По физике на тему Жылу ?оз?алт?ыштары (8 сынып)

САБАҚ: §23.Жылу қозғалтқыштары.Іштен жанатын қозғалтқыш.Бу мен газ трубиналары.Реактивті қозғалтқыштар Мектеп: № 155 Д.Шыныбеков атындағы орта мектебі
Күні:10.11.2016 Мұғалімніңесімі:ОмароваАқнұрБайтұрсынқызыСЫНЫП: 8 Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақ негізделген оқу мақсаты (мақсаттары) Оқушыларды жылу қозғалтқыштарының түрлері, құрылысы, жұмысістеу принципімен таныстыруСабақ мақсаттарыБарлық оқушылар:
Жылу қозғалтқыштары , оның түрлерін біледі
Оқушылардың басым бөлігі:
Іштен жану қозғалтқышының 4 тактілі екенін біледі
Кейбір оқушылар:
Автомобильдер мен басқа да көлік немесе машиналардың жылу қозғалтқыштарын айыра аладыТілдік мақсатОқушылар:Анықтамаларды айта аладыНегізгі сөздер мен тіркестер:такт, жұмыс денесі, суытқыш, поршень, дизельді қозғалтқыш, форсунка
Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер: жұмыс денесі тело работы, суытқыш охлаждение, дизельді қозғалтқыш дизельные двигатели
Талқылауға арналған тармақтар:
ІЖҚ тың бір жұмыстық циклінде қанша жүріс немесе такті болады?
Газ трубиналары қайда қолданылады?
Сіз неліктен ... екенін айта аласыз ба?
Бу трубинасымен салыстырғанда газ трубиналарының артықшылығы неде?
Жазылым бойынша ұсыныстар
Анықтамаларды жазып аладыАлдыңғы оқуТермодинамиканың ІІ заңы
ЖоспарЖоспарланған уақытЖоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз) РесурстарБасталуы11 мин
Ортасы28 мин
1 мин
5 мин
5мин
5 мин
7 мин
16 мин
Ұйымдастыру кезеңі.
1.Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу.
2.Үй тапсырмасы. Физикалық диктант
1.Термодинамиканың бірінші заңы- жылу процестері үшін .................................................................................................................................................тұжырымдалады.
2.Термодинамиканың бірінші заңы энергияның ................................................................................................
бағыты мен ...................................бағытына ешқандай шектеу қоймайды.
3.Жылу алмасу жолымен энергия ...........................................................................................................өтеді, ал .....................................................өздігінен болмайды, яғни ол ...........................................
4...........................................................................тура бағытта өз бетінше өтеді.
5.Термодинамиканың екінші заңы ...................................................................................................шек қояды.
6...............................ретті ................................................................................................жасау мүмкін емес.
Бағалау.
9-10 сөз-3 ұпай
6-8 сөз-2ұпай
3-5 сөз-1ұпай
Жұптық жұмыс.Кім жылдам? Есептер шығару
І жұп:Газ 300 Дж жылу мөлшерін алғанда ішкі энергиясы 200Дж артты.Газдың істеген жұмысы неге тең?
ІІ жұп:Жылу машинасы бір циклде 1кДж жылу мөлшерін жұтып 400Дж жұмыс істейді.Машина қанша жылу мөлшерін бөліп шығарады?
ІІІ жұп: Газ 500 Дж жылу мөлшерін алғанда ішкі энергиясы 300Дж артты.Газдың істеген жұмысы неге тең?
Бағалау
Толық шығарылса -3ұпай Формуласы жазылса-2 ұпай Тек берілгені -1ұпай
«Миға шабуыл»
«Адамдардың табиғатсыз күні жоқ,
Табиғаттың мұны айтуға тілі жоқ»,- дегендей, табиғат бізге қанша көмек берсе, біз адамзат сонша қамқорлықты өзіміз де жасау керек екенімізді ұмытпауға тиіспіз.
-Біз қоршаған ортаның қандай болғанын қалаймыз?
-Бүгінгі таңда не көріп жүрміз?
-Бұған кім кінәлі деп ойлайсыңдар? (жылу қозғалтқыштары, олармен жұмыс істейтін жекелеген адамдар,яғни сіздер мен біз).
Бүгінгі сабақта , біз –Денелердің  орасан зор ішкі энергиясын механикалық  жұмысқа қандай жолдармен, қандай құралдармен айналдыруға болады деген сұраққа жауап аламыз.
Біздің эрамызға дейінгі 3-ғасырда,осыдан 2000 жылдан аса уақыт бұрын алғаш жылу қозғалтқышын ежелгі грек ойшылы-механигі Архимед ойлап тапқанын итальян ғалымы Леонардо да Винчи өз еңбектерінде жазып қалдырған. Архимедтің мыстан жасалған  зеңбірегінің құбыры отпен жоғары температураға дейін қыздырылып, оған су құйылады, су буға айналып температураның артуынан будың көлемі күрт артып, зеңбіректегі болат шарды атып шығарады. Бұл алғаш жылу қозғалтқышында будың ішкі энергиясы болат шардың механикалық энергиясына түрленеді.
Ал бүгінгі сабағымызда біз қазіргі таңдағы жылу қозғалтқыштарының жетілдірілген түрлерімен, олардың құрылысымен, жұмыс істеу принципімен, халық шаруашылығында қолданылуымен танысып, олардың пайдасы мен зияны жөнінде әңгімелекпіз.
Жеке жұмыс.
Тақырыпты жеке оқу
Тапсырмалар
1.Сәйкестендір
Қозғалтқыштар анықтамасы
Жылу машиналары Төрт тактілі және сұйық отынның арзан түрлерімен жұмыс істейді
Төрт тактілі қозғалтқыштар Сұйық отын немесе жанғыш газ қозғалтқыштың ішіндегі цилиндрде тікелей жанады.
Іштен жанатын қозғалтқыш Жүйенің ішкі энергиясының бір бөлігін механикалық энергияға айналдыратын және соның есебінен жұмыс істейтін құрылғылар
Дизельді қозғалтқыштар Қозғалтқыштағы бір жұмыс циклі поршеннің төрт жүрісінің немесе төрт тактінің ішінде жүзеге асырылады.
Қарапайым жылу қозғалтқышы Қабырғасында нағыз кептелген, жоғары төмен қозғала алатын поршені бар металл цилиндр
Бағалау
5 дұрыс-3ұпай
3-4 дұрыс -2 ұпай
1-2дұрыс-1ұпай
2.Жылу қозғалтқыштарының ашылу тарихы.Кестені толықтыр
Жылу машиналары Машина атауы Жасалған жылы
Француз Д.Папен Ағылшын өнертапқышы Т.Ньюкомен және көмекшісі Коули Орыс технигі И.И.Ползунов Ағылшын ғалымы Дж.Уатт Бағалау
4 дұрыс-3ұпай
3 дұрыс -2 ұпай
1-2дұрыс-1ұпай
3. Қозғалтқыштың бір жұмыстық цикліндегі жүрісті (такті) сипатта
Тактілер Қызметі
Поршень үстіндегі көлемнің ұлғаюы нәтижесінде цилиндр ішіндегі ауа сирейді.Цилиндр жанғыш қоспаға толып, қақпақша жабылады
Поршень жоғары қарай қозғалып, жанғыш қоспа сығылады.Бұл такт
Бұл тактіде қозғалтқыш пайдалы жұмыс атақарады.
Сондықтан бұл такт
Поршень жоғары қарай жылжиды және қақпақша арқылы жану өнімі жұмыс істеп болған цилиндрден атмосфераға шығарылады.Бұл такт
Бағалау
4 дұрыс-3ұпай
3 дұрыс -2 ұпай
1-2дұрыс-1ұпай Парақшалар
«Адамдардың табиғатсыз күні жоқ,
Табиғаттың мұны айтуға тілі жоқ»
8-сынып оқулық
Кеспелер
Кеспелер
Кеспелер
Соңы6 мин 3 мин
3 мин
Кері байланыс.Сиқырлы қалам
Бағалау
13-15 ұпай - «5»
9-12 ұпай –«4»
5-8 ұпай – «3» Сиқырлы қалам