Защита инновационного проекта Организация уроков башкирского языка на основе проблемного обучения в русскоязычных школах
Мәүлитбаева Мөнирә Әлтәф ҡыҙы Коллектив алдында үҙенең эше, тәртибе өсөн яуап бирергә, баһаланырға тейеш.(Уҡытыусы ла ошо коллектив ағзаһы булып тора). Уҡыусының башҡарылған эше уҡытыусыға түгел, ә бөтә класс коллективына адресланырға тейеш. Һәр уҡыусы контроллек итеүҙә, баһалауҙа ҡатнашырға тейеш. Һәр уҡыусы уҡыу барышында үҙенең шәхси маҡсаттарын ҡуйырға, фекер алышыуҙа ҡатнашырға хоҡуҡлы. «Урал батыр» эпосын сәхнәләштереү в) үҙ ҡарашыңдыиҫбатлау, проблеманың дөрөҫ сиселеш юлдарынтикшереү һәм баһалауҙы тәшкил итә. в) уҡытыусының талапсанлығы һәм педагогик оҫталығы. б) маҡсатҡа ирешеү юлдарын билдәләү, йәғни йүнәлеш биреү ; б) яңы төшөнсәләр биреү, эш ысулдарын асыҡлау; а) проблемалы ситуация булдырыу ; а) уҡыусыларҙың белгән белем багажына таяныу; Дәрестең эске структураһы Дәрестең тышҡы структураһы 1. Проблемалы ситуация тыуҙырыу өсөн, уҡыусылар алдына практик һәм теоретик мәсьәләләр ҡуям. Был мәсьәләнең сиселеше аша яңы асыштар һәм яңы оҫталыҡҡа эйә булдырырға ынтылам; 2.Бирелгән эштәр уҡыусыларҙың интеллектуаль мөмкинселектәренә тап килергә тейеш. Проблемалы мәсьәләнең ҡатмарлылығы уҡыу материалының яңылығы һәм уны йомғаҡлау күләменә бәйләнгән. 3.Проблемалы мәсьәлә яңы материалды үҙләштереүгә тиклем бирелә. 4.Проблемалы мәсьәләнең түбәндәге төрҙәре булырғамөмкин: үҙләштереү; һорауҙы формулировкалау; практик эш. Проблемалы мәсьәлә үрҙә күрһәтелгән ҡағиҙәләрҙеиҫәпкә алғанда ғына проблемалы ситуация тыуҙыраала. Бер төрлө проблемалы ситуацияны төрлө типтағы мәсьәләләр тыуҙыра ала. Ҡатмарлы ситуациялы проблеманан сыға алмағаносраҡта, уҡыусыларҙың иғтибарын ебәрелгән хаталы урындарға йүнәлтә. Күҙәтә,һораһалар,консультация һәм кәңәш бирә. Ҡабул ителгәнфаразды тикшереүысулдары, информа-ция сығанаҡтары тураһында фекер алыша. Ҡабул ителгәнфаразды тикшереү ысулдары, мәғлүмәтсығанаҡтарытураһында фекералышыу. 3.Ҡуйылған гипотезаны тикшереү ысулдары Анализларға ярҙам итә, күҙәтә. Ғилми фаразтәҡдим итә, маҡсатынбилдәләй. Проблеманыанализлау, ғилмифараздынигеҙләү. 2.Планлаштырыу. Балаларҙыҡыҙыҡһындыра,маҡсатты аңлата,күҙәтә. Мәғлүмәттеаныҡлай,проблема күтәрәһәм фекер алыша. Теманыбилдәләү, пробле-маны асыҡлау,ижади төркөмойоштороу 1.Маҡсатҡуйыу. Уҡытыусыэшмәкәрлеге Уҡыусылар эшмәкәрлеге Маҡсаты Этаптары 4.Эште башҡарыу. Фаразды дәлилләүйәки инҡар итеүөсөн кәрәклемәғлүмәтте эҙләү,проект эшен башҡарыу. Мәғлүмәт менәнэш итә, фекеренанализлай, тикше-реү эшен алыпбара, проект эшен башҡара. Күҙәтә, һораһалар,анализларға ярҙамитә. 5.Проектты яҡлау. Проект эшенкүрһәтеү,эште баһалау. Проект эшеняҡлай, эштәрҙебаһалауҙа,анализлауҙа ҡатнаша. Проект эштәрен баһалауҙа,анализ-лауҙа ҡатнаша. «Сулпылар» түңәрәгенең сығышы 1.Мөхәмәтйәнова Г.Ә. Рус мәктәптәрендә проблемалы уҡытыу системаһына нигеҙләнеп башҡорт теле дәрестәрен ойоштороу Өфө,2009.2.Мельникова Е.Л. Технология проблемного обучения .Школа 2100. Образовательная программа и пути ее реализации.-М,Баласс,1999.3. М.Х.Иҙелбаев. «Башҡортостан уҡытыусыһы» №3, 2012.4.Методические рекомендации по освоению активных методов обучения.-М:ЦМКПК,1991.5.Новые педагогические и информационные технологии в системе образования.(Под ред.Е.С.Полат.-М:Академия,1999.)6.Тагирова С.А. Основные принципы проблемного обучения на уроках башкирского языка. (В.сб:Актуальные проблемы изучения и преподавания башкирского языка и литературы.-Стерлитамак,2005.7.Хәҙерге дәрес.Уның этаптары,төрҙәре:Фәнни баҫма.-Өфө,2005.8. С.В.Кульневич, Т.П. Лакоценина. Современный урок. Проблемные уроки. Изд-во «Учитель». 2006