Та?ырыбы: ?ан?аны? негізгі б?лімдері 8-сынып

Үй тапсырмасы: Сүйектің құрылысы мен химиялық құрамыСурет бойынша баянда х 1-топ “Білгірлер” 1. Толарсақта неше сүйек бар? 2. 14 сүйектен тұратын қолбасы сүйегі қалай аталады? 3. Сүйектер қандай ұлпадан түзілген? . 4. Жамбас пен сегізкөз тұтасып қандай белдеуқұрайды? 2-топ “Білгірлер” 1. Толарсақта неше сүйек бар? 7 сүйек бар. 2. 14 сүйектен тұратын қолбасы сүйегі қалай аталады? Саусақ сүйектері. 3. Сүйектер қандай ұлпадан түзілген? Тығыз және борпылдақ дәнекер ұлпасы. 4. Жамбас пен сегізкөз тұтасып қандай белдеуқұрайды? Жамбас белдеуі. 2 – топ “Тапқырлар” 1. Білезікте неше сүйек бар ? 2. Органикалық заттар сүйекке қандай қасиет береді ? 3. Аяқ жіліктерін атаңыз. 4. Сүйектің құрамын ата. 2 – топ “Тапқырлар” 1. Білезікте неше сүйек бар ? 8 сүйек 2. Органикалық заттар сүйекке қандай қасиет береді ? Иілгіш, созылғыш. 3. Аяқ жіліктерін атаңыз. Ортан жілік, асықты жілік. 4. Сүйектің құрамын ата. Органикалық зат 30%, бейорганикалық зат 70% Сүйектің құрылысы Кемік зат Қан тамырлары Сүйек майы Тығыз зат остеон Сүйек қабы Сүйектер тығыз және борпылдақ дәнекер ұлпаларынан түзіледі. Сүйектің сыртында сүйек затымен тұтасып кеткен сүйек қабы болады. Сондықтан сүйек қабы арқылы сүйектер жуандап өседі. Сүйектің екі шетіндегі шеміршек есебінен сүйек ұзарып өседі. Сүйек 20-25 жасқа дейін қалыптасады. Сүйек құрамында:органикалық және бейорганикалық заттар болады.Органикалық заттар сүйекке иілгіштік қасиет береді, жас балаларда көп болады, сондықтан бала жастайынан спортқа, биге, балетке бейім болады. Қазақша күресте бар әдісі,Халқымның қадірлі мүше асы.Атқа отыруда да кездеседі есіміАташы осы сүйекті ... Дәнекер ұлпадан тұратын орманы бар,Қозғалмайтын сүйектен жасалған қорғаны бар.Ақыл-ойыңның қорғаныБұл қай сүйек болғаны? Адамда қанша сүйек бар? Лордозыдегеніміз не? Кифозыдегеніміз не? Остеондар деген не? Сүйектің бейорганикалық заттарын атаңдар Органикалық заттар сүйекке қандай қасиет береді? Сүйек қандай заттан түзілген? Тірек – қимыл жүйесі Сабақтың тақырыбы:Қаңқаның негізгі бөлімдері ТҚЖ құрылымы ТҚЖ Қаңқа Бұлшық еттер ??? Қаңқа қандай бөлімдерден тұрады? Қаңқа бөлімдері Бас қаңқасы Дене қаңқасы Қол-аяқтың еркін қозғалатын сүйектері Иық және жамбас белдеу сүйектері Қаңқа Бас қаңқасы Ми бөлігіБет бөлігі Маңдай сүйегі Төбе сүйегі Көз ұясы Жас сүйекшесі Мұрын сүйегі Үстіңгі жақ сүйегі Астыңғы жақ сүйегі Бет сүйегі Сына тәрізді сүйек Самай сүйегі Дене қаңқасы Омыртқа жотасы + кеуде қуысы Омыртқа жотасы мойын кеуде бел сегізкөз құйымшақ доға өсінділер Омыртқа денесі Сегізкөз құйымшақ Кеуде қуысы ТөссүйекҚабырғалар (12 жұп)Омыртқа жотасының кеуде бөлімі Төс Қабырғалар Шеміршектер Кеуде омыртқалары Қол сүйектері Иық белдеуіҚолдың еркін қозғалатын қаңқасы Бұғана Жауырын Тоқпан жілік Кәрі жілік Шынтақ сүйек Білезік Алақансүйектері Саусақ сүйектері Аяқ сүйектері Жамбас белдеуіАяқтың еркін қозғалатын сүйектері Башпай сүйектері Табан сүйектері Толарсақ Жамбас сүйегі Ортан жілік Асықты жілік Шыбық сүйегі Сүйектің байланысуы қозғалмалы Жартылай қозғалмалы қозғалмайтын Қозғалмай-тын -құйымшақ,сегізгөз,бассүйектері. Жартылай қозғалатын-омыртқа дискісі. Қозғалатын-қолмен аяқ сүйектері. Омыртқаның қисаюы Дұрыс отыру Адам табанының бітімі Қалыпты табанда ойыс болады. Оның ойысы жерге тимейді, күмбез тәрізді көтеріңкі, көлденең және ұзыншақ күмбездері бар. Жалпақ табанда ойыс болмайды, ол тегістеліп бітеді, аласа болады, түгел жерге тиіп тұрады, ортасында күмбез тәрізді ойық болмайды. Екеуі де адамның бір мүшесі, жүру қызметін атқарады. Қалыпты табан Жалпақ табан Берілген сүйектерге “+” белгісін тиісті бағанаға қойыңыздар Р/с Сүйектер Бас сүйектері Иық белдеуі, қол сүйектері Жамбас белдеуі, аяқ сүйектері 1 Бұғана 2 Шыбық(садақ) сүйек 3 Шүйде сүйегі 4 Ортан жілік 5 Шынтақ сүйегі 6 Жауырын 7 Асықты жілік 8 Тоқпан жілік 9 Толарсақ сүйектері 10 Білезік сүйектері 11 Жамбас сүйектері 12 Башпай сүйектері 13 Саусақ сүйектері Тексеру Берілген сүйектерге “+” белгісін тиісті бағанаға қойыңыздар Р/с Сүйектер Бас сүйектері Иық белдеуі, қол сүйектері Жамбас белдеуі, аяқ сүйектері 1 Бұғана + 2 Шыбық(садақ) сүйек + 3 Шүйде сүйегі + 4 Ортан жілік + 5 Шынтақ сүйегі + 6 Жауырын + 7 Асықты жілік + 8 Тоқпан жілік + 9 Толарсақ сүйектері + 10 Білезік сүйектері + 11 Жамбас сүйектері + 12 Башпай сүйектері + 13 Саусақ сүйектері + “Бағдаршам” ойыны қысқа сүйек ұзын сүйек жалпақ сүйек Бекіту: “Жұмбақ тас” ауылы 1. Сүйектер пішіні бойынша неше топқа бөлінеді ? 2. Қысқа сүйектерді ата. 3. Жалпақ сүйектерге қандай сүйектер жатады ? . 4. Түтік тәрізді сүйектерді ата. Жіліктер 5. Сүйектердің байланысуы неше топқа бөлінеді ? 3 топқа: қозғалатын, жартылай қозғалатын, қозғалмайтын. Бекіту: “Жұмбақ тас” ауылы 1. Сүйектер пішіні бойынша неше топқа бөлінеді ? 3 топқа: ұзын, қысқа, жалпақ. 2. Қысқа сүйектерді ата. Омыртқа, білезік, алақан 3. Жалпақ сүйектерге қандай сүйектер жатады ? Жауырын, жамбас, қабырға, бас сүйектер. 4. Түтік тәрізді сүйектерді ата. Жіліктер 5. Сүйектердің байланысуы неше топқа бөлінеді ? 3 топқа: қозғалатын, жартылай қозғалатын, қозғалмайтын. 6. Буын деп нені айтады ? 7. Қаңқаның қандай бөлігі қозғалмайтын болыпбайланысқан ? 8. Неліктен биік өкше аяқ - киім киген зиянды ? 9. Адам қаңқасының өсуі неше жаста аяқталады ? 10. Түзу отыру, оның маңызы бар ма ? 6. Буын деп нені айтады ? Сүйектердің қозғалмалы байланысы. 7. Қаңқаның қандай бөлігі қозғалмайтын болыпбайланысқан ? Бас сүйектер. 8. Неліктен биік өкше аяқ - киім киген зиянды ? Жалпақтабандылық пайда болады. 9. Адам қаңқасының өсуі неше жаста аяқталады ? 25 жаста аяқталады. 10. Түзу отыру, оның маңызы бар ма ? Ия “Кім жүйрік” ауылы. Әр топ 20 сүйектің атын жылдам жазу. Үйге тапсырма!§24 Қаңқаның негізгі бөлімдері.Дәптер толтыру.Кесте толтыруСуретпен жұмыс. Назарларыңызға рахмет