?аза?станда?ы ?азіргі экологиялы? проблемалар.

Атырау облысы Атырау қаласыАтырау селосы Ф.Оңғарсынова атындағы орта мектепБиология және экология пәнінің мұғалімі: Жумабаева Мая Биғалиқызы Қазақстандағы қазіргі экологиялықпроблемалар Ой қозғау1.Экологиялық проблема дегеніміз не? 2.Әлемдік экологияның проблемаларға не жатады? Мағынаны ашу«Климаттың глобалды өзгеруі» Видео “Глобалды өзгеру” Тапсырма Фильмнен көргендері туралы пікір алысу Ой толғанысТапсырма:Қазақстандағы экологиялық апатты аймақтары туралы картадан көрсете отырып, бейне тапсырмаларды орындау. ТоптастыруІ.топСемей ядролық полигоны, зардаптары, қазіргі жағдайы Видео “Семей полигоны” ІІ.топАрал проблемасы, қазіргі жағдайы Видео “Арал проблемасы” ІІІ.топКаспий теңізі, ластану себептеріІІІ.топКаспий теңізі, ластану себептері 2-тапсырма. Суреттен түйген ойларыңыз1. Байқоңыр ғарыш айлағының ластануы2. Балқаш көлінің жағдайы3. Қоршаған ортаның ластану себептері 3- тапсырмаТи кестесі.Қоршаған орта ластануының 3 түрін айырмашылықтарын кестеге толтыру{16D9F66E-5EB9-4882-86FB-DCBF35E3C3E4}Химиялық ластануФизикалық ластануБиологиялық ластану 4-тапсырма. Мақал-мәтелдегі экологиялық ой пікілерді талдау 1.Түз тағысы табиғатпен тілдес.2.Тозған топырақта тоқшылық болмайды.3.Қара жер қарыз арқаламайды.4.Күте білсең жер жомарт.5.Жер-ана, Ел-бала.6.Жер тоймай, ел тоймайды. Оқушы шығармашылығы.Туған өлкенің экологиялық жағдайы. Еркін жазу стратегиясы, өз ойларын қағаз бетіне түсүру. 1 топ Жағдайың қалай, Жайығым Көбейіп кетті-ау уайымың Алдында туған еліңнің Жоқ еді-ау сенің айыбың Жағдайың қалай, Жайығым? 2 топ Атырау-мұнайлы өлкенің экологиясы. 3 топ «Балық сұлтаны-бекіре»  Қорытындылау{D7AC3CCA-C797-4891-BE02-D94E43425B78}Р/с Өзекті экологиялық мәселелерТабиғи ортаның қалыпты дамуын тұрақтандыру жолдары1Қалалар мен өнеркәсіп орталықтарындағы ауаның ластануыҚалдықсыз технологияны пайдалану, қалдық заттарды сүзіп алатын тиімді қондырғылар орнату.Су,жел және күн энергиясын кеңінен пайдалану2Жер асты және жер үсті су көздерінің ластануыСу тазалайтын тиімді құрылымдар пайдалану.Суды бірнеше рет пайдалану3Өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтардың жиналып қалуыҚалдықсыз технологияны пайдалану.Қалдықтарды қайта өңдеу4Топырақтың түрлі жолдармен ластануыӨнеркәсіп орындарын және автокөліктерден бөлінетін улы заттарға бақылау жасыу.Жерді қайта өңдеу.Көгалдандыру5Радиоктивті ластануЛастанған жарлардің топыраған қайта өңдеу6Ормандар мен жасыл желекті жерлердің азаюыЗаңсыз ағаш кесуге жол бермеу.Ормандарды қалпына келтіру.Ағаш отырғызу7Биологиялық алуан түрліліктің азаюыҚакөйлікпен күресу.Сирек түрлерді сақтап қалу және қатаң қорғау.Қорықтар және т.б.ұйымдастыру.Қолдан көбейту Сен білесің бе? Ғылыми дерекСемей жерінде 1947-1989 жылдар аралығында 500- ден астам кейбір мәліметтер бойынша 715 жарылыс жасалған.Қазақстан жерінде 37 сынақ полигоны жұмыс істеген.Семей өңірінде жүргізілген зерттеулер 100 адамның 24- інде хромасоманың қалыпты жағдай ауытқыған.Арал теңізі 18 метрге төмендеп кетті.Суының тұздылығы 25-30% артып кетті.Біздің еліміздегі адамның өмір сүру уақыты ер адамдар үшін – 60,5 ,Әйелдер үшін-65,5Қазақстанда жылына ақ қан ауруымен ауыратын 150 бала тіркеледі.Байқоңыр ғарыш айлағында бір зымыран ұшқан кезде ауаға тасталынатын зиянды заттар мөлшері 19-300 тоннаға дейін жетеді.Әр атыраулық жылына 2 центнер зиянды зат жұтады. Лездемелік сұрақтар1. Қазақстанның экологиялық көрсеткіштер жөнінен дүние жүзі елдері ішінен алатын орны?2. Қазақстанда сынап қалдықтарымен ластанған өзен?3. Топырақтың судың және желдің әсерінен құнарсыздану процесі?4. Қазақстанда биологиялық қаруларды сынауға арналған арал?5. Маңғыстау өңіріндегі уран қалдығы көп шоғырланған көл?6. Семей жерлерінің негізгі ластану себептері неде?7. Қазақстанда ауасы лас қалаларды атаңыз?8. Каспий теңізінің ластануына ерекше әсер етіп отырған пайдалы қазба?9. Каспий теңізінде соңғы жылдары қырылып жатқан сүтқоректі жануарлар?10. Радиоктивті заттармен ластану.11. Автокөліктер шығаратын улы газдармен ластану.12. Ауру қоздырғыш бактериялар, вирустармен ластану. 13. Қазақстандағы сынақ полигондары? Назарларыңызға рахмет