М??алімдерге арнал?ан ?дістемелік к?мек
Қазіргі заман мұғалімінің моделіМақсаты Педагогикалық кәсіби шеберлігінің ақпараттық- психотехникалық дамуы , педагогикалық имидж туралы білімін жүйелеу міндеттеріДиагностика нәтижесіне сүйене отырып, педагогикалық іс- әрекеттің тиімділігін бағалау, оны жобалау және жетілдіру ;Педагогтың өз-өзіне сенімділігін туғызу, оның жеке дамуын, өз ой-өрісін кеңейту, жеке өзіне тиімді стилін іздеу;Педагогикалық сезімталдықты, педагогикалық такт, кәсіби байқағыштықты дамыту
«Ұнамайтын адамнан ештеңе де үйрене алмайсың» Ксенофонт. Имидж ( англ. image — «образ», «изображение») — искусственный образ, формируемый в общественном или индивидуальном сознании средствами массовой коммуникации и психологического воздействия. Имидж создается пропагандой, рекламой с целью формирования в массовом сознании определённого отношения к объекту. Может сочетать как реальные свойства объекта, так и несуществующие, приписываемые.Адамның өзіндік өмір сүру стилін имидж деп атаймыз. Ол тек қана сыртқы түрі, киім кешегі ғана емес сол адамның жасаған іс-әрекеттерінен байқалады. Яғни, адам өзінің сөйлеу мәдениеті, өзін дұрыс ұстауы әрі өз ортасына (барған жеріне лайықты киіну: жұмысқа, қыдыруға, тойға, т.б) байланысты киім-киісі болып табылады.Көп жағдайда имиджді тек киіну деп түсінеді, бірақ бұл қате тұжырым деп ойлаймын.
Мұғалімге ғана тән имидж бар ма? Сөзсіз бар.Қазақ қоғамындағы мұғалім өзінің бұрынғы бағытын жоғалтты оны қайта жаңғарту қажет етеді. Әрине,үкімет тарапынан қолдау қажет. Бірақ тек қана экономикалық фактор мұғалім имиджін аша ала ма?Мұғалімдер өздерінің кәсіби имиджін көтеру үшін не істей алады? Әр мұғалімнің осы тақырыпқа көзқарасының бар- жоқтығына қарамастан өз имиджі бар. Мұғалім имиджі тек қана өзінен ғана емес, сонымен қатар, оқушысының да жеке ерекшелігінен, жасы, жынысы, тәжірибесі, білімі, ұлты және басқа да факторларға байланысты. Өз имиджін жасауға талпынған педагог, жақсы көрініп қана қоймай, өзін жақсы сезінеді, өзіне көбірек сенімді, нәтижесінде ол жақсы жетістікпен нәтижелі жұмыс атқарады!
Жеке адамға ( жеке имидж)Ұжымға (корпоративті имидж)Әлеуметтік көзқарас ( саясаткер имиджі)Мамандық имиджі ( педагог имиджі)Білім алушы имиджі (мектеп бітіруші имиджі) Заттарға деген имидж (мерседес – тек қана машина емес!).
Е.Русскаяның зерттеулері бойынша XX ғасыр соңындағы оқушы тарапынан мұғалім имиджі екінші орында, ал мұғалімдер тарапынан –сегізінші орында тұрады екен.Педагог имиджінің құрылымы жеке мінездемесі тұлғалық мінездемесі құзырлылық мінездемесі іс-әрекет мінездемесі сыртқы тәртіп мінездемесі. Нақты әр педагогтың имиджі: жеке имиджі, кәсіби имиджі, жас имиджі. Қоршаған адамдар тұлға туралы тұлғалық, жасына сай, жынысына сай және де кәсіби сапасына сай тұжырым жасайды.
Структурный компонент Его содержаниеВнешняя составляющаяВнешность, манеры, походка, речь, голос, жесты, мимика, одежда, прическа.Внутренняя составляющаяИнтеллект, способ мышления, помыслы, цели и средства, идеи, интересы, эрудиция.Процессуальная составляющаяФормы общения, энергичность, профессионализм, темперамент, традиции, темп, пластичность, выразительность.Араласу формасы, күш-қуаттылығы, кәсіби шеберлігі, темпераменті, әдеті, темпі, икемділігі, иілімділігі, анықтылығы, нақтылығы, т.б.
Өз-өзіне талап қою:1) Жоғары бағалау;2) Өмірге деген позитивті көзқарас;3) Мейірімділікке сеніммен қарау;;4) Болып жатырған өзгерістерге өзінің қатысты екендігін сезе білу;5) Өзгере білу, өмірден үйрену.
Психолого-педагогикалық аксиомалар1. Оқытушы оқушыларға сыйластықпен қарауы тиіс.2. Оқушы білмеуге болады.3. Педагог балаларды сүйе білуге міндетті. Өзара қарым-қатынастың тиімділігінің объективті критерийлері - Шыдамдылығы ( сан рет сұрақтарына жауап қайтару, ұсақ тентектікке қарамау)- Мейірімділігі (сөзі, сөйлеу және тәртіп мәнері)- Байқампаздығы (жазаламай,қысым жасамай сұрай білуі,)- Өзін –өзі ұстай білуі «қиын» және «жеңіл » оқушылармен бірдей қарым –қатынаста болуы Сезімталдығы (өзге адамның сезімін қорғай білуі)- бірге уайымдай білуі (эмпатия)- жалпы адамгершілігі (әр оқушыға деген сүйіспеншілік)
К.Роджерс қажетті үш шартты атайды: Эмпатия (өзге адамның жан дүниесіне үңіле білуі, онымен бірге қайғыруы)• Шартсыз, позитивті көзқарас: (оны бойында бар жақсы және жаман қасиеттерімен қабылдай білу, яғни бұл адамның өзін позитивті бағытта өзгертуге мүмкіндігінің болуы)• Шынайылық (табиғилық,басқа адаммен ашықтық)
Р.Бернс бойынша Оқушылар позитивті көзқараспен қабылдайтын мұғалімдер:• Эмоциясы тұрақты, жеке жетілуі және әлеуметтік жауапкершілігі бар ;• Араласқанда жылылық және қызығушылық таныта білуі;• Жауапты адекватты қабылдауы.
Оқушылар негативті көзқараспен қабылдайтын мұғалімдер:• Нақты бір оқушыға теріс әсер етуі;• Оқушыларға босауға мүмкіндік бермей, қиындық тудыруы;• Оқудағы сәтсіздіктері үшін ыңғайсыз сезіндіретін;• Оқу үрдісін бәсекелестік күрес сияқты етіп құратын;• Емтихан немесе бақылау кезіндегі әділетсіз тәртібінің болуын бетке ұстайды;• Қатал тәртіп құруға талпынатын;• Кінәсі бойынша жазалауды қолданатын.
Мұғалім кредосыМен неге оқыту керек екенін білемін• Мен не нәрсені оқыту керектігін білемін• Мен қалай оқыту керектігін білемін • Бұл білімнің адамдарға керек екенін білемін• Мен адамдардың менің жұмысыма риза екендігін білемін• Мен жұмысымның қоғамға пайдалы екендігіне сенемін