Са +О2 +Zn +KClO3 PH3 Ca3P2 Zn3P2 P2O5 PCl3 PCl5 P2O5 +KCl Жер бетіндеФосфат- Ca3(PO4)2 Апатит- Ca3(PO4)2 *CaF2 Адам организміндеСүйекте –600гЖүйкеде-5гЖануарлардаСүт, миӨсімдіктердеДәнінде Фосфатқа құм мен кокс қосып қыздыруCa3(PO4)2+C+SiO2=P4 +CaSiO3 + CO2 Кендері Жамбыл обл Қаратау Ақтөбе обл ШиелісайЗауыттары Ақтөбе, Тараз, Шымкент Сүйекке беріктілік бередіЗат алмасуды реттейді Зиянкес кемірушілермен күресуде Zn3P2 Шырпы (қызыл) өндірісіндеПиротехникада Фосфор қышқылын өндіудеДәрі-дәрмек өндірісіндеТыңайтқыштар алуда қару Фосфорды соғыс кезінде өртегіш бомба ретінде қолданды, фосфор жақсы жанатындықтан, дұшпаннан жасырыну үшін ақ түтіннен шымылдық жасап пайдаланды. АҚШ әскеріфосфор бомбасын Иракта қолданды Сіріңкелер Сіріңке жасауда қызыл фосфор қолданылады Сандарды сөйлетейік PH3 Аммиак H3PO4 Кальций фосфиді P2O5 Аммофос Ca(NO3)2 Фосфин NH3 Фосфор (V) оксиді NH4H2PO4 Кальций нитраты Ca3P2 Ортофосфор қышқылы Ca(H2PO4)2+2CaSO4 Күміс фосфаты HPO4 Жай суперфосфат Ag3PO4 Метафосфор қышқылы PH3 Аммиак H3PO4 Кальций фосфиді P2O5 Аммофос Ca(NO3)2 Фосфин NH3 Фосфор (V) оксиді NH4H2PO4 Кальций нитраты Ca3P2 Ортофосфор қышқылы Ca(H2PO4)2+2CaSO4 Күміс фосфаты HPO4 Жай суперфосфат Ag3PO4 Метафосфор қышқылы P + ….= P2O5Ca + P = ….… + P = Zn3P2Ca3 (PO4) 2+ ..... = Ca(H2PO4) 2 Тест орындау1.Фосфордың периодтық жүйедегі орны қандай?А)2период, ІІІ топ Ә)3период, Vтоп Б)5период, V топ2.Фосфордың электрондық формуласы?А)2s22p3 Ә)3s23p3 Б)2s22p53.Қауіпті, улы! Қараңғыда жарық шығарады.Қай фосфор туралы айтылған?А)ақ Ә)қара Б)қызыл4.Қай қосылыста фосфордың тотығу дәрежесі -3-ті көрсетеді?А)P2O5 Ә) PH3 Б)H3PO4 5.Фосфорды алғаш анықтаған кім?А)1772ж Резерфорд Ә)1669ж Бранд Б)1807ж Дэви 1.Фосфордың периодтық жүйедегі орны қандай?А)2период, ІІІ топ Ә)3период, Vтоп Б)5период, V топ2.Фосфордың электрондық формуласы?А)2s22p3 Ә)3s23p3 Б)2s22p53.Қауіпті, улы! Қараңғыда жарық шығарады.Қай фосфор туралы айтылған?А)ақ Ә)қара Б)қызыл4.Қай қосылыста фосфордың тотығу дәрежесі -3-ті көрсетеді?А)P2O5 Ә) PH3 Б)H3PO4 5.Фосфорды алғаш анықтаған кім?А)1772ж Резерфорд Ә)1669ж Бранд Б)1807ж Дэви §18 оқу,қайталау№5 тапсырма бойынша қосымша мағлұматтар іздеп келу№6-8 тапсырмаларБағалау