Ма?жан Ж?мабаев Батыр Баян поэмасы

Қазақ әдебиеті8-сынып Қазақ поэзиясының Хантәңірісі.“Батыр Баян” дастаны. Батыр Баян бейнесіне әдеби талдау.3.Елін қорғаған ер ел есінде.4. Мағжан – сан қырлы қаламгер.5.Бабалар аңсаған тәуелсіздік. “Қорқыт” “Қойлыбайдың қобызы” “Өтірік ертек” “Тоқсанның тобы” “Батыр Баян” Мағжан Жұмабаев(1893-1938) “Оқжетпестің қиясында” “Жүсіп хан” Батыр Баян Қосаболатұлы (1710 - 1757) “Батыр Баян”- қазақ топырағындағы тұңғыш психологиялық поэма Жүрегім, мен зарлымын жаралыға,Сұм өмір абақты ғой саналыға.Қызыл тіл-қолым емес-кісендеулі,Сондықтан жаным күйіп, жанады да.Қу өмір қызығы жоқ қажытқан соң,Толғанып қарауым сол баяғыға. ХҮІІІ ғасырдағы қазақ пен қалмақ арасындағы жаугершілік. Шапқыншылық кезінде қалмақ қызының қолға түсуі. Ноян мен қалмақ қызының Баян қолынан қаза табуы. Ноянның қалмақ қызына ғашық болуы. Қомағай қара топырақ бүлкіл қағып, Асығып екі жастың қанын ішті. Батыр Баян бейнесі Тарихи бейне ...Ойламай,белді бекем будым неге?Қозымды қас дұшпандай қудым неге?Майысып Ноян қалқам,ерке марқам,Қасқиып қарсы алдымда тұрдың неге?Бауырыма тас жүрегім жібімеді-ау,Бір ата,бір анадан тудым неге?Салдырап шіріп қалғыр саусақтарым,Қанымен өз қозымның жудым неге?Күнәсіз екі жасты өлтіргенше,Өлмедім ішіп уын удың неге?! Романтикалық бейне ...Қалың қол ортасында Батыр Баян,Баянның батырлығы Алашқа аян.Екі көз екі қызыл шоқ боп кеткен,Аузынан көбік болып бұрқырап қан.Оң - солға алдаспанды сілтегенде,Бұлақтай қалмақ басын бұрқыратқан. ...Ерлерді ұмытса да ел,сел ұмытпас,Ерлерді ұмытса да ел,жел ұмытпас,Ел үшін жанын кешіп,жауды қуған,Ерлерді ұмытса да ел,шөл ұмытпас.Ел жауын зерттеп,өрт боп,тынбай жортқанЕрлерді ұмытса да ел,бел ұмытпас,Ел үшін төккен ерлер қанын жұтқан,Ерлерді ұмытса да ел,жер ұмытпас. Қазақтың батырлары бәрі қыран,Сонда да бір батыр жоқ Баяндай тап. Фильмнен көріністер Жұмахан Әбдіқадыров Нұрсұлтан Назарбаев Мағжан прозасы “Шолпанныңкүнәсі” Тұлғалар тоғысқанда Мағжан мен жұбайы Зылиха Даналық мәйегі Алты Алашқа құрбан болған ақ жаны,Ақындықтың мұздай мөлдір маржаны.Жұмабайдың Мағжаны деп таны да,Ұлы Абайдың ұрпағы деп басыңды и! Ж.Әбдірашев Арыстандай айбатты,Жолбарыстай қайратты,Қырандай күшті қанаттыМен жастарға сенемін! Мағжан Жұмабаев Арпалыспен келмесе, шынайы азаттық бола ма? Оңайлықпен келсе, оның қадірі бола ма? Қадірі жоқ нәрсе қолда ұзақ тұра ма? Н.Ә.Назарбаев