Математика п?нін о?ытуда о?ушыны? функционалды? сауаттылы?ын жобалау іс-?рекетін ?йымдастыру ар?ылы ?а лыптастыру
Математика пәнін оқытуда оқушының функционалдық сауаттылығынжобалау іс-әрекетін ұйымдастыру арқылы қалыптастыру ҚРсы Үкіметінің 2012ж. 25 маусымдағы №832 қаулысымен «Мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012-2016 жылдарға арналған Ұлттық іс-қимыл жоспары» бекітілді. «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың 2012 жылғы 27 қаңтардағы Қазақстан халқына Жолдауы Оқушыларды қазіргі талап пен әлемдік стандартқа сәйкес келетін ұлттық білім жүйесімен жасақтауда ұлтжандылыққа тәрбиелеу. ұлттық психологиясы этнографиясыэтнопедагогикасы №1 жоба 6 сыныпТақырыбы: Таңқаларлық нәрселер біздің жанымызда. Мәселе: Графиктерді салуда функция қасиеттері мағынасын түсіну. Мақсаты: Функция графигі курсы бойынша алған білім- біліктерін жан-жақты пайдалана білуге үйрету.Міндеттері:- Функция графигін салуда қазақтың ою-өрнектеріндегі симметриялық ұғымын түсіну;-Қазақтың мақал-мәтелдер мағынасын график арқылы бейнелеу немесе графикті мақал-мәтелдерге сәйкестендіруге мысалдар келтіре білу; «Әлін білмеген әлек»«Өзге елде сұлтаны болғанша, Өз еліңде ұлтан бол» “Қасықтап жинаған абыройыңды , шелектеп төкпе” «Асықпаған арбамен қоянға жетеді» «Талаптыға нұр жауар» «Досы көпті жау алмайды, ақылы көпті дау алмайды»«Көре-көре көсем боласың, сөйлей-сөйлей шешен боласың» №2 жоба 5 сыныптақырыбы: " Күнделікті өмірдегі математика". Мәселе: «Біз математиканы не үшін оқимыз? Ол біздің өмірімізде қандай орын алады? Үлкендерге күнделікті өмірде математикалық есептерді шешу жиі кездесе ме?» мақсаты: Оқушылардың күнделікті өмірдегі математикадағы проценттік есептерді шеше білу білімдерін толықтыру. Әр түрлі маман иелерімен кездесу ұйымдастырдық (ата-аналармен әңгімелесу, әртүрлі мамандар иесімен/ үйдегі туыс-туғандар, достар, таныстар, құрбылар/мектеп әкімшілігі, медициналық және асхана жұмысшылары және т.б./ Әңгіме барысында біз үлкендерге күнделікті өмірде математикалық есептерді күнде шығаруға тура келеді екен /әсіресе процентке берілген есептер/ Есепші жұмысында тек процентпен жұмыс жасайды: жалақыны есептеуде әртүрлі сақтандыру жүйелеріне жалақының қандай да бір бөлігі аударылып отырады /зейнетақы, медициналық фонд, әлеуметтік сақтандыру және т.б./ Көп ата-аналар үй жиһаздарын, мұздатқыш, машина,т.б. мүліктер алу үшін банктен процентпен несие алады. Жоғары сынып оқушыларынан олар процентке есептер шығара ма екенін сұрадық. Мұндай есептер тіпті ҰБТ-да да кездеседі екен. Есептерді жоғары сынып оқушыларымен бірге шығарып көрдік. Сонда 5 сынып оқушыларының 61% , жоғары сынып оқушыларынң 73% шығарады. Тестілеуде түлектердің 10% -ы осы процентке берілген есептерден қате жібереді екен. Сондықтан мұндай есептерді шығаруды жақсылап үйренуіміз керек. «Осы тақырып төңірегінде материалдар барма екен?»деген сұраққа жауап іздеуде газет және журналдардан, телеарналардан, жарнамалардан қарап шықтық. Сонда кез келген ақпараттық жүйеде не жарнама, не сауда-саттыққа байланысты проценттік есептер міндетті түрде болып отырады. Газеттегі жарнамалар нені білдіреді? Егер тауар 3000 тг тұрса, ол 50% -ға арзандатылған болса(тауардың жарты құны),онда оны 1500 тг-ге арзандатылған бағамен алуға болады. Осыдан кейін проценттің пайда болу тарихына шолу жасадық. Мысалдарды қарастырдық /тестілеу кітапшаларынан/ 1) кіріске салынатын салық жалақының 13% құрайды. Егер жұмыскердің айлығы 25 000 тг болса , салық ұсталынғаннан кейін қолына қанша ақша тиеді?шешуі:25000-25000*0,13=21750(тг.) 2)Ұялы телефон 1 3500 тг. Оның құны біруақыттан кейін 2700 тг-ге арзандады. Құны қанша процентке төмендеген?шешуі:2700:13500*100=20(%) Барлық материалдар "Күнделікті өмірдегі математика" кітапшасына жинақталды. Аталған кітапшаны өзімізге дайындадық. Мұның құнының - Егер дүкеннен осындай кітапты сатып алсақ, қаншаға түсетінін анықтадық . Бір бума қағазда 500 парақ және ол 1000 тг. Кітапшада 12 парақ, сонда 24 тг. Принтер картриджіне кететін сия 1000тг. Орташа есеппен 500 парақ басуға жетеді. 12 параққа 24 тг кетеді. Токты орташа есеппен сағатына 10 киловатт жұмсасақ, 30тг /1 қағаз 1,5мин,12*1,5=18мин=18/60*10=3квт*10тг=30 тг/ 24*2+30=78тг. Дүкенде кітап /12 парақтық/ кем дегенде 200 тг тұрады. Әрине дүкеннен арзан шығады. Күнделікті өмірдегі математикалық есептерді шығару білсек, онда біз төмендегідей мәселелерді шешер едік: ·емтихандарда қате жібермеу,·тауарлы-ақшалы жағдайларды шешу,· тәжірибелі болу. “Функционалдық сауаттылыққа байланысты атқарылар іс-шараларда ұлт болашағы, оның сауатты, білімді, рухани дүниесі бай, ұлтжанды азамат тәрбиелеудегі педагогикалық көзқарастарды үнемі басшылыққа алынуы қажет” деген ойға қосыламын. Назарларыңызға рахмет!