Презентация на тему Махамбет ?теміс?лы

Махамбет -тәуелсіздік жаршысыЕреуіл атқа ер салмай,Егеулі найза қолға алмай,Еңку-еңку жер шалмай,Қоңыр салқын төске алмай,Тебінге терге шірімейТерлігі майдай ерімей,...Ат үстінде күн көрмей,Ашаршылық шөл көрмей,Арып-ашып жол көрмей,Өзегі талып ет жемей,Ер төсектен безінбей,Ұлы төске ұрынбай,Түн қатып жүріп, түс көрмей,Тебінгі теріс тағынбай,Темірқазық жастанбай,Қу толағай бастанбай,Ерлердің ісі бітер ме?(1804-1846) Білімділік:Махамбет поэзиясы туралы ойларын тереңдету, шығармаларын сыни ойлау тұрғысынан бағалай білуге үйрету;Дамытушылық:,ХІХ ғ. әдебиеті туралы дүниетанымын кеңейту, ой-өрісін дамыту, ойлануға, қорытынды жасауға дағдыландыру,білімдерін өз бетінше қолдануға, іздену, зерттеу шығармашылық жұмыстарына баулу; Тәрбиелік:оқығандарын ортаға салып, өз ойын тұжырымдай білуге және өзгенің пікірін сыйлауға үйрету, адамгершілік, Отансүйгіштік сезімдерін қалыптастыру Cабақтың мақсаты

Топ ережесі:ауызбіршілік, ұйымшылдық, шуламау, бір-бірінің пікірін тыңдау, әділ бағалау
Ақын, батыр, жырау, күйші
Махамбет Өтемісұлының шежіресі Жаубасар Құлмәлі Шыбынтай ̶ Өтеміс ̶ Қобдабай ̶ Айтбай ТоқтамысБекмағамбетҚожахметМахамбетЫсмайылДосмайылСүлейменЫбырайымӘйіпХасенМахмұтНұрсұлтанСауғабайМырзалыШәкір ХІХ ғ. І жартысындағы Ішкі Бөкей ордасындағы көтерілістің сипаты Хан мен сұлтан , төре мен төлеңгіттер Еділ мен Жайық арасындағы халықтардың “оза шауып, кең жайлаған” жерін тарылтты. Отаршыл патша өкіметі кедейлердің жерін күшпен тартып алып, сұлтан-билерге таратып берді. Оның үстіне , шаруаларға алым-салықты да көбейтті. Ел еркінен айрылып, күйзелген үстіне күйзеле берді. “...Еділдің бойы ен тоғай, Ел қондырсам деп едім, Жағалай жатқан сол елге Мал толтырсам деп едім...” -Махамбеттің білімі« Махамбет қана емес, Өтемістің барлық балалары шағатайша, мұсылманша жазуға өте сауатты болған.Махамбеттің өз қолымен жазған екі хатының мұрағаттан табылуы бұған дәлел. Әсіресе Хиуа сапарынан қайтып оралған соң күрескер серіктеріне жолдаған хаты-сол кездегі жазу өнерінің үлгісіндей. Махамбет орысша да білген....»Әнес Сарай, жазушы Махамбеттің мінезі«Өтемісұлы Махамбет батыр-бастан аяқ қасында жүрген жауымен жауласып, дауымен дауласып, өлімге басын қиған Исатайдың қандыкөйлек жолдасы. Махамбеттің Бекмағамбет деген ағасы Жәңгір ханның орда биінің бірі болған, ханды жақтап, Исатай мен Махамбетке қарсы болған. Махамбеттің өзі де жас кезінде Жәңгірдің нөкерінде екен. Исатай ханға қарсы бола бастағанда-ақ Исатайға еріп кеткен.Махамбеттің өзі әрі батыр, әрі жырау, әрі домбырашы болған. Өте қызулы адам екен. Әдіс-шеберлікке кем болса керек. Бағыт алған жағынан тайынбайтын қарыспа ер екен.Исатай жұртты ақылмен, дәлелмен , түрлі әдіспен соңына ерткен адам болса, Махамбет көпті қыздырып, көңілін аударып ертетін адамның түрі болған»Халел Досмұхамедұлы ,Алаш қайраткері Махамбеттің адамгершілік қасиетіМахамбеттің тамаша, ірі адамгершілік қасиетінің біреуі-ол досына жанын қияды, досының дәрежесін өзінен жоғары ұстап, досының атақ-абыройын, жігер-қайратын өзінің алдына сала, өзінен жоғары көтере сөйлейді.Махамбеттің ондай досы-Исатай. Махамбеттің сөздері нөсер жауындай ақтарылып, аруағы қозып кетеді, ақындық қиялы шалқып, қанаттанып шарықтап кетеді.Сәбит Мұқанов, жазушы Махамбеттің кегі“...Исатай мен Махамбет көтерілісі басып жаншылғаннан кейін көтеріліс басшыларының бірі Махамбеттің көзін жойғаны үшін патша өкіметінің шақыртуымен Петербурға барып, орыс патшасының қолынан генераль-майор шенін және “Қасиетті Анна” орденін алып қайтады. Махамбеттің кегін алмақ болып бажасы Асаубай Құлайкеұлы Петербордан қайтып келе жатқан Баймағамбет сұлтанның жолын торуылдайды. 1847 жылы 30 наурызда Елек өзенінен пароммен өтіп келе жатқанда паромның арқанын қиып жібереді.Паром сеңге соғылып, төңкеріліп түседі. Баймағамбет сұлтан бірден батып кетеді...”Қайыржан Әбисатов медицина ғылымдарының докторы,профессор, ҚРСМА академигі Жәңгір хан (1801-1845)“... Ақ патшаға арқа сүйеп, халықты таяқпен жусатам деген Жәңгір зеңбіректі әскер алдырып , өз халқын қанға бөктірді, картечь оғынан аман қалғандарын тізіп тұрып Финляндияға айдатты. Орынбор шекара комиссиясының төрағасы Г.Ф.Генстің Ішкі Орданы орыстандыру бағдарламасы Орынбор әкімшілігінің аузымен, Жәңгірдің қолымен істелді...” Жәңгір хан – тұңғыш ашқан көне қару-жарақ мұражайын мұра құнтшысы Махамбеттің күйлері“Қайран, Нарын ”, “Жұмыр қылыш”, “Өкініш”, “Қиыл қырғыны”, “Исатайдың Ақтабаны-ай”, “Шілтерлі терезе”, “Жайық асу” Исатай-Махамбет бейнелері суретшілер көзімен 1-топ. Махамбеттің балалық шағы.2-топ. Махамбет көтеріліс кезінде. 3-топ. Махамбеттің Баймағамбет сұлтанмен кездесуі. Топтастыру 1-топ. Жәңгір хан 2-топ. Махамбет 3-топ. Исатай Топтастыру {D7AC3CCA-C797-4891-BE02-D94E43425B78}Мен таңқалдым...Мен ренжідім...Мен өкіндім ...Мен қуандым...Мен қорықтым...“Сезім сыры” Ресей патшайымы ІІ Екатеринаға немесе Жәңгір ханға хат “Екі жұлдыз, бір тілек” Үйге тапсырма:“Менің Махамбетім”,”Махамбет және Қайрат Рысқұлбеков”, “Махамбет және тәуелсіздік” (жоба қорғау) Назарларыңызға рахмет!