Презентация Strcuture and types of muscles Б?лшы? еттер оларды? ??рылысы, мен ма?ызы ж?не типтері


БҰЛШЫҚ ЕТТЕР, БҰЛШЫҚ ЕТ ТИПТЕРІ, ОЛАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ МЕН МАҢЫЗЫMuscular systemАдамға пішін беріп, тірек болар қанқа,Қимыл-қозғалысқа келтіріп, жүгіртеді бұлшық ет

Сабақтың мақсаты:1 Білімділік: Оқушылардың бұлшық ет ұлпаларының құрылысы мен қасиеттері туралы  білімдерін тереңдету; 2 Тәрбиелік: Адам үшін бұлшық ет бөлімдерінің маңызы, бүлшық еттердің атқаратын қызметіне тоқталып оқушылардың дүниетанымын қалыптастыру. 3 Дамытушылық: Оқушылардың бұлшық ет ұлпаларының құрылысы мен қасиеттері арқылы дамыту «Күні бойы бір күле алмасаң,Онда оны зая кеткен күнім деп есепте»Виктор Мари Гюгю (француз жазушысы) Бұлшықет қызметіҚозғалысҚорғаныс
Бұлшықет эволюциясы1. Ішекқуыстылар __________________ тері-бұлшықет жасушалары2. Жалпақ құрттар__________________ тері-бұлшықет қапшығы3. Жұмыр құрттар __________________ тері-бұлшықет қапшығы4. Буылтық құрттар ________________ тері-бұлшықет қапшығы (бірыңғай салалы, сақиналы )5. Ұлулар _____________________ жекелеген бұлшықет қабаты6. Буынаяқтылар _______________ көлденең жолақты талшықтар 7. Балықтар ___________________ бір типті, таспа тәрізді8. Қосмекенділер _______________ аяқ бұлшықеттері дамыған9. Жорғалаушылар _____________ қабырғааралық бұлшықеттер дамыған10. Құстар ____________________ кеуде, бұғанақасты, аяқ, мойын, қабырғааралық бұлшықеттер жақсы дамыған11. Сүтқоректілер _____________ көкет, ымдау, шайнау, арқа, аяқтардың бұлшықеттері жақсы дамыған The Muscular SystemDefn: Is a tough group of tissues that make your body parts move.Fact: You have over 650 major muscles in the body and they work the same way. Over 50 of those muscles are in your face alone. It takes 17 muscles to smile and over 40 to frown.The strongest muscle in your body is the masseter muscle, located on each side of the mouth. Your most active muscles are those in your eyes. They move more than 100,000 times a day.

Бұлшық еттердің маңызы Адамда 600-ден астам қаңқа бұлшық еттері барДенемізді тік бағытта ұстайдыҚимыл-қозғалысқа келтіредіҚорғайдыКөкет (диафрагма) кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөледіКөз алмасынның қозғалуын, Жұту, шайнауҚабырғааралық бұлшық еттер тыныс қозғалыстыратын қамтамасыз етеді.





Бұлшық еттердің маңызыҚабырғалардың арасындағы бұлшық ет пен көкет тынысалу қозғалысына қатысадыЖұтыну, дауыстың шығуы, көздің қозғалуы, ішкі мүшелер жұмыстарының барлығы бұлшық еттердің жиырылып, босаңсуы әсерінен жүзеге асады.Қаңқамен бірге денеге пішін беріп, тік ұстауға көмектеседіДене қозғалысын, дене тепе-теңдігін сақтайды Көлденең жолақты бұлшық ет ұлпасының құрылысыСарколемма – бұлшық ет қабықшасыБұлшық ет талшығы – миофибрилла, бұлшық еттің құрылымдық бірлігі.Миозин – бұлшық ет талшықтарының жиырылып босаңсуына қатысатын еритін нәруызАктин – бұлшық ет миозинмен бірге болатын, ет талшықтарының жиырылып, босаңсуына қатысатын нәруыз. Адам күлгенде 17 бұлшық еті қимылдайды.♦ Күлкі адам ғұмырының ұзақ болуына ықпал жасайды;♦ Иммунитетті күшейтеді;♦ Жиі күлген адам стресс пен депрессияға сирек шалдығады;♦ Қан айналым жүйесін жақсартады;♦ Күлкі адам ағзасын тазартады;♦ Сұлу болам десеңіз әрдайым күліп жүріңіз! Бұлшықеттің сыртқы құрылысыБасыДенесіҚұйрығы Бұлшық еттің құрылысыБұлшық ет талшықтарыБұлшық ет шоғырларыБұлшық етТалшықТалшықШоғырСіңірБұлшық етБұлшық ет жабыны







Types of Muscles SMOOTH SKELETALCARDIAC Three Types of MuscleSmooth Muscles: Are found in various organs in the body, such as the stomach and the intestines. You have no control over these muscles.

Three Types of MuscleSkeletal Muscle: These muscles are attached to a bone, which allows the skeleton to move. For example you can make your arms and legs move whenever you want to.
Three Types of MusclesCardiac Muscle: Only found in the walls of the heart. Cardiac muscles are constantly contracting and relaxing, pumping blood to all parts of the body.
Three Types of Human Muscle TissueSkeletalCardiacSmooth Three Types of Muscles
Types of Muscle MovementInvoluntary – You cannot controlSmooth MuscleVoluntary- You ControlStriated Muscle


Бұлшық еттің түрлеріБірыңғай салалыКөлденең жолақты қаңқаЖүрек бұлшық етіішкі мүшелер, тамырлар қабырғасын құрайды. Бірыңғай салалы бұлшық ет ұлпасы бір ядролы, ұршық тәрізді жасушалардан тұрады. Олар арқылы қозу баяу өтеді, яғни адам еркінен тыс жүзеге асырылады.Көлденең жолақты талшықтардан тұрады.Талшықтар ішінде нәруыз жіпшелері өтеді, оларға байланысты бұлшық еттер жиырылады. Талшықтардан бұлшық ет шоғырлары,Бұлшық ет шоғырларынан бұлшық ет түзіледіБұлшық еттер сіңірге айналатын дәнекер ұлпасымен жабылған. Жүрек бұлшықеті (гр. myocardiummys — бұлшықет, kardia — жүрек) - жүректің жүрекшелері мен қарыншаларының бұлшықет қабығы (миокард). Жүрекшенің бұлшықет қабығы беткей және терең ет қабаттарынан тұрады.



Бұлшық еттердің негізгі топтарыБасМойынДенеАяқ-қол бұлшық еттер МимикалықШайнау Бас бұлшық еттері


Басты тепе-теңдікте ұстайды, Бас пен мойынды қозғалысқа келтіреді, Жұтуға қатысады. Мойын бұлшық еттері

Дене бұлшық еттеріҮлкен кеуде бұлшық етіҚабырға аралық бұлшық еттеріҚұрсақ бұлшық еттеріТрапеция тәрізді бұлшық етАрқаның жалпақ бұлшық еті






Дене бұлшық еттерінің қызметіҚабырғаарлық бұлшық еттер және көкет тыныс қозғалыстарын қамтамасыз ететін кеуде қуысы көлемін өзгертедіДене бұлшық еттері жиырылып, омыртқа жотасының иілуін, тыныс алу қозғалыстарын, Ішкі мүшелердің жұмысын қамтамасыз етедіБас, кеуде қуысы, қолдың қозғалуына қатысатын арқаның трапеция тәрізді, жалпақ бұлшық еттері
Иық белдеуіндегі дельта тәрізді бұлшық еттерБицепс (екі басты бұлшық ет) қолды бүгедіТрицепс (үш басты бұлшық ет) қолды жазадыҚол бұлшық еттеріДельта тәріздіБицепсТрицепс







Аяқ бұлшық еттеріТігінші бұлшық ет4 басты бұлшық етіАсықты жілік б. е.Бөксе бұлшық етіСанның екі басты б.е.Балдыр б.е.







Жаңа сабақты бекіту1. Миология – бұлшық еттер жүйесі туралы ілім 2. Миозин – бұлшық ет талшығындағы нәруыз3. Көкет (диафрагмма) – кеуде қуысын құрсақ құысынан бөліп тұрған бұлшық ет4. Бицепс – екі басты бұлшық етСәйкестендіру тестісі. Қаңқа сүйектерінде кездесетін бұлшықет. (600)2. Адам ағзасындағы сүйектің саны қанша? (жиырылғыштық)3. Адам ағзасындағы бұлшық еттіңсаны қанша? (Көлденең жолақты)4.Бетке бейне бір өзгеріс беретін бұлшықеттер. (диафрагма) Фронтальды сұрақтар.• Бұлшық еттердің маңызы қандай?• Бұлшық еттердің құрылысы қандай?• Бұлшық еттердің қандай түрлері бар?• Бұлшық еттер сүйекке қалай бекиді?• Денеде орналасуына қарай бұлшық еттер қалай бөлінеді?• Ең ұзын бұлшық ет?• Адам қаңқасында қанша бұлшық ет бар?• Бұлшық ет қандай ұлпадан түзіледі?• Бұлшық еттің қажуы неге байланысты? • «Шыныға білмеген, тыныға да білмейді" – деген неліктен айтылған?• Екі оқушы шығып, 5 кг гантельді біреуі көтеріп, ал екіншісі – көтеріп, түсіріп тұрады. ( 35 сек ішінде қай оқушының қолы тез шаршайды? ) Үйге тапсырма§ Бүлшық ет, оның типтері, құрылысы және маңызы. Адам организміндегі бүлшық еттердің негізгі топтары. Бүлшық еттердің жүмысы. Бүлшық ет қозғалысының реттелуі.Терминдерді жаттау.