?аза?стан?а т?н таби?ат зоналары — орманды дала, дала , ш?лейт ж?не ш?л та?ырыбына слайд


1. Табиғат кешендері дегеніміз не? 2. Табиғат компоненттеріне нелер жатады? 3. Қазақстанда қандай табиғат зоналары бар? 4. Табиғат зоналардың қалыптасуына не әсер етеді? 5. Географиялық ендік дегеніміз не? Үй тапсырмасын тексеру Табиғат кешендері дегеніміз - өзара күрделі байланыста әрекет ететін табиғат компоненттерінің өзіндік ерекшеліктерімен көзге түсетін жер бетінің бір көрінісі Табиғат компоненттері - су, ауа, жер, өсімдік, жануар Қазақстанға тән табиғат зоналары - орманды дала, дала , шөлейт және шөл Табиғат зоналардың қалыптасуына әсер ететін фактор - жылу мен ылғал, географиялық ендік Географиялық ендік дегеніміз – нүктенің экватордан градус есебімен алынған қашықтығы «Ландшафты шағын шоқ - шоқ қайыңдар мен шалғынды жерлердің алмасып келуімен сипатталады. Шоқ-шоқ қайыңға кейде көктерек, тал, итмұрын бұтасы араласып кетеді. Түрлі түсті ашық реңді өсімдіктері басым шалғын масаты кілемдей құлпырады, оларға бетеге, боз, бидайық және дәнді өсімдіктер қосылады» бұл – қай зона? Орманды дала зонасы «Түрлі түсті түкті кілем төселгендей, кейде таң қаларлық күрделі мозайкадай құлпырып, кейде көк, сары, қызыл, ақ түстердің әртүрлі реңктері көз арбаған өсімдіктер жамылғысының әсемдігі, қанықтығы, алуандығы соншалық, көзің қарыға бастайды, ал назарың сонау алыстағы көкжиекке ауады, ол жақта жоталар, қорғандар көзге түседі. Немесе көз ұшындағы шағын орман қарауытып көрінетін кеңістікті бір сәт елестетіп көрші» ( Алехин), бұл – қай зона? Дала зонасы 1.Картограф3.Климаттанушы4. Топырақтанушы 5.Өсімдіктанушы6. Жануартанушы 2 топ бойынша мамандар иесін таңдайды олар: Топырақтар аялдамасы. 1 топ- орманды дала, 2 топ- дала.Қазақстанның табиғат зоналарын кескін картасына топырақ түрлері мен қарашірік құрамын тауып дұрыс орналастыр. Мақал-мәтел жалғастыр 1.«Бір тал кессен, ...........................................»2.«Дәрі шөптен шығады, ......... — ..................»3.«Атаңнан мал қалғанша, .............................»4.«Сұлу жер құрақсыз болмас,...................»5.«Бұлақ көрсең,..............................................»6.« Жылап жүріп арық қазсаң,........................» 3- кезең шығармашылық жұмыс. Егер басқа ғаламшардан келгендерге орманды дала мен дала зонасн бейнелеп түсіндіру керек болса, сен оны қалай суреттер едің? Дала мен орманды даланың рәміздерін сал. Бекіту кезеңі мен қорыту сұрақтары: Венн диаграммасы Орманды далаайырмашылығы Ұқсастығы Далаайырмашылығы Үй тапсырмасы: §38 Орманды дала және дала зоналары.Кестені толтыру. Табиғат зоналарды кескін картаға түсіру. Табиғат зонасы Геогра-фиялықорны Климаты Топырағы Өсімдік-тері Жануар-лары Орманды дала зонасы Дала зонасы