Есептеуіш техника кабинетіндегі ?ауіпсіздік ережесін ?айталау. Алгоритм, программа ??ымдары. Алгоритмні? орындалуы. Алгоритм ?асиеттері.
Алгоритм жазу жолдары. Алгоритмнің график түрінде кескінделуі. Алгоритмдік тіл және программалау тілі ұғымы. Алгоритмдік тілдің жалпы ережесі. Алгоритмді компьютерде орындау үшін оларды алдын-ала жазып алу керек. Жалпы жағдайда, алгоритм жазудың келесі түрлері қабылданған:1) табиғи тілдегі жазылуы;2) белгілі бір түйінді сөздер – терминдер арқылы қысқаша тізбекті түрде жазу;3) графиктік жолмен жазу;4) программалау тілдеріндегі жазылуы.Бірақ табиғи тілде жазылған алгоритм компьютерде орындалмайды, өйткені бұл жағдайда дәлдік, нақтылық сақталмайды. Алгоритмдерді графиктік жолмен жазу, кейіннен осы программалау тіліндегі программаға айналдыру жұмысы мемлекеттік стандартпен бекітіліп, ақпарат өндеу жұмысында кеңінен қолданылады. Алгоритм жазу жолдары Алгоритимнің сызба нұсқасыСызба- нұсқа – бұл алгоритмді көрсетудің графикалық түрі, алгоритмнің әрбір амалы өзіне сәйкес геометриялық фигурамен жазылады. Сызба нұсқаға қарап отырып программа құру әлдеқашан жеңілірек болып келеді. Сызба нұсқа дегеніміз әртүрлі құрылымдағы сызбаларды сызықтар арқылы қосу. Алгоритмнің графиктік түрде кескінделуі – кең таралған әдіс. Бұл – жазудың түсінікті, анық, көрнекі түрі болып табылады. Алгоритмдерді графиктік жолмен жазудың мемлекеттік стандарты анықталған.Геометриялық фигурамен өрнектелген фигуралар немесе блоктар, амалдар немесе операциялар символы деп те аталады. Блоктар бағытталған сызықтармен байланысып, бірінен соң бірі ретімен орналысады. Ақпарат өңдеудің әрбір буыны немесе орындалатын операциялар реті алгоритм схемасымен айқындалады. Алгоритм схемасын оның блок схемасы деп аталады. Алгоритм блоктарының ішінде орындалатын іс-әрекеттің мазмұны жазылады. Блок схемада пайдаланатын фигуралар оның блоктары, ал оларды бір-бірімен қосатын сызықтар байланыс сызықтары деп аталады. АЛГОРИТМНІҢ ГРАФИКТІК ТҮРДЕ КЕСКІНДЕЛУІ № Блоктар кескіндемесі Блоктар қызметі 1 Алгоритм басы 2 Алгоритм соңы 3 Есептеуіш әрекет 4 Мәліметтерді енгізу, мәліметтерді шығару 5 жоқ иә Шартты тексеру 6 Циклдің басы 7 Көмекші алгоритмді шақыру
8 Байланыс бағытын көрсету шарт Алгоритмдік тіл және программалау тілі ұғымы Алгоритмдік тіл деп – орындалатын әрекеттерді, амалдарды бірыңғай және дәл жазуға арналған, өз тіліміздің кейбір сөздерімен пайдаланатын белгілер мен ережелер жүйесін айтады. Алгоритмдік тілде мәтін құруға пайдаланылатын қарапайым белгілер – тілдің символдары деп, ал ондай символдар жиынын – оның алфавиті деп атайды.Алгоритмдерді жәні алгоритмдік тілде құрылған амалдар тізбегін компьютерге түсінікті командалар мәтіні түрінде жазуға арналған жасанды тілдерді программалау тілдері деп атайды. Паскаль, Си, Дельфи, Бейсик, Фортран тәрізді программалау тілдері – ағылшын тіліндегі кейбір сөздерді алгоритм құруда кеңінен пайдаланады. Ол сөздердің саны онша көп емес, оларды түйінді сөздер деп атайды. Әр компьютердің өзінің машиналық тілі болады, ол командалар тілі немесе кодтар тілі деп аталады. Алгоритмдік тілдің жалпы ережесі Алгоритмнің бірінен кейін бірі орындалатын, белгілі бір нәтиже беретін бірнеше командасының тізбегін серия деп атайды. Алгоритм тақырыбынан кейінгі бөлігі алгоритм тұлғасы деп аталады, ол басы және соңы түйінді сөздерімен шектеліп тұрады. Сонымен, айтылған ережеге сәйкес алгоритмнің жалпы өрнектелуі мынадай болады:алг алгоритмнің атауыарг A, B, C, D, Xнәт Y, R1, R2басы алгоритм командалары (серия) ........соңы Алгоритмнің атқарылу барысында өрнек мәнін есептеп, оны басқа бір айнымалыға теңестірудімәннің меншіктелуі деп атайды. Меншіктеу процесі меншіктеу командасы арқылы жүзеге асырылады. Оның жазылу үлгісі мынадай:Айнымалы:=өрнек немесе y:=ax-b