Зайырлылы? ж?не дінтану негіздері.

Зайырлылық және дінтану негіздеріГлубокое кенті, 2016 ж Орындаған: Нурсеитова Н. Қ. «О. Бөкей атындағы қазақ орта мектебі» КММ Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Шығыс Қазақстан облысыоблысы Глубокоеауданы.О. Бөкей атындағы қазақ орта мектебі.Нурсеитова Нурлан Қабыкенқызы Білімі: жоғары Оқу орны: СПИ Мамандығы: Тарих және қоғамтану пәндерінің мұғалімісанаты: Жоғары Қазақстан Республикасының конституциясы1- бап1. Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады, оның ең қымбат қазынасы- адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары. «Біз бұқара санасындағы діншілдіктің артуына әзір болуымыз керек, онда тұрған қатерлі ештеңе жоқ. Жалпы дін өздігінен өнегелі ақиқаттан бөтен ештеңе үйретпейді. Жалғыз-ақ, бізге қауіп төндіретіні діни біліміміздің деңгейі онша жоғары болмай отырғаны.» Н.Ә. Назарбаев Зайырлылық ұғымы “лаицизм – грек тіліндегі “лаикос”- халықтық, бұқаралық деген мағынаны білдірсе, француз тілінде “лаиците”- діни емес, яғни,”лаику”- зайырлы дегенді білдіреді .Бүгінгі қазақ тіліндегі “зайырлы”,”зайырлылық” сөзі- “заһир”, яғни, анық, ашық деген мағыналарды білдіретін араб тілінен енген сөз. Бұл сөзді алғаш рет өткен ғасырда Алаш қайраткерлері “Алаш мемлекетін” құруда өз заңнамаларында қолданды. Олар бұл сөзді 1) Ашық, нақтылық;2) адами, адамдық, өркениеттік;3) азаматтық деген мағыналарда қабылдады. 6 Қазақстан Республикасында діни экстремизм мен терроризмге қарсы іс-қимыл жөніндегі 2013 - 2017 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама туралыҚазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 24 қыркүйектегі № 648 Жарлығы      ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасында діни экстремизм мен терроризмге қарсы іс-қимыл жөніндегі 2013 - 2017 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама (бұдан әрі - Бағдарлама) бекітілсін.      2. Қазақстан Республикасының Үкіметі:      1) бір ай мерзімде Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісім бойынша Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлесін және бекітсін;      2) «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесінің одан әрі жұмыс істеуінің кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 4 наурыздағы № 931 Жарлығында белгіленген мерзімдерде және тәртіппен Бағдарламаның орындалу барысы туралы Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігіне ақпарат ұсынсын.      3. Орталық және жергілікті атқарушы органдар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдар Бағдарламаны іске асыру жөнінде шаралар қабылдасын.      4. Осы Жарлықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігіне жүктелсін.      5. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.      Қазақстан Республикасының      Президенті                         Н.Назарбаев Қазақстан Республикасы        Президентінің       2013 жылғы 24 қыркүйектегі      № 648 Жарлығымен          БЕКІТІЛГЕН       «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқытудың мақсатын Қазақстанның жас азаматының көпконфессиялық қоғам жағдайында жер беті халықтарын арасында діни сенімдер мен діндердің пайда болуы, орнығуы мен дамуы туралы білімі, діннің мәнін, оның адам өмірі мен қоғамдағы алатын орны, мақсаты мен мұратын түсіне, ажырата алу, өзін және жақындарын деструктивті, экстремистік және радикалды діни ағымдардың ықпалынан қорғайә алу біліктілігі, өзгенің діни танымына құрмет сезімі мен өз сеніміне құндылық қатынасы, зайырлылық ұстанымға және жоғары адамгершілік қасиеттер мен ізгілікті дүниетанымға ие тұлғасының қалыптасуына жағадай жасау деп түсінуіміз керек. Сонымен пәннің мақсаты- еліміздің жас азаматтарының жеке бас және мемлекет тұрақтылығының басты факторы ретінде зайырлылық ұстанымға, жоғарғы адамгершілік қасиеттер мен ізгілікті дүниетанымға ие толерантты тұлғасының қалыптасуына жағдай жасау. «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнінің тұжырымдамалық негіздері«Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқытудың мақсатын Қазақстанның жас азаматының көпконфессиялық қоғам жағдайында жер беті халықтарын арасында діни сенімдер мен діндердің пайда болуы, орнығуы мен дамуы туралы білімі, діннің мәнін, оның адам өмірі мен қоғамдағы алатын орны, мақсаты мен мұратын түсіне, ажырата алу, өзін және жақындарын деструктивті, экстремистік және радикалды діни ағымдардың ықпалынан қорғайә алу біліктілігі, өзгенің діни танымына құрмет сезімі мен өз сеніміне құндылық қатынасы, зайырлылық ұстанымға және жоғары адамгершілік қасиеттер мен ізгілікті дүниетанымға ие тұлғасының қалыптасуына жағадай жасау деп түсінуіміз керек. Сонымен пәннің мақсаты- еліміздің жас азаматтарының жеке бас және мемлекет тұрақтылығының басты факторы ретінде зайырлылық ұстанымға, жоғарғы адамгершілік қасиеттер мен ізгілікті дүниетанымға ие толерантты тұлғасының қалыптасуына жағдай жасау. «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнінің тұжырымдамалық негіздері«Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқытудың мақсатын Қазақстанның жас азаматының көпконфессиялық қоғам жағдайында жер беті халықтарын арасында діни сенімдер мен діндердің пайда болуы, орнығуы мен дамуы туралы білімі, діннің мәнін, оның адам өмірі мен қоғамдағы алатын орны, мақсаты мен мұратын түсіне, ажырата алу, өзін және жақындарын деструктивті, экстремистік және радикалды діни ағымдардың ықпалынан қорғайә алу біліктілігі, өзгенің діни танымына құрмет сезімі мен өз сеніміне құндылық қатынасы, зайырлылық ұстанымға және жоғары адамгершілік қасиеттер мен ізгілікті дүниетанымға ие тұлғасының қалыптасуына жағадай жасау деп түсінуіміз керек. Сонымен пәннің мақсаты- еліміздің жас азаматтарының жеке бас және мемлекет тұрақтылығының басты факторы ретінде зайырлылық ұстанымға, жоғарғы адамгершілік қасиеттер мен ізгілікті дүниетанымға ие толерантты тұлғасының қалыптасуына жағдай жасау. «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнінің тұжырымдамалық негіздері«Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері 11«Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқытуды ұйымдастырудың принциптері Пәнді оқыту мақсатымен тығыз байланысты, оқулықтағы оқу маетриалын құрылымдауға және оқыту үдерісін ұйымдастыруға негіз болып табылатын келесі дидактикалық принциптер талаптарына көңіл аудару қажет:ғылыми негізділік пен түсініктілік;жүйелілік пен бірізділік;саналылық пен белсенділік;білімді игерудің беріктігі;пәнаралық және пәнішілік байланыс;мәдени сәйкестілік принципі; проблемалылығы;даралай және саралай оқыту;оқу тапсырмаларының көпдеңгейлігін қамтамасыз ету;білімнің қолданбалылығын, яғни, оқушының функционалдық сауаттылығын қамтамасыз ету т.б. Ғылыми негізіділік және түсініктілік принципі талаптары. Оқушыларға жалпы білім ретінде ұсынылатын діни білімінің ғылыми негізділігін қамтамасыз ету үшін, оқулықта дін саласындағы ғылыми басылымдарда жарық көрген барлық деректердің ішінен осы пән үшін ең маңызды деп санаған бөлігі барынша сарапталып, жүйеленіп, жинақталып беріледі. Ол үшін жасалған алғашқы қадам – әрбір діни құбылысқа байланысты пікірлер ғылыми ұғымдарға жеткізетін оқу пәнінің, тараулар мен бөлімдердің, әрбір тақырыптың құрастыру логикасына сай оқу материалын баяндау, меңгеру логикасын құру. Мысалы арнайы кесте, сызбалар беру, ой қозғау жұмыстары оқушыны өз пікірін ерікн, ашық айтып жеткізуге жетелейді. Қандай да бір түсінік немесе ұғым танымдық мәнге ие болу үшін оның негізгі белгілері мен ерекшеліктері нақты мәнге ие көздермен сипатталып, анықталуы керек. Бұл талап - оқулық мазмұнын құрастыру мен оқу үдерісін ұйымдастыру барысында оқушыда нақты, ғылыми ұғымдардың қалыптасуын қамтамасыз етеді. Мысалы, оқклықта «Дінтану әліппесі» айдарымен түсінік сөздерін ұсыну немесе түсіндірме сөздікпен жұмыс істеуге жағдай тудыру. Оқытудың ғылыми негізділік принципін түсініктілік принципімен байланыстық қараған жөн. Бұл жерже түсініктілік оқушыға жеңіл болу деген сөз емес, оқушының таным әрекетінің мүмкіндігіне сай болу деп түсіну керек. Осындай байланыс арқылы білім мазмұны ғылыми нақтыланған мазмұнға, ал оқу үдерісі оқушының дене және ақыл- ойының жұмыс істеуіне, ширауына, таным мүмкіндігінің артуына әкеледі. Мысалы, конференция, дөңгелек үстел, т.б. іскерлік ойындар ұйымдастыру оқушының өзін белгілі бір келбетте сезіні, әрекет үстінде тануына жол ашады. 12Жүйелілік пен бірізділік принципі. Оқу материалы мен оқу үдерісі пән мазмұнының тарихи педагогоикалық бірізділігін сақатй отырып ұйымдастырылуы тиіс. Яғни, ұғымдардың ашылуы мен деректердің берілуі өздерінің тарихи ретімен және мазмұн сабақтастығы логикасымен берілуі тиіс. Мәтінде негізгі ой мен басты мақсат айқын берілуі тиіс, соларды ашу үшін келтірілген деректерді салыстыру, талдау, ой тұжырымдау қажеттілігі жасалынуы керек. Бұл принцип жаңа материалды беру алдында оқылған материалды еске түсіріп, қайталауы қажет етеді. Сонымен бірге әрбір сабақта келесі тақырыпты енгізуге негіз дайындау қажет. Сонымен мұғалім сабаққа дайындалғанда бір мезгілде екі-үш сабақтың оқу материалдарын дайындауы қажет. Тақырып соңында өтілген оқу материалы бойынша түрлі тапсырмалар арқылы жаңа ойларға, пікірлерге жетелеп отыру қажет. Мысалы, салыстыру кестелері, Венн диаграммасы, екі түрлі пікір сызбалары, т.б. Білім берудің беріктігі принципі талаптары бойынша мұғалім оқушылардың берілген ақпараттың қайсысын есте сақтап, қайсысын біліп қана қоюы жеткілікті болғандығын белгілеуі қажет. Білімнің беріктілігіне әскер ететін тәсілдерге зейін белсенділігін тудыратын ерекше жағдайларға назар аудару, тірек белгілерін жасақтаау, көрнекіліктерге сүйену, маңызды ақпараттарды жазып отыруды ұйымдастыру, қайталап сұрап отыру т.с.с. жатады. 13Саналық және белсенділік принципі. Оқушылардың белсенділігі репродуктивті немесе шығармашыл (продуктивті) сипатта болуы мүмкін. Репродуктивті белсенділік оқушылардың оқу материалын есінде сақтауға және оны қайта айтып беруге, оқу әрекеттерін үлгі немесе ереже бойынша орындаумен сипатталады. Оқу материалын қабылдап, есте сақтап, қажет жағдайда еске түсіріп, қайталап беру емес, оның мәнін түсіне отырып теңгеру арқылы ғана алған білімді өмірде іске асыру, яғни , білімнің қолданбалылығын немесе оқушының функционалдық сауаттылығын қамтамасыз ету, шығармашылықпен пайдалану мүмкін болады. Оқушылардың білімді сапалы меңгеруі олардың әрбір сабақтың мақсатын түсінуінен, сабақта ұсынылатын білім мпен орындалатын іс- әрекеттің қажеттілігін сезінуінен, оған қызығушылығының оянуынан басталады. Сондықтан әрбір сабақта осы жағдайлар қамтамасыз етілуі тиіс. Мысалы, ой қозғау арқылы өзінің білетін мәліметтерін топтастыру, белгілі бір пікірді ала отырып, өз пікірімен салыстыра қарау, қоғамдық және әлеуметтік – экономикалық жағдайлардағы көрінісін анықтау т.б. Оқушылардың ішкі қажеттіліктерін тудырудың бір тәсілі, олардың белгілі бір құбылыс жөнінде өмір тәжірибелерінен қалыптасқан ой-пікірі мен сол құбылысқа ғылыми негізделген түсінік арасындағы қарам-қайшылықты сезіндіру арқылы құбылыстың сырын білуге деген олардың қызығушылықтарын тудыру. Мысалы. Баланың күнделікті білетін ақпараттарын ғылыми тұжырым , мәліметтерімен салыстыруға жағдай жасау. Айталық, мұсылман деген бір ғана ұғым деген ойының ислам дінінің негізіндегі бірнеше бағыт бар екендігі бақағандағы тоқырауға ұшырау. Бұл бағытта арнайы анықтама берілген мәліметтер балаға шындықтың көзін ашады. Оқушылардың оқу материалына деген қыззығушылығы мен оны меңгеруге деген ішкі қажеттілігі олардың осы мақсаттағы өзіндік таным әрекетін ұйымдастыруына негіз болады. Оқушылардың өзіндік шығармашылық әрекетін ұйымдастыруда оқу үрдісіндегі танымдық проблеме туындаудың маңызы жоғары. Туындаған проблемены талдап, оны шешудің мүмкін жолдарын болжап, ол болжамдарды тексенріп, дәлелдеп, ой –пікірлер мен заңдылықтарды ашуға баулу арқылы оқушылардың шығармашылық ойы дамытылады. Мәтінді проблемалы, баяндау жолымен құрастыру ақылы оқушылардың ойын ұштауға мүмкіндік туады. Мысалы, ұстаз проблемалық, жағдаятты тапсырмаларды ұсына отырып, шәкірттің ізденісіне жол ашады. Бұл принципті жүзеге асыру үшін оқу материалдарының әдістемелік аппараты жетілдіріледі, өзін- өзі бақылау және өзін –өзі бағалау тапсырмалары беріледі, көпдеңгейлі сұрақтар мен тапсырмалар құрастырылады, оқушылардың өз бетінше орындауына шығармашылық жобалар ұсынылады. Мысалы, оқушының өзін қоғам мүшесі ретінде сезінуі мен сенімділігіне бағыт берер кесте, сызба үлгілерімен жұмыс және эссе, ойтолғау жазуына мүмкіндік беріледі. 14 Оқушылардың алған білімдерін тиянақтап бекіту үшін оларды қызықтырған тақырыптар бойынша «Зайырлылық дінтану негіздері» пәні аясынан шықпай, шығармашылық жобалық жұмыстарға көңіл бөлінеді. Жобалық жұмыс деп оқушылардың жас ерекшеліктері мен жеке ерекшеліктеріне сәйкескелетін, қызығушылықтары, кабілеттері, меңгерген білімі өздігінен адамның өмірілік іс- әрекетіндегі алуан түрлі бағыттарында қолдана білуге мүмкіндік беретін, яғни, оның функционалды сауаттылығын қалыптастыруды қамтамасыз ететіншығармашылық тұрғыдан аяқталған жұмысты айтады. Бұл орайда мұғалімнің оқушылардың дайындығы мен тқызығушылығын жобаның танымдық бағыты мен өмірлік маңыздылығын есепке алуы тиіс. 15Сабақты ұйымдастыруда ғылыми-практикалық конференция, пікірталас, дөңгелек үстел, шағын жобалар қорғау жұмыстарының берері көп. Жобалар жеке- дара немесе топпен педагогикалық ынтымақтастық әдістерін пайдалана отырып , орындалуы мүмкін. Олардың саны білімді тиянақтауда жеткілікті мөлшерде болып төмендегі бағыттарды қамтиды: Дін мәселелері бойынша газет, журнал мақалаларын, ғылыми-көпшілік басылымдардыталдау, ауызша және жазбаша хабарлама дайындау; Діндердің айырым белгілері мен ерекшеліктерін ажырату;Дәстүрлі діндерге ортақ тұжырымдарды табу және оларды дәлелдеу;Аймақтағы діниахаулды саралау;Киелі орындар туралы шолу жасау және олардың қасиеттерін түсіндіре алу;Дінаралық татулық пен діни төзімділікке мысал боларлық нақты жайттарды өмірден табу т.б. Осыған орай, тақырыптық жоспарлауда жобалық шығармашылық жұмыстараға уақыт беріледі. Ол жобаларды орындауда оқушылардың түрлі бағыттағы танымдық ізденіс жұмыстарын ұйымдастыруға, танымдық қызығушылығы мен белсенділігінің қалыптасуына баса назар аударылуы қажет. Оқу үрдісін ұйымдастыру барыснда төмендегі мәселелерге барынша көңіл бөлінуі тиіс: Қазақстанның бүгінгі дін саясаты мен ұстанымдары, оның тарихи – мәдени , демократиялық және өркениеттік мәнін басшылыққа алу;Қандай да бір бағытқа бұра тартушылыққа жол бермеу; Практикалық жұмыс орындауға қажетті жағдайларды қарастыру;Елдің мәдени, рухани, діни ақпараттық саласын реттейтін заң талаптарын қатаң сақтау; Ғылыми- талдаушылық, сараптамалық- салыстырушылық әдістерін қолдану;Жобаны дайындаудың технологиялық тізбектілігін анықтау тб. 16 17«Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнін оқып- үйренуден күтілетін нәтижелерЖалпы мәдени құзыреттілікӨзін- өзі тұлғалық дамыту құзіреттілігіКоммуникативтік құзыреттілікҚоғамдық –әлеуметтік құзыреттілікАқпараттық құзіреттілікОқу танымдық құзыреттілік 18 Оқу танымдық құзыреттілік : оқу танымдық әрекеттерді жоспарлаау , талдау және өзіндік бағалау; Шығармашылық әрекеттердік креативтік дағдыларын меңгеру: ақпаратты , білімді тікелей болмыстан іздеу, қабылдау;Коммуникативтік құзыреттілік: Жұппен , топпен және ұжыммен жұмыс жасау дағдыларын меңгеру; «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәні бойынша алған білімдеріне сүйене отырып диалог және пікірталас құруды меңгеру; Өзгелердің пікіріне, ұстанымына және қөзқарасына, түсіністікпен, төзімділікпен қарау; Басқаларды тыңдай алу және өзіндік көзқарасын негіздеу, қарым-қатнас мәдениетін меңгеру;Қоғамдық –әлеуметтік құзыреттілік: Азаматтық жауапкершілік сезімі; Қазіргі қоғамдағы өмір үшщін қажетті әлеуметтік белсенділік дағдылары; Бірлескен кәсіби қызметпен шұғылдану (ұжым, топ) қабілеті, қызмет ету Күнтізбелік жоспар19 № Тараулар мен тақырыптардың атыСағаттар санытеориябарлығымерзімі I Зайырлылық және зайырлы мемлекет 4 4 1Кіріспе. «Зайырлылық және дінтану негіздері» пәнінің мәні 1 2Зайырлылық және зайырлы мемлекет:ұғымы,мәні,сипаты. Зайырлы мемлекет және дін.Зайырлылық пен діннің қоғамдық орны 1 3Зайырлы этика негіздері 1 4Білім жүйесіндегі зайырлылық қағидаттары 1 II Дін – рухани мәдениет феномені 2 2 5Діннің мәні,анықтамасы,әлеуметтік маңызы,шығу тегі,жіктелуі мен түрлері.Діннің құрылымы мен функциялары 1 6Дінтану ғылымының қалыптасуы мен дамуы.Негізгі діни ұғымдар 1 III Діннің бастаулары мен тарихи түрлері 3 3 7Көне наным-сенім нысандары және ұлттық діндер 1 8Ежелгі Египеттегі,Грекиядағы,Римдегі діндер.Индуизм. Конфуциандық.Даосизм.Синтоизм.Иудаизм 1 9Тәңірлік.Ежелгі түркі танымындағы тәңірліктің орны 1 IV Әлемдік діндер 10 10 10Буддизм.Діни ілімнің негіздері,тарихы,тәжірибесі және таралу аймақтары 1 11Христиан діні.Діни ілімнің негіздері,тарихы,тәжірибесі және таралу аймақтары 1 12Иисус Христос және Інжіл 1 13Христиан дінінің бағыттары (православие,котолицизм, протестантизм) 1 14Қазіргі заманғы христиан діні 1 15Ислам.Діни ілімнің негіздері,тарихы,тәжірибесі және таралу өңірлері 1 16Мұхаммед пайғамбар.Қасиетті кітап – Құран. 1 17Ислам дініндегі бағыттар.Шариғат.Мұсылман құқығының негізгі мектептері(мазхабтар).Ханафи құқықтық мектебінің ерекшеліктері мен маңызы. 1 18Матуриди сенімдік мектебінің ерекшеліктері мен тарихи рөлі. Сопылық құбылысы 1 19Ислам,ғылым және мәдениет 1 V Қазақстандағы діндер 88 20Қазақстандағы ислам діні:исламның Қазақстанда таралуы. 1 21Қожа Ахмет Йасауидің дәни философиясы(хикмет ілімі). Қазақ мемлекеттігінің қалыптасуындағы исламның рөлі 1 22ХХ ғасырдағы және қазіргі кезеңдегі ислам 1 23Қазақстандағы христиан діні 1 24Қазақстандағы православие шіркеуі.Қазақстандағы католицизм және протестантизм 1 25Қазақстандағы ислам мәдениеті:исламдық сәулет өнері,жазба ескерткіштері 1 26 Әл – Фараби,Ж.Баласағұн,М.Қашқари,А.Йүгінеки, Х.Сығнақидің философиялық және моральдық көзқарастары 1 27XIX-XX ғасырлардағы дін ғұламалары.Абай мен Шәкәрімнің діни мұралары 1 VI Жаңа діни қозғалыстар 3 3 28Жаңа діни қозғалыстар туралы түсінік,сипаты және ерекшеліктері.Жаңа діни қозғалыстар мен дәстүрлі діндер дилеммасы:танымдық,психологиялық және болмыстық қайшылықтар 1 29Теріс пиғылды діни ағымдар 1 30Діни экстремизм мен терроризм :ұғымы,шығу негіздері мен көріністері.Терроризм – дінге жат ұғым.Діни экстремизм мен терроризмнің ұлттық қауіпсіздікке қатері 1 VII Қазақстан – дінаралық келісім аумағы 4 1 31Қазақстан Республикасының дін туралы заңнамасы. Зайырлылық - мемлекеттік жүйенің және ұлттық қауіпсіздік тұғыры 1 32Діни сенім бостандығы туралы түсінік 1 33Қазіргі Қазақстандағы дінаралық татулық пен келісім тұғырнамасы 1 34Қазақстан Республикасының президенті Н.Назарбаевтың Қазақстан Республикасында және халықаралық қауымдастықта бейбітшілік пен дінаралық келісім орнату саласындағы саясаты 1Барлығы 34 8 23 24 25 26 Сабақта27 28 Қорытынды.30– Оқулықтарға байланысты бұқаралық ақпарат құралдарында мәселе көтерілді. Оқулықты жазып шыққан авторлардың барлығы да – дінге қатысы бар ғалымдар. Бірақ оқулық мәселесінің қоғамдық пікірге айналып кетуіне сыртқы күштердің ықпалы болды ма деп ойлаймын. – Ғаламдық үрдістер өте жылдам жүріп жатыр. Бүгін аса қажет болған құнды дү­ниең­нің ертең түкке тұрғысыз болып қалуы ғажап емес. Жаһандану үрдісінің ерекшелігі де – осында. Діни ахуал да заман өткен сайын күрделеніп келетіні жасырын емес.. Ол үшін оқулық­тар, қажетті материалдар жаңаланып отырылуы шарт. Назарларыңызға рахмет!31