МАТЕМАТИКА САБА?ЫНДА СЫН Т?Р?ЫСЫНАН ОЙЛАУ ?ДІСТЕРІ АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? ОЙЛАУ ?АБІЛЕТІН ДАМЫТУ
Математика сабағында оқушылардың сыни тұрғыдан ойлау дағдысын дамыту
Сұрақтар:«Сын тұрғысынан ойлау» туралы не білесіздер? Сын тұрғысынан ойлаудың қандай әдіс - тәсілдері сіздерге таныс?Блум таксономиясы туралы не білесіздер?
Сыни тұрғыдан ойлау –тәжірибенің ойлау мен талқылаудың нәтижесінде алынған ақпаратты ойлауға,бағалауға, талдауға және синтездеуге бағытталған пәндік шешім. Сыни ойлауды дамыту технологиясының дәстүрлі оқытудан басты айырмашылығы – білімнің дайын күйінде берілмеуі.
КРЕАТИВТІ МАТРИЦА Қалыптастырылатын дағдылар:креативтілік;ойлау, шешім қабылдау, проблемаларды шешу;бірлескен жұмыс.Жалпы сипаттамаБұл әдіс оқушыларды жағдайлардың, нұсқаулардың, идеялар мен оқиғалар топтамасы туралы (болжамды түрде) креативті ойлауға ынталандырады. Бұл ойлау және проблемаларды шешу дағдыларына ықпал ете отырып, оқушыларға сұрақтарға жаңа қырынан қарауға мүмкіндік береді. Нұсқаларды зерделеп, басқа оқушылар идеяларының негізінде өз нұсқаларын сындарлы әрі креативті етіп құрастыру үшін оқушылар топтарда жұмыс істейді.Жұмыс алгоритмі1. Оқушыларға белгілі бір мәселеге негізделген болжалды сценарийлері бар матрица беріңіз:
{5C22544A-7EE6-4342-B048-85BDC9FD1C3A}Проблема:Не?Маскүнемдік/нашақорлықТемекі шегуНәсілшілдікҚатыгездікЛастануАдамдар:кім?ЗейнеткерлерАта-аналарЭтникалық аз топтар ОтбасыЖеткіншектерОрын: қайда?ЖұмыстаМектепте ҚаладаҮйдеДемалыстаКРЕАТИВТІ МАТРИЦА – Менің қоғамымОқушылардан үстіңгі әрбір қатардан, олардың пікірінше, өмірде болуы мүмкін және болуы мүмкін емес бір нұсқаны таңдап және оларды бірге қосуды сұрайды. Мысалы: • Анағұрлым ықтимал = маскүнемдік – жеткіншектер – демалыста• Ықтималдығы төмен = қатыгездік – зейнеткерлер – жұмыста
Блум таксономиясыБенджамин Блум (1913-1999)Таксономия (грекше. táxis — орналасу, құрылыс, тәртіп және nómos — заң).Таксономия түсінігі:
Блум таксономиясыБілімді игеруге бағытталған 6 қадамБілу, тануТүсінуҚолдануТалдауЖинақтауБағалау
ЕтістіктерМақсаттар Пайдаланылатын етістіктер Білімеске түсіру, анықтау, мақұлдау, қайталау, атау, әңгімелеу, ұсыну, табуТүсінуқайта қарастыру, сәйкестендіру, талқылау, тарту, мойындау, қайта қарау, түсіндіру, әңгімелеу, айқындауҚолданукөрсету, тағайындау, орындау, суреттеу, қолдану, пайдалану, айналысуТалдауажырату, саралау, үміт арту, даулау,жатқызу, салыстыру, тәжірибеден өткізу, қарама-қарсы қою, зерделеуЖинақтаутұжырымдау, оқыту, әзірлеу, дамыту, қайта анықтау, ұсыну, жасауБағалаужорамалдау, бағалау, таңдау, баға қою, анықтау, санау, өлшеу, айыптау
3-кесте. СұрақтарОйлау деңгейі Сұрақтар үлгілері Білу және түсінуНе? Кім? Қашан? Не …. үлгісі болып табылады? …. не тұспалданады? …. басқаша қалай түсіндіруге болады? …. бұл үлгі боп табыла ма? Мен мұны өз сөзіммен сипаттай алам ба?ҚолдануБұл қалай пайдаланылады? Бұл немен байланысты? … қандай жағдайларда?ТалдауНеге? Қалай? …. себебі не болып табылады? Қорытынды үшін не нәрсе дәлел? ...себебі қандай? …бір-бірімен қалай үйлеседі?ЖинақтауЕгер бұл іске асатын болса, осыдан кейін не болады? Теорияның болжамы іске аса ма? Алынған ақпарат негізінде қандай қорытынды жасадым? Бұл онымен қалай байланысты?БағалауБұл жақсы ма және неліктен? Бұл қисынды ма және не себепті?
Креативті матрица – логарифмді есептеу{5940675A-B579-460E-94D1-54222C63F5DA}Есептің басыНе?Есептің жалғасыҚалай?НәтижеМақсатқа жеттім бе?-2912{5940675A-B579-460E-94D1-54222C63F5DA}Есептің басыНе?Есептің жалғасыҚалай?НәтижеМақсатқа жеттім бе?-2912
Есеп. Құрылысшылар ені 6м, ұзындығы 8 м үйдің фундаментін құю үшін тік бұрыштарын шығару керек. Қолдарында қазық және жіп қана бар. Қане көмектесейік! 8 м6 м