Татар теле д?ресе ?чен сыйфат фигыль темасы буенча презентация
КАЗАН ШӘҺӘРЕ КИРОВ РАЙОНЫ ТАТАР ТЕЛЕНДӘ БЕЛЕМ БИРҮЧЕ 3 НЧЕ ГИМНАЗИЯ Садыйкова Гөлсинә Солтан кызы,югары категориялетатар теле һәмәдәбияты укытучысы E-mail sadgyl@mail.ru Тест I. Киләчәк заман сыйфат фигыль нинди кушымчалар ялганып ясала? а) –учы / -үче; б) -а /ә, -ый / - и торган в) – ачак I –әчәк, -ячак I-ячәк II. Хәзерге заман сыйфат фигыльне табыгыз: а) пешкән (бәрәңге) б) биюче (кыз) в) укыячак (китап) III. Сыйфат фигыль нәрсәне белдерә: а) предметның билгесен; б) предметның эшен, хәрәкәрен, хәлен; в) предметның билгесен аның эше, хәрәкәте буенча белдерә IV. Сыйфат фигыль : а) затланышлы б) затланышсыз V. Затланышлы фигыльләр: а) хикәя, боерык, шарт фигыль б) хикәя, шарт, сыйфат фигыль в) хәл, сыйфат, шарт фигыль Хәзерге заман сыйфат фигыль сүзнең тамырына:гади формасы -учы/-үче кушымчалары ялганып ясала. Нинди, нишләүче сорауларына җавап бирә. Мәсәлән: бар-учы (кеше), сөйлә-үче (бала),тезмә формасы торган ярдәмче фигыле белән ясала. Мәсәлән: алтынчы сыйныфта укы-й торган бала; инешкә төш - ә торган сукмак; йокл-ый торган бүлмә. белмәгән халык – нинди халык? – җөмләдә аергыч үткән заман сыйфат фигыль халык белмәгән – халык нишләмәгән? җөмләдә хәбәр билгесез үткән заман хикәя фигыль Нишләгән? Нишләмәгән? Нинди? Нинди? бел-гән халык бел-мә-гән халык пеш-кән бәрәңге пеш-мә-гән бәрәңге-ган /-гән; -кан / -кән -ма-ган /-мә-гән ТИЗЗАРЯДКА Гөл сабагы күренде Һәм кояшка үрелде. Тибрәнде талгын җилдә, Сокланды гүзәл җиргә. Буй-сыннарын турайтты, Бик матур чәчәк атты. Җәеп ефәк таҗларын, Сипте хуш ис , назларын. МӘКАЛЬЛӘРНЕ БЕЛӘСЕҢМЕ?.. - Телләр белгән - - Әйткән сүз - - Эшләмәгән - Аерылганны аю ашар, Эш сөйгәнне (ашамый, аткан ук, ил сөйгән, илләр белгән, бүленгәнне бүре ашар). илләр белгән. аткан ук. ашамый. бүленгәнне бүре ашар. ил сөйгән. ИДЕЛ – ЙОРТ И Идел-йорт, Идел-йорт, Идел буе имин йорт, Ата-бабам тоткан йорт, Ашлык белән тулган йорт; Идел-Җаек арасы Елкы белән тулган йорт; Казан-Болгар арасы Кала белән тулган йорт. Котлы булсын туган йорт...
СҮЗЛЕК ЭШЕ Идел-йорт – Имин- Елкы – Кала – Ашлык – биредә:Ватан мәгънәсендә тыныч ат шәһәр икмәк Ата-бабам тоткан йорт, ашлык белән тулган йорт, елкы белән тулган йорт, кала белән тулган йорт, туган йорт. 1. “Үткәнен белмәгән халыкның киләчәге юк” (Ш.Мәрҗани) мәкаленә нигезләнеп кечкенә генә хикәя яз; 2. “Сабантуй” гәзитеннән үткән заман сыйфат фигыльләр кергән 5 җөмлә язып алырга; 3.Тел турында мәкальләр өйрәнергә. Өй эше: