Презентация ?аза? ?дебиеті Ыбырай Алтынсарин 10 сынып

«Ыбырай Алтынсарин ағартушы педагог» Тақырыбы: Мақсаты: Білімділік: Оқушыларға қазақтың ұлы ғалымы ағартушы педагог Ы.Алтынсариннің өмірі мен шығармашылығы туралы баяндау, қысқаша түсіндіру.Дамытушылық: Оқушылардың білімдерін арттыру мақсатында тақырып бойынша тапсырмалар орындап, қосымша мағлұматтар беру.Тәрбиелілік: Оқушыларды адамгершілікке, өнер сүйгіштікке, өз елінің мәдениетін білуге баулу. Қазақтың ұлы ғалымы Ы.Алтынсаринді құрметтеуге шақыру. Сабақтың түрі: Аралас.Сабақтың әдісі: сұрақ – жауап, түсіндіру, ойландыру, салыстыру, іздендіру, пікір алмасу.Пәнаралық байланыс: әдебиет, тарих.Сабақтың көрнекілігі: Қазақстанның картасы, Ы.Алтынсарин портреттері, компьютер, интерактивті тақта,слайдтар, буклеттерСабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру бөлімі 2. Үй жұмысын тексеру. 3. Жаңа сабақтың жоспары: * 1 топ Ы.Алтынсариннің өмірбаяны*2 топ Атқарған қызметі * 3 топ Шығармашылығы 4. Жаңа сабақты бекіту  5. Бағалау 6. Үй тапсырмасы  Сұрақ – жауап І- тапсырма ХІХ ғасырдың 60-70 жылдары Қазақстанда ағарту ісінің дамуында ерекше рөл атқарған қандай комитеттерді білесің?Семейдегі кітапхана қашан ашылған?ХІХғ ІІ жартысында аралас мектеп ашуда патша үкіметі қандай мақсатты көздеді?Мектеп медреселерде қазақ жастарының білім алуына патша үкіметі не себептен кедергі жасап отырды?Тұңғыш қазақ мұғалімдік мектебі қашан. Қай қалада ашылды?Қандай оқу орындары болды?Қазақстанда халық ағарту ісінің дамуына қандай жағдай кері әсерін тигізді? Тапсырма №2 . «Сәйкесін тап» Оқиға Мерзімі Омбы мұғалімдер институты қай жылы ашылған? 1883 жылы Ташкент мұғалім институты 1861 жылы Семейде қоғамдық кітапхана ашылды ХІХ ғасырда Тұңғыш қазақ мұғалімдер мектебі қай жылы ашылды? 1872 жылы Троиц, Орынбор Қазалыда ашылған орыс-қазақ мектебі 1879 жылы Қай кезде өлкеде ер балалар мен қыздар гимназиясы ашылды? 1883 жылы Жаңа тақырып: Ы.Алтынсарин ағартушы педагог Ыбырай Алтынсарин оқушыларымен бірге Торғайда ашқан ең алғашқы мектеп Қостанайда ашқан орыс-қазақ мектебі (1841-1889) Ыбырай Алтынсарин Қазақ әдебиетінің атасы,Ұлы педагог, жазушы 1841 жылы Торғай жерінде дүниеге келген Ата-анасынан жастайынан қалған Атасы Балқожа бидің тәрбиесінде болған Торғайда, Қостанайда мектеп, училище,лицей-интернант ашқан Мақсаты:ұстаздық қылу, мектеп ашу, балаларды оқыту Торғайда ашқан ең алғашқы мектеп Қостанайда ашқан орыс-қазақ мектебі Шығармалары: “Қазақ хрестоматиясы”(1879 ж оқулық)“Кел, балалар, оқылық”, “Өнер-білім бар жұрттар, Асан мен Үсен”, “Бай баласы мен жарлы баласы”, “Әдептілік”, “Әке мен бала”, “Таза бұлақ”, “Өзен” және т.б. Ыбырай ескерткіші, Ыбырай Алтынсарин атындағы дарынды балалар интернанты Ыбырай Алтынсарин оқушыларымен бірге 2 класстық орыс-қырғыз училищесі Ыбырай мұражайы “Тарихи таным ” ойыны Әр топ жаңа тақырып бойынша сұрақтар дайындап топ білімдерін сынайды. Ыбырай өлеңдеріне байланысты кестелер толтыру Ыбырай сөзі Қандай қасиеттерді айқындайды? Араз бол кедей болсаң ұрлықпененТелмірме еш адамға мұңдықпенен Оқысаңыз балалар,Шамнан шырақ жағыларТілегенің алдыңнан,Іздемей-ақ табылар. Өнер-білім бар жұрттар,Тастан сарай салғызды.Айшылық алыс жерлерден,Жылдам хабар алғызды. Ақылсыз жанды досым деп,Басыңды қосып, сыр айтпа.Күндердің күні болғанда,Ол жаман айғақ болар басыңа. Кім сендерді, балалар, сүйетұғын,Қуанышыңа қуанып, қайғыңа күйетұғын.Түн ұйқысын төрт бөліп,кірпік қақпай,Шешең байғұс дамылсыз жүре-тұғын. Жылдар Маңызды оқиғалар 1841 жылы 20 қазан Қостанай облысы Затабол ауданында туған. 1850 жылы Орынбордағы қазақ балаларына арнап ашылған жеті жылдық орыс-қазақ мектебіне барған. 1857 жылы «өте жақсы» деген бағамен бітірген. 1859 жылы Орынбордағы шекаралық комиссияға тілмаш болған. 1859 жылы Орынбордағы шекаралық комиссияның төрағасы, Шығысты зерттеуші белгілі ғалым,профессорВ.В.Григорьевпен жақын танысады. 1860 жылы Торғай мектебіне мұғалім болып тағайындалады. 1864 жылы Торғайдағы мектепті ашады. 1876 жылы Петербург, Қазан қалаларына барады. 1876 жылы «Қазақ хрестоматиясын» жазуға кіріседі. 1879 жылы «Қазақ хрестоматиясы» Орынборда басылып шығады. 1879 жылы Торғай облысы мектептерінің инспекторы қызметіне тағайындалады. 1881 жылы Орск қаласында тұңғыш мұғалімдер мектебі ашылады. 1879-1883 жылдары Торғай қаласының төрт уезінде (Торғай,Ырғыз,Троиц,Ақтөбе) мектептер ашылады. 1983 жылы Торғайда қолөнер мектебі ашылады. 1983 жылы «Мұсылмандық тұтқасы» оқу құрал жазып шықты. 1887 жылы Ырғызда тұңғыш қыздар мектебі ашылады. 1987 жылы Қазақ балалары жататын 25 орындық интернат салдырды. 1889 жылы Ауыр науқастан 48 жасында қайтыс болады. 1. Білімге шақырған өлеңдері«Кел,балалар,оқылық!» , «Өнер, білім бар жұрттар»Табиғат туралы «Өзен», «Жаз».2. Әлеуметтік теңсіздік:«Залым төреге», «Әй, жігіттер», «Азған елдің хандары», «Азған елдің хандары», «Азған елдің билері», «Азған елдің билері»3. Орыс жазушыларының аудармалары:И.Б.Паульсонның «Книга для чтения и практических упражнений в русском языке», К.Д.Ушинский «Родное слово», Л.Н. Толстой, Крылов.4. Қазақ ауыз әдебиеті «Лұқман хакім», «Жиренше шешен», Таза бұлақ», «Қар батыр», «Тазша бала», «Алтын айдар», «Қобыланды батыр» INSERT “V”Білдім “-”Білмедім “?”Білгім келеді? - Балалар, бүгін барлықтарың сабақта тамаша жұмыс істедіңдер. Сендерге үлкен рахмет! Шығыста «Сау дене, азат ақыл, адал көңіл – үшеуімен бақытты болады өмір» деген нақыл сөз бар екен . Сол айтқандай, дені сау, құрыш білекті, батыл жүректі, салауатты өмір салтын орнықтыруға дайын тұратын ұрпақ болып өсіңдер! Білімдерің шыңдала түсуіне тілектеспін!Сабақ аяқталды.