ТА?ЫРЫБЫ: ИНТЕРБЕЛСЕНДІ О?ЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ГЕОГРАФИЯ П?НІНДЕ ?ОЛДАНУДЫ? ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ


«Ж.Құдайбергенов атындағы орта мектебі мектепке дейінгі шағын орталығымен» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің география пәнінің мұғалімі Алгожаева Ая Баженовнаның шығармашылық жұмысымақсатыТАҚЫРЫБЫ: ИНТЕРБЕЛСЕНДІ ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ГЕОГРАФИЯ ПӘНІНДЕ ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫжалпы орта мектеп мұғалімдеріне интербелсенді оқытудың негізгі идеялары мен ерекшеліктерін түсіндіре отырып, интербелсенді әдіс-тәсілдермен сабақ өтуді үйретеді. Ұстаз өтілетін тақырыпқа шәкіртінің қызығушылығын тудырып, олармен бірге ізденеді, жұмыс жасайды, өзіндік білім құрастырады. Мұғалім берілген сұрақтарға дайын жауап беруге ұмтылмай, оларға шәкірттердің жауап беруіне оңтайлы жағдай жасайды Ұстаз мұнда «білім көзі» емес, ол – білімге апаратын жолды нұсқаушы, ол тек қажет кезде ғана шәкіртіне жәрдемдеседі, сұрақ қояды, тапсырма береді, ақпарат ұсынады. Дәстүрлі оқыту білімді жинақтауға негізделеді. Оқыту, үйрету, білім беруИнтербелсенді оқубілімді өздігімен игеруге негізделеді. Оқу, үйрену, білім алу. «Интербелсенді» дегеніміз біреумен қоян-қолтық қарым-қатынаста болу, онымен бірлесе әрекет жасау, диалог құру. («әңгіме», «сұхбат», «бірлескен әрекеттер»).Интербелсенді оқу/оқыту білім игеру процесін келесідей ұйымдастыруға ынталы:1) барлық үйренушілерге бірлескен таным процесіне белсенді араласуға мүмкіндік жасау;2) әрбір үйренушінің өзінің үйренгені мен өз білімі туралы түсініктерін ортаға салып, бірлесе талққылап, олар туралы ой толғауына мүмкіндік жасау. Интербелсенді оқу/оқыту бірінші мезетте диалогқа негізделгенЗаманауи түсінікҚазіргі кезде сыныптағы оқушылардың бірлескен сұхбаты үлкен пайда келтіретіндігін көрсететін жеткілікті дәлелдер бар. Олар:• оқушылардың тақырып бойынша өз ойларын білдіруіне мүмкіндік береді;• басқа адамдарда түрлі идеялардың болатындығын оқушылардың түсінулеріне көмектеседі;• оқушылардың өз идеяларын дәлелдеуіне көмектеседі;• мұғалімдерге оқушыларды оқыту барысында олардың оқушылары қандай деңгейде екендігін түсінуге көмектеседі. Диалогтік әңгімеде де мұғалім сұрақтары мен оларға берілген жауаптар, сонымен қатар, оқушылардың да сұрақтары маңызды. Сенің көзқарасың: Дүние жүзінде халқының өмір сүру деңгейі жоғары, бірақ машина жасайтын өндірісі жоқ елдер бар (Сауд Арабиясы, Біріккен Араб Әмірліктері, Кувейт). Олар барлық қажеттіліктерді мұнай сату арқылы өтейді.Мүмкін Қазақстанға да сондай ету керек шығар. Сен қалай ойлайсың? ( 9 сынып) «Оқу және жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау технологиясы» RWCT Сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарламасы – әлемнің түпкір - түпкірінен жиылған білім берушілердің бірлескен еңбегі. Жобаның негізі Ж.Пиаже, Л.С.Выгодский теорияларын басшылыққа алады. Мақсаты: Барлық жастағы оқушыларға кез – келген мазмұнға сын тұрғыдан қарап, екі ұйғарым бір пікірдің біреуін таңдауға, саналы шешім қабылдауға сабақтарға үйрету СЫНИ ТҰРҒЫДАН ОЙЛАУҒА ҮЙРЕТУСыни тұрғыдан ойлау ой жүгірту, пайымдау жасау немесе проблеманы шешу үдерісі жүрген барлық жағдайларда, яғни неге сенуге болады, не істеу керек және бұны ойластырылған әрі рефлексивтік тәсілмен қалай істеуге болатындығын анықтау қажет болған жағдайлардың барлығында орын алады.«Ой қозғау» Жюли Верннің «Капитан Гранттың балалары» фильмі көрсетіледі. Ендеше, балалар, бұл фильмде қандай географиялық объекті жайында әңгіме болып отыр? Бүгінгі сабақ немен байланысты болуы мүмкін?Оқушының жауаптарына қарай мадақтап, ынталандырып отырамын ( 7 сынып) Әр кезеңде қолданылатынстратегияларҚызығушылығын ояту кезеңБолжау кестесі, Тірек сөздер, Венн диограммасы, Т кестесі, бір айналым күнделік, Блум таксаномиясы, Миға шабуыл, Топтастыру,Мағынаны тану кезеңіТ кестесі, Пікір - талас, Аквариум, İNSERT, RAFT, ДЖИК СО, Куббизм, Геометриялық фигуралар, Бір айналым сұхбат, Түртіп алу, Жұпта талқылау, Бағытталған оқу, Талдау картасы, ТоптастыруОй толғаныс кезеңіЭссе, Топтастыру, Пирамида, Құндылық сызығы, Т кестесі, Sinkuein немесе бес жолды өлең, RAFT, Түйін сөз, Семантикалық карта, Концептуалды таблица, Бір айналым сұхбат, Интербелсенді оқу/оқыту білім игеру процесін келесідей ұйымдастыруға ынталы:1) барлық үйренушілерге бірлескен таным процесіне белсенді араласуға мүмкіндік жасау;2) әрбір үйренушінің өзінің үйренгені мен өз білімі туралы түсініктерін ортаға салып, бірлесе талққылап, олар туралы ой толғауына мүмкіндік жасау. Интербелсенді оқу/оқыту келесі жұмыс түрлері мен әрекеттер арқылы жүзеге асырылады: -бірлескен жұмыстар (жұптық, топтық, бүкіл сыныптың), -жеке және бірлескен ізденіс пен зерттеу жұмыстары,-ситуативтік және рөлдік ойындар,-ақпараттың әртүрлі көздерімен жұмыс жасау (кітап, лекция, Интернет, құжаттар, мұражай, басқа адамдар: мамандар, т.б.);-шығармашылық жұмыстар, т.б. Күтілетін нәтиже-терең ойлануға;-ақпаратты өздігімен түсініп, оны таразылап, екшеп, оның ішінен керектісін таңдап алуға;-ақпаратты жан-жақты талдауға;-өздігімен жаңа түсінік пен білім құрастыруға;-пікірталастарға қатысып, өз ойы мен пікірін ділелдеуге;-жауапкершілікке (өз білімен, өміріне);-басқалармен тиімді қарым-қатынас құруға.