Презентация по татарскому языку Берд?млект? к?ч(7класс)
“Бердәмлектә-көч!” Теле озын кешенең: акылы кыска булыр Яңа дустым булды дип, иске дусны ташлама Сүзнең кыскасы, бауның озыны яхшыЯхшы гадәт адәм итәр, начар гадәт әрәм итәр. Сыйфат предметның билгесен белдерә.Сыйфат нинди? кайсы? сорауларына җавап бирә. Билге төсяшел тәмбаллы форматүгәрәк күләмозын массаҗиңел холык-фигыльусал Яз Ялтырашып,чылтырашыпАгып та китте ак карлар.Кар астында яз кышлаган-Ямь-яшел икән кырлар.Яшел уҗым диңгезенеңУрман читендә яры.Җиләс җилләр искән саен,Дулкыннар таша барды.Җылы яңгыр коендырды җирне,Җилбердәп биеп кенә.Алтын нурлар сипте кояш,Кырларны сөеп кенә. Сыйфатның ясалышы Ясалышы Ничек ясала Ничек языла Мисаллар Тамыр - - ак, кызыл, матур, юмарт, зирәк, зур Ясалма -лы/-ле; -сыз/-сез;-лык/-лек;-кы/-ке-чан/-чән;-гыч/-геч;-ынкы/-енке;-лач/-ләч-ач/-әч кушылып аклы,тозсыз, тәмсез, кышкы, эшчән, башлангыч, күтәренке,көләч Кушма ике тамырны кушу юлы белән кушылып үзсүзле, беркатлы, халыкара, бертөрле, искиткеч Парлы ике сүзне тезү юлы белән сызыкча аша бала-чагалы, аклы-кызыллы,аркылы-торкылы Тезмә сүзләрне тезү юлы аерым күз ачкысыз,кызу канлы,аз сүзле.күп сүзле Иске-москы, башкатыргыч, балалы-чагалы, җәйге, үзсүзле, былтыргы, кунакчыл, чокыр-чакырлы (юл), унберьеллык (мәктәп), ач-ялангач, эшчән, халыкара. Сыйфат дәрәҗәләре -рак/-рәк иң,дөм,кып-, зәп-,ямь-,ап-, сап-,тип-,бик һ.б. -гылт/-гелт,-кылт/-келт,-су,-сыл/-сел,-елҗем Аергыч тәмле алмаХәбәр көн салкынХәл биек сикерә Җөмләдәге роле 1. Сүз төркеме. Соравы.2. Ясалышы.3. Дәрәҗәсе.4. Җөмлә кисәге булуы. Сыйфатларны тикшерү тәртибе. Антоним сыйфатлар матур –ямьсезак-караусал –юашчиста –пычракбатыр – куркакиске - яңа Синоним сыйфатлар матур - чибәр, сылу, гүзәл, зифакечкенә – нәни, бәләкәйэссе - кайнар, кызучиста- саф, керсез Нинди? Кайсы? Предметн.билгесен белд. тамыр ясалма кушма парлы тезмә гади чагыштыру артыклык кимлек аергыч хәбәр хәл Сыйфат темасын кабатлау.1.Сыйфат: а) предметның билгесен белдерә; б) предметның эшен белдерә; в) предметны белдерә.2. Сыйфат җөмләдә: а) ия; б) тәмамлык; в) аергыч,хәбәр,хәл; г) аныклагыч була.3.Гади дәрәҗәдәге сыйфатны тап: а) кызылрак; б) ямь-яшел; в) ак; г) кап-кара.4.Чагыштыру дәрәҗәсе ничек ясала? а) -лар,-ләр; б) -да,-дә; в) -рак,-рәк; г) -лы,-ле кушымчалары ярдәмендә. 5.Бу сыйфатлар предметның нинди билгесен белдерә:ачы,тәмле,төче. а) төс б) тәм в) форма6.Бу сыйфатлар нинди җөмлә кисәге булып килгән: Ямьле җәй җитәр.Аяз көннәр тора. а) ия б) хәбәр в) аергыч г)хәл7.Бу сыйфатлар ясалышы ягыннан нинди:кояшлы көн,язгы иртә,күңелсез чак,кисек бау. а) тамыр б) ясалма в)кушма г) парлы8.Бу нинди сыйфатлар?Ярлы,хәерче,фәкыйрь.Саф,пакъ,керсез,чиста. а) омоним б) синоним в) антоним9.Бу нинди сыйфатлар?Эшчән-ялкау.Ачы-төче.Чирле-сәламәт. а) омоним б) синоним в) антоним10.Сыйфат нинди сорауларга җавап бирә? а) кем? нәрсә? б) кайда? кая? кайдан? в) нинди? кайсы?