Жобаны? та?ырыбы: “?аза?стан ?зендері” та?ырыбында PISA халы?аралы? зерттеуіні? тапсырмаларын, белсенді о?ыту ?дістерін пайдалану
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ «ӨРЛЕУ» БІЛІКТІЛІК АРТТЫРУДЫҢ ҰЛТТЫҚ ОРТАЛЫҒЫ АҚ ФИЛИАЛЫ АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ БОЙЫНША ПЕДАГОГ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ БІЛІКТІЛІГІН АРТТЫРУ ИНСТИТУТЫКурстың тақырыбы: “PISA халықаралық зерттеулер аясында оқушылардың ғылыми-жаратылыстану функционалдық сауаттылығын дамыту” Сабақтың тақырыбы: “Қазақстан өзендері” тақырыбында PISA халықаралық зерттеуінің тапсырмаларын, белсенді оқыту әдістерін пайдалану.Жобаны орындағандар: Бекбаева Маржан, Ескелді ауданы Қаратал орта мектебі
PISA халықаралық зерттеу тапсырмалары, белсенді оқыту әдістері арқылы, оқушының белсенділігін арттыру, ізденуі мен зерттеу дағдыларын қалыптастыру және география пәніне деген қызығушылығын ояту.Өзектілігі:
PISA халықаралық зерттеуінде ғылыми сауаттылығы ретінде ғылыми жаратылыстану білімдерін қолдана білу, қоршаған әлемді және оған адамның іс әрекетінен қосылатын өзгерістерді түсінуге және сәйкесінше шешімдер қабылдауға қажетті мәселелерді анықтап негіздемелі қорытындылар жасай білу.Жаңашылдығы
Күтілетін нәтиже:Оқушылар бір - бірімен пікірлесе, ортақ қорытынды шығара отырып топтарының сұрақтарына жауап береді.Терминдерді жауаптарымен сәйкестендіре отырып есте сақтау қабілеттері артады. Оқушылар барлығы бірдей жұмыла жұмыс жасау арқылы тақырыпты меңгереді. PISA халықаралық зерттеулердің тапсырмалары бойынша оқушылар оқу барысында игерген білімдері мен дағдыларын өмірлік жағдайларда қолдана алады.
Сабақтың мақсаты: Білімділік мақсаты: Қазақстан территориясы бойынша өзен жүйесінің біркелкі таралмау ерекшеліктерін анықтау, өзендердің климат пен рельефке тәуелділігі мысалында ТК компоненттерінің өзара байланысы жөнінде түсініктерін жалғастыру. Өзен алабы, өзеннің су шығыны, жылдық ағысы, еңістігі, қоректену мен режимі жөнінде түсінік қалыптастыру. Дамытушылық мақсаты:Тақырыптық карталармен жұмыс тәсілдерін. Объектілер мен құбылыстарды топтастыра білуге жетілдіру, ерекшеліктерін айқындап, қорытынды жасау. Жаңа ақпаратты меңгеру қабілетін, бастысын анықтап қатесіз жеткізуін дамыту, әр түрлі күрделілік бойынша сұрақтарға жауап беру, сурет арқылы оқушының елестету, есте сақтау қабілетін дамыту. Тәрбиелік мақсаты: Өзен су ресурстарын пайдалану, оны қорғау, сумен байланысты қауіпті құбылыстар жөнінде білімдерін тереңдету
Оқыту құралы: мультимедиялық тақта-экран, презентация слайдтары, атластың физикалық, климаттық, ішкі сулары картасы, бекітуге арналған тапсырмалар, қорытынды карточкалары. Сабақ түрі: Жаңа білім беру, қолдану және дағды мен іскерлікті қалыптастыру.Әдісі: Иллюстративті түсіндірмелі, зерттеушілік. Танымдық әрекеттерін ұйымдастыру түрі - топтық жұмысҰйымдастыру: Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу, құралдарын тексеру.
Cабақтың барысы: І кезең: Қызығушылығын ояту ІІ кезең: Мағынаны ашу ІІІ кезең: Ой толғау
Қызығушылығын оятуБейне таспадан көрініс
МИҒА ШАБУЫЛ
Топтастыру Тақтадағы түрлі түсті фигураларды таңдау арқылы оқушыларды топқа бөлу. 1 топ Каспий 2 топ Балқаш 3 топ Арал 4 топ Мұзды мұхит
“БББ” кестесі{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}Мен не білемін?Не білгім келеді?Оқу барысынды не алдым?
ЖИГСО әдісі арқылы1. Оқушылар мәтінді оқып өз-ара талдайды.2. Барлық топтар орындарымен ауысып білімдерімен бөліседі.3. А. Т. 2 оқушысы В. Т. 2 оқушысы С т.барадыВ т 2 оқушысы С т 2 оқушысы А т барадыС т 2оқушысы А т 2 оқушысы В т барып барлығы білімдерін ортаға салып талқылайды.
Мәтінмен жұмыс Тапсырма: Әр топқа мәтіндер бөлініп беріледі.І топ: Каспий теңізі – Өзен жүйелері және өзен алаптары.ІІ топ: Балқаш–Алакөлдер – Өзен жүйесінің ерекшеліктері.ІІІ топ: Арал – Өзен суының шығыны және жылдық ағыны.ІV топ: Мұзды мұхит – Өзендердің қоректенуі мен режимі.
Топтық тапсырмалар І топ: § 27, 108 беттегі өзен ағынының маусым бойынша таралуы диаграммасындағы Ертіс, Нұра өзендерін салыстыр.І І топ: § 27, 108 беттегі өзен ағынының маусым бойынша таралуы диаграммасындағы Жайық өзені мен Жем өзендерін салыстыр.ІІІ топ: Өзеннің басталар жеріндегі абсалют биіктігі 4500 м. Сағадағы биіктігі – 200 м. Ұзындығы 720 км. Өзеннің құламасы мен еңістігін анықтаңдар. Формуласы J ═ (Н - Н) : Z ІV топ: Жас кезінде өзен арнасының үлкен құламалдылығына байланысты оның ағысы______________ болады. Аккумуляциямен салыстырғанда _______ күштірек байқалады. Арнасы кесіледі. Тар әрі терең аңғарлар-каньондар, шатқалдар пайда болады. Бұл кезең әсіресе таулы өзендерде байқалады. Келесі стадияларда аңғардың тереңдеуіне байланысты _______________ және ағын ___________ азаяды, эрозия азаяды, негізінен жағалаулары шайылады. Бүйірлік шаю әсерінен өзен аңғарлары кеңейіп, ал ______________ жатынқы болады. Көне кезеңінде өзен «адаса» бастайды, кейін меандрлар пайда болады. Меандрларда өзеннің жылдам ағысы шығынқы ________ беткейді шаяды, ал ___________ ішке кіріп жатқан жағасында аллювий -өзен тұнбалары (құм, саз, қой тастар-жұмыр тастар және т.б. борпылдақ тау жыныстар)жиналады. Көктемгі су ______ кезінде меандрдың тік жағалауларының ______ қосылып өзен жаңа ______ арнамен аға бастайды. Ал оның ескі арнасы старица-көлдерге айналады. Кейін ол батпаққа, сосын шалғанға айналады.
Су шығыны Бөгендер Қоректену типі Мұздың қалыңдығы Өзендердің лайлылығы Іле, Жайық, Есіл Қар, жаңбыр50 – 100 гр м 3 1000 км 1 сек ағып өтетін су мөлшері165 саны бар70 – 90 смІ-топ: Сәйкестендір
Ұзындығы 1000 км асатын жеті өзенЕртісЕсілТобылСырдарияШуІлеЖайықҰзындығы 1000 км асатын жеті өзенІІ-топ: Кластер құру
“Иә” немесе “Жоқ”* Каспий теңізінің алабының өзені Жайық (Иә) * Қазақстан өзендері төрт алапқа бөлінеді ( Жоқ)* Су шығының өлшем бірлігі м3/с (Иә)* Қазақстандағы ең суы мол өзен Сырдария (Жоқ)* Қазақстандағы ең ірі суқойма Бұқтырма (Иә)* Арыс, Шу өзендері Арал теңізіне құяды (Жоқ)* Қазақстан өзендерінің ерекшелігі әркелкі таралуында (Иә)* Тау өзендерінің ағысы өте баяу (Жоқ)* Тянь – Шань, Жетісу Алатауы өзендері көктем мен жазда тасиды (Иә)ІІІ-топ: Графикалық диктант
ІV-топ: логикалық сұрақтар1. Өзен суларымен байланысты қандай қауіпті құбылыстар бар, оларды болжау және алдын алу жөнінде қандай шаралар қолданылады деп ойлайсыңдар.2. Маусым бойынша өзен суларының молаю және азаю себебі.3. Өзендердің тереңдік шаю әрекеті жылдамда, бүйірлік шаюы баяу. Себебі:
Сабақтың басында берілген “БББ” кестесін толықтыру.Оқушылар сабақтың басында өздері қойған сұраққа жауап береді.Оқушылардың жауаптарын тыңдау.Ой толғау{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}Мен не білемін?Не білгім келеді?Оқу барысынды не алдым?
БАҒАЛАУ
PISA халықаралық зерттеуі. Әдістемелік құрал Астана2013.Қазақстанның физикалық географиясы, “Атамұра” 2012, Бейсенова Ә. Карпеков Қ.Қазақстанның физикалық жұмыс дәптері 2013Пайдаланылған әдебиеттер
Үй тапсырмасы§ 27 оқу, оқулықтағы 108 беттегі салыстырмалы диаграмманы талдау, кескін картаға Қазақстанның ірі өзендерін түсіру.
Назарларыңызға рахмет!