Наурыз к?жені? адам а?засына пайдасы та?ырыбына презентация


Нығыман Алшынов атындағы Жалаулы орта мектебі4 сынып оқушысыСМАҒҰЛ АЗАМАТТЫҢғылыми жұмысы:“Наурыз көженің адам ағзасына пайдасы”
style.rotation Ұмытылып бара жатқан ұлттық тағамдарымыздың аурудың алдын алудағы маңызын ашу. Мақсаты:Міндетім:Ұлттық тағамдарымыз туралы әдебиеттермен, ақпараттық құралдармен жұмыс жасау-наурыз көженің емдік қасиетін ашу Ата-бабаларымыздың ұмыт бола бастаған дәстүрін жалғастыру, Ұмытылып бара жатқан ұлттық тағамдарымызды қайта жаңғырту. Құрамы мен жасалу жолын көрсету, насихаттау.Наурыз көженің адам денсаулығына пайдасы бар екенін зерттеу. . Салауатты өмір салтын ұстануға тәрбиелеу. Аннотация:Наурыз көженің емдік қасиетін ашу Жаңашылдығы:



Түстер және тағам: БИДАЙ, ТАРЫСУАйран,құртМАЙЕТТҰЗҰн, кеспе Наурыз көженің құпияларыНаурыз көже салушы наурыз көже жасар алдында дәрет алып, тазаланып, мы­нан­дай 7 түрлі тілек тілейді.1.  Алла тағаладан адамзат баласына тыныштық пен бейбітшілік тілейді.2. Мұсылман баласына ауызбіршілік тілейді.3. Дін-исламға қуат тілейді.4. Келген Жаңа жылдың қайыр берекетті болуын тілейді.5. Дүниеден өткен ата -бабалаларға жаннаттан орын беруін тілейді.6. Ұрпақтарының саналы да, иманды болуын тілейді. 7. Отбасына, өзіне амандық тілейді. Шын ниетімен  жасалып, жұртқа таратылған Наурыз көженің наурыз көже жасаушыға 7 түрлі пайдасы болады:1. Наурыз көже өзіндік са­дақа болғандықтан одан ала­тын сауабы артады.2. Алла тағала разы болады.3. Бала-шағасы аман болады.4. Қайғы-қасіреттен қорғайды.5. Дәулеті (ақшасы) көбейеді.6. Туыстармен қарым-қатынасы жақсарады.7. Отбасының береке-бірлігі артады. ЕТ, ҚАЗЫ Қазан толсын, асар мол болсын деген мақсатта «ұзынсарыға» сақталған сүрі етті тұтастай Наурызкөжеге салып қайнатады. Жылқы еті – іріңді тоқтатады, бүйрек пен белді желден тазартады. Бұл дәрумен жетіспегенде, адам дел-сал болады. Ас қорыту процесі бұзылады. В1 дәруменінің ой және дене еңбегімен көп шұғылданғанда, суықта ұзақ болғанда қажеттілігі мол. В2 жарақаттардың тез жазылуына мүмкіндік береді. Ағзаның бірқалыпты өсуіне қажет. Тары, күріш, бидай жармасыАрпа дәрілікке ем. Білетіндердің айтуынша, арпаны жиіпайдаланатындардың қаны бұзылмайды. . Күріш де денсаулыққа шипа, ішкі құрылысты тазартатын табиғи элементтерге бай дәнді дақыл. Жалпы, Наурыз көжеге дәнді дақыл пайдаланатыны – бір тамырдан өсіп-өнген күріштей ұрпағымыз көп болсын деген тілек болса керек. Бұл дақылдарда аз мөлшерде дәрумендер мен калий, кальций, магний, фосфор, темір тұздары болады. Сүт немесе айран Сүттей ұйып отырайық, ақ мол болса денсаулыққа да кепіл дегені. Сүт және оның өнімдерінің құрамында жеңіл сіңетін құраушылар бар. Олар бізге кальцийді, дәрумендерді (A, B2, B1, E, D, C), сондай-ақ көптеген басқа қоректік құндылықтарды жеткізеді. Ұйытылған айран - әрі тамақ, әрі сусын, әрі адам денсаулығына пайдалы. Мысалы, гипертонияға шалдыққанда, гастритте,сондай-ақ ұйқы қашқанда жатар алдында 1-1,5 кесе жылы айран ішсе, оның жақсы ұйықтап шығуға әсері мол. Құрт күшті ас. Әлсіз, аурушаң адамдарға қуат береді. Бұл асты - қуаттың көзі болсын, ел қуаты нығайсын, денсаулығы берік болсын деген ырымға негіздесе керек.құрт Тұз қосқаны: Қазақтың мәдениеті – сөз. Қашаннан сөзді қадірлеген қазақ ешқашан дәмсіз сөз сөйлемеген. Сондықтан да «Тұз – астың дәмін келтірер, мақал – сөздің мәнін келтірер» деп мағыналы мақал айтқан. «Құр бос жүре бермей нәтиженің дәмін білейік, бір-бірімізге дәмді сөздер айтысып жүрейік» деген мағынада ырымдалған болса керек.тұз Наурыз көжеге су қосқаны - өмір өзен, ұрпақ- өріс судай асып-тасысын дегені болса керек. Сорпа азық нары көп, асты жеңiл таратүға пайдасы зор. Адам ағзасына қәжеттi заттардың 15% сорпадан аламыз. Сүр ет мейiздей қатып қалады, ал оның сорпасы адам ағзасына жайсыздаү, сол себептi де оған жас ет қосып пiсiрген жон. Ет қайнап жатқанда сорпа көбiрек сапырылса дәмді әрі құнарлы сорпа болады. Сорпа Құрамы: 1 келі етҚазы, қарта100 грамм бидай100 грамм күріш100 грамм жарма (перловка)100 грамм тарыТұз3 литр су1 литр айран ЕтСуАқуызМайДәрумендер73-77 пайыз18-21 пайыз1-3 пайызВ1, В2, В6, А,Д,ЕБидай тарыКөмірсуАқуызМайФосфор59 пайыз10-15 пайыз38 пайыз3,6 пайызСүт 1,5%100 гКөмірсуАқуызМайКкал4.70 г2.80 г1.50 г44.00 гҚазы100 гКөмірсуАқуызМайКкал0.50 г12.00 г65.00 г631.50 г Мектептегі мереке Қорытынды Мен осы ғылыми жобада, ғылыми негіздегі жұмысымды қорытындылай келе, өзімнің іздестіріп, жинақтаған жұмыстарымнан төмендегідей пікірімді айтқым келеді. Біріншіден, халқымыздың даналығын, ақыл-парасатын, салт-дәстүріміз, әдет-ғұрпымызға байланысты, өмірден алынған, ғасырлар бойы жинақталған асыл мұра-қазыналарын ұрпақтан-ұрпаққа жеткізуге, біз сияқты жас бүлдіршендер, оқушылар ат салыссақ деймін. Қазақта: “Көже-көже көлкілдек, осы көже болмаса, кетер едік селкілдеп”, -деген де сөз айтылады. -  наурызкөжені қымыз бен шұбат тәрізді арнайы құтыларға құйып, дүкендерде сатылатын етіп жасаса;-наурызкөжені баптап қана қоймай, оны сақтаудың да бірнеше тетіктерін ойластыру қажет;Менің ұсыныстарым: Назарларыңызға рахмет!