Презентация внеурочного мероприятия на тему Тіл — ?лттар досты?ыны? кепілі (8-10 классы)
Тіл - ұлттар достығының кепілі
Сайыс кезеңдері1. Таныстыру2. Сәлемдесу3. Жұмбақ - бізден, Жауап - сізден4. Мақал - сөздің мәйегі5. Ол кім?6. Бұл не?
I кезеңТаныстыру(Топтар өздерін ағылшын, қазақ және орыс тілдерінде таныстырып өтеді)
II кезеңСәлемдесу(Топтар әр ұлттың тілінде кезек – кезек сәлемдесіп шығады, бір сәлемдесу екінші рет қайталанбауы қажет. Қай топ кідіреді, сол топ жеңілген болып саналады).
III кезеңЖұмбақтар(Топтар жасырылған жұмбақтың жауабын тауып, үш тілде айтуы қажет)
1. Орақ болып туады, Табақ болып туады.(ай, луна, moon) 2. Бұйра тұлымы Желмен ойнайды. Қызыл мұрыны Жерге бойлайды.(сәбіз, морковь, carrots) 3. Айбарлы сұсы бар, Қанжардай тісі бар. Тұла бойында Тасыған күші бар, Күжірейген жалды, Білсең айт бұл аңды. (арыстан, лев, lion)4. Су бетін сызып, Ақ құман жүр жүзіп. (аққу, лебедь, swan) 5. Төрт қырлы, өзі аппақ, Тақтадағы ізі аппақ. (бор, мел, chalk) 6. Суда өседі, өнеді, Құрғаққа шықса өледі.(балық, рыба, fish)7. Жүрген жерін жалмайды, Тастан басқа қалмайды. (от, огонь, fire) 8. Қампитып үрлеп қарынын, Қуалап басты арынын.(доп, мяч, ball)
1.Үлкен алтын табақтан, Әлемге нұр таратқан.(Күн, солнце, sun)2. Доптар жатыр жемісі бар, Қабат – қабат терісі бар.(Қырыққабат, капуста, cabbage) 3. Зәулімде тұрағы, Тіреусіз тұрады.(Бұлт, облако, cloud)4. Аспаннан ақ ұлпа борады, Қырқаны сейсепке орады.(Қар, снег, snow)5. Өртесең де ерімейді, Не тот басып шірімейді. Өн бойына су сіңбейді, Ылғал тартып ірімейді.(Тас, камень, stone)6. Ағаштардың көркемі, Мәңгі жасыл бұтағы. Мекен ғып тау – өлкені, Кәусар ауа жұтады.(Шырша, елка, fir - tree) 7. Сайқымазақ қулығы бар, Барған жерде ұрлығы бар.(түлкі, лиса, fox)8. Сылдырдан қорқады, Шошынып жортады.(Қоян, заяц, hare)
Күндіз білінбейді,Түнде күлімдейді.(Жұлдыз, звезда, star)Сырнайынан төгіп жыр,Күнге сәлем беріп тұр.(Күнбағыс, подсолнечник, sunflower)Келістіріп өрнегін,Құрып қойды өрмегін.(Кемпірқосақ, радуга, rainbow)Еш тесікке тұрмайды,Ол жоқта жер құрғайды.(Су, вода, water)КөктемдеАқ гүлге оранады.КүздеҚолға доп боп оралады.(Алма, яблако, apple)Қаймықпайды күшті аңнан,Қорқады тек тышқаннан.(Піл, слон, elephant)Еріксе,Құйрығымен ойнайды,Зеріксе,Ұйқыға бір тоймайды.(Мысық, кошка, cat) Адамға серік,Күзетке берік.(Ит, собака, dog)
IV кезеңМақал - мәтелдер(Топтар мақал – мәтелдерден түсірілген сөздерді тауып,оларды үш тілде айтуы қажет)
1. Ер елінде, … жерінде. (гүл, цветы, flower) 2. … - қорқақ, Қол – батыыр. (көз, глаза, eyes) 3. Cаусақ бірікпей, ... ілікпейді. (ине, иголка, needle) 4. Ер қолында мал тұрмайды, Елек ішінде ... тұрмайды. (су, вода, water) 5. Жолдас қадірін жорықта білерсің, ... қадірін соғыста білерсің. (дос, друг, friend) 6. Ащы еңбектен тәтті ... (нан, хлеб, bread) 7. … - қадақ болғанмен, Тамақ болмайды.(тас, камень, stone) 8. ... – етке, сорпа – бетке.(ет, мясо, meat) 9. Бақа – батпағына, ... – көліне.(балық, рыба, fish) 10. … қыстығын қылмаса, Жаз, жаздығын қылмайды. (қыс, зима, winter)
1. Жалғыз жігіт би болмас, Жалғыз ағаш ... болмас. (үй, дом, house) 2. … - адамға ат айырады, Оқымағанды ... айырады. (хат, письмо, letter) 3. … - адамға қанат. (арман, мечта, dream) 4. … алдында аузыңды тый. (ғалым, ученый, scientist) 5. Өнер алды – қызыл ... (тіл, язык, tongue) 6. Ананың сүті - ... Баланың тілі - ...(бал, мед, honey) 7. Теке де болса, сүті болсын, ... да болса, еті болсын.(қоян, заяц, rabbit) 8. Қыс азығын ... жина.(жаз, лето, summer) 9. … жарығы әлемге, Шам жарығы түбіне.(ай, луна, moon) 10. Заманың … болса, Тазы боп шал.(түлкі, лиса, fox)
1. Қу ағашқа ... қонар. (құс, птица, bird) 2. Білмеген … ішеді (у, яд, poison) 3. … болмаса, Екі көз бірін – бірі шұқыр еді. (мұрын, нос, nose) 4. Көңіл жақсы болғаны – ... жақсы болғаны (өмір, жизнь, life) 5. Ажалды тышқанға Аш ... тап болар. (мысық, кот, cat) 6. ... орнына шөп шықпас(от, огонь, fire)7. Мықты … - Тай, құнанға шабады. Мықыр ... – Қозы, лақты қағады.(қасқыр, волк, wolf) 8. Тамыр түбі – дау, Құрбы түбі - ...(жау, враг, enemy) 9. … тастай берік, гүлдей нәзік.(адам, человек, person) 10. Өз көшесінде жаман … те жолбарыс.(ит, собака, dog)
V кезеңОл кім? (Топтар қазақ, орыс және ағылшын халықтарыныңтанымал тұлғаларын табуға тиіс).
I топқа:1. Англия патшайымының есімі кім? (Елизавета II)2. «Мистер Бин» атты лақап есіммен танылған ағылшын актері?(Роуэн Аткинсон) 3. «Джек Хиггинс» атты лақап есіммен танылған ағылшын жазушысы кім?(Гарри Паттерсон)4. 1869 жылы химиялық элементтердің Периодтық заңын ашқан орыс ғалымы кім? (Д. И. Менделеев)5. Орыс әдебиетінің асқары атанған, орыс әдеби тілінің негізін қалаушы әрі орыстың ұлы ақыны? (А. С. Пушкин)6. Максим Горький атты лақап есіммен танылған орыстың прозаик, драматург әрі жазушысы? (А. М. Пешков)7. «Абай жолы» роман – эпопеясының авторы, қазақтың ұлы жазушысы? (М. O.Әуезов)8. Тәуелсіз Қазақстан тарихында зілтемір көтеруден тұңғыш рет Әлем чемпионы атанған қазақ спортшысы? (Ж. Қыдырбаев)9. Қазақтың әйгілі кескіндемешісі, график-суретші, қазақ бейнелеу өнерінің негізін салушылардың бірі? (Ә. Қастеев)
1. 1961 – 1997 жылдар аралығында ғұмыр кешкен, Ди ханым есімімен танылған, Би – би – си компаниясының 2002 жылы жүргізген сауалнамасы бойынша ең ұлы британдықтар тізімінде үшінші орында болған әйгілі ағылшын ханшайымы кім? (Диана Спенсер)2. Сиқыршы бала Гарри Поттер туралы хикаялардың авторы, Әлемге танымал ағылшын жазушысы? (Джоан Роулинг)3. 1831 жылы барлық тұрақты және айнымалы ток генераторларының жұмысы негiзделген – электромагниттiк индукцияны ашқан ағылшын физигі кім? (Майкл Фарадей)4. Химиялық құбылыстарды ұғындыру үшін физиканың қажеттігін түсіндірген және химияның теориялық бөлімі үшін «физикалық химия», тәжірибелік бөлімі үшін «техникалық химия» атауларын ұсынған орыстың ұлы ғалымы, жаратылыстанушы, ақын, философ, суретші,тарихшы, ағартушы? (Михаил Ломоносов)5. Орыстың реалистік әдебиетінің таңдаулы туындылары саналатын «Рудин», «Қарсаңда», «Әкелер мен балалар», «Түтін» атты романдардың авторы, орыс жазушысы? (Иван Тургенев)6. Ғарыш кеңістігіне сапар жасаған ең бірінші адам, полковник (1963), Кеңес Одағының Батыры (1961), КСРО ұшқыш-ғарышкері? (Юрий Гагарин)7. Берлиндегі Рейхстагқа жеңіс туын тіккен қазақ азаматы, Халық Қаһарманы? (Қошқарбаев Рақымжан)8. Балалардың сүйіп оқитын шығармасына айналып, орыс, украин, француз, литва, латыш, өзбек тілдеріне аударылған "Менің атым - Қожа" туындысының авторы? (Бердібек Соқпақбаев)9. «Бөбек» қайырымдылық қорының негізін қалаушы тұлға? (Сара Назарбаева)II топқа:
III топқа:1. «Гамлет», «Отелло», «Король Лир», «Ромео мен Джульетта» трагедияларының авторы, ағылшынның ұлы драматургы әрі ақыны? (Уильям Шекспир)2. Әлемдік мұхитты зерттеу бойынша үш экспедиция басқарған, Оңтүстік материк (Австралия) жағалауын, Үнді мұхитын зерттеп, көптеген аралдар ашқан ХҮІІІ ғасырдағы атақты ағылшын әскери теңізшісі, зерттеуші, картограф? (Джеймс Кук)3. Рефлекторлы телескоп жасап шығарған ағылшын физигі, математигі,астрономы, табиғи философы, алхимигі және теологы, Корольдік қоғамның мүшесі? (Исаак Ньютон)4. А. С. Пушкин қаза болғанда“Ақын қазасы” атты өлеңі үшін қамауға алынып, Кавказға жер аударылған, орыс әдебиетінде Пушкиннің ізбасары ретінде танылған ақын? (Михаил Лермонтов)5. «Антоше Чехонте» деген бүркеншік есімі болған, әңгімелер, повестер, пьесалар авторы, драматург, әлемдегі ең ұлы жазушылардың бірі деп танылған орыс жазушысы? (Антон Чехов)6. Есімі орыс жұртшылығына күлдіргі-сықақ жанрдағы шығармалары мен мысалдары арқылы белгілі болған, әсіресе мысал жанрында орыс әдебиетін жаңа сатыға көтеріп, әлемге есімі танылған орыс жазушысы, драматург, көрнекті мысалшы ақын? (Иван Крылов)7."Қорлан" әнімен бүкіл қазақ сахарасына сазгерлік талантын паш еткен өнер иесі? (Естай Беркімбайұлы)8. Майдандас достары «Лия» деп атаған мерген, ефрейтор, Кеңес Одағының Батыры атанған қазақ қызы? (Әлия Молдағұлова)9. 1925 жылы Парижде өткен Дүниежізілік көрмеде болған этнографиялық концертте ән салған өнер иесі? (Әміре Қашаубаев)
VI кезеңБұл не?(Топ мүшесі алдын – ала дайындалып, жасырылып қойылған жан-жануарларды салып көрсетеді, өзге мүшелері жасырылған жануардытауып, үш тілде атайды).
Жеңімпаздарды құттықтаймыз!