“ М??алім ?зіні? білімін ?здіксіз к?теріп отыр?анда ?ана м??алім, о?уды, ізденуді то?татысымен оны? м??алімдігі де жойылады”

Елек орта мектебі Психолог:Г.Уралбаева “ Мұғалім өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім, оқуды, ізденуді тоқтатысымен оның мұғалімдігі де жойылады” К.Д .Ушинский “Қасиеттер жиыны” Сергіту сәті Сіз асханадан ішінде тәтті қоймалжыңы бар тоқаш сатып алдыңыз .Бірақ сіз үйге келгеннен кеиін тоқаш жегенде ішінде ең маңызды ингредиент- тәтті қоймалжыңы жоқ екенін білдіңіз.Осы ұсақ сәтсіздікке сіздің реакцияңыз?1.Асханаға жарамсыз тоқашты қайтарып апарасыз, орнына басқасын беруді талап етесіз. 2.Өзіңізге айтасыз:"Бұндай жағдай болады"- деп іші бос тоқашты жеп қоясыз. 3.Орнына басқа нәрсе жей саласыз. 4.Тоқаш тәтті болу үшін май,тосап жағып тәтті етіп жеп аласыз 1-нұсқа. Онда сіз-байбаламға берілмейтін, білгір адамсыз.Өзіңізді ұйымдастырушы, парассатты тұлға ретінде бағалайсыз.Көш басшы болуға ұмтылмайтын,бірақ командалық қызметке таңдаса оған артылған сенімді жауапты орындайтын адам 2-нұсқа.Сіз-шыдамды, сабырлы, икемді адамсыз.Сіз бен тіл табысу оңай және әріптестеріңіз сізден қолдау табады.Сіз у-шу ,абыр-сабырды ұнатпайтын, басқаларға жол беретін,көш басшыға қолдау көрсететін жансыз 3-нұсқа. Сіз-тез шешім қабылдап, тез іс- әрекет ететін жансыз.Сіз беделдісіз,барлық жұмыста басты рөлді атқаруға даиынсыз.Әріптестеріңізбен қарым- қатынаста өткірлік танытасыз, жауаптылықты талап етесіз. 4-нұсқа.Сіз- қалыптасқан үлгіден тыс ойлайтын,жаңашыл идеяларға қабілетті жансыз.Сіз әрдайым қиындықтарды шешудің бірнеше нұсқасын ұсынатын адамсыз Қажетті құралдар: ақ қағаз, қалам, әліпби Уақыты:  10 минут Барысы: Қатысушылар 3 топқа бірігеді. Әр бір топ  көп сандар жазылған қағаздан алады.  Бұл сандардың артында жасырын сөздер бар. Қатысушылардыңміндеттері: берілген әліпбиге қарап отырып, әр бір жасырын сөзді тауып, кейін толық сөйлемді құрап шығу. Барлығын өте тез, шапшаң орындау керек. Орындалу уақыты тіркеледі.1) 18 8            27 34 36 18        21 17 36 23          24 27 23 2614 8 23 8 14 25 36 5 36 18         3 36 16 5 8 18         1 7 1 17,   14 8 1114 8 16 5 8 18            15 1 16 1 13 6 1        25 21 25 8 22         3 8 23 81 16 1 7 38.   2) 3 1 15 38 25 – 20 16    26 1 13 38 17 – 15 1 13 6 38 24 38 11     21 17 36 23           8 17 8 24,  3 1 15 38 25 – 20 16    10 1 18 18 38 19       14 27 13 36. 3) 3 1 15 38 25    14 21 3 8 16 8 14     24 12 42 15 25 38.    20 18 38   28 24 25 1 26 6 1    25 38 23 38 24 15 1 18   24 1 13 38 18      15 20 16 7 1 1824 38 23 6 12      3 8 23 8 7 36. 4) 3 36 23 1 15   8 5 8 23    24 36 11  11 8 13 36 18 36 19 36 11 7 36      3 1 24 15 1       18 2 23 24 8 16 8 23 5 81 26 7 1 23 24 1 19 38 11,  20 16    21 11 36      14 8 16 8 7 36   7 8,   10 2 13  6 1 18 1      12 38 6 38 19 38 11 6 1       15 20 18 1 7 38. Кілті:1)    Не үшін өмір сүру керектігін білген адам, кез келген қалайға төтеп бере алады.2)    Бақыт – ол уайым-қайғысыз өмір емес, бақыт – ол жанның күйі.3)    Бақыт көбелек сияқты. Оны ұстауға тырысқан сайын қолдан сырғи береді. 4) Бірақ егер сіз зейініңізді басқа нәрселерге аударсаңыз, ол өзі келеді де, жәй ғана иығыңызға қонады. 4-жаттығу ."Ұстаздардың сезіміне психологиялық бақылау"Суреттер салынған парақтар әр топқа таратылады және ұстаздар сол суреттерге қарап, суретті сөйлету керек.1-тапсырма.Ақ қағазға сызылған төртбұрыш ішінде қара нүкте орналасқан. 2- тапсырма . Жарқын шуағын төккен күн астына барлық ұлттың балалары қол ұстасып тұрғаны беинеленген. 3- тапсырма. Түнгі аспан ,жымыңдаған жұлдыздар, жарығы сөнбеген бір үй бейнеленген 1-тапсырма 1-тапсырма 2-тапсырма Кілті: 1-тапсырма бойынша«Ортасындағы қара ноқаты бар үлкен ақ кеңістік. Бұл бала алғаш дүниеге келгенде осы ақ қағаздай пәк, сол қағазға ата-анасымен бірге біздер,яғни ұстаздардың салған бейнеміз қаншалықты дұрыс болса, сол нәтижесімен салыстыруға болады» 2-тапсырма бойынша«Ұлты басқа болғанымен, бұл балалардың жан дүниесі бірдей, сондықтан да ұлағатты ұстаз оларға күн сәулесіндей, бірдей мөлшерде мейірім шуағын төгеді.» 3-тапсырма бойынша:«Түн.Айнала жым-жырт.Аспанда жымыңдаған жұлдыздар.Түгел ел ұйқыда, бірақ ояу бір кісі бар.Бұл-мұғалім.Ол қанша жыл ұстаз болғанымен, мектепте де, үйде де ертеңгі сабағына үлкен жауапкершілікпен дайындалып келеді.» 1-Сізді іскерлік кездесу күтіп тұр делік. Бұл күту сіздің мазаңызды кетіріп, үйреншікті қалпыңызға әсер ете ме?2-Дәрігерлік қабылдауға баруды ең соңғы сәтке дейін кешеуілдете бересіз бе?3-Егер сізге жиналыста баяндама жасау, ақпарат беру тапсырылса, бұл сізде дағдару мен жақтырмау сезімін тудыра ма?4-Сізге таныс емес қалаға іс-сапармен баруға қолқа салса, бармау үшін сылтау іздейсіз бе? 5-Көңіліңізді мазалаған уайымды өзгеге айтқанды жақсы көресіз бе?6-Егер көшеде бейтаныс біреу сағат сұраса, жол көрсетуді өтінсе, басқа да сұрақтар қойса, сіз ол адамды жақтырмайсыз ба?7-Әр түрлі жастағы адамдардың бір-бірімен түсінісуі қиын, «әкелер мен балалар» проблемасы бар дегенге сенесіз бе?8-Бірнеше ай бұрын сізден ақша алған танысыңызға ұмытқанын есіне салуға ұяласыз ба?9-Асханада сізге сапасыз тамақ берсе, сіз ренішіңізді білдіресіз бе?10-Бейтаныс адаммен бетпе бет қалғанда сіз онымен әңгімелеспей, ол бірінші сөз бастаса, әңгімеден қашқақтап, мойын бұрғыңыз келмейтін жағдайлар болама?11-Қандай да болсын кезекте (дүкенде, кітапханада) тұру сізде үрей тудыра ма?12-Дау жанжалды қарайтын комиссия мүшесі болуға келісесіз бе?13-Сіздің әдебиетке, өнерге, мәдениетке беретін өз бағаңыз бар, бұл туралы басқанаң пікірін қабылдайсыз ба?14-ӨЗіңізге жақсы таныс жағдайлар туралы біреудің қате пікірін естісеңіз, сөз таластырмай, үндемей қоя саласыз ба? 15-Біреудің сізден сабақ немесе жұмыс жайлы түсінбегенін сұрағанын жақтырмайсыз ба?16-Өз көзқарасыңды ауызша айтқаннан гөрі жазбаша бергенді тәуір көресіз бе?Қорытындысы30-32 ұпай. Сіз тұйықсыз, коммуникабельді емессіз. Бұл үшін өзгелерден гөрі өзіңіз көп зардап шегесіз. Өзіңізді бақылап, елмен тіл табысуға тырысыңыз. Өзіңізді өзіңіз қадағалап, ашылыңыз.25-29 ұпай. Сіз сөзшең емессіз, жалғыздықты ұнатасыз, сондықтан достарыңыз аз. Жаңа таныстық сізді біраз уақыт қобалжытады, өзіңізге өзіңіздің көңіліңіз толмайды, бұл олқылықты жеңуге сіздің жігеріңіз жетеді.19-24 ұпай. Белгілі бір дәрежеде сізді ашық мінезді деуге болады. Бірақ жаңа адамдармен танысуда әліптің артын бағасыз. Пікірталасқа, сөз таластыруға құлшынбайсыз. Сөзіңіздің көбі кекесін, сенімсіздік білдіре сөйлеу әдетәңәз. Бұл олқылықты жөндеуге болады.14-18 ұпай. Сіздің коммуникабельдігіңіз нормаға сай. Сіз білуге құштар жансыз. Өзгені тыңдай аласыз, өз көзқарасыңызды дәлелдеуде сабырлылық танытасыз, кінәмшәл емессіз. Сонымен қатар шуылдақ топты, көпірме сөзді жақтырмайсыз.9-13 ұпай. Сіз өте ашық, ақкөңіл адамсыз. Сөзшеңдігіңіз, қай мәселеде де өз ойыңызды айта беретіндігіңіз наразылық тудырады, өзгелер сізді жақтырмауы да мүмкін. Сізге жетпейтіні – шыдамдылық, орнықтылық.4-8 ұпай. Сіз ашықсыз, өзімсініп барлық іске араласып жүресіз. Барлық пікірталасқа қатысып, сөз таластырғанды жақсы көресіз. Бірақ күрделі мәселеге шамаңыз жетпейді, жауапты іс тапсыруға келгенде әріптесіңіз сізге сенім білдірмейді: бұл жай сізді ойландыру керек.3 ұпайдан төмен. Сіздің коммуникабельдігіңіз сізге де, өзгеге де пайда әкелмейді. Сіз көп сөздісіз. Жүрген жеріңіз ұрыссыз болмайды, көбіне өзіңіз кінәлі болып шығасыз. Бұрқ етіп тез ашуланасыз. Ойланыңыз, өзіңіздің мінез-құлқыңызды өзгерту үшін көп тер төгу қажет. Қорытынды : "Ұстаз" өлеңі. Фариза Оңғарсынова Жақсы адам- елдің тірегі, Ұстазсыз жанда сөнбек күн, Байлығы туған халықтың, Шәкіртсіз өмір-сусыз жер. Шапағын шашар үнемі Көрінбес ғажап еңбектің Көгінде тұрған жарық күн Бейнетін кешіп жүрсіздер. Сан жастың қамын шертесің, Жүректе тұрар жалқы үнің, Тағдырын ойлап толғанып. Жанымнан жалын жігер күт. Әр үйдің бір-бір еркесін Ұстазым, сенің әр күнің, Үйреттің өзің қолға алып. Әр сәтің тұрған бір ерлік!