?аза? тілі п?ні бойынша саба? жоспары ?стеу

Үстеу
Мақсаты:
1. Үстеу және оның түрлері, мекен үстеудің қызметі, сұрақтары жайлы түсіндіру.
2. Үстеулерді басқа сөз таптарынан ажырата білу, сөйлемдегі қызметін анықтау, сөйлем мүшесіне талдау, сұрақ қою машықтарын, сауатты жазу, байланыстырып сөйлеу, сөйлем құрауда қисынды ойлау, жылдамдық, есте сақтау дағдыларын арттыра түсу.
3. Шығармашылық, тілге құрмет, ойлау, өзара сыйластыққа баулу.
Сабақ түрі: жаңа білімді игеру сабағы.
Сабақ әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, топтастыру, өзіндік жұмыс.
Технология: БжС, «Алгоритм» картасы.
Көрнекілігі: ОӘЖӘ, үстеулердің түрлеріне байланысты сызба, карточкалар, кестелер, жұмбақтар.
Барысы: 1.Ұйымдастыру
2.Псих. Икем.
3.Өткенді еске түсіру: -Үстеу деген не?
-Қандай түрлері бар?
-Сөйлемде қандай қызмет атқарады?
Үстеу



Мезгіл үстеу

Сын-қимыл үстеу
Мекен үстеу



Қалай?
Қайда?
Қашан?

ІІ. Іске асыру.
Түсіндіру: - Мына тіркестерге назар аударайық. Қай сөз табынан жасалған? Сұрақ қоямыз, байланысын анықтайық.
Күнге қарады. –Жоғары қарады.
Далаға шықты. – Сыртқа шықты.
Көліктен түсті. – Төмен түсті.
Қорытынды шығару: Үстеулер морфологиялық өзгеріске түспейді. Етістікпен байланысады, зат есімнен жасалмайды. Сөйлемде пысықтауыштың қызметін атқарады.
Ереже енгізу: (ОӘЖӘ) Егер үстеу қайда? Сұрағына жауап берсе, онда ол мекен үстеу деп аталады.
Тапсырмалар орындау: І. Байқау – 1 шапалақ.
ТКШ – сөйлемдерді жаз, үстеулерді тап:
Текемет сырмақтан үлкен, енді болып келеді.
АКШ – сөйлемді көшіріп жаз, үстеуді сыз:
Апам жұмысқа ерте кетіп, кеш келеді.
ЖКШ – сөйлемді жаз, үстеуді тауып, мағыналық түрін ажырат, байланысын сыз:
Атай алда, біз артта ирелең жолмен келе жатырмыз.
5+30сек., тексеру, түзету, түсіндіру. Кестеге белгілеу:
ТКШ >63%
АКШ>63%
ЖКШ<63%
Сергіту сәті – синхронды жазу.
ІІ. Бекіту – 2 шапалақ. Оқулықпен жұмыс:
АКШ – 15 жаттығу. Үстеулерді пайдаланып, сөз тіркесін жаса:
Алға, ілгері, төмен, артта.
ЖКШ – 16 жаттығу. Сөйлемді көшіріп, сөйлем мүшесіне талдау:
Сіз жоғары шығыңыз. Ол төменде күтіп тұр. Біз алға озып кеттік. Сендерге жолшыбай соға кетерміз.
5+30сек., Тексеру, түзету, түсіндіру. Кестеге белгілеу.
Сергіту сәті – қазақ тіліндегі термин сөздерден Ж дыбысынан басталатын 7 сөз айту. (жалғау, жұрнақ, жіктеу, жалпы, жалқы, жаттығу, жұмбақ)
ІІІ. Жады – 3 шапалақ. Оқушыларға үлестірмелер таратылады.
АКШ – жұмбақтағы бос орынға тиісті үстеуді қосып жаз: (асты, үсті, үстінде)
___________ тас, ___________тас.
Ортасында піскен ас. (таба нан)
Дос үйіне түстің бе?
Түгел соның ___________. (дастархан)
ЖКШ – үстеулерді мағыналық жағынан топтап жаз: (мекен, мезгіл)
Биыл, осында, ертең, кешке, тысқары, артына.
ЖКШ – сөз таптарын топтап жаз: (зат есім, сын есім, етістік, есімдік, үстеу)
Жолаушы, суық, қорғайды, ілгері, маған, көктем, өнерсіз, көктеді, сыртқа, онымен)
5+30сек., тексеру, түзету, түсіндіру. Кестеге белгілеу.
ІV. Қорытынды.
ОӘЖӘ бойынша білімді тиянақтау, сұрақ-жауап, мысал келтіру.
Бағалау.
Үйге тапсырма.