презентация ?аза? тілінде Орманны? пайдасы ж?не оны ?ор?ау 4- сынып
Тақырыбы: Орманның пайдасы және оны қорғау. Сабақтың мақсаты: Орманның шаруашылықтағы және адам өміріндегі маңызын ашып көрсету және табиғатты қорғау қажеттілігіне баса назар аудару. Сабақтың міндеттері:Білімділік: Орман ағаштарынан алынатын өнімдер баға жетпес құнды қойма екендігі және орманның тіршіліктегі маңызды қасиеттері туралы білімдерін жетілдіру. Дамытушылық: Орман табиғат қазынасы, халық байлығы екендігі туралы дамыта білім бере отырып оқушылардың есте сақтау дағдыларын қалыптастыру.Тәрбиелік: Қоршаған ортаға қамқорлықпен қарауға тәрбиелеу.
І Ұйымдастыру кезеңі Қызығушылығын ояту Балаларды «Жылулық» шеңберіне жинау, амандасу.Тыныштықта елім бар,Ну орманды жерім бар.Күннен-күнге көркейген,Қазақстан елім бар.
ІІ .Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:Орман –тоғай өсімдіктері мен жануарлары туралы білімдерін тексеру. Дәптердегі тапсырмаларын тексеру.
1. Орман мен тоғайдың айырмасы қандай?2. Тоғайда әсіресе не көп өседі?3. Орман-тоғай жануарлары неге алуан түрлі болатынын айт.4.Тоғайда тіршілік ететін құстарды көргендерің бар ма?ІІІ. Білімді тексеру кезеңі:
1 3 2 4
ІV .Мақсатын қою кезеңі:Тақырыбын, мақсатын хабарлау. Орманның пайдасы және оны қорғау.
V .Жаңа материалды түсіндіру кезеңі:
Дәрі-дәрмек жасаушылар«Орман –ең алдымен адамның денсаулығы» екенін дәрігер айтар еді.Демалыс үйлері, тынығу орындары ағаш арасына салынады.Ол жердің ауасы таза,әрі шипалы.Ормандар болмаса, ғаламшарымыздағы оттегі адамдардың тыныс алуына жетпес еді.
ТеміржолшыларТемір жолшы: ағаш вагондар, темір жолдың астына салатын төсеніштер.
Ауаны оттегімен байытады Климатты жақсартады ОрманТопырақты қорғайды Суды қорғайды Егістікті қорғайды Орманның маңызы
А л м а т ы Б а р ы с 1. 2. 3. 4.Т о ғ а й қ а р а ғ а й т и і н 5.Сөзжұмбақ1. Шөл және шөлейт аймақтардың жайылма сулы өзен алқаптарында өсетін орман.2.Ормандағы алып ағаш3.Қазақстандағы қорықтардың бірі4. «Қызыл кітапқа » енген жануар5. Қарағай бүрімен қоректенетін жануарVІ. Жаңа материалды меңгергенін тексеру кезеңі:
Қарағайы мен самырсыны сыңсыған. Шығыс Қазақстан – Еуразия кіндігіндегі табиғаты бай өлкелердің бірі. Республикадағы орман алқабының тең жартысына жуығы шығыс аймағына шоғырланған. Қазіргі уақытта облыс аумағындағы мемлекеттік орман қоры 3,6 млн. гектар жерді қамтып, 167 млн. текше метрден асады. Ал оның басым көпшілігі құрылыс пен өнеркәсіп үшін сапалы ағаш материалдарын беретін қарағайлы және самырсынды орман алқабы.
Дәптермен жұмыс
Сергіту сәті
Қазақстан қорықтары
Адам баласы өзінің шаруашылық мақсатынан басқа ештеңе ойламай, орман-тоғай ағашын орынсыз, шектен тыс көп кесіп тастады.Сондықтан да мемлекет ормандарды, тоғайларды қорғайды.Орман-тоғай – баға жетпес табиғат қазынасы, халық байлығы.
– Ағаштар өсуге пайдалы заттардың көп бөлігін атмосферадан алады. Тек оннан бір бөлігін ғана тамырлары арқылы қабылдайды.– Әрбір орман ағашы өз тіршілігі барысында бір тонна көмірқышқыл газын қайта өңдейді.– Есейген ағаш бір жыл көлемінде шамамен 1 шақырым жүріп өткен көліктен шыққан көміртекті өңдеуге шамасы келеді.– Бір ағаш бір жылда 100 метр куб, басқаша, 120 кг оттегіні тазалап шығарады.– 100 метр куб оттегі – бір жанұяның бір жылдық дем алуына жететін ауа.– Орманға келген адамның жүрек соғуы минутына жиырма лүпілге дейін азаяды. Дем алу ақырындай түседі. Жүйке тынышталып, адам өзін жеңіл сезіне бастайды.– Бір гектар орманның бір сағатта шығарған оттегісін 200 адам бір сағат тұтына алады.Орман туралы жеті дерек
Ағаштардың пайдасыҚалалық жерлерде шуды бәсеңдету үшін ағаштар отырғызылады. Машиналардың шуын бәсеңдетеді.Көмірқышқыл газын сіңіріп, оттегі бөліп шығарады.Күн сәулесінің қатты қыздырып жіберуінен сақтайды.Аңызақ желден қорғап, ауаның ылғалдылығын сақтайды.Қыста қарды тоқтатады.
Қағаз қалай пайда болғанын білесіз бе?
-Орманды ,тоғайды қорғамасақ қандай күйге ұшырайды? - Орман-тоғайдың адам үшін қандай маңызы бар? -«Қызыл кітап»деген не?Қазақстан жерінде қанша қорық бар? -Қорықтарды ұйымдастырудың қандай маңызы бар ?- Қандай мамандар орманның пайдасы үшін өз пікірін ортаға салды?VІІ. Бекіту кезеңі:
96-98- беттерді оқу,мазмұны. Дәптерге орманда өсетін ағаштың 2-3 түрін, бұтаның 1-2 түрін,шөптекті өсімдіктің 2-3 түрін жазып келу.VІІІ .Үйге тапсырма беру кезеңі: