Презентация по казахскому литературы на тему Ж.Жабаев
Сайымбетова Ләйла Сайлаубекқызықазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғаліміШығыс Қазақстан облысы, Семей қаласы, Прииртышский ауылы«Прииртышский жалпы орта білім беретін мектебі» КММ
Сабақтың тақырыбы:Жамбыл Жабаев"Алғадай туралы әрбір ой" өлеңіАшық сабақ
Өлеңнің тақырыбы мен идеясын ашуСабақтың мақсаты:
Ж.Жабаевтың алты ұлы болған: Қожамберді, Қожаш, Аққұл, Ізтілеу, Алғадай, Тезекбай. Жүзді алқымдап қалған қарт жырау 1942 жылы Алғадайды майданға шығарып салады. Алғадайдың көрсеткен ерліктерін айтып, бөлім бастығы хат жазғанда, ақын қатты қуанады.
1942 жылдың күзінде Алғадайдың өзі әкесіне хат жазып, ерлік істерімен таныстырады.
Баласына қайтарған жауабында ақын:Хатыңды, балам, оқыдым,Қалыңды білдім сапардан.Қуанып саған отырмын,Гвардеец атанғанСұраншы, Саурық секілдіБолыпсың, балам, қаһарман.
Есіңде, балам, бар шығар,Айтқаным Отан әмірін,Шегінбе жаудан, жанды сал,Шешілмек содан тағдырың! –деп баласына рух бере түсіп,Достарыңа сәлем айт!Жауларыңды жеңіп қайт!-деп тілек білдіреді.
Содан 1943 жылы 22 ақпан күні «Алғадай Днепрпетровск облысы, Синельникова қаласында ерлікпен қаза тапты», - деген қаралы қағаз келеді.
Қайғылы хабарды естірту үшін Кенен Әзірбаев пен Ғали Орманов былай естіртіпті:Ау, Жәке, көпті көрген батырымсың,Қайғырып Алғадайды жатырмысың.Пендеге бұл жалғанда өлім рас,Тағдырдың сөгесіз бе қылған ісін.
Кім күшті бұл дүниеде,адам күшті,Жүзге дейін көрдіңіз талай істі.Миуалы бақ ішінде дарағы едің, Бір жемісің жел соғып жерге түсті.
Ұлының қайғысы жанына қатты батады. Бірде Кенен Әзірбаев пен Ғали Ормановқа «Сарыарқаны сандалсам да саңылағымды таппаймын» деп мұңын шертеді. Толғайды, сарнайды да зарлайды.
Мүрде- қайтыс болған адамның денесі,көзелім-көпті көрген, сұңғыла,саңлақ-елден ерен,жабы – жылқының нашар тұқымыкәріп – жалғыздықтан жапа шеккен адамСөздік жұмыс
І топ. 1-бөлім ІІ топ. 2- бөлім? - тармақ,? - шумақ,? - бунақ,? - буын. Ұйқас түрі - ?Өлеңді құрылысын талдау
1. Өлеңнің І, ІІ бөлімдерінің мазмұнынан баласын жоғалтқан әкесінің қайғысын қалай байқауға болады?2. ІІІ бөлімінде әке өзіне қалай тоқтау айтады? 3. Ауыз әдебиетінің жоқтау үлгісінің белгілері қай тұста байқалады?
І топ. Өлеңді талдай отырып, ақынның өлеңдеріне ортақ кейіпкер Алғадайға мінездеме берейік. ІІ топ. Жамбыл қандай ақын?
Немересі Қуаныш Алғадаев: Әкем Алғадай соғысқа аттанғанда мен іште қалған баламын. Үкімет басшылары атама әкемнің қазасын естірткенде енді тәй-тәй басып жүрген екенмін. Осы бір төтеннен келген хабар атама аса ауыр тиіп, бас көтере алмай қалған. Сонда бір қамкөңіл сәтінде:Ей, Қуаныш,Қуаныш,Сені етейін жұбаныш,Алғадайым өлгеліБоп кетіп ем жылағыш,- деп мені алданыш етіп отырады екен.
Екі өлеңнен ақынның қандай көңіл –күйін байқауға болады?Екі өлеңнің өзектестігі неде?
1-топ.РА Жамбыл атағаФТ- Біз - бейбіт елдің ұландарымыз2-топ«Соғыс болмасын!» ойтолғау
Қазақтың Жамбылына адамзаттың Жамбылы ретінде құрмет көрсетіп, өлмес рухының алдында басымызды иеміз» Н.Ә.Назарбаев
Үйге тапсырма: Өлеңді мәнерлеп жаттау.Сөзжұмбақ құрастыру