Презентация Ерте темір д?уіріндегі ?аза?стан айма?тары. Шы?ыс ?аза?стан.

Шығыс Қазақстан облысы Катонқарағай ауданы “Рыков атындағы орта мектебі”коммуналдық мемлекеттік мекемесі.Жоғары санатты тарих пәнінің мұғалімі: Нуриева Даметкен Садуокасовна “Шаттық шеңбері” Мейірімді жүрекпен,Ақ пейілді тілекпен,Амандасып алайық.Бір жадырап қалайық,Еңбек етіп ерінбей,Жақсы баға алайық! Жергілікті жер-су атауларының шығу тарихы. (Топ атауын анықтау) Берел сөзінің шығу тарихы.Бұл ауыл 1871 жылы Қытаймен арадағы сауда орталығы ретінде салынған. Моңғолдың “Топ қарағай” деген сөз тіркесінен шыққан. Бұл қай ауыл? Сабақтың тақырыбы: Ерте темір дәуіріндегі Қазақстан аймақтары. Шығыс Қазақстан.(2 сағат) Ежелгі Қазақстан тарихы 6 сынып Білімділік: Ерте темір дәуіріндегі Шығыс Қазақстан, оның табиғат жағдайлары,осы өңірге тән Шілікті патша қорғандары мен Берел қорымдары туралы қосымша деректерді, тарихи зерттеулерді пайдалана отырып тереңірек түсінік беру.Дамытушылық:Оқушыларды тарихқа,халқымыздың мәдениетіне деген қызығушылығын,құрмет сезімін дамыту,өз білімін жетілдіруге,қосымша ізденуге бағыт беру,ой-өрісін дамыту.Тәрбиелік:Оқушыларды елін,жерін сүюге,еңбек сүйгіштікке тарихи мұраны қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың мақсаты: Көрнекілігі: Карта, интерактивтік тақта, слайд, мұражай жәдігерлері, банер,үлестірмелі парақшалар,жұмыс дәптері.Әдісі: Сұрақ-жауап, ой қозғау, топ болып жұмыс істеу.Түрі: аралас сабақ. Сабақ барысы: Басталуы. Психологиялық ахуал Ұйымдастыру . Шаттық шеңбері. Топқа бөлу Ортасы. І. Үй тапсырмасының орындалуын тексеру1.”Миға шабуыл” “Тарихи тұлғалар” сәйкестендіру 2.Картаға Шығыс Қазақстан аймағында өмір сүрген тайпалардың мекендеген жерлерін белгілеп, олардың аттарын жазыңдар.3.“Жас зерттеушінің күнделігі” археологиялық ескерткіштерді сипаттау 4.Кесте толтыру.Жұмыс дәптеріндегі тапсырмаларды орындауІІ. Жаңа сабақ “Берел қорымдары” “Берел қорымдары” туралы білесің бе?1)Берел деректі фильм2)Кітаппен жұмыс3)”Сұрақ бізден, жауап Сізден “Берел мемлекеттік тарихи- мәдени қорық- мұражайының қызметкерінің таныстырылымы.Аяқталуы. Бекіту жаттығулары1. Сөзжұмбақ “Аримаспы” шешу 2.“Кім жылдам?” Сұрақ-жауап “Берел құпиялары.”3.Кері байланыс.Мен білдім...Мен үйрендім...Маған ұнады...Қиындық туғызды...Менің көңіл-күйім...Үй тапсырмасы §38-39 Тарихи әңгіме: ”Берел олжалары не туралы айтылады?” Оқушылардың жауыптарын бағалау: топтық, бағалау парағы бойынша топ жетекшісі, мұғалім Рефлексия. Сабақ туралы өз пікірлерін жазу244 “Тарихи тұлғалар” сәйкестендіру Грек авторы КтесийГеродот сақтар туралыРим тарихшысы Помпей ТрогПолиэнПомпей ТрогСтрабон сақ малшысы “Шырақ” туралы суреттейтін грек тарихшысы.b) Томирис пен Кир шайқасы туралы мағлұмат жазып қалдырған. c) “Сақ әйелдері ер жүрек келеді, соғыс қаупі төнгенде ерлеріне көмек көрсетіп, ұрысқа араласады”, -деп баяндайды. d) Сақтар туралы олар “Садақпен, қылышпен қола балталармен қаруланған, сауыт киген”, - деп жазған. e) “Киімі мен өмір сүру дағдысы скифтерге ұқсас. Олар егін екпейді, үй малдары мен өзеннен аулайтын балықтарды азық етеді. Сүт ішеді.”,- деп жазған. f) Томирис “әйел болса да, жаудың шапқыншылығынан қорыққан жоқ”,- деп жазған. Картаға Шығыс Қазақстан аймағында өмір сүрген тайпалардың мекендеген жерлерін белгілеп, олардың аттарын жазыңдар. “Жас зерттеушінің күнделігі” археологиялық ескерткіштерге сипаттама Шілікті патша қорғандары1-Шілікті қорымындағы №5 оба “Шілікті алтын адамы ” “3-Шілікті қорымыындағы №1 оба. “Бәйгетөбе”. Ашқан археолог-этнолог, профессор Әбдеш Төлеубаев Шілікті Ескерткіш қай жерден табылған?Темір дәуірінің қай кезеңіне жатады?Қанша обадан тұрады?Ескерткішті кім ашты?1-Шілікті қорымындағы №5 оба3-Шілікті қорымындағы №1 обаШілікті обасы мен Бесшатыр обасының құрылысындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды тізіп жазыңдар. Сергіту сәті “Берел қорымдары” Ерте темір дәуірінің б.з.б.V-IV ғасырлар аралығын қамтитын кезеңін Берел кезеңі деп атаймыз. Оқулықпен жұмыс “Сұрақ бізден, жауап Сізден” Сөзжұмбақ “Аримаспы” 1 А 2 Р 3 И 4 М 5 А 6 С 7 П 8 Ы Үшінші алтын адамды ашқан белгілі археолог.Кекілінен құйрығына дейін, бүкіл әбзелдері алтынмен апталып, күміспен күптелген сәйгүліктер табылған қорым.Зергерлік өнердегі стильдің бірі.Берел қорымдарын зерттеу жұмысына басшылық еткен белгілі археолог-ғалым. Шілікті қорымынан табылған бесжұлдыз безендірілген көк түсті асыл тас. Сақ дәурінің 200-ден аса обалары орналасқан Шығыс Қазақстандағы аудан. Шілікті қорымындағы “Алтын қорғанға” жерленген адам. Берел қорымындағы жылқының бетпердесінде бейнеленген барыс тектес мүсінше. “Кім жылдам?” сұрақ-жауап “Берел құпиялары” 1. Берел қорғандары – Қазақстан аумағындағы мумияланған мүрделер мен органикадан жасалған заттардың өзгеріссіз сақталынып қалған теңдесі жоқ жалғыз ескерткіш. Аталған қорғандарды қай мәдениетке жатқызамыз? Берел құпиялары Берел қорғандары пазырық мәдениетіне жатады. 2. Сақ-сібір аңдар стилінде жасалған заттардың, органикалық олжалардың табылуы – әлем деңгейіндегі жаңалық болды. Алғашқы қалпында сақталуының себебі неде? Берел құпиялары «Мәңгі тоң басу» феноменіне байланысты . Суретте: тоң басуды зерттеуші-ғалымдар жұмыс үстінде. Берел құпиялары 3. Берел қорғандарын далалық зерттеулер мен материалдарды лабораториялық-аналитикалық зерделеу 1965 жылдан бастау алды. Қай археолог-ғалым «Мәңгі тоң басу» феноменін ашты? Қай жылдары? Ең алғаш болып 1865 жылы қазба жұмыстарды басқарған В.В. Радлов(5 қаңтар 1837 — 12 мамыр 1918) болды және бұл объект ғылымда «Үлкен Берел қорғаны» деген атпен белгілі. Ұлты неміс, белгілі ресейлік шығыстанушы-түркітанушы, этнограф, археолог және ұстаз —мәңгі тоң басу феноменін ашты. Берел құпиялары 4. Алтайлық ежелгі тайпалар не себепті өз көсемдерін бальзамдады? О дүниелік өмірдің бар болуына сену, жерленген көсемнің жоғары дәрежесін көрсету, сыртқы келбетін сақтап қалу. 5. Көне Берел көшпенділерінің жерлеу рәсімінде қолданған заттың атауы? Берел құпиялары Қарта жоңышқа (Қартабан) бұтасы. Курильский чай. 6. Берел қорғанында қолданған қандай пішін (форма) кейін киіз үй, мазар, мешіт құрылысында қолданылды? Берел құпиялары Күмбез тәрізді пішін қолданылды Берел құпиялары 7. № 11 қорғанда табылған қима таған (сруб) мен табыт (мүсіндер) қандай ағаштан жасалған? Самырсын және балқарағай Берел құпиялары 8. Скиф-сақ аң стиліндегі негізгі шөп қоректі жануардың бейнесін атаңыз? Марал Үйге тапсырма: §38-39 оқу;Тарихи әңгіме жазу. “Берел олжалары не туралы?”;“Жұмыс дәптеріндегі”38 беттегі 4- тапсырманы орындау.Венн диаграммасын құрыңдар( І топ)