Этнолингвистическая лексика в произведениях Мустая Карима

Мостай Кәримдең «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ» әҫәрендә этнографик лексика. Әҙерләне:Ишморатова Гөлзифа Рөстәм ҡыҙы Йөкмәткеһе: Инеш. I бүлек. Башҡорт телендә этнографик лексиканы өйрәнеү.II бүлек. Башҡорт телендә этнографик лексиканың бүленеше.2.1. М.Кәримдең «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ» әҫәрендә сағылған матди мәҙәниәт терминдары.2.2. М.Кәримдең «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ» әҫәрендә сағылған матди мәҙәниәт терминдарын килеп сығышы яғынан тикшереү.2.3. М.Кәримдең «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ» әҫәрендә сағылған рухи мәҙәниәт терминдары.Йомғаҡлау.Һүҙлек.Ҡулланылған әҙәбиәт. Маҡсат: - Мостай Кәримдең «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ» әҫәрендә ҡулланылған этнографик лексикаға ингән атамаларҙы табыу, тематик төркөмдәргә бүлеү;- терминдарҙың мәғәнәһен асыҡлау һәм семантик төҙөлөшөн билдәләү;- әҫәрҙең йөкмәткеһе аша уҡыусыларҙа башҡорт халҡының үткән тормош-көнкүрешенә ҡарата ыңғай ҡараш тәрбиәләү. Эҙләнеү предметы: - Башҡорт теленең этнография менән бәйле лексикаһы, уның боронғо һәм хәҙерге торошо. Эҙләнеү эшенең сығанағы:- М.Кәримдең «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ» әҫәре, М.И.Баһауетдинова «Башҡортса-русса этнокультурологик лексика һүҙлеге», «Аңлатмалы һүҙлек», 2 томда. Башҡортостандың халыҡ шағиры Мостай Кәрим Матди мәҙәниәт: 1. Йорт-ҡура атамалары.2. Кейем-һалым атамалары.3. Йорт-ҡаралды атамалары.4.Һауыт-һаба атамалары.5. Аш-һыу атамалары. Матди мәҙәниәт терминдарын килеп сығышы яғынан тикшереү. Төп башҡорт һүҙҙәре:аласыҡ ҡомған балта шаршауҡура сеүәтәситән күмәсһике ҡалас түбәтәй ыумас Урыҫ теленән үҙләштерелгән һүҙҙәр: Кырандас – тарантас;Мөгәрәп – погреб;Ыҙма – изба;Батмус – поднос;Самауыр – самовар. Фарсы теленән: Салбар Ғәрәп теленән: Сәллә Урыҫ теле аша француз теленән: Галош – галоша;Камзул – камзол. Рухи мәҙәниәт: 1. Бала тыуыу йолаһы һәм шуға бәйле йолалар.2.Туй йолаһы.3.Ҡорбан байрамы.4.Ураҡ өмәһе.5.Ир-егеттәрҙе яуға оҙатыу.6.Кешене һуңғы юлға оҙатыу.