Ай-жерді? серігі 5 сынып


АЙ ЖЕРДІҢ СЕРІГІ География пәні мұғалімі Бекбаева Эльмира Базарханқызы Луна Әрине ол бізде АЙ Білімділік: оқушыларға ай туралы түсінік қалыптастыру..Құрал-жабдықтар, көрнекті құралдар: карта, глобус, қосымша материал.Сабақтың түрі: Жаңа сабақӘдіс тәсілдер: Өз-өзіңді тексер, ой толғаныс, карта мен жұмыс, кестені толтыр, әріптердің сырын аш, сәйкесін тап. Луна Әрине ол бізде АЙ Үй тапсырмасын сұрау -Глобус дегеніміз не?-Жердің формасы қандай?-Жер шамамен кашан пайда болған?-Жердің қанша пайызын су,қанша пайызын құрлық алап жатыр?-Экватор дегеніміз не?-Оның ұзындығы қанша?-Ерте кезде жердің пішіні туралы көзқарастары қандай болды? Сандар сөйлейді ойыны 6000 градус 510 млн км 71% 5000 МЛРД 29% 150 млн 9- 8мин 19 секунд ЛПОЮС ТАРКА БУГОЛС нолпут унатсылытараж ЕРЖ ламшарағ днүі ызұдлж Ия немесе жоқ бегілерін қою арқылы сұрақтарға жауап беру 1.Жер 3,5 млрд жыл бұрын пайда болған2.Жер бетінің жалпы ауданы 310млн км3.Жердің 70% құрлық алып жатыр4.Жердің 39% су алып жатыр5.Экватордың ұзындығы 40 000 км6.Ағаш глобусты жасаған М.Бехайм АЙ ЖЕРДІҢ СЕРІГІ 23.10.2013 Космос Орақ болып туады, Табақ болып тынады. Луна Әрине ол бізде АЙ Луна – естественный спутник Земли АЙ – жердің серігі . . . . . . . Күн жүйесіндегі ғаламшарлардың шолпан мен меркурийден басқа ғаламшарладың барлығында серіктері бар.Олардың жалпы саны 60-қа жуық. Ай- деген ұғым бізге ежелгі римдіктерден еңген Ежелгі гректер айды ғаламшар деп ойлаған. Орбита Луны. Фазы Луны. Ай жерді 29,5 тәулікте 1 рет айналып шығады.Ол жерді сағатына 36 км жылдамдықпен айналады. Ай жерді айналғанда тек қана бір жағымен айналады. Айдың жерден арақашықтығы 356 400 км. Айды телескоппен қарағандағы беткі көрінісі Бірнеше мың жыл бұрын Галилео Галилей ай бетіндегі дақтарды теңіздер деп ойлаған.Изобилия,Бурь, Бұлт, Жаңбыр теңіздері- деп ат қойған. Айдың диаметрі Жердің диаметірінен 4 есе кішкентай. Ай өздігінен сәуле шығармайды,Күн оның әртүрлі бөлігіне сәуле түсіреді. Ай фазасы-Айдың жерден жарық болып көрінбейтін бөлігінің әр түрлі пішінде болуы.Күн сәулесі айдың бізге көрінбейтн жағына түскенде түні бойы бізге көрінбей кетеді.Бұл фазаны жаңа ай деп атайды.Екі апта өткен кейін оның көлемі ұлғайып жарты айдан соң толық айға айналады.Бұл фаза айдың толысуы деп атайды.Осыдан кейін аталған процестер қайталана береді. Ай фазалары Жаңа ай Толық ай Жерден айға қарайтын болсақ,айдың бетінен дақтар көруге болады.Ол дақтар метериттердің жер бетіне құлауынан калған дақтар. Ерте заманнан бері адамдар айды зерттеуге көп көңіл бөлген бірақ ең алғаш рет 20 шілдеде 1969 жылы . Нил Армстронг . Айда ауа жоқ болғандықтан ,айға күн түсіп тұрсада аспан қараңғы болып тұрады.Аспаннан жұлдыздарды көруге болды. 1972 жылы ең соңғы рет ұшқан Аполлон 17 ұшағы. полёт Сабақты қорытындылау Жерге ең жақын орналасқан аспан денесі-..................................Жер мен айдың арақашықтығы-........................................Ай жерді .......................................................айналып өтеді.Ай жердің-..................................Ай жерді-..........................................айнала қоғалады. Географиялық диктант Ай фазаларының суретін салу Жаңа ай Жарты ай Толық ай ЖЕРМТРНАСТРОНАВТДЩШГШФАЗАИМНКЕИАЙЬОДЫИТҰТЫЛУМВЕЫНАРМСТРОНГЬЬЧМС СКАФАНДРЯФЙЦҒАРЫШЮЭХЪИҒАЛАМШАРСЧЫФЦЙКРАТЕРГЛОРБУСВЫУЦТАРТЫЛЫС Берілген әріптердің ішінен айға байланысты сөздерді табу  Желсіз түнде жарық ай,Сәулесі суда дірілдеп.Ауылдың шеті терең сай,Тасыған өзен дүрілдеп. А Кұнанбаев &13 Ай Жердің серігі.СӨЗ ЖҰМБАҚ ҚҰРАУ