На казахском языке авторлы? жобаХалы?ауыз ?дебиетін о?ыту ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы? ?абілетін дамыту


Зекенова Рима Қызылорда облысы Арал қаласы №220 орта мектеп Бастауыш сынып мұғалімі Халық ауыз әдебиетін оқыта отырып, оқушыларды шығармашылық өнерге баулу Халық ауыз әдебиетін оқыта отырып, оқушыларды шығармашылық қабілетін арттыру және дамыту 4 – сынып Аптасына 1 сағат Барлығы - 34 сағат І тоқсан ауызша тіл дамыту 1сағат Мақал – мәтелдер жинағы Ана тілі, қазақ тілі, бейнелеу Еңбек пен оқу - білім туралы тірек сөздер мен мақал – мәтелдер Оқушы бойында ерлік пен ер жүректікті, қайсарлықты қалыптастыру. Еңбек, оқу-білім туралы мақал – мәлелдер 4 1сағат Мақал – мәтелдер жинағы Ана тілі, қазақ тілі Тіл туралы тірек сөздер мен мақал – мәтелдер Оқушылардың қиялдауын, ойлау қабілетін дамыту, шапшаңдыққа баулу Тіл туралы мақал – мәтелдер 3 1сағат Мақал – мәтелдер жинағы Ана тілі, қазақ тілі Мақал – мәтелдер жазылған орамалар Оқушыларға мақал – мәтел түрлері мен мәні туралы мағұлмат беру. Қазақтың мақал – мәтелдері 2 1сағат Сөз тапқанға қолқа жоқ Ана тілі Тірек сөздер, нақыл сөздер Оқушыға сауатты, саналы түсіне отырып сөйлеу туралы мағұлмат беру . Сауатты сөйлей білейік 1 Сағат саны Қолданған әдебиеттер Пәнаралық байланыс көрнекілігі Мақсаты тақырыбы р\с 1сағат Жыл он екі ай, Балдырған Ана тілі, бейнелеу, қазақ тілі Түрлі суреттер ,жаңылтпаштар, жұмбақтар мен мақал – мәтелдер жазылған плакаттар Жұмбақ, жаңылтпаш, мақал – мәтелдерді жаңылмай, мүдірмей айтуын қадағалау, ойындарда пайдалана білуге үйрету. «Сөз ойла, көп ойла » 9 1сағат Суреттер салынған оқулықтар Бейнелеу, ана тілі Суреттер, жұмбақтар жазылған плакаттар Оқушыға түрлі суреттер бойынша жұмбақ құрастыра білуге үйрету. Суреттер бойынша жұмбақ құрастыру 8 1сағат Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ Ана тілі, қазақ тілі, математика Суреттер, жұмбақтар жазылған плакаттар Жұмбақ туралы мағұлмат беру және жұмбақты тез шешуге үйрету. Жұмбақ – ой дамыту құралы 7 1сағат Жаңылпаштар туралы оқулықтар Ана тілі, қазақ тілі Жаңылтпаштар жазылған плакаттар Оқушыға жаңылтпашты жаңылмай айтуға, тілдегі ақауды жоюға үйрету . Жаңылмай жаңылтпаш айта білейік 6 1сағат Жаңылпаштар туралы оқулықтар Ана тілі, қазақ тілі Жаңылтпаштар жазылған плакаттар Оқушының шапшаңдылық қабілетін дамыту, жаңылтпашты айтуға үйрету. Жаңылтпаш - тіл дамыту құралы 5 ІІ тоқсан 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тілі, Қазақ тілі Бата түрлері түралы сызба және бата беріп жатырған ата мен немере суреті Бата және бата түрлері туралы шолу жасау,оқушыларға бата айтқызып үйрету. Бата және бата түрлері 6 1сағат Жыл он екі айБалдырған Ана тілі Өтірік өлең түрлері жазылған сызба Оқушыға өтірік өлең туралы түсінік беру және оны құрастыра алуға үйрету, кейіпкерлерімен таныстыру. Өтірік өлеңдерАлдар көсе мен Қожанасыр 5 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тілі,Бейнелеу, музыка Тұсау кесіп жатырған ана мен бала суреті, тірек сөздер Баланың алғаш қадам басқан кезінде өткізілетін қазақтың бір салты тұсау кесер туралы мағұлмат беру Тұсау кесер жыры 4 1сағат Әдеби оқулықтар Бейнелеу,Ана тілі Төрт түлік малдың суреттері. Төрт түлік , малға байланысты жырлардың айтылуы мен қолданылуы туралы мағұлмат беру Төрт түлік, малға байланысты жырлар 3 1сағат Бесік жыры оқулығы Ана тілі,бейнелеу, музыка Бесік жырын айтып отырған ана суреті, тірек сөздер Сәби дүниеге келгенде айтылатын бесік жыры туралы мағұлмат беру, оны мәніне келтіріп орындауға үйрету. Бесік жырлары 2 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тілі Жыр туралы тірек –сызба Оқушыларға жыр және оның түрлері туралы мағұлмат беру Қазақтың жырлары 1 Сағат саны Қолданған әдебиеттер Пәнаралық байланыс көрнекілігі Мақсаты тақырыбы р\с ІІІ тоқсан Ойнайық та, ойлайық 1сағат Сахналық қойылым Ана тілі Сахналық көрініс Оқушылардың кез – келген ертегіні рольдік сомдай біліге үйрету, сол өнерге баулу Рольдік жұмыстар жүргізу 6 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тілі Тірек сөздер Тұрмыс – сал ертегілері туралы түсінік беру Тұрмыс – салт ертегілер 5 1сағат Әдеби оқулықтар Бейнелеу, ана тілі, дүниетану Хайуанаттар суреті Хайуанаттар туралы ертегідегі ерекшеліктер мен кейіпкершлердің мінез – құлқы туралы түсінік беру Хайуанаттар туралы ертегілер 4 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тілі Тірек сөздер Шыншыл ертегінің өмірмен байланысы туралы мағұлмат беру Шыншыл ертегілер 3 1сағат Әдеби оқулықтар Бейнелеу, ана тілі Қиял - ғажайып ертегі кейіпкерлерінің суреттері Қиял- ғажайып ертегілерінің шығу тарихымен және кейіпкерлерімен таныстыру. Қиял – ғажайып ертегілер 2 1сағат Ертегілер Ана тілі Ертегілер туралы тірек – сызба Ертегілер туралы түсінік беру және түрлерімен таныстыру Ертегілер 1 Сағат саны Қолданған әдебиеттер Пәнаралық байланыс көрнекілігі Мақсаты тақырыбы р\с 1сағат - Сахналық безендірулер, тірек сөздер Өтілген ертегілердің түрлеріне байланысты оқушылармен сахналық қойылым көрсету «Ертегілер елінде» сахналық қойылым 11 1сағат Ана тілі Бейнелеу, Сөз жұмбақтар мен бейнесөздер Ертегілердегі сөздерден сөз жұмбақ және бейнесөз құрастырып, оны шешуге баулу Сөз жұмбақ, бейнесөз шешейік(ертегілерге байланысты) 10 1сағат Ертегілер Ана тілі Ертегідегі сөздерді адастырып жазған плакаттар Ертегідегі адасқан сөздерді орнына қойып, олардың қай ертегінің сөзі екендігін таба білуге үйрету Адасқан сөздер (ертегілер жолдарын ретке келтіру) 9 1сағат Ертегілер Ана тілі Ертегілерді сөздері жазылған плакаттар Оқушыға берілген ертегілерді кез – келген жерінен жалғастыра білуге үйрету «Жалғастыр» ойыны (ертегілерді жалғастыру) 8 1сағат Кітапша Бейнелеу, ана тілі Кітапшалар Оқушыларға ойдан турліше етіп ертегі құрастыруды үйрету, ойлау қабілеті дамыту. Болмасаң да ұқсап бақ( ертегілер құрастыру) 7 ІҮ тоқсан Шығармашылықпен жұмыс 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тіліДүниетану Портреті, шешендік сөздері жазылған плакаттар Қаз дауысты Қазыбек бидің шешендікке баушыған шығармаларымен таныстыру, мағынасын ашып айтуға үйрету. Қаз дауысты Қазыбек би 5 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тіліДүниетану Портреті, шешендік сөздері жазылған плакаттар Әйтеке бидің алғырлығы мен бітімгершілігі туралы оқыту, үйрету, талдауға үйрету. Әйтеке би 4 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тіліДүниетану Портреті, шешендік сөздері жазылған плакаттар Төле би тапқырлғы мен шешендігін оқушыға насихаттау. Үш би. Төле би 3 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тіліДүниетану Портреті, шешендік сөздері жазылған плакаттар Жиренше шешеннің сөз тапқырлығы туралы айту, оқушыларды сол өнер түріне баулу Жиренше шешен 2 1сағат Әдеби оқулықтар Ана тілі Сызбалар Оқушыларға шешендік өнер туралы мағұлмат беру Шешендік сөздер 1 Сағат саны Қолданған әдебиеттер Пәнаралық байланыс көрнекілігі Мақсаты тақырыбы р\с Мұғалімім асыл жан, Құшағына нұр шашқан.Күн секілді күледі,Сипап ылғи басынан.Рахмет сізге мұғалім,Үлгі алып сізден шығамын.Бар білімді жиып ап,Жалқаулықты жығамын. Шыр –шыр етеді,Ұстасаң сөйлеп кетеді. (Телефон)Орманда өсіп тұрады,Басы дөңгелек болады (Саңырауқұлақ)Әр үйге жарық береді,Сөндірсең сөніп қалады. (Электр шамы)Кескім келеді кесілмейді,Кесілсе де, бөлінбейді. (Су)Түнде сөнемін,Таңертең қайтып келемін (Күн)Қарап едім өзімді,Көрдім мен келбетімді. (Айна)Жазда үйіліп толады,Күзде тығылып қалады. (Шыбын) Қыста ғана болады,Ұстасаң қолың тоңады. (Қар) Түңгі аспанда,Жымыңдап тұрады,Кей –кезде шоқ болып, Зымырап ағады. (Жұлдыз)Алдымда әр түрінен жібек жіптің,Аспанға әшекейлеп кесте тіктім. (Кемпірқосақ) ЖаңылтпаштарСабақта Санаттың,Ұйқысы келді,Санатқа Қанаттың күлкісі келді.Машина от алмай қалды,От алмай қалған машина.Көпірден өте алмай қалды,Жетер жеріне жете алмай қалды.