Презентация на тему интеллектуальный марафон для 7 класса по истории Казахстана
«Ойлы болсаң озып көр!».Интеллетуалды марафон
Ойын толқын жатқанда асып, тасып, Біреу мығым, біреулер шалыс басып. Бұл ойыннан өтеді ғұлама ойлар, Жеңседе, жеңілсе де қалма жасып.Көрермен жиналған бұл тамашағаҚұр қарап жай отыру жараса ма?Туыс, досқа , сыныптас, танысқа емесСоқ қолыңды білімді жас таланттарға.Әділ халқым берерсің әділ бағаӨнері мен өренін салыстыра, - дей отырып ең алдымен сіздерге осы ойында әділ бағасын берер әділқазылар алқасымен таныстырайын.
Тойлатып , додаласып , өлеңдесіп,Достарым отырсың ба елеңдесіп.Ата-салт, баба дәстүр жолыменен,Алайық біз әуелі сәлемдесіп.
1-ші айналым «Таныстыру»
-Ал, келіңдер, келіңдер!Біріңе-бірің еріңдерБілімді тексеріп,Ойынға қатысып көріңдер
ІІ«Ойлы болсаң, озып көр!».
510155101551015ЖылдарТарихи деректерТарихи тұлғалар
5 ұпай1125-1212 жылдар қай мемлекеттің хронологиялық мерзімі?Жауап: Қарақытайлар
10 ұпай737-748 жылдары қандай оқиға болды? Жауап: «Дін үшін соғыс» қолбасшысы Насыр Ибн Сейяр
15 ұпай516-563 жылдары түріктер Эфталиттерге қарсы одақ құрды? Жауап: Иранмен
5 ұпай960 жылы исламды мемлекеттік дін деп жариялаған Қарахан билеушісі?Жауап: Мұса Боғра
10 ұпайКерей мемлекетінің шарықтау шегі қай хандар кезінде болды ? Жауап: Маркус пен оның баласы Құршақұз хандар
15 ұпайҚарақытайларда халық санағы қай ханның тұсында болды? Жауап: Иле горхан
5 ұпай«Түрік» этнонимі алғаш рет қай деректерде кездеседі? Жауап: Қытай
10 ұпайЖауап: Күлтегін жазуы«Қарлұқтардың Шығыс Түрік қағанатының құрамында да болғанын дәлелдейтін дерек
15 ұпайЖауап: Гардизи Қимақ елінің құрамында жеті ру болғаны, олардың ең мықтысы қимақтар мен қыпшақтар болды.
Білімнің ұшқырлығы ғылым деген ,Асып, тасып, асықпа, қалыспа сенУакыт деген зымырап, зулап жатырШапшаңдық бұл сайыста керек екен.
ІІІ айналым“Тездет , бірақ қателеспе”Топбасшысы ортаға топтан бір адам шығарады. Әр топқа 10 сұрақтан қойылады. Бір сөзбен «иә» немесе «жоқ» деп жауап береді. Екінші топ оқушысы сыртқа шығып күтеді. Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай беріледі.
Түрік қағанатының құрамына отыздан астам тайпа кірді:603 жылы Түрік қағанаты екіге бөлінді:Түркештердің астанасы Мыңбұлақ:«Руна» жазу деген мағынаны білдіреді: Мұсылман діні VIII ғасырда Оңтүстік аймақтарда тарады:ИяИяЖоқ (Суяб, Күңгіт) жоқ (Көне, ескі) Ия (Сайран, Тараз, Отырар, Йасы )
Түркеш мемлекетінің негізін қалаған қаған Үшлік:Оғыз сөзі «Уыз», «Садақтың оғы» деген мағынаны білдіреді:М. Қашғари қыпшақтардағы құлдарды «Ялангуг» деп атаған дейді:Қарақытайлар мемлекетінің жерлері жалайырлар иелігіне кетті:Қарахан дінбасыларына берген жер иқта деп атады:ИяИяЖоқ (Наймандар)ияЖоқ (Вақф)
ІІІ айналым“Тездет , бірақ қателеспе”Топбасшысы ортаға топтан бір адам шығарады. Әр топқа 10 сұрақтан қойылады. Бір сөзбен «иә» немесе «жоқ» деп жауап береді. Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай беріледі.
Түрік қағанатының құрамына отыздан астам тайпа кірді:603 жылы Түрік қағанаты екіге бөлінді:Түркештердің астанасы Мыңбұлақ:«Руна» жазу деген мағынаны білдіреді: Мұсылман діні VIII ғасырда Оңтүстік аймақтарда тарады:ИяИяЖоқ (Суяб, Күңгіт) жоқ (Көне, ескі) Ия (Сайран, Тараз, Отырар, Йасы )
Түркеш мемлекетінің негізін қалаған қаған Үшлік:Оғыз сөзі «Уыз», «Садақтың оғы» деген мағынаны білдіреді:М. Қашғари қыпшақтардағы құлдарды «Ялангуг» деп атаған дейді:Қарақытайлар мемлекетінің жерлері жалайырлар иелігіне кетті:Қарахан дінбасыларына берген жер иқта деп атады:ИяИяЖоқ (Наймандар)ияЖоқ (Вақф)
ІV айналым«Тапқыр болсаң, талас жоқ».
1Оның әйеліне «Ел Білге қатын» деген атақ берді. Бірақ қаған өзі орнатқан қағанаттың дәуірлеп дүркірегенін көре алмады. 553 жылдың қозы айында өз ажалынан қайтыс болды. Ол бір елдің қағаны. Оны Түркі елі жиналып, ақ киізге көтеріп, «Ел қағаны» деп жариялады.
2Ол ірі ғалым, оның шығармасынан Қазақ хандығы тарихының алғашқы кезеңдерін баяндауынан аңғарамыз. Оның еңбегі екі бөлімнен немесе екі кітаптан тұратыны белгілі. Аталған екі кітапта да қазақ тарихына қатысты материалдар жиі кездеседі. Ол «Тарих-и Рашиди» еңбегінің авторы.
3Тұңғыш әйел патшаПарсылар державасының негізін қалаған Камбистің ұлы Кир патшаны өлтірген қолбасшы
4Жезқазған – Ұлытау өңірінен көптеген этнографиялық мұраларды жинап, «Жезқазған ауданындағы көне заман ескерткіштері» атты еңбегін жазған. Кеңес Одағының және Қазақстанның металлогения мектебінің негізін қалаушы, қазақтан шыққан тұңғыш академик.
5Шығыстанушы, әдебиеттанушы, өнертанушы, тарихшы ғалымҚазақтың археология және этнография мектебінің негізін қалаушы. Ол Беғазы- Дәндібай мәдениетін ашты.
Каир қаласында оның атымен аталатын мешіт бар, беріш руынан шыққан?
6Египетте жүріп құлдық дәрежеден ел билеуші дәрежесіне дейін жеткен қазақ бабасы
7Қазақтың тұңғыш шығыстанушы ғалымы, қырғыздың «Манас» жырын тұңғыш қағазға түсіруші Ол 1835 -1865 жылдар аралығында не бәрі 30 жас жасаған.
8«Қазақтарға қазақ тілін үйретудің құралы» атты оқулықтар жазған ғалым-ағартушыҚазақ тілінде тұңғыш «Қазақ хрестоматиясы» еңбегінің авторы
V айналым«Ұшқыр ой».Топбасшылар шығып берілген минуттың ішінде берілген сөздерді қатыстырып, ұшқыр ой таныту керек. Қай топтың басшысының ойы нақты әрі шешен болса сол топқа көбірек ұпай беріледі.
Ел; ЖерЕрлік;Жаугершілік; Азаттық; 550 жыл; Қазақстан; Тәуелсіздік;
Қорытындылау кезеңіӘн:Қазақ жастары
Жарыс заңы ежелден,Жеңімпазды анықтау.Жеңімпаз болу шарты сол,Еңбектену, жалықпау. –деп сөз кезегі әділқазыларға беріледі.
Назарларыңызға рахмет!