ДуальдІ о?ыту ж?йесінде модульдік технологияны ?олдану
ДуальдІ оқыту жүйесінде модульді к технологияны қолдануЖарбулова Сауле Тұрарқызыпедагогика ғылымдарының кандидаты, Ресей Жаратылыстану Академиясының профессоры“Синергия” ғылыми-әдістемелік орталығының жетекшісі1
АЙМАҚТЫҚ ОҚЫТУ- ПАНОРАМАСЫ/оқытушылардың тақырып бойынша кәсіби –педагогикалық құзіреттілігін жетілдіру/Ақтөбе-Қызылорда18 тамыз 2016 ж. 2
1 Дуальді оқыту: мақсаты мен мүмкіндіктері3
Бізде мемлекеттік – жеке меншік әріптестігінің зор әлеуеті бар. Кәсіптік және техникалық білім беру кәсіби стандарттарға негізделіп, қатаң түрде экономиканың қажеттіліктерімен өзара байланыстырылуы керек 4«Жаңа он жылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» жолдауынан
Кәсіптік және техникалық білім беруді дамыту, білім беруді дүниежүзілік стандарттарға сәйкестендіру.Инновациялық экономиканы құрастырудың қажетті шарты білім беру жүйесін модернизациялау. 5
6
Қазақстандық білім беру жүйесінің мемлекеттік даму басымдықтарын жүзеге асыруға үлесі және білім беру саласының қызметкерлерінің ролі ҚАНДАЙ?7
Қ Р Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысы Техникалық және кәсіптік білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты8Ескерту. Стандарт жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.05.2016 № 292 қаулысымен.
Дамудың жаңа бағыты.....9
Дуальді оқыту – кәсіпорынның, оқу орнының және білім алушының жауапкершіліктері тең болған кезде білім беру ұйымындағы оқытуды кәсіпорында білім алушыларға жұмыс орындарын ұсына отырып және өтемақы төлемін төлейотырып оқыту мен практиканыңміндетті кезеңдерімен ұштастыратын кадрлар даярлау нысаны.10
Дуальді оқыту ....11
Қазақстан Республикасының аумақтық-кеңістіктік дамуының 2020 жылға дейінгі бағдарламасында АҚТӨБЕ облысы Экономикалық даму стратегиясы. Келешекте облыс аса бәсекеге қабілетті мамандандырылған басымдықты салаларды (құрылыс индустриясы, химиялық өнеркәсіп, медициналық техника өндірісі, ауылшаруашылық өнімін өңдеу) дамытушы өндірісті қарқынды өңдеуші, көмірсутекті және минералдық шикізатты өндіретін әртараптандырылған ірі орталық болып тұғыры болмақшы.12
ДуальдІ оқыту арқылы 13
дуальді оқытудың мемлекеттік мақсатыМемлекеттік тұрғыда мультипликативтік нәтижені іске асыру. Ішкі экономиканың қосарланған салаларына оны ұлттық қайта жандандыру үрдісіне белсенді енгізумен базалық салаларды дамытудан мультипликативтік нәтижені іске асыру14
САПА бәсекеге қабілеттіліктің негізі ДУАЛЬДІ ОҚЫТУ КӘСІБИ ҚҰЗІРЕТТІЛІКТІҢ ИНТЕГРАЛДЫ САПА КӨРСЕТКІШІ15
Дуальді оқыту/анықтама/ Дуальді оқыту - болашақ мамандардың кәсіби құзіреттілігін қалыптастыруда білім беру үдерісінде алынған теориялық білім, дағды, машықтықты өндіріс орындарында практикалық тәжірибеге өздігінен енгізу арқылы кәсіби дағды мен бейімділікті ұштастыра қабаттастыру /Жарбулова С.Т/16
Дуальді оқыту ерекшелігі17Дуальді оқыту барысында :болашақ мамандарды кәсіби білім беру оқу орындары кәсіпорындармен бірлестікте өңірлік мемлекеттік органдардың басшылығымен нақты жұмыс орындарына тікелей даяралайды; бітірушілерді кәсіби жұмыс орындарымен қамтамасыз ету міндеттеледі. Болашақ мамандарды даярлау екіжақты келісім шарт бойынша /кәсіби оқу орны мен өнеркәсіп/ жүргізіледі.
18
Дуальді оқытуда болашақ мамандарды даярлауда практикалық бейімділік пен дағдыларды қалыптастыру : ТҰЛҒАЛЫҚ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІКТІ қамтамасыз ету 19
20ГОСО : /3/ ...заттың өзгеру технологиялары, еңбекті жоспарлау және ұйымдастыру, тапсырманы өз бетінше орындау туралы, қарамағындағыларға міндеттер жүктеу, олардың қызмет нәтижелерін бағалау және талдау, кәсіптік қызметтің типтік жағдайларында қарамағындағы қызметкерлердің кәсіби шеберлігін арттыруын ынталандыру,20
21 кәсіби міндеттерді қою және оларды шешу тәсілдері, қағидаттары және әдістері, қарым-қатынастар этикасы мен психологиясы, ойлау және қызмет рефлексиясы, еңбекті уәждеу және ынталандыру тәсілдері, кәсіптік жағдайларды жүйелі талдау тәсілдері және жобалау әдіснамасы, басқарушылық шешімдер қабылдау тәсілдері туралы білімдерді меңгеруге бағытталуы тиіс.
Кәсіби құзіреттіліктен кәсіби бәсекеге қабілеттілікке22
Дуальді оқыту арқылы болашақ маман 1- инновациялық технологияны трансферлеуге машықтанады2- кәсіби бейімділігі үздіксізсіз жүргізілуі нәтижесінде ғылыми –практикалық зерттеушілікке икемділігі қалыптасуға педагогикалық жағдай жасалады 23
СІЗ ДАЙЫНСЫЗ БА .... аналитикалық талдау жасауға ?24
Дуальді оқыту идеясын қазақстандық білім беру жүйесіне енгізу кайдан және кашан келген?Дуальді оқыту маман даярлаудың жаңа моделі ма /олай болса біз пилотаждық эксперимент алаңы болу арқылы нені зерттеуіміз керек?/ әлде тәжірибе жүзінде әлеуметтік-экономикалық тиімділігі айқындалған ба?25СІЗ ҚАЛАЙ ОЙЛАЙСЫЗ?
2Техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінде дуальді оқытуды енгізудің әлемдік тәжірибесі26
Дуальді оқыту әлем үшін жаңалық па? Пайда болу негізі.Даму жолы.27
Халықаралық ғылым мен білім интеграциясының нәтижесінде дуалды оқыту 2014 ж. Ресейге, 2015 ж .Қазақстанға енгізілді28
19 ғасырдың 70-жылдары кәсіби жұмысшыларды кәсіпорындарымен оқу орындарының келісім шарты бойынша дайындау арқылы Германия мемлекетінің экономикасының қарқынды дамуы негізделген29
Дуальді оқыту Германияның тәжірибесінен 1-мақсаты: экономикалық қарқынды даму; элеуметтік интеграция; жеке даму траекториясы.2- білім субъектілерін бизнес ортасына кіргізу3- дуальді оқыту жетістігі базалық кісіпорынның құзіреттілігіне байланысты30
4-дуальді оқытудың қаражатына кәсіпорынның қатыстылығы5-кадрлық даярлауға инвестиция бөлу жолдары6-оқу бағдарламаларының вариативтілігі базалық кәсіпорынның бағыты бойынша 7- оқытушылардың кәсіби даярлығы 8-релеванттық тәжірибенің практикалық қолданысқа бағдарлануы, ғылыми –инновациялық зерттеушілікке бағытталуы31
Әлемдегі алдыңғы қатардағы мемлекеттердің өндірісті дамыту көзі: маман даярлаудағы дуальді оқыту 32
Әлемдік тәжірибеден...1-ғылыми-практикалық кластер қалыптастыру- білім беру жүйесі /нақты оқу орны/ - жұмыс беруші :кәсіпорын- жергілікті үкімет өкілі2- өңірлік экономиканы дамытуға кадр қажеттігін бақылау , икемдеу, жүйелі дамыту3-кәсіби білім беру бағдарламаларын аккредитациялау жүйесі4-сертификатталған персонал;5- оқытушылар мен кәсіпорындағы тәлімгер арасындағы жүйелі өзара тәжірибе алмасу-үрету.33
4-Сертификаттау қажеттілігі Тәлімгер, оқытушы, білімалушы біліктілігі нормативтерге сәйкестендіру , инновациялық қадамдар жасауға қабілеттілікті үздіксіз дамытуКәсіпорынның мүмкіндіктерін бағалау , даму үдерісіндегі артықшылықтар мен кемшіліктерге назар аудару /салыстырмалы түрде/Эксперттік бағалау Потенцилды көшбасшылықты дамыту34
3Техникалық және кәсіптік білім берудің сапасын қамтамасыз етудің педагогикалық алғы шарттары35
ДУАЛьДі ОҚЫТУ: Сапа Бәсекеге қабілетті болу ***Нәтижеге жетудің педагогикалық алғы шарттары қандай? 36
Оқыту нәтижесі оқушылардың сындарлы ойлау, өзіндік ізденіс пен ақпаратты терең талдау машығын игеру болуға тиіс. Н.Ә.Назарбаев. Жолдау «Қазақстан -2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» 37
СІЗ ДАЙЫНСЫЗ БА?38
Дуальді оқыту жүйесінде МОДУЛЬДІК ТЕХНОЛОГИЯ 39
4) модуль – білім беру бағдарламасының тәуелсіз, өзіндік жеткілікті және толық бөлімі немесе оқыту кезеңі; 5) модульдік оқыту – модульдік білім беру бағдарламаларын меңгеру негізінде оқу процесін ұйымдастыру тәсілі; /стандарт бойынша/40
Педагогикалық технология - педагогикалық мақсатқа жету үшін пайдаланылатын барлық дара, инструменталдық және әдістемелік құралдардың қолдану реті мен жиынтығының жүйесін білдіредіКларин М.В.41
Модульдік оқыту технологиясы- оқушының ЖЕКЕ ТҰЛҒАЛЫҚ ДАМУЫНА бағытталған педагогикалық технология42
Дуальді оқытуда модульдік технология практикалық бағдарлы оқыту формасыСұрақ: кәсіпорын базалық оқу орны болу шарттылық па?43
Модульдік оқыту технологиясы – нәтижеге бағдарланған арнайы мақсаттық блоктардан құрастырылған оқыту пакеті44
Модуль жүйеленген блоктардан құрастырылады: 1-блок: тақырып және оның мақсаты,2-блок: оқу үдерісін ұйымдастыру формасы/ лекция, практикалық сабақ, семинар, бақылау жұмысы/3-блок: теориялық оқу материалдарының конспекті4-блок:практикалық тапсырмалар, өзіндік жұмыс45
5-блок: практикалық тапсырмаларды орындауға көмекші әдістемелік нұсқаулық6-блок: дидактикалық материалдар /таблицалар, сызбалар, анықтамалық сөздік, тезаурус/7-блок: теориялық білімді меңгеруді анықтау аппараты: тест; бақылау сұрақтары8-блок: өзіндік жұмыс жүргізуде пайдаланатын әдебиеттер тізімі46
Модульді блоктарға бөлу педагогикалық- психологиялық талаптарға негізделеді:47
Модуль 7-12 сағатқа есептелген блоктары құрылымдық 3 бөліктерге біріктіріледі:1.Кіріспе -1 сағат2.Негізгі бөлім / теориялық, практикалық/ – 9-10 сағат 3.Қорытынды /бақылау/ -1-2 сағат 60%- оқу орнында аудиториялық оқу 40 %- өндірісте бекіту// Әлемдік тәжірибеде оқу орнында 30%, кәсіпорнында 70%48
{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}№МТМодульдің құрылымыСағат саныСабақтың түріКүтілетін нәтижеЕскерту-лер1 Кіріспе бөлім1лекцияКонспект дайындау Танымдықбөлім2Конференция сабағыпресс-конфдайындау2Практикалық сабақЕсептер шығару2Лабораториялық жұмыс Т/ жұмыс2Өзіндік жұмысжоспары бойынша Қорытынды бөлім2Тест /бақылау Бақылау 49
Модульді оқыту технологиясы нәтижеге бағдарлы оқыту қағидасы бойынша педагогикалық мақсаттың қолжетімділігін қамтамасыз етеді. 50
Модульді оқыту технологиясының нәтижеге бағдарлы оқыту ….құзіреттілікті қалыптастырып, дамытуда тұлғаның өзіндік даму траекториясын қамтамасыз ету. Оқытушы-студент кәсіби-іскерлік қарым-қатынасы тұлғанның өзіндік дамуына ықпалы болуы мүмкін бе?S S 51
Дуальді оқытуда модульдік технологияны пайдалану арқылы болашақ мамандардың ақыл-ойын, дүниетанымдылығын , тұлғалық шығармашылық қабілеттерін кәсіби бейімділік пен құзіреттілікті қалыптастырудың педагогикалық шарттылығы қамтамасыз етіледі 52
Дуальді оқытуда модульді технологияның нәтижеге бағдарларлылығын қамтамасыз ету үшін НЕ ҚАЖЕТ?53
Модульдік технология оқыту пакеттерінен құрастырылған ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН54
Модульдік технология оқыту пакеттерін жасақтауға және практикалық қолданысқа енгізуге базалық кәсіпорындардың қатыстылығыМІНДЕТТІ! Оқу орны мен базалық кәсіпорынның ғылыми-практикалық серіктестігі 55
Дуальді оқыту жүйесінде модульді оқыту технологиясын пайдалануда табыстылыққа қолжетімділікті қамтамасыз етуде СІЗДІҢ кәсіби –педагогикалық құзіреттілігіңіз кепіл бола алады ма ?***Болашақ мамандардың кәсіби құзіреттілігін қалыптастыруда ТАБЫСТЫЛЫҚ ГАРАНТЫ болуға дайынсыз ба?56
КӘСІБИ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ПРАКТИКАҢЫЗҒА ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ІЗДЕНІСТЕР МЕН ТАБЫСТЫ ОҚЫТУШЫ БОЛУЫҢЫЗҒА ТІЛЕКТЕСПІН Сауле Т zharbul@mail.ru57