Адамны? тірі таби?атта?ы ж?йелік орны. 11 сынып
§ 42 Адамның тірі табиғаттағы жүйелік орны Дриопитек Аустралопитек 8-10 ---- “5”5-7 ----- “4”2-4-----“3”0-1----- “2” Тест жауабы 1 с 6 д2 а 7 с3 а 8 а4 е 9 е5 с 10 а «Ой қозғау»сұрақтарыЖер шарында тіршілік қашан пайда болды?2. Тіршіліктің пайда болуы туралы қандай теориялар бар? 3. Адам баласы Жер бетінде қашан пайда болды?4. Органикалық дүниенің даму тарихы қандай замандарға бөлінеді? Табыс критерилері Антропология ғылымы нені зерттейтінін білемін.Саналы адамдарға тән белгілерді айта аламын.Атавизм мен рудиментті бір-бірінен ажырата алып, мысалдар келтіре аламын.Адам мен адамтектес маймылдардың ұқсас белгілері мен айырмашылықтарын ажырата аламын. Адамның шығу тегі мен тарихи даму кезеңдерін, нәсілдік ерекшеліктерін зерттейтін ғылым саласы АНТРОПОЛОГИЯ деп аталады. Адамның шығу тегі туралы алғашқы көзқарастар р/с Ғалымдардың аты-жөні Пікірлері мен көзқарастары 1. Аристотель(б.з.д.384-322 ж.ж.) Антропология терминін алғаш ғылымға енгізді 2. К.Линней (1735) Адамдарды сүтқоректілер класына, приматтар отрядына, саналы адам түріне жатқызды. «Табиғат жүйесі» атты еңбек жазды. 3. Ж.Б.Ламарк (1810) Адам адамтектес маймылдардан шыққан, адам мен маймыл арасында өтпелі форма болуы мүмкін деген. 4. Ч.Дарвин (1871) Адамның дамуындағы әлеуметтік фактордың рөлі, “Адамның шығу тегі және жыныстық сұрыпталу” атты еңбекті жазды 5. Ф.Энгельс (1896) “Маймылдың адамға айналу барысындағы еңбектің рөлі”, “адамды адам еткен еңбек” түсінігін тұжырымдады Саналы адамға тән белгілер -Ұрықтың жатырда дамуы-Сөйлеу қабілеті бар-Қолдары аяқтарынан қысқа-Шығармашылық еңбекке бейім-Тік жүреді-Омыртқа жотасы S тәрізді-Миының көлемі 1800см3-Зат алмасу жоғарғы сатыда жүреді.-Табандары ойыс-Дене температурасы тұрақты. Адамның жануарлар дүниесін жүйелеудегі орны. Хордалылар (Желілер) типі.Омыртқалылар тип тармағы.Сүтқоректілер класы.Ұрықжолдастылар (қағанақтылар) класс тармағы.Маймылдар (приматтар) отряды.Адамтектес маймылдар отряд тармағы (Понгидтер)Адамдар тұқымдасы. (гоминидтер)Адамдар туысы.Саналы адам түрі Адамның жануарлар дүниесінің өкілі екендігін дәлелдейтін рудименттік және атавизмдік белгілер бар. Рудименттік (қалдықтар) белгілер Рудименттік деп ататегінен қалған, бірақ қызмет атқармайтын қалдық белгілерді айтады. Мысалы:Соқырішек * құстың көз жабыныҚұлақ айналасындағы бұлшықеттерТерідегі түктерҚұйымшақҮшінші қабақ Арғы тектік (Атавизм) белгілер Атавизм деп арғы ата тектің белгілерінің қайталануын айтады. Мысалы:Құйрықты нәрестенің туылуыДенені қалың түк басуыКөп емшекті 1-топ «Дриопитек» -Адамның жануарлар дүниесіндегі жүйелік орнын ретімен түсіндіру2-топ «Австралопитек»- Адам мен жануарларда болатын ортақ білгілер Сәйкестендіру № Денедегі белгілер Рудимент Атавизм 1 Құлақ маңындағы бұлшықет 2 Денедегі қалың түк 3 Көп емшектілік 4 Терідегі түктер 5 Соқырішек 6 Құйрықты адам Салыстырмалы кесте толтыру. Адам Рудимент Жануарлар Құйымшақ Соқыр ішек Үшінші қабақ Терідегі түктер Құлақ маңындағы бұлшық еттер Биологиялық почта. Адам тәрізді маймылдар Белгілері Адам 1.Ұрықтың жатырда дамуы 2.Сөйлеу қабілеті бар 3.Қолдары аяқтарына қарағанда әлсіз 4.Шығармашылық еңбекке бейім 5.Тілдің бұлшықеті жақсы дамыған 6.Тұрақты дене температурасы бар 7.Зат алмасу жоғары сатыда өтеді 8.Тік жүреді 9.Табаны ойыс 10.Ми көлемі 1800 см3 11.Омыртқа жотасы S- тәрізді 12.Сойдақ тістері азу тістерінен ірі 13.Қолдары аяқтарынан ұзын Екі түрлі көзқарас.1.Діни 2. Ғылыми 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Крестиктер-нөлдіктер Үйге тапсырма § 42 Адамның тірі табиғаттағы жүйелік орны. 217 беттегі кестені толтыру