Презентация география п?нінен та?ырыбы: «Тауларды? биіктігіне ?арай жіктелуі» (6 сынып)

Пән: Физикалық географияСыныбы: 6 “А”Г.ғ.м.: Бугенбаева С.С. Үй тапсырмасын тексеру. 1. Жанартау қалай пайда болады және құрылысын сипаттап беріңдер?2. Сөнген жанартауды қалай ажыратуға болады?3. Сөнбеген жанартаулар жүріп жатқан аймақтарын ата?4. Ыстық бұлақтар мен гейзерлер қандай жағдайда пайда болады?5.Жанартауды не үшін зерттеу қажет? * Ресейдің қай жерінде жанартаулар жиі атқылайды? Камчаткада Оралда Жазықта Тынық мұхиты * Фудзияма жанартауы қай жерде орналасқан? Үндістанда Австралияда Жапонияда Бразилияда * Жанартаудың мойны қалай аталады? көмей * Магманың сыртқа төгілуі қалай аталады? лава * Ыстық бұлақтар дегеніміз не? гейзер * Жер қыртысының жоғарғы қабаты қалай аталады? магма * Жанартаудың төбесі қалай аталады? кратер * Қорытындылау. * Жанартаудың ішкі құрылысы ЖАНАРТАУ ӨҢЕШІ ЛАВАЛАРДЫҢ ҚАТЫП ҚАЛҒАН ҚАБАТТАРЫ ЖАНАРТАУ КРАТЕРІ ЖАҒАЛАУЛЫҚ КРАТЕР МИНЕРАЛДЫ ЗАТТАР ЛАВА МАГМА ОШАҒЫ * Ғаламшардағы ең ірі жанартаулар Жанартаулардың атаулары Орналасқан жері Абсолюттік биіктігі (м) Сөнген және сөнбеген Ключи шоқысы Камчатка түбегі 4750 сөнбеген Везувий Италия 1277 сөнбеген Этна Италия, Сицилия 3340 сөнбеген Эльбрус Кавказ тауы 2781 сөнген Кракатау Суматра, Ява аралдары 813 сөнбеген Фудзияма Жапония 3775 сөнбеген Гекла Исландия аралы 1491 сөнбеген Котопахи О. Америка 589 сөнбеген Орисаба С.Америка 5700 сөнбеген * Жұмбақ жасыру Аспаннан атасқан,Күнмен барып достасқан,Биік-биік асуды, Не деп айтам табыңдар? ТАУ * 27.11.2015ж.Жаңа сабақтың тақырыбы: “Таулардың биіктігіне қарай жіктелуі” * «Тауларды» бейнетаспадан көру * Бейнетаспадан не көрдік?Тау дегеніміз не? Қандай тауларды білесіңдер? * Тақырыптың жоспары: 1.Таулар.2.Таулардың биіктігіне қарай жіктелуі.3.Таулардың пайда болуы.4. Ескі және жас таулар. * 1. Жер бетінің маңайындағы жазықтардан оқшау көтеріліп жатқан, қатты тілімденген биік бөліктерін т а у л а р - деп атайды. * Т а у л а р – жан-жағынан ортасына қарай биіктейді. Оның биік, жоғарғы бөлігі тау басы, оқшауланған төбесі ш ы ң ы деп аталады. * Жер бетінде жеке тұрған таулар өте сирек кездеседі. Әдетте таулар бір-біріне жалғаса, ондаған, кейде тіпті жүздеген километрге дейін созылып жатады. Мұндай жалғаса тізіліп жатқан таулар т а у ж о т а с ы деп аталады. * Тау жоталары бір-біріне тау аңғарларымен бөлінеді. Тау жоталары шоғырланып, т а у л ы ө л к е құрайды. * Тау құрылысы Тау жотасы аңғар шыңы беткей етегі * * Қазақстандағы биік тау Тянь-Шань ең биік жері –Хан тәңірі (6995м) Қытайлар Тянь Шаньды “аспанмен тілдескен таулар” деп асқақтаған. Ал Шығыс Қазақстан облысымыздағы биік тау Алтай оның биік шыңы Белуха 4506м. Тянь-Шань тау жүйесінің ғарыштан көрінісі * Тянь-Шаньдағы Іле Алатауы * Тянь-Шаньдағы Күнгей Алатауы * * Тянь-Шандағы Іле Алатауы мен Күнгей Алатаудың қосылған жері Шелек-Кебін тау торабын құрайды Дүние жүзіндегі ең биік тау – Гималай (49 сурет) * Он бір шыңының биіктігі 8000 мың м-ден асады * Жер шарындағы ең биік нүкте – Жомолунгма * Жомолунгма шыңы (8848 м) Эверест. 1953 жылы 29 мамырда тауды бірінші өлшеген Джордж Эвересттің құрметіне қойылған * Таулардың биіктігіне қарай жіктелуі Биік таулар Орташа биік таулар Аласа таулар (1000 м-ден –2000 м – ге дейін) (400 м-ден –1000 м-ге дейін ) Қазақстанның орталық бөлігіндегі Сарыарқаның таулары (2000 м-ден асады) Қырым , Карпат таулары Кавказ, Алтай, Тяньшань, Жоңғар (Жетісу) Алатау. * 2. Тау биіктігіне қарай 1000м 2000м аласа орташа биік * Таулар.Таулардың биіктігіне қарай бөлінуі 6-сынып. 22-тақырып Карта бойынша таулардың биіктігін биіктік шкаласының көмегімен анықтауға болады. Таулардың жеке шыңдарының биіктігі картада цифрлармен белгіленеді. * Таулар.Таулардың биіктігіне қарай бөлінуі 6-сынып. 22-тақырып Мысалы, Тянь-Шаньдағы Хантәңір шыңы – 6995м. Немесе Шығыс Қазақстан облысында Сауыр тауларының ең биік жері- Мұзтау 3816м. * * 3. Қ а т п а р л ы т а у - су түбінде жиналған таужыныстарының қабаттары орасан зор бүйірқысымының әсерінен қатпарланып, биіккекөтерілген тау. Альпі, Кавказ, Кордильер жәнет.б. Қ а т п а р л ы –ж а қ п а р л ы тау-тау жыныстары қатпараланудан кейінжарықтарда бойлап жоғары-төмен лықсуынанпайда болады. Алтай, Тянь-Шань таулары т.б.жатады. * * * 4. Е с к і т а у л а р – уақыт өткен сайын шыңдары мүжіліп, аласарған, көп жері тегістеліп, аласа төбелергеайналған. Мысалы: Орал тауы жер бетіндегі ескі тау.Ж а с т а у л а р – шыңдары үшкір, беткейлері тік, басын мұз басып жатады, бұл таулардың биіктігі 5000-8000м-ге жетеді. Кавказ, Памир, Гималай, Кордильер таулары Қорытындылау. IV. Жаңа сабақты бекіту.1. Сұрақ-жауап.1. Таулар дегеніміз не?2. Аласа таулар.3. Орташа таулар.4. Биік таулар.   * * Орал «Аспан таулары» мағынасын білдіретін тау атауы Анд Ең ұзын тау жүйесі Гималай Тянь-Шань Азия мен Еуропаны бөліп тұратын таулар Әлемдегі ең биік таулар  V. Қорытындылау, бағалауОқушыларға сауалнама беріледі«Ашық айтқанда»1.Сабақ кезінде мен мынаны түсіндім2.Мен үшін ең пайдалысы..... болды3.Маған сабақ кезінде ұнағандар... * VІ. Үйге тапсырма беру. §23 Оқып мазмұндау. Тауларға байлынысты терминдерді жазып Жер шарындағы ірі және биік шыңдарды кескін картаға түсіру: ТауларТау жотасыТаулы өлкеТау торабыБиік шыңыАласа тауларОрташа тауларБиік таулар * Қатпарлы тауларҚатпарлы-жақпарлы тауларЕскі тауларЖаңа таулар Жер шарындағы ірі таулар ГималайКордильераТибетАндыКарпатТянь-ШаньОрал тауларыКавказ таулары * Әлемдегі биік шыңдар Джомолунгма 8848мАконкагуа 6960мМак-Кинли 6194мЭльбрус 5642мНародная 1895мКилиманджаро 5895м * * Төбе Тау 3. «Венн» диаграммасы бойынша төбе мен таудың ұқсастығы мен айырмашылығы. * * * * * * * * * * * * * * Таулардың аты Дүние жүзінің қай бөлігінде орналасқан? Ең биік нүктесі