иррационал те?деулер ж?не оларды? ж?йелерін шешу

Иррационал теңдеулер және олардың жүйесіне анықтама беру, бөгде түбірі деген ұғыммен және иррационал теңдеулерді шешу әдістерін меңгерту, оларды есеп шығаруда пайдалана білуге үйрету. Математикалық диктант . . . жауабы: Анықтама. Иррационал теңдеулер- деп белгісіз айнымалы х түбір таңбасының астында болатын теңдеулерді айтады. Мысалы: Иррационал теңдеулерді шешудің екі тәсілі бар: теңдеудің екі жақ бөлігін бірдей дәрежеге шығару; 2. жаңа айнымалыны енгізу; Теңдеудің екі жағын бірдей дәрежеге шығару тәсілі арқылы иррационал теңдеулерді шешу үшін келесі алгоритмді қолданамыз: Берілген иррационал теңдеуді түрлендіру арқылы келесі түрге келтіреміз: ;Теңдеудің екі жақ бөлігін n-ші дәрежеге шығарып , шешу әдісі белгілі f(x)=g(x) теңдеуін аламыз;Соңғы теңдеуді шешіп, табылған түбірлерді берілген теңдеуге қойып тексереміз.Теңдеуді қанағаттандыратын түбірлерді теңдеу түбірлері деп атаймыз. Қанағаттандырмайтын түбірлер теңдеудің “бөгде түбірлері” деп атайды. Кейде иррационал теңдеуді шешуде теңдеудің анықталу облысын, басқаша айтсақ, айнымалының мүмкін мәндер жиынын табудан бастаған ыңғайлы.Осыдан кейін табылған шешімдердің айнымалының мүмкін мәндер жиынына тиісті болатынын тексерсек жеткілікті.Айнымалының мүмкін мәндер жиынына тиісті емес шешімдер “бөгде” түбірлер болады. мысалы: Анықтама: Құрамында иррационал теңдеуі бар жүйені иррационал теңдеулер жүйесі деп атайды. а=3-в; 3-в-в=1 в=1 a=2 Жауабы (4; 1) тексеру жүргіземіз « Сергіту сәті » танымдық ойындарҚолыңызды алмай мына кескінделген сызбаны сызып шық. Мына сызбаларда қанша үшбұрыштар бар, жазып шығыңдар. Сергіту сәті «Бас қатырғы»- танымдық ойын  Сауыр-сауыр құм етегін жайлаған ауылдың Қали есімді аңшы жігіті қыс бойы қоян, түлкі, елік аулап, әр жолы олжалы оралып жүреді. Ол аңнан қайтқан жолда ауылдастары алдынан шығып, шыралғы сұрауды дағды етіп алады. «Батыр –олжа, аңшыдан –шыралғы» сұрау салтын қатаң сақтайтын жігіт мырзалығымен сыйлы да, сияпатты болады. Қалың қарлы күні кешкілікті ол үйіне оралады. Алдынан шығып, атын ұстаған әке қанжығадағы қояндарды көріп, азырқанып қалады. - Балам, бүгін тазыңның аузы салымды болмапты ғой,-дейді - Тазыда кінә жоқ, әке. Ол көп-ақ ұстады. - Онда жол-жөнекей шыралғы көп берген екенсің. - Әуелгі сұрағанға- әр жетінің бірін, одан кейінгісіне – қалған әр алтының бірін, одан кейінгіге – әр бестің бірін, одан кейінгіге – әр төрттің бірін беріп келемін ...Әкесі қанжығадағы 3 қоянды шешіп алып, сәл ойланып қалады.  - Барлығы қанша қоян ұсталғанын, төрт адамға қанша шыралғы бергеніңді енді білдім, балам.Аңшы жігіт қанша қоян ұстаған, оның қаншасы шыралғыға берген?    Теңдеуді шешіңіз: Шешуі. Жауабы: -1 екі жағын квадраттаймыз екі жағын (-2) -ге бөлеміз: бөгде түбір Диагностикалық тест (слайд-15) 1. A) 12 {1-2-13} B) 35 {8-1-2} C) 16 {2-13-5} D) 9{16-2-13} E)3 {3-7-15}  2. 1 + = 5 A) 2,5 {1-10-13} B) 3{1-2-3} C) 14 {4-10-12} D) 6 {8-15-11} E)1{1-4-6} 3. A) -1 {14-13-12} B) 7 {6-15-12} C) 1{8-7-1} D) 8{9-2-6} E) 13{4-11-3} 4. A) 81 {8-14-5} B) {3-5-7} C) 9 {2-1-12} D) 2,5 {6-12-4} E) 1{1-11-3}5. x3 = 4 A) {1-9-3} B) {16-2-14} C) {5-6-1} D) {4-2-13} E) {7-13-2} 6 . A) 3 {8-1-5} B) {3-15-7} C) 9 {2-7-12} D) 2,5 {6-12-4} E) 6{3-11-7}7. A) 3 {8-15-5} B) {3-5-7} C) 8 {7-5-12} D) 25 {6-2-4} E) 6{3-1-7}  C) 16 {2-13-5} C) 14{4-10-12} B) 7 {6-15-12} A) 3 {8-14-5} A) {1-9-3} E) 6{3-11-7} С ) 8 {7-5-12}